Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος: Ποιους θεωρεί μιμητές του ο Χριστός
2 Οκτωβρίου 2021
Ιησούς Χριστός, (ψηφιδωτό), Αγία Σοφία Κωνσταντινούπολη.
Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου ομιλία «Περί πραότητος»
Οι αρετές που ταιριάζουν στους Χριστιανούς είναι πολλές, η ποιο σπουδαία όμως απ’ όλες είναι η πραότητα. Μόνον αυτούς, που ξεχωρίζουν σ’ αυτή την αρετή, ο Χριστός ονομάζει μιμητές του Θεού.
Πρέπει λοιπόν εμείς, όταν κάποιος μας προσβάλλη ή μας κτυπά ή προκαλή εις βάρος μας κάποια σοβαρή αδικία, με ήσυχη ψυχή και με θάρρος να τα υπομένουμε όλα, έχοντας υπ’ όψη πως η πραότητα μας κάνει μιμητές του Θεού.
Ακόμη κι ο ίδιος ο Κύριος και Σωτήρας μας, ενώ τον πρόσβαλλαν, τον πλήγωναν, τον ανέβαζαν στο σταυρό, τον σταύρωναν, υπόμεινε παρ’ όλα αυτά με πραότητα την μανία των Ιουδαίων.
Είχε τη δύναμη να τιμωρήση τους ασεβείς κι όμως δεν τους τιμώρησε, αλλά έδειξε τη δύναμή του τραντάζοντας τη γη, κρύβοντας τον ήλιο και κάνοντας την ημέρα νύχτα. Έδειξε όμως έτσι και τη φιλανθρωπία και την πραότητά του, αφού δεν τιμώρησε κανένα απ’ αυτούς που ασεβήσανε.
Μ’ αυτό τον τρόπο μαθαίνουν όλοι εκείνοι, που υψώνουν με ασέβεια τα χέρια τους στον Κύριο, ότι με πολλήν ευκολία θα μπορούσε να τιμωρήση όσους γίνονται έξαλλοι από μανία αυτός που έκαμε τη γη να τρέμη και πρόσταξε τον ήλιο ξαφνικά να εξαφανιστή. Επειδή όμως είναι ήμερος και με πραότητα υποφέρει τη μανία των ασεβών, όχι μόνον ο ίδιος ανέχονταν ήρεμα όσους τον σταύρωναν, τον βλασφημούσαν, αλλά παρακαλούσε και τον Πατέρα να μη χρησιμοποιήση εναντίον των ασεβών τα ουράνια βέλη του.
Επομένως, σαν υποφέρης από κάτι φοβερό και αβάσταχτο κι έρθη κοντά σου η οργή κι ο θυμός, θυμήσου τότε την πραότητα του Χριστού και γρήγορα θα γίνης ήμερος και πράος. Έτσι δε θα βγης μόνον εσύ πολύ κερδισμένος απ’ την ηρεμία της ψυχής σου, αλλά θα ωφελήσης συγχρόνως και τον εχθρό σου και θα τον διδάξης να ’ναι καλός.
Σαν δη ότι συ, που υποφέρεις τα πάνδεινα με πραότητα, ανέχεσαι την οργή του, γρήγορα κι ο ίδιος θα γίνη ήπιος και καλός, θα κατανικήση το θυμό του και θα θελήση να μιμηθή την ψυχική σου ηρεμία.
Όποιος λοιπόν θέλει να φανή ανώτερος απ’ αυτούς που οργίζονται, ας υποφέρη με ψυχραιμία τις προσβολές και τα χτυπήματα και θα δη τότε πόσο θ’ αλλάξη αυτός που είναι έξαλλος από μανία και τον χτυπά. Αν όμως ο ίδιος νικηθή απ’ την οργή και σκοπεύη ν’ αποκρούση τον εχθρό του με τα ίδια μέσα, τότε ποτέ δεν θα τελειώση η οργή και η φιλονικία τους και θα γίνη ακριβώς το αντίθετο: γεμάτοι πάντοτε μανία και θέλοντας να νικήση ο ένας τον άλλο με τις βρισιές και τα χτυπήματα, παρασέρνονται σε ατέλειωτο πόλεμο και διαμάχη κι επιβουλεύονται ο ένας τον άλλο, βάνουν φωτιά με συκοφαντίες, παίρνουν το θάρρος να δίνουν όρκους ψεύτικους, επινοούν κατηγορίες για πράγματα που ούτε είδαν ούτε άκουσαν.
Μοιάζουν έτσι σαν λυσσασμένα σκυλιά που όλη μέρα τριγυρίζουν αναζητώντας τον εχθρό τους, ενώ περνούν το μεγαλύτερο μέρος της νύχτας με τη σκέψη πώς να κάμουν το κακό και να σκαρώσουν μηχανορραφίες. Αυτούς τους ανθρώπους ούτε ο ύπνος δεν τους γλυτώνει απ’ το πάθος τους.
Αντίθετα, νομίζοντας πως έχουν δίπλα τους τον εχθρό κι ότι τον βρίζουν και τον χτυπούν, σηκώνονται απ’ τον ύπνο ξαφνικά επιθυμώντας πιο πολύ να σφάξη ο ένας τον άλλο παρά να είναι μονιασμένοι. Άλλοι επίσης, μεθυσμένοι απ’ την οργή τους, πληρώνουν συκοφάντες κι όσο περισσότερο κακό κάμη ο ένας στον άλλο, τόσο πιο πολύ εξερεθίζονται και φτάνουν σε παράφορη οργή.
Απόσπασμα από την ομιλία «Περί πραότητος» του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου σε μετάφραση, από την εκδοτική σειρά «Ιωάννου του Χρυσοστόμου έργα, τόμος 9ος, Πραγματείες». Εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια Αικ. Τσοτάκου – Καρβέλη και Δημ. Καρβέλη. Γενική επιμέλεια Κων. Λουκάκης. Εκδόσεις ο «Λόγος», Αθήναι 1974.