
Κόλασι – παράδεισος. +Επίσκοπος Αυγουστίνος Καντιώτης.

Ιωάννης Καποδίστριας: Η Αόρατος Αρχή;
Ιωάννης Καποδίστριας: Η Αόρατος Αρχή;
Κωνσταντίνος Μαργέλης
Πρόλογος
Στην παρούσα μελέτη θα παρατεθούν στοιχεία από τέσσερα σημαντικά έργα – βιβλία τα οποία ενισχύουν τη θέση ότι ο Ιωάννης Καποδίστριας ήταν η Αόρατος Αρχή της Φιλικής Εταιρείας.
Κύριο Μέρος
Α. Στο βιβλίο του καθηγητή του πανεπιστημίου Βιέννης, Πολυχρόνη Ενεπεκίδη, «Ρήγας, Υψηλάντης, Καποδίστριας (Έρευναι εις τα αρχεία της Αυστρίας, Γερμανίας, Ιταλίας, Γαλλίας και Ελλάδος)», εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας, έτος 1965, διαβάζουμε:
α) «Σύμφωνα με τον Γάλλο κόμη Λαγκάρντ: Ως προς την οργάνωση «Εταιρεία των Φιλομούσων», αριθμούσε περίπου 60 χιλιάδες μέλη. Ένα πέπλο βαθύτατου μυστηρίου κάλυπτε την φύση της. Ο αυτοκράτορας Αλέξανδρος τέθηκε ανοιχτά υπέρ της και να ευνοεί την ανάπτυξή της. Εκ των φλογεροτέρων υποστηρικτών της ήταν ο μητροπολίτης Ουγγροβλαχίας Ιγνάτιος. Ο Υψηλάντης ήταν εκ των πρώτων μυστών της. Εκείνος όμως που χρησίμευε ως σύνδεσμος της Εταιρείας και του τσάρου, βρισκόμενος όμως μακριά αυτής και εντός σκοτεινού πέπλου, και ο οποίος είχε το δικαίωμα να ονομάζεται η ανωτάτη αρχή της Εταιρείας, ήταν ο κόμης Καποδίστριας.»
β) Σύμφωνα με το ημερολόγιο της Γαλλίδας κόμισας Λουλούς Τυρχάϊμ, τo οποίo ο συγγραφέας το χαρακτηρίζει αξιόπιστο, ο Υψηλάντης «στο πρόσωπο του Καποδίστρια λέγεται ότι έβλεπε τον προστάτη – άγγελό του, και εξέφραζε για αυτόν έναν απέραντο ενθουσιασμό και μία βαθειά ευγνωμοσύνη.»
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την κόμισα, όσο ατυχής και αν υπήρξε η εξέγερση στη Μολδοβλαχία, ήταν ωστόσο μία παρηγοριά για τον Υψηλάντη η βεβαιότητα ότι εάν δεν είχε αρχίσει την Επανάσταση στη Μολδοβλαχία θα ξέσπαγε όλη η οργή της Πύλης επάνω στους Έλληνες και κυρίως της Ελλάδος. Στην γενναιοψυχία του Υψηλάντη οφείλει η Ελλάς τη σωτηρία της!
γ) Σε επιστολή του ο Μέττερνιχ, 23 Δεκεμβρίου 1821 προς τον υπουργό της Αυστρίας στη Ρωσία, Λέπτζέλτερν γράφει: «Εξ άλλου έχω περισσότερες των 20 αποδείξεων για το γεγονός ότι ο Καποδίστριας και ο Υψηλάντης ασχολούντο ήδη από το 1819 με τη μελλοντική εξέγερση. Η προσωπική μου γνώμη είναι η εξής. Οι δύο αυτοί κύριοι δεν ήταν απολύτως σύμφωνοι ως προς το χρονικό σημείο της εξέγερσης, ήταν όμως σύμφωνοι ως προς τον ρόλο που θα έπαιζαν στο δράμα αυτό.»
Ξεκίνησε η δίκη στην Ουκρανία για την απαγόρευση της κανονικής Μητροπόλεως Κιέβου
Ενώ οι Οικουμενιστές μιλούν για "αγάπη και ενότητα" και ενώνονται με τον κάθε αιρετικό, ενώ οι προοδευτικοί μιλούν για "δικαιώματα και ελευθερία" και διαμαρτύρονται για τον κάθε ένα, στην Ουκρανία οι Ορθόδοξοι διώκονται με τον χειρότερο τρόπο και δεν μιλάει κανείς.
Мet. Onuphry of Kiev and All Ukraine. Photo: otrada.net
Το Έκτο Εφετείο του Κιέβου πραγματοποίησε χθες ακροαματική διαδικασία επί αγωγής που κατέθεσε η Κρατική Υπηρεσία Εθνοπολιτικής και Ελευθερίας Συνείδησης (DESS) με την οποία ζητείται η απαγόρευση των δραστηριοτήτων της Μητροπόλεως Κιέβου της κανονικής Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Η ακρόαση διήρκεσε περίπου πεντέμισι ώρες με ένα διάλειμμα, ενώ εκατοντάδες πιστοί της UOC προσευχόντουσαν έξω από το δικαστήριο, αναφέρει το Τμήμα Πληροφόρησης-Εκπαίδευσης της UOC.
Πάνω από 1.000 πιστοί έχουν υποβάλει αιτήσεις για να συμμετάσχουν στην υπόθεση ως τρίτοι, ενώ άλλες 300 τέτοιες αιτήσεις βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη γραμματεία του δικαστηρίου.
Διάλογος περὶ προσευχῆς

– Τι εἶναι ἡ προσευχὴ καὶ ποιὰ τὰ εἴδη της, κατὰ τοὺς ἁγίους Πατέρες;
– Προσευχὴ εἶναι ἡ συνομιλία μὲ τὸν Θεό. Εἶναι βλαστὸς τῆς πραότητας καὶ τῆς ἀοργησίας, εἶναι καρπὸς τῆς χαρᾶς καὶ τῆς εὐχαριστίας. Κατὰ τὸν Εὐάγριο τὸν Ποντικό, εἶναι ἡ ἀποδίωξη τῆς λύπης καὶ τῆς ἀπελπισίας. Εἶναι ἡ ἕνωση καὶ συνάφεια τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεὸ καί, κατὰ τοὺς Πατέρες, ἡ δύναμη τοῦ κόσμου, ἡ συμφιλίωση μὲ τὸν Θεό, ἡ μητέρα τῶν δακρύων καὶ ἡ θυγατέρα αὐτῶν. Ἡ προσευχὴ εἶναι τὸ κλειδὶ τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν καί, κατὰ τὸν Ρῶσο ἅγιο Θεοφάνη τὸν Ἔγκλειστο, εἶναι ἡ ἀνάβαση τοῦ νοῦ καὶ τῶν σκέψεών μας στὸν Θεό.
Ἡ προσευχὴ ἔχει τρεῖς βαθμούς: Στὸν πρῶτο ἀνήκει ἡ προφορικὴ ἢ σωματικὴ προσευχή, στὸν δεύτερο ἡ νοερὰ καὶ στὸν τρίτο ἡ καρδιακή.
– Πῶς γνωρίζει κάποιος ὅτι προσευχήθηκε ἀληθινὰ στὸν Θεό;
– Ἡ αἴσθηση τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ στὴν προσευχὴ μας γίνεται κυρίως ὅταν ὁ προσευχόμενος δὲν ἀπαγγέλλει τίποτε μὲ λόγια. Γι’ αὐτό, ὅταν τὰ λόγια της εὐχῆς φθάσουν στὴν καρδιά, τότε σίγουρα αὐτὴ ἡ προσευχὴ εἶναι ἀληθινή.
– Γνωρίζει ὁ ἄνθρωπος πότε πέρασε ἀπὸ τὴ μία βαθμίδα τῆς προσευχῆς στὴν ἄλλη;
–Η μετάβαση τοῦ προσευχόμενου ἀπὸ τὴν κατώτερη στὴν ἀνώτερη βαθμίδα τῆς προσευχῆς, καθὼς καὶ ἡ πνευματική του πρόοδος, δηλαδὴ ἡ ἀνάβασή του σ’ αὐτὲς τὶς τρεῖς πνευματικὲς βαθμίδες, κατὰ τοὺς περισσότερους ἁγίους Πατέρες, δὲν γίνεται γνωστὴ στὸν προσευχόμενο.
Ἡ πνευματικὴ ἀνάβαση στὴν προσευχὴ μοιάζει μὲ τὴν ἀνάπτυξη ἑνὸς φυτοῦ· αὐξάνεται αὐτὸ χωρὶς νὰ γνωρίζει καὶ νὰ ἀντιλαμβάνεται τὶς στιγμὲς τῆς ἀναπτύξεώς του. Μοιάζει μὲ ἕνα παιδὶ ποὺ μεταβαίνει ἀπὸ τὴ μία ἡλικία στὴν ἄλλη, χωρὶς νὰ μπορεῖ νὰ ξέρει τὸν ἀκριβῆ καιρὸ τῆς ἀναπτύξεώς του.
Θα ανακοινώσουν κοινό Πάσχα από την Νίκαια;
Θα ανακοινώσουν κοινό Πάσχα από την Νίκαια;
Γράφει ο Βασίλειος Ξεσφίγγης
Όπως έχει ανακοινωθεί επίσημα, σε λιγότερο από έναν μήνα ο Πάπας Λέων θα μεταβεί στην Τουρκία, και μαζί με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, κάλεσαν εκπροσώπους των Χριστιανικών Εκκλησιών, μεταξύ των οποίων προτεστάντες, αγγλικανούς, παλαιοκαθολικούς και αρχαίους ανατολικούς να παραβρεθούν στη Νίκαια της Βιθυνίας, στις 28 και τις 29 Νοεμβρίου.
Πιθανότατα θα προσέλθουν και οι Πατριάρχες Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων ώστε να είναι πλήρης η παλαιά πενταρχία της αρχαίας εκκλησίας.
Εκεί θα συμπροσευχηθούν για τα 1700 χρόνια από την Ά Οικουμενική σύνοδο της Νίκαιας.
Τόσο ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, όσο και ο Πάπας της Ρώμης έχουν εκφράσει την επιθυμία, να βρεθεί τρόπος για κοινό εορτασμό του Πάσχα στο εξής μεταξύ των Εκκλησιών και επ ευκαιρίας της επετείου της Συνόδου της Νίκαιας.
Για το θέμα αυτό προσπαθούμε να συλλέξουμε πληροφορίες από την Δύση, μιας και τα στόματα στην Ανατολή μένουν ερμητικά κλειστά.
Αυτά που έχουμε μάθει είναι τα εξής.
Ο νέος Πάπας Λέων ΙΔ δεν είναι τόσο συγκαταβατικός όπως ο προηγούμενος, Πάπας Φραγκίσκος.
Αναγνωρίζει ωστόσο ότι για να υπάρξει αλλαγή ημερομηνίας από πλευράς Ορθοδόξων πρέπει να γίνει πανορθόδοξη σύνοδος και συμφωνία, πράγμα πολύ δύσκολο στην παρούσα φάση, με τα προβλήματα που έχει επιφέρει το Ουκρανικό Αυτοκέφαλο.
Από την πλευρά της Δυτικής Εκκλησίας τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Θέλουν να μείνουν στον κανόνα που όρισε η Ά Οικουμενική σύνοδος της Νίκαιας σχετικά με την ημερομηνία του Πάσχα.
Κυριακή Ε΄ Λουκά – Ερμηνεία της Αποστολικής περικοπής από τον Ιερό Χρυσόστομο

ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ΛΟΥΚΑ [: Β΄ Κορ. 11,31-33 και 12,1-9]
ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ
«Ὁ Θεὸς καὶ πατὴρ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ οἶδεν, ὁ ὢν εὐλογητὸς εἰς τοὺς αἰῶνας, ὅτι οὐ ψεύδομαι. ἐν Δαμασκῷ ὁ ἐθνάρχης Ἀρέτα τοῦ βασιλέως ἐφρούρει τὴν Δαμασκηνῶν πόλιν πιάσαι με θέλων, καὶ διὰ θυρίδος ἐν σαργάνῃ ἐχαλάσθην διὰ τοῦ τείχους καὶ ἐξέφυγον τὰς χεῖρας αὐτοῦ (: Θα σας πω πράγματα που ίσως σας φανούν απίστευτα. Αλλά ο Θεός και Πατήρ του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ο οποίος είναι ευλογημένος στους αιώνες, γνωρίζει ότι δεν λέω ψέματα. Στη Δαμασκό ο διοικητής που είχε διορισθεί από τον βασιλιά Αρέτα, φρουρούσε την πόλη των Δαμασκηνών, επειδή ήθελε να με συλλάβει. Κι από κάποιο παράθυρο με κατέβασαν κάτω μέσα σε δικτυωτό καλάθι, μέσα από κάποιο άνοιγμα του τείχους της πόλεως, και ξέφυγα από τα χέρια του)» [Β΄ Κορ. 11, 31-33].
Γιατί άραγε εδώ δίνει διαβεβαίωση και πιστοποιεί ενώ σε κανένα από τα προηγούμενα δεν το έκανε αυτό; Διότι ίσως αυτό ήταν παλαιότερο και περισσότερο άγνωστο· ενώ εκείνα ήταν γνωστά και σε αυτούς, δηλαδή η μέριμνα των εκκλησιών και όλα τα άλλα. Κοίταξε λοιπόν πόσο μεγάλος ήταν ο πόλεμος, αφού γι΄αυτόν και μόνο φρουρούσε την πόλη. Και όταν λέω πόλεμο, εννοώ τον ζήλο του Παύλου· διότι εάν δεν κινείτο ισχυρός ο πόλεμος εναντίον του, δεν θα προκαλούσε τόση μανία στον εθνάρχη. Αυτά είναι γνωρίσματα ψυχής αποστολικής, το να πάσχει τόσα και να μην κλονίζεται καθόλου, αλλά να υπομένει με γενναιότητα τα όσα πέφτουν επάνω του, και να μην υποχωρεί στους κινδύνους, ούτε να λιποτακτεί.
Πρόσεξε λοιπόν εδώ πώς ανέχτηκε να διαφύγει τον κλοιό, αφού τον κατέβασαν από παράθυρο μέσα σε δίχτυ· διότι αν και επιθυμούσε να αποδημήσει από αυτή τη ζωή, αγαπούσε όμως και τη σωτηρία των ανθρώπων.
Ο ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΛΟΥΣΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ

ΚΥΡΙΑΚΗ E΄ΛΟΥΚΑ [:Λουκά 16,19-31]
«Ἄνθρωπος δέ τις ἦν πλούσιος, καὶ ἐνεδιδύσκετο πορφύραν καὶ βύσσον εὐφραινόμενος καθ᾿ ἡμέραν λαμπρῶς (:Υπήρχε κάποιος πλούσιος άνθρωπος, ο οποίος φορούσε βασιλικά ενδύματα. Απέξω φορούσε ένα μάλλινο κόκκινο και πανάκριβο ρούχο και από μέσα φορούσε λευκό χιτώνα πολυτελή από λεπτό αιγυπτιακό λινάρι. Και διασκέδαζε σε πλούσια συμπόσια κάθε μέρα με μεγαλοπρέπεια)» [Λουκ. 16,19].
Θα ρωτούσε ίσως κάποιος : «Άραγε, σύμφωνα με την ευαγγελική ιστορία, η οποία λέγει ότι ο φτωχός πήγε στον τόπο της ανάπαυσης, ενώ ο πλούσιος στην κόλαση, έχουν ήδη γίνει αυτά, και κληρώθηκε ανταπόδοση αντάξια στον καθένα, ή με αυτά που λέγει ο Κύριος παριστάνει την εικόνα της μελλοντικής κρίσεως; Αλλά βέβαια», θα συνέχιζε τον συλλογισμό του, «επειδή αναφέρει τον Λάζαρο, πραγματικά έγινε και πραγματοποιήθηκε. Και γιατί δεν είπε ‘’κάποιος φτωχός άνθρωπος’’, αλλά είπε ‘’Λάζαρος’’; Μήπως για να δείξει με την ονομασία ότι αυτά έγιναν πραγματικά και αληθινά και δεν είναι παραβολή;».
Σε αυτόν όμως που έτσι συλλογίζεται, θα πούμε: Η κρίση, λέγει παντού η Αγία Γραφή, θα γίνει μετά την ανάσταση των νεκρών, και η ανάσταση δε θα γίνει, αν δεν έρθει και πάλι ο Χριστός, σε εμάς από τον ουρανό με τη δόξα του Πατέρα μαζί με τους αγίους αγγέλους. Έτσι και ο πάνσοφος Παύλος λέγει ότι «αὐτὸς ὁ Κύριος ἐν κελεύσματι, ἐν φωνῇ ἀρχαγγέλου καὶ ἐν σάλπιγγι Θεοῦ καταβήσεται ἀπ᾿ οὐρανοῦ, καὶ οἱ νεκροὶ ἐν Χριστῷ ἀναστήσονται πρῶτον (:κι αυτό θα συμβεί, διότι ο ίδιος ο Κύριος με πρόσταγμα, με φωνή αρχαγγέλου και με σάλπιγγα Θεού θα κατεβεί από τον ουρανό, και οι νεκροί που είχαν πεθάνει πιστοί στο Χριστό θα αναστηθούν πρώτοι)» [Α΄ Θεσ.4,16]. Χωρίς λοιπόν να κατεβεί από τους ουρανούς ο Κριτής όλων, ούτε και η ανάσταση των νεκρών θα γίνει. Και πώς τότε δεν είναι απίθανο να σκεφτούμε ότι έγινε ήδη σε κάποιους η ανταπόδοση ή των πονηρών ή των αγαθών έργων; Αυτά λοιπόν που λέγονται από τον Χριστό και για τον πλούσιο και για τον Λάζαρο είναι τρόπος παραβολής διατυπωμένος με ευφυΐα.
Η διήγηση, όπως διασώζει η παράδοση των Εβραίων, αναφέρει ότι εκείνο τον καιρό υπήρχε κάποιος Λάζαρος στα Ιεροσόλυμα, που ζούσε σε έσχατη φτώχεια και ασθένεια, τον οποίο και ανάφερε ο Κύριος, παίρνοντάς τον ως παράδειγμα προς φανερότερη απόδειξη των όσων έλεγε.
π. Αθανάσιος Μυτιληναίος: Η παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου. Δύο ψυχογραφίες (Κυριακή Ε΄ Λουκά)

ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ΛΟΥΚΑ [: Λουκά, 16, 19-31]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου με θέμα:
« Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΛΟΥΣΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ. ΔΥΟ ΨΥΧΟΓΡΑΦΙΕΣ»
(Έκδοσις Β΄)
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 4-11-1995] [Β323]
Η παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου, αγαπητοί μου, που ακούσαμε στη σημερινήν ευαγγελική περικοπή, είναι μία κατασκευασμένη ιστορία, που ο Κύριος ήθελε να δώσει μία απάντηση εις τους Φαρισαίους.
Σημειώνει ο ευαγγελιστής Λουκάς: «Ἤκουον δὲ ταῦτα πάντα καὶ οἱ Φαρισαῖοι φιλάργυροι ὑπάρχοντες, καὶ ἐξεμυκτήριζον αὐτόν». Κάθε κήρυγμα του Κυρίου, προπαντός περί πτωχείας, περί εκουσίου πτωχείας, όταν οι Φαρισαίοι άκουγαν αυτά, φιλάργυροι υπάρχοντες, ήσαν φιλοχρήματοι και φιλάργυροι άνθρωποι, τον εξεμυκτήριζον, τον κορόιδευαν τον Ιησούν. «Καὶ εἶπεν αὐτοῖς· ὑμεῖς ἐστε οἱ δικαιοῦντες ἑαυτοὺς ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, ὁ δὲ Θεὸς γινώσκει τὰς καρδίας ὑμῶν· ὅτι τὸ ἐν ἀνθρώποις ὑψηλὸν, βδέλυγμα ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ». «Σεις», λέει, «είσαστε εκείνοι οι οποίοι δικαιώνετε τους εαυτούς σας μπροστά στους ανθρώπους και δείχνετε ότι έχετε αγιότητα. Όμως ο Θεός γνωρίζει τις καρδιές σας, και εκείνο που είναι εις τους ανθρώπους υψηλόν, -δηλαδή υπερηφάνεια-, αυτό στον Θεό μπροστά είναι βδέλυγμα, είναι σίχαμα».
Κι έτσι ο Κύριος είπε την παραβολήν αυτήν, του πλουσίου και του Λαζάρου και ήθελε να τους δείξει ότι δεν πρέπει να καυχώνται δια τον πλούτον των, δια την τιμή των,δια την αξιοπρέπειά των κ.τ.λ., γιατί τα πράγματα αλλάζουν μετά τον θάνατον. Αλλάζει το σκηνικό. Και τους είπε ότι υπάρχουν δύο σκηνικά. Το ένα στη Γη, με την παρούσα ζωή. Το άλλο στον ουρανό, μετά τον θάνατο. Κι εκεί ακριβώς ο Κύριος οικοδομεί την παραβολήν αυτήν.
Όμως, όπως πάντα, κάθε λόγος του Κυρίου είναι πολυσήμαντος. Έτσι και η παραβολή αυτή, δεν θέλει μόνον απλώς να διδάξει ό,τι είπαμε, αλλά έχει και άλλες πολλές πλευρές, τις οποίες εξυπηρετεί. Ο λόγος του Θεού, ποτέ δεν εξαντλείται. Και το σημαντικόν, ότι σε κάθε εποχή κατανοείται ο λόγος του Θεού περισσότερο και περισσότερο, ανακαλύπτεται πάντοτε κάτι καινούριο, το οποίον έχει να μας δώσει ως απάντηση.
π. Αθανάσιος Μυτιληναίος, Πηγές πίστεως (Κυριακή Ε΄ Λουκά)

ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ΛΟΥΚΑ [: Λουκά, 16, 19-31]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου με θέμα:
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 2-11-1997] [Β364]
Όλοι γνωρίζομε, αγαπητοί μου, την θαυμασία παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου. Κάθε της φράση, κάθε της λέξη, είναι και μία θεολογική αποκάλυψις. Και είναι αποκάλυψη, γιατί Αυτός ο Κύριος την εδίδαξε. Μέσα σε όσα ειπώθηκαν, διαλογικά, ανάμεσα στον πλούσιον και τον Αβραάμ, είναι και τούτα τα λόγια. Σας διαβάζω: «Ἐρωτῶ οὖν σε, πάτερ, ἵνα πέμψῃς αὐτὸν εἰς τὸν οἶκον τοῦ πατρός μου· ἔχω γὰρ πέντε ἀδελφούς· ὅπως διαμαρτύρηται αὐτοῖς, ἵνα μὴ καὶ αὐτοὶ ἔλθωσιν εἰς τὸν τόπον τοῦτον τῆς βασάνου. Λέγει αὐτῷ ᾿Αβραάμ· ἔχουσι Μωϋσέα καὶ τοὺς προφήτας· ἀκουσάτωσαν αὐτῶν. Ὁ δὲ εἶπεν· οὐχί, πάτερ ᾿Αβραάμ, ἀλλ᾿ ἐάν τις ἀπὸ νεκρῶν πορευθῇ πρὸς αὐτούς, μετανοήσουσιν. Εἶπε δὲ αὐτῷ· εἰ Μωϋσέως καὶ τῶν προφητῶν οὐκ ἀκούουσιν, οὐδὲ ἐάν τις ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ, πεισθήσονται».
Εδώ έχομε έναν διάλογον πέραν από τον φυσικόν κόσμον. Πλέον ο Αβραάμ εις τον Παράδεισον, ο πλούσιος εις τον Άδην· κι εκεί οικονομείται ένας διάλογος. Είπα «οικονομείται», διότι όπως πράγματι καλώς ειπώθηκε, ότι «χάσμα μέγα ἐστήρικται μεταξὺ ἡμῶν καὶ ὑμῶν». Γιατί ζήτησε ο πλούσιος να στείλει τον Λάζαρον, να στείλει ο Αβραάμ τον Λάζαρον, για να βρέξει, λέει, το άκρον του δακτύλου, επειδή φλέγεται, με νερό, επειδή φλέγεται, λέγει, εις αυτό το πυρ το βασανιστικό. Και είπε ότι «μέγα χάσμα ἐστήρικται» κ.λπ. · οπότε οικονομείται πραγματικά αυτός ο διάλογος, διότι δεν θα ήταν δυνατόν να ανοιχθεί στην πραγματικότητα αυτός ο διάλογος.
Ωστόσο εδώ παρακαλεί ο πλούσιος τον Αβραάμ να πέμψει τον Λάζαρον εις τον οίκον του πατρός του, «γιατί», λέγει, «έχω πέντε αδελφούς», να τους ειδοποιήσει, να μην έλθουν κι αυτοί εις αυτόν εδώ τον τόπον της βασάνου. Και λέγει ο Αβραάμ: «Έχουν τον Μωυσέα και τους προφήτας. Ας ακούσουν αυτούς τι λεν για την άλλη ζωή». «Όχι», λέει, «πάτερ Αβραάμ. Εάν κάποιος αναστηθεί από τους νεκρούς, τότε θα μετανοήσουν». «Αχ, παιδάκι μου, αν δεν ακούσουν τον Μωυσή και τους προφήτες, τότε, κι από τους νεκρούς να αναστηθεί κάποιος, δεν θα πεισθούν».