«Το κάλυμμα του Μωϋσέως»
(ΕΞΟΔΟΣ – Κεφ. 34, 34-35)
Του Ν. ΣΑΚΑΛΑΚΗ
Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας τιμά (4 Σεπτ.) τον μέγα Μωϋσή, όχι μόνο ως θεόπνευστο ιερό συγγραφέα αλλά, περισσότερο, ως ιερέα, προφήτη και ποιμένα.
Μια ιστορική, θεολογική και συνάμα σύντομη προσέγγιση του Μωϋσή,
καταγράφεται στον 98 Ψαλμό, μαζί με δύο ακόμη μεγάλες (άγιες) μορφές της Π.
Διαθήκης, τον Ααρών και τον Σαμουήλ, ως εξής: «Μωϋσής και Ααρών εν τοις ιερεύσιν αυτού, και Σαμουήλ εν τοις
επικαλουμένοις το όνομα αυτού· επεκαλούντο τον Κύριον, και αυτός εισήκουεν
αυτών».
Σε επίπεδο γενικότερης εποικοδομητικής αναφοράς, ο Μωϋσής
αναφέρεται συχνά σε πλήθος Αγιογραφικών και Πατερικών κειμένων.
Παράδειγμα: «όθεν και Μωϋσής τω μετειληφέναι του κάλλους εκείνου εν τω ομιλείν Θεώ,
εδοξάσθη το πρόσωπον» (Μ. Βασίλειος – Ερμηνεία 29 Ψαλμού).
Μετάφραση: «Δια τούτο και ο Μωϋσής εδοξάσθη
εις το πρόσωπον, διότι έλαβεν ένα μέρος από το κάλλος εκείνου, όταν ομιλούσε με
τον Θεόν».
Εκτενή αναφορά, για την δόξα του προσώπου του Μωϋσή έχουμε στην Β΄ Κορ. Γ΄, 7-18: «Η πίστις και η αφοσίωσις στο Μωσαϊκό νόμο, που με γράμματα είχε χαραχθή σε λίθινες πλάκες και επέφερε το θάνατο, συνοδεύτηκε με τόση ακτινοβολία, που οι Ισραηλίτες δεν μπορούσαν ν’ ατενίσουν στο πρόσωπο του Μωϋσή, λόγω της λαμπρότητας του προσώπου του, καίτοι ήταν πρόσκαιρη λαμπρότητα. Πόσο μάλλον ένδοξη είναι η αφοσίωσις στην Καινή Διαθήκη, όπου ισχύει το ζωοποιό Πνεύμα» (Β΄ Κορ. 7-8).
Να υπενθυμίσουμε, ότι το κάλυμμα στο πρόσωπο του Μωϋσή ήτο
αίτημα του λαού, διότι η πνευματική στάθμη του (των Ισραηλιτών) δεν άντεχε τη
θεϊκή ανταύγεια στο πρόσωπό του. Ο Ι. Χρυσόστομος, διευκρινίζει: «Ου χρεία καλύπτεσθαι ημάς, καθάπερ Μωϋσής·
δυνατοί γαρ ημείς ιδείν την δόξαν ταύτην, ην περικείμεθα, καίτοι πολλώ μείζονα
και φαιδροτέραν ούσαν εκείνης» (Ε.Π.Ε. 19, 204).
Μετάφραση: «Δεν χρειάζεται να καλυπτόμαστε
εμείς, όπως έκανε ο Μωϋσής. Διότι εμείς έχουμε τη δύναμη ν’ ατενίζουμε αυτή την
λαμπρότητα, που περιβαλλόμαστε, αν και είναι βεβαίως πολύ μεγαλύτερη και
φωτεινότερη από εκείνη».
Άξιο υπογραμμίσεως, η χρήση του καλλύματος. Όταν ο Μωϋσής εισήρχετο
στη Σκηνή του Μαρτυρίου (Ναός), ενώπιον του Κυρίου για να προσευχηθεί –
ομιλήσει στο Θεό, τότε έβγαζε το κάλλυμα, «περιηρείτο» το κάλυμμα (Εξ. 34,34),
μας πληροφορεί το θεόπνευστο κείμενο.
Αντίθετα, υπάρχει κάλυμμα (συγκατάβαση) της Θεότητος στο
Βάπτισμα και στη Θ. Ευχαριστία (για παράδειγμα), για να πλησιάζουν οι πιστοί.
Απλή η θέα του ύδατος στο Βάπτισμα, αλλά καθαρίζει (η Χάρις) τις αμαρτίες.
Άρτος και οίνος στη Θ. Ευχαριστία, χωρίς να φαίνεται η λάμψη του Χριστού, το
Σώμα και Αίμα του Κυρίου.
Αντίθετα συνέβησαν εις την Μεταμόρφωση του Κυρίου απ’ ότι
στο Σινά. Όταν ο Χριστός κατέβηκε από το όρος Θαβώρ, τότε «ευθέως πας ο όχλος
ιδόντες αυτόν εξεθαμβήθησαν» (Μαρκ. 9,15) και οι άνθρωποι «προστρέχοντες ησπάζοντο
αυτόν» (Μαρκ. 9, 15). Οποία διαφορά μεταξύ Παλαιάς και Καινής Διαθήκης!
Σήμερα, περισσότερο παρά ποτέ, χρειαζόμαστε την Αγία
Γραφή, την Ι. Παράδοση, τους βίους των Αγίων, τα υμνολογικά κείμενα και τα
Μυστήρια της Εκκλησίας, διότι είναι οι φρουροί στις πύλες της ψυχής μας και της
Εκκλησίας. Επίσης, διότι υπάρχει η προσπάθεια της πολιτικής και εκκλησιαστικής
ηγεσίας, στα όρια της νέας τάξης πραγμάτων, να διαμορφώσουν μια ζωή πίσω από
ένα εύθραυστο προσωπείο (ΜΑΣΚΑ) ομαλότητας. Έχουμε διαπιστώσει πολλές φορές,
ότι το σημερινό ελληνικό κράτος δεν υπηρετεί το σχέδιο του Θεού, ενώ η Εκκλησία
(Διοίκηση) κινείται στις γραμμές της παναιρέσεως του οικουμενισμού.
Γι’ αυτό και υπάρχει αποστασία εκ της Ορθοδοξίας «λατρείας
του χρήματος» και «θεοποίηση της επιστήμης», γεγονότα δηλ. που συνθέτουν τη
σύγχρονη «ΜΑΣΚΑ» της παγκόσμιας πραγματικότητας, όπισθεν της οποίας κρύβεται το
φρόνημα – πρόσωπο του αντιχρίστου. Προέκταση φιλοσοφική, ηθική και κοινωνική,
του παγκόσμιου προσωπείου είναι και η «ΜΑΣΚΑ» εντός των ιερών ναών, η οποία δεν
αποτελεί μέσο προσεγγίσεως της Θείας Χάριτος, όπως το κάλυμμα του Μωϋσέως.
Αντίθετα, αυτή «στηρίζει» εντός του Ι. Ναού μια αόριστη ελπίδα υγείας και την
«ανάδειξη» του πιστού σε υπεύθυνο πολίτη: Συνιστά, επίσης, και παραδοχή
μολυσματικού κινδύνου εντός της Εκκλησίας.
Στον πυρήνα της «ΜΑΣΚΑΣ» είναι εγγεγραμμένη η
ηθικο-δικαϊκή αξίωση, ότι δηλ. ο Θεός δεν προστατεύει.
Απορρίπτουμε την «ΜΑΣΚΑ» εντός των Ι. Ναών, ως βλάσφημη
στάση ανθρώπινης υποκειμενικότητας απέναντι στην αλήθεια – δύναμη της
Εκκλησίας.
Άλλωστε ο θάνατος δεν εξαρτάται (μόνο) από την βιολογική
αντοχή του ανθρώπου. Επέρχεται (άδηλα) εν πάση στιγμή, όταν ο Θεός θελήσει.
Ας μην ξεχνάμε, ότι η αποστασία εκ του Θεού, τα «ενώτια τα
χρυσά» και η «λογική» δημιούργησαν «μόσχον χωνευτόν» (Εξ. Κεφ. 32), το
προσωπείο (ΜΑΣΚΑ) δηλ. του αποστατήσαντος Ισραήλ. Πλήρης η αντιστοιχία με τα
σημερινά δεδομένα: Αποστασία εκ της αληθινής εκκλησίας, προτεραιότητα στο χρήμα
και θεοποίηση της επιστήμης.
Ερωτήματα: Γνωρίζουμε, ότι το υγειονομικό κάλυμμα του
προσώπου (ΜΑΣΚΑ) αποτελεί ελπίδα (αόριστη) διατηρήσεως της υγείας – ζωής και
αβεβαιότητα. Είναι ασθενέστερη η ελπίδα που έχει αφετηριακό σημείο την πίστη –
ελπίδα στο Θεό; Εμείς οι Ορθόδοξοι μετά βεβαιότητος παρακαλούμε: «την ακαταίσχυντον,
Θεοτόκε, ελπίδα σου έχω σωθήσομαι· την προστασίαν σου κεκτημένος, πανάχραντε,
ου φοβηθήσομαι…». Εις μάτην είναι η πίστις μας; Ασφαλώς, όχι!
Στο «βίο του Μωϋσέως», που έγραψε ο Άγιος Γρηγόριος
Νύσσης, διαβάζουμε: «Ο Μωϋσής υποσχέθηκε στους συμπατριώτες του ελευθέρωση από
τα δεσμά της δουλείας. Μα, ο λαός δείλιασε βλέποντας τη δύναμη του εχθρού
και αμφισβήτησε τη θεϊκή βοήθεια. Έτσι κατατρομάζει με τους πρώτους
πειρασμούς όποιος είναι αρχάριος και ανώριμος στα πνευματικά. Αυτό ακριβώς
επιδιώκουν οι δαίμονες, να μη σηκώνει ο δούλος τα μάτια στον ουρανό, αλλά να
σέρνεται στη γη και να ανακατεύεται με τη λάσπη. Οι ηδονές, ο πλούτος και η
ματαιότητα κρατούν αλυσοδεμένη την ψυχή και δεν την αφήνουν να στρέψει τα μάτια
στον ουρανό ζητώντας βοήθεια».
Όταν ο ζήλος του πιστού εξασθενεί, τότε η δειλία στην ψυχή
γιγαντώνεται μπροστά στους πειρασμούς, τονίζει παραπάνω ο Άγιος Γρηγόριος
Νύσσης. Τότε πολύ δύσκολα το χέρι να κάνει το σταυρό και τα πόδια – γόνατα να
λυγίσουν προσευχητικά (εν μέσω πανικού δειλίας) σε αναζήτηση της θείας βοηθείας
συμπεραίνει ο Άγιος, όπως και η Εκκλησία (τότε) δεν
μοιάζει τόσο οικεία, τόσο ασφαλής (όπως συμβαίνει – νομίζεται σήμερα). Ο
διεισδυτικός πνευματικός στοχασμός του Αγίου Γρηγορίου μας εξηγεί, γιατί
κλείνονται οι Εκκλησίες, γιατί συκοφαντείται η Θ. Κοινωνία, γιατί οι «πιστοί»
χρησιμοποιούν κάλυμμα εντός του Ι. Ναού.
Ο Άγιος Γρηγόριος ελέγχει τους σημερινούς επισκόπους, που
«επί της Μωσέως καθέδρας εκάθισαν» (Ματθ. κεφ. 23, 2). Δυστυχώς, λίγοι ιεράρχες
– κληρικοί οδηγούν το ποίμνιο στην «ΕΞΟΔΟ» από την αναλήθεια (πνευματική και πολιτική).
ΝΙΚΟΣ Ε. ΣΑΚΑΛΑΚΗΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ