Άγιος Διάδοχος Επίσκοπος Φωτικής Ηπείρου.
(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Αγίου Διαδόχου Φωτικής, τα «Εκατόν γνωστικά κεφάλαια»
13. Εγώ εγνώρισα κάποιον, τόσο πολύ αγαπώντα τον Θεόν και παρά ταύτα πενθούντα πνευματικώς, διότι ησθάνετο ότι δεν αγαπούσε όσον ήθελε.
Η δε ψυχή του ευρίσκετο διαρκώς εις τόσον θερμήν επιθυμίαν, ώστε ήθελε μόνον ο Θεός να δοξάζεται διά της ζωής του, αυτός δε να χάνεται ως ανύπαρκτος.
Αυτός ο ίδιος ούτε καν υποπτεύετο την υψηλήν του και όταν ακόμη τον επαινούσαν.
Ο άνθρωπος αυτός, μέσα στην θερμήν επιθυμίαν να ταπεινούται δεν αντιλαμβάνεται την αξίαν του, αλλά υπηρετεί τον Θεόν όπως οι ιερείς τον Μωσαϊκόν νόμον.
Με την φλογεράν διάθεσιν της λατρείας του Θεού, εξαφανίζει από την μνήμην του την ιδέαν της αρετής του μέσα στο αόριστον βάθος της αγάπης του Θεού, τον θησαυρόν της οποίας αποκρύπτει διά του πνεύματος της ταπεινώσεως, διά να βλέπη τον εαυτόν του, εις την διάνοιάν του πάντοτε, ως κάποιον αχρείον δούλον και αλλότριον της αξίας του, και έτσι να ευρίσκεται εν ταπεινώσει.
Αυτό πρέπει και ημείς να μιμούμεθα, αποφεύγοντες κάθε δόξαν και τιμήν, χάριν του απείρου πλούτου της αγάπης του Κυρίου, που τόσον μας ηγάπησεν.
14. Εκείνος που αγαπά τον Θεό με αίσθηση καρδιάς, εκείνος είναι γνώριμος του Θεού.
Γιατί όσο περισσότερο δέχεται κανείς με αίσθηση ψυχής την αγάπη του Θεού, τόσο περισσότερο αυξάνει την αγάπη του στον Θεό.
Ο άνθρωπος αυτός δεν παύει ποτέ με έναν σφοδρό έρωτα να επιθυμεί να γνωρίσει περισσότερο τον Θεό, μέχρις ότου τον αισθανθεί και με αυτή την αίσθηση των οστών του.
Δεν γνωρίζει πλέον τον εαυτό του, αλλά είναι ολόκληρος αλλοιωμένος από την αγάπη του Θεού.
Αυτός ο άνθρωπος βρίσκεται σ’ αυτό τον κόσμο, αλλά και δεν βρίσκεται σ’ αυτόν. Βρίσκεται σ’ αυτόν με το σώμα του, αλλά ζει με την αγάπη έξω από τον κόσμο, καθώς η ψυχή του κινείται ακατάπαυστα προς τον Θεό.
Καθώς λοιπόν καίγεται ολοένα η καρδιά του από τη φωτιά της αγάπης, κάποιος πόθος τον σπρώχνει να προσκολληθεί στον Θεό, μια και βγήκε έξω από την αγάπη του εαυτού του εξαιτίας της αγάπης προς τον Θεό. «Είτε βγήκαμε από τον εαυτό μας, το κάναμε για τον Θεό, λέει ο Απόστολος· είτε σωφρονούμε, το κάνουμε για σας».
15. Όταν αρχίσει κανείς να αισθάνεται πλουσιοπάροχα την αγάπη του Θεού, τότε αρχίζει να αγαπά με πνευματική αίσθηση και τον πλησίον. Αυτή είναι η αγάπη για την οποία μιλούν όλες οι Γραφές.
Η κατά σάρκα φιλία πολύ εύκολα διαλύεται, όταν βρεθεί κάποια ασήμαντη αιτία, γιατί δεν είναι δεμένη με την πνευματική αίσθηση.
Στον άνθρωπο όμως που στην ψυχή του ενεργεί ο Θεός, και αν συμβεί κάποιος ερεθισμός, δεν λύνεται ο δεσμός της αγάπης. Γιατί με την θερμότητα της αγάπης του Θεού η ψυχή ξαναθερμαίνει τον εαυτό της στο καλό και γρήγορα ξαναφέρνει μέσα της την αγάπη του πλησίον με πολλή χαρά, ακόμη και αν έχει υβρισθεί ή ζημιωθεί υπερβολικά από αυτόν· και με τη γλυκύτητα του Θεού εξουδετερώνει την πικρία της φιλονικίας.
Από τον α’ τόμο της Φιλοκαλίας των Ιερών Νηπτικών, σε μετάφραση Αντωνίου Γαλίτη. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις το Περιβόλι της Παναγίας.
