Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου: Κατηχητικός Λόγος σε ερμηνευτική απόδοση
Κατηχητικός Λόγος Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου
Ερμηνευτική απόδοση
Όποιος είναι ευσεβής και φιλόθεος, ας απολαύσει την ωραία τούτη και λαμπρή πανήγυρη.
Όποιος είναι ευγνώμων υπηρέτης, ας εισέλθει χαρούμενος σ ' αυτό το δείπνο της χαράς του Κυρίου.
Όποιος κοπίασε νηστεύοντας, ας χαρεί τώρα τον μισθό του.
Όποιος εργάστηκε από την πρώτη ώρα, ας δεχθεί σήμερα την δίκαιη πληρωμή.
Αν κάποιος ήλθε μετά την τρίτη ώρα, ας εορτάσει ευχαριστώντας.
Αν μετά την έκτη ώρα έφθασε κάποιος, καθόλου ας μην αμφιβάλει, διότι σε τίποτε δε θα ζημιωθεί.
Αν κάποιος καθυστέρησε και ήλθε στην ενάτη ώρα, ας προσέλθει χωρίς ενδοιασμό.
Αν πάλι κάποιος έφτασε μόλις στις ένδεκα, ας μη φοβηθεί την αργοπορία. Διότι, ως φιλότιμος που είναι ο Δεσπότης, δέχεται τον τελευταίο όπως ακριβώς και τον πρώτο.
Αναπαύει αυτόν που έφτασε την ενδεκάτη ώρα, όπως και αυτόν που εργάστηκε από την πρώτη.
Και τον τελευταίο ελεεί και τον πρώτο βραβεύει.
Και σε κείνον δίδει και σ αυτόν δείχνει τη χάρη του.
Και τα έργα δέχεται και τη γνώμη ασπάζεται.
Και την πράξη τιμά και την πρόθεση επαινεί.
Εισέλθετε λοιπόν όλοι στο δείπνο της χαράς του Κυρίου μας· και πρώτοι και δεύτεροι απολαύσατε την αμοιβή σας.
Πλούσιοι και φτωχοί, όλοι μαζί χορέψετε.
Εγκρατείς και φυγόπονοι, την ημέρα τιμήστε.
Όσοι νηστέψατε μα κι όσοι δε νηστέψατε ευφρανθείτε σήμερα.
Το τραπέζι είναι γεμάτο, ευχαριστηθείτε όλοι.
Το μοσχάρι είναι άφθονο, κανείς ας μη φύγει πεινασμένος.
Όλοι απολαύσατε το συμπόσιο της πίστης.
Όλοι απολαύσατε τον πλούτο της θεϊκής καλοσύνης και αγαθότητας.
Κανείς να μη θρηνεί για φτώχεια, διότι φανερώθηκε η κοινή βασιλεία του Θεού.
Κανείς να μην οδύρεται για τα σφάλματά του, αφού ανέτειλε συγγνώμη από τον τάφο του Χριστού.
Κανείς να μη φοβάται το θάνατο, διότι από τα δεσμά του μας ελευθέρωσε του Σωτήρα ο θάνατος. Έσβησε το θάνατο, Αυτός που έγινε λεία του θανάτου.
Λεηλάτησε τον Άδη, Αυτός που κατέβηκε στον Άδη.
Πίκρανε αυτόν, του οποίου γεύτηκε την σάρκα.
Αυτό ακριβώς προφητεύοντας ο Ησαΐας εκήρυξε:
Ο Άδης, λέει, πικράθηκε, όταν Σε συνάντησε στον κόσμο του.
Πικράθηκε, διότι πραγματικά καταργήθηκε.
Πικράθηκε, διότι όντως εμπαίχθηκε.
Πικράθηκε, διότι στ' αλήθεια νεκρώθηκε.
Πικράθηκε, διότι καθαιρέθηκε.
Πικράθηκε, διότι αλυσοδέθηκε και φυλακίστηκε.
Έλαβε (ο Άδης) ένα σώμα και του συνέβη να πέσει πάνω στο Θεό.
Έλαβε (ο Άδης) γη και συνάντησε ουρανό.
Έλαβε (ο Άδης) αυτό που έβλεπε και εξέπεσε απ' Αυτόν που δεν έβλεπε.
Πού είναι, θάνατε, το κεντρί σου;
Πού είναι, άδη, η έπαρσή σου;
Αναστήθηκε ο Χριστός και συ κατανικήθηκες.
Αναστήθηκε ο Χριστός και γκρεμίστηκαν οι δαίμονες.
Αναστήθηκε ο Χριστός και χαίρονται οι Άγγελοι.
Αναστήθηκε ο Χριστός και κυβερνά η ζωή.
Αναστήθηκε ο Χριστός και κανείς νεκρός πια σε μνήμα.
Διότι με το να αναστηθεί από τους νεκρούς ο Χριστός, έγινεν η πρώτη συγκομιδή των καρπών της ανάστασης ανάμεσα στους κεκοιμημένους.
Σ' Αυτόν ανήκει η δόξα και δύναμη στους απέραντους αιώνες.
Αμήν.
Ας ρωτήσουμε όλοι τους εαυτούς μας: Εσύ που νομίζεις πως είσαι χριστιανός, πιστεύεις πως ο Χριστός είναι η Ανάστασις και η Ζωή;
Ο Ιησούς είναι η Ανάσταση και η Ζωή
«Εἶπεν αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· Ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή. ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ, κἂν ἀποθάνῃ, ζήσεται· καὶ πᾶς ὁ ζῶν καὶ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ μὴ ἀποθάνῃ εἰς τὸν αἰῶνα. πιστεύεις τοῦτο; λέγει αὐτῷ· Ναί, Κύριε, ἐγὼ πεπίστευκα ὅτι σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ ὁ εἰς τὸν κόσμον ἐρχόμενος.»
Διαβάστε καλά αυτόν τον διάλογο μεταξύ του Ιησού και της Μάρθας από το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα.
Ο Ιωάννης μας παραδίδει ένα «Σύμβολο της Πίστεως».
Ο Ιησούς είναι η Ανάσταση και η Ζωή. Έχει την εξουσία ως Θεός να αναστήσει τους ανθρώπους. Όλους ανεξαιρέτως. Και θα το πράξει αυτό διότι είναι Θεός ζώντων! Αλλά προσέξτε. Αυτός είναι και η Ζωή. Θα αναστήσει όλους τους ανθρώπους αλλά θα σεβασθεί απόλυτα την ελευθερία τους. Μόνο αυτοί που πιστεύουν σε Αυτόν θα ζήσουν την όντως ζωή μαζί Του! Οι υπόλοιποι θα ζήσουν τις συνέπειες των επιλογών τους μακριά από Αυτόν!
Ἐν τάφῳ σωματικῶς, ἐν Ἄδου δέ μετά ψυχῆς ὡς Θεός.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός με ιδιαίτερα παραστατικό τρόπο περιγράφοντας τα όσα θαυμαστά συντελούνται υπό του Κυρίου στο κράτος του θανάτου, αναφέρει: «Έφθασε λοιπόν ο θάνατος, και αφού κατάπιε το δόλωμα του σώματος (τον Χριστόν ως άνθρωπον) περιεπλέχθη στο αγκίστρι της αναμάρτητης και ζωοποιού θεότητος, και αφού εγεύθη σώμα θεωμένο καταστρέφεται και όλους τους ανιστά, αυτούς που είχε καταπιεί. Γιατί όπως το σκότος με την εμφάνιση του φωτός εξαφανίζεται, έτσι και η φθορά απομακρύνεται με την επίθεση της ζωής. Και γίνεται ζωή για όλους, φθορά γι’ αυτόν που φθείρει».
Και επιπροσθέτως θεολογεί ο Ιερός Χρυσόστομος:
Όχι η λογική αλλά το αίμα των Μαρτύρων απέδειξε την Ανάσταση του Χριστού...
Όταν πρώτη φορά οι Απόστολοι μίλησαν περί του αναστημένου Χριστού, οι άνθρωποι γελούσαν και τους αποκαλούσαν μεθυσμένους...
Όταν μίλησαν δεύτερη φορά, οι άνθρωποι δεν γελούσαν, αλλά μπόρεσαν να τους αποκαλέσουν πληρωμένους. Όταν οι άνθρωποι τους έβαλαν στα μαρτύρια και πάλι άκουσαν τα ‘ίδια λόγια από το στόμα τους, τότε άρχισαν να σκέφτονται...
Και μόλις είδαν οι άνθρωποι ότι ούτε το αίμα τους δεν λυπούνται να χύσουν προκειμένου να μιλήσουν περί αναστάσεως, τους πίστεψαν.
Σίμων ὁ Κυρηναῖος
Ὁ ἀφηνιασμένος ὄχλος τὸν προστάζει
νὰ φέρει τὸν σταυρὸ τοῦ Ἰησοῦ στὸν ὦμο.
Μετρῶντας τὸν ἀμέτρητο τὸ δρόμο
τρέμουν τὰ γόνατα του, ὁ ἱδρώς του στάζει.
Ἀγκομαχᾶ, τὰ κόκκαλά του τρίζουν,
σὰ νὰ σηκώνει ἀσήκωτο μολύβι,
σὰ νὰ σηκώνει βράχο σκύβει, σκύβει
κι αὐτοὶ τὸν σπρώχνουν, τὸν γελοῦν, τὸν βρίζουν.
Ένα από τα πιο όμορφα και συγκινητικά κείμενα που έχουν γραφτεί ποτέ
Τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Ἐπιφανίου ἐπισκόπου Κύπρου λόγος εἰς τὴν θεόσωμον ταφὴν τοῦ Κυρίου καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ εἰς τὸν Ἰωσὴφ τὸν ἀπὸ Ἀριμαθαίας, καὶ εἰς τὴν ἐν τῷ ᾅδῃ τοῦ Κυρίου κατάβασιν, μετὰ τὸ σωτήριον πάθος παραδόξως γεγενημένην.
Τί τοῦτο; σήμερον σιγὴ πολλὴ ἐν τῇ γῇ·
σιγὴ πολλὴ καὶ ἠρεμία λοιπόν·
σιγὴ πολλὴ, ὅτι ὁ Βασιλεὺς ὑπνοῖ·
γῆ ἐφοβήθη καὶ ἡσύχασεν, ὅτι ὁ Θεὸς σαρκὶ ὕπνωσε, καὶ τοὺς ἀπ' αἰῶνος ὑπνοῦντας ἀνέστησεν.
Ὁ Θεὸς ἐν σαρκὶ τέθνηκε, καὶ ὁ ᾅδης ἐτρόμαξεν.
Ὁ Θεὸς πρὸς βραχὺ ὕπνωσε, καὶ τοὺς ἐν τῷ ᾅδῃ ἐξήγειρε.
Ποῦ ποτε νῦν εἰσιν αἱ πρὸ βραχέος ταραχαὶ, καὶ φωναὶ, καὶ θόρυβοι κατὰ τοῦ Χριστοῦ, ὦ παράνομοι;
ποῦ οἱ δῆμοι, καὶ ἐνστάσεις, καὶ τάξεις, καὶ τὰ ὅπλα, καὶ δόρατα;
ποῦ οἱ βασιλεῖς καὶ ἱερεῖς καὶ κριταὶ οἱ κατάκριτοι;
ποῦ αἱ λαμπάδες καὶ μάχαιραι καὶ οἱ θρύλλοι οἱ ἄτακτοι;
ποῦ οἱ λαοὶ, καὶ τὸ φρύαγμα, καὶ ἡ κουστωδία ἡ ἄσεμνος;
ἀληθῶς ὄντως, ἐπεὶ καὶ ὄντως ἀληθῶς λαοὶ ἐμελέτησαν κενὰ καὶ μάταια.
Προσέκοψαν τῷ ἀκρογωνιαίῳ λίθῳ Χριστῷ, ἀλλ' αὐτοὶ συνετρίβησαν·
προσέῤῥηξαν τῇ πέτρᾳ τῇ στερεᾷ, ἀλλ' αὐτοὶ συνετρίβησαν,
αὶ εἰς ἀφρὸν τὰ κύματα αὐτῶν διελύθησαν·
προσέκοψαν τῷ ἀηττήτῳ ἄκμονι, καὶ αὐτοὶ κατεκλάσθησαν·
ὕψωσαν ἐπὶ ξύλου τὴν πέτραν τῆς ζωῆς, καὶ κατελθοῦσα αὐτοὺς ἐθανάτωσεν·
ἐδέσμησαν τὸν μέγαν Σαμψὼν ἥλιον Θεόν·
Ἔδυ Θεὸς ἥλιος Χριστὸς ὑπὸ γῆν, καὶ σκότος πανέσπερον Ἰουδαίοις πεποίηκεν.
Σήμερον σωτηρία τοῖς ἐπὶ γῆς, καὶ τοῖς ἀπ' αἰῶνος ὑποκάτω τῆς γῆς·
σήμερον σωτηρία τῷ κόσμῳ, ὅσος ὁρατὸς, καὶ ὅσος ἀόρατος.
∆ιττὴ σήμερον τοῦ ∆εσπότου παρουσία, διττὴ ἡ οἰκονομία, διττὴ φιλανθρωπία, διττὴ ἡ κατάβασις ὁμοῦ καὶ συγκατάβασις, διττὴ πρὸς ἀνθρώπους ἐπίσκεψις·
ἀπ' οὐρανοῦ ἐπὶ τὴν γῆν, ἀπὸ τῆς γῆς ὑποκάτω τῆς γῆς ὁ Θεὸς παραγίνεται·
πύλαι ᾅδου ἀνοίγονται.
Οἱ ἀπ' αἰῶνος κεκοιμημένοι, ἀγάλλεσθε·
οἱ ἐν σκότει καὶ σκιᾷ θανάτου καθήμενοι, τὸ μέγα φῶς ὑποδέξασθε.
Μετὰ τῶν δούλων ὁ ∆εσπότης·
μετὰ τῶν νεκρῶν ὁ Θεός·
μετὰ τῶν θνητῶν ἡ ζωή·
μετὰ τῶν ὑπευθύνων ὁ ἀνεύθυνος·
μετὰ τῶν ἐν σκότει τὸ ἀνέσπερον φῶς·
μετὰ τῶν αἰχμαλώτων ὁ ἐλευθερωτής·
καὶ μετὰ τῶν κατωτάτω ὁ ὑπεράνω τῶν οὐρανῶν.
Χριστὸς ἐπὶ γῆς, πεπιστεύκαμεν·
Χριστὸς ἐν νεκροῖς, συγκατέλθωμεν καὶ θεάσωμεν καὶ τὰ ἐκεῖ μυστήρια·
γνῶμεν κρυπτοῦ κρυπτὰ ὑπὸ γῆν θαυμάσια·
μάθωμεν πῶς καὶ τοῖς ἐν ᾅδου ἐπεφάνη τὸ κήρυγμα.
Τί οὖν;
Γι' αυτό ως έθνος ίσως έχουμε -παρά την αποστασία μας- ελπίδα μετανοίας και σωτηρίας.
Ο εύζων της προεδρικής φρουράς ως προσωποποίηση του ελληνικού έθνους με τα χέρια σε σχήμα σταυρού πάνω στο κοντάκι δείχνει τον σεβασμό και το πένθος του μπροστά στον Επιτάφιο αναγνωρίζοντας τον εν τάφω κείμενο Χριστό ως τον αληθινό Θεό.
Κατανυκτική προσευχή μπροστά στον Εσταυρωμένο - Ιερού Αυγουστίνου
Τί ἔκαμες, ὦ Χριστέ μου, διὰ τὸ ὁποῖον καὶ τοιαύτην δίκην πληρώνεις;
Τί, ὦ Κύριέ μου, ἵνα τὰ τοσαῦτα δεινὰ ὑποφέρεις;
Ποία ἡ ενοχή Σου! Ποία ἡ τοῦ θανάτου σου αἰτία; Ποία ἡ πρόφασις τῆς καταδίκης σου;
Ἐγὼ εἶμαι ἡ πληγὴ τοῦ ἄλγους Σου.
Ἐγὼ ὁ ὑπεύθυνος τῆς σφαγῆς Σου.
Ἐγὼ ἡ ἀφορμὴ τοῦ θανάτου σου καὶ τοῦ ἐγκλήματος διὰ τὸ ὁποῖον ἐγένετο ἡ ἐκδίκησις ἐπὶ Σοῦ.
Ἐγὼ τοῦ Πάθους Σου ὁ μώλωψ καὶ ὁ πόνος τῆς ὁδύνης Σου!
Ὦ κρίματος ξένου καὶ παραδόξου!
Ὦ διατάξεως μυστηρίου ἀνερμηνεύτου!
Ἀμαρτάνει ὁ παραβάτης, καὶ κολάζεται ὁ δίκαιος!
Πλημμελεῖ ὁ πταίστης, καὶ μαστιγοῦται ὁ ἀθῶος!
Προσκρούει ὁ ἄνομος, καὶ ὁ ὅσιος κατακρίνεται!
Ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον ἔπρεπε νὰ πάθῃ ὁ φαῦλος ὑπομένει ἀντ᾿ αὐτοῦ ὁ αγαθός.
Το «γιατί» που κραυγάζει η θέα του Εσταυρωμένου, απαντάται μόνο με το «συγγνώμη»
Μεγάλη Πέμπτη: Το «γιατί» που κραυγάζει η θέα του Εσταυρωμένου, απαντάται μόνο με το «συγγνώμη»
Σώπασε και άκου τα ουράνια μηνύματα του Γολγοθά - Το Μυστήριο της Εσταυρωμένης Αγάπης αναβλύζει μια σιωπή που κραυγάζει τα πάντα
Συντάκτης: Ελευθέριος Ανδρώνης
Από όλων των λογιών τις σιωπές που γνώρισε ο άνθρωπος, η σιωπή στη θέα του Εσταυρωμένου είναι εκείνη που παραλύει κάθε εσωτερικό αντίλογο. Είναι εκείνη που βουβαίνει περισσότερο την ψυχή, νιώθοντας μια δυσβάστακτη ενοχή για το μέγα άδικο. Και μια κατάπληκτη απορία, πώς γίνεται να σταυρώσαμε την ενσαρκωμένη Αγάπη.
Στη θέα του Εσταυρωμένου, ο πιστός άνθρωπος νιώθει την ψυχή του να συστέλλεται, να κουρνιάζει σαστισμένη στο καταφύγιο της καρδιάς όπως κρύβονται τα ζώα και τα πουλιά στον εκκωφαντικό ήχο της βροντής. «Φωνή της βροντής σου εν τω τροχώ, έφαναν αι αστραπαί σου τη οικουμένη, εσαλεύθη και έντρομος εγενήθη η γη», διαλαλεί ο Ψαλμωδός από το περίσσευμα της χάριτος.
Τα βαριά σύννεφα της Μεγάλης Πέμπτης είναι πάντα ορατά στην ψυχή, ακόμα και όταν ο φυσικός ουρανός είναι ηλιόλουστος. Ο πνευματικός ουρανός βρέχει άδικο και η γη ρουφά με πίκρα αυτή την ασύλληπτη ανομία.
«Σήμερον κρεμάται επί ξύλου ο εν ύδασι την γην κρεμάσας», ψέλνει πένθιμα ο ιερέας περιφέροντας τον εσταυρωμένο Χριστό στο ναό και σε κάθε γωνιά της γης, σε κάθε γωνιά της συνείδησης. Στρέφουμε το βλέμμα ψηλά στην άκρα ταπείνωση του Θεανθρώπου και έρχεται ένα κύμα σιωπής βαρύ, που κλείνει μέσα του την κραυγή ολάκερης της πλάσης.
«Κοίταξε τι έκανες άνθρωπε», ίσως είναι ο μόνο μύχιος ψίθυρος που θα ανέβει στη διάνοια: «Κοίταξε τι έκανες άνθρωπε, με τις αμαρτίες σου».
Μεγάλη Πέμπτη εσπέρας- Ο Ιερός Χρυσόστομος για την απόφαση θανατώσεως του Ιησού και το φοβερό τέλος του Ιούδα
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΘΑΝΑΤΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ
ΚΑΙ ΤΟ ΦΟΒΕΡΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ
[υπομνηματισμός των εδαφίων Ματθ.27,1-10]
«Πρωΐας δὲ γενομένης συμβούλιον ἔλαβον πάντες οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ κατὰ τοῦ ᾿Ιησοῦ ὥστε θανατῶσαι αὐτόν· καὶ δήσαντες αὐτὸν ἀπήγαγον καὶ παρέδωκαν αὐτὸν Ποντίῳ Πιλάτῳ τῷ ἡγεμόνι (:και όταν ξημέρωσε, συνεδρίασαν όλοι οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι του λαού εναντίον του Ιησού, για να επιτύχουν την εκτέλεση της θανατικής ποινής Του. Και αφού Τον έδεσαν, Τον πήραν από εκεί και Τον παρέδωσαν στον Πόντιο Πιλάτο, τον Ρωμαίο επίτροπο και διοικητή)» [Ματθ.27,1-2].
Επειδή ήθελαν να Τον φονεύσουν και δεν μπορούσαν οι ίδιοι λόγω της εορτής του πάσχα, Τον οδηγούν στον ηγεμόνα. Εσύ όμως πρόσεξε πώς προχώρησε το ζήτημα, ώστε να συμπέσει με την εορτή· διότι έτσι είχε προκαθοριστεί από τον Θεό.
«Τότε ἰδὼν ᾿Ιούδας ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν ὅτι κατεκρίθη, μεταμεληθεὶς ἀπέστρεψε τὰ τριάκοντα ἀργύρια τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ τοῖς πρεσβυτέροις (:Τότε ο Ιούδας, που Τον παρέδωσε με προδοσία στους Ιουδαίους, σαν είδε ότι ο Ιησούς καταδικάστηκε, μεταμελήθηκε και επέστρεψε τα τριάντα ασημένια νομίσματα στους αρχιερείς και στους πρεσβυτέρους)» [Ματθ.27,3].
Αυτό αποτελεί κατηγορία και εναντίον του Ιούδα και εναντίον των Ιουδαίων αρχιερέων και πρεσβυτέρων. Εναντίον μεν του Ιούδα όχι γιατί μετανόησε, αλλά γιατί μετανόησε τόσο αργά και με τόση βραδύτητα και έγινε αυτοκατάκριτος, διότι μόνος του ομολόγησε ότι παρέδωσε τον Ιησού ενώ ήταν αθώος· εναντίον των αρχιερέων και των πρεσβυτέρων η επιστροφή των τριάκοντα αργυρίων από τον Ιούδα σε αυτούς αποτελεί κατηγορία, διότι ενώ μπορούσαν να μετανοήσουν και να αλλάξουν γνώμη, δεν μετανόησαν.
Και πρόσεξε πότε μετανοεί: όταν ολοκληρώθηκε και τελείωσε η αμαρτία της παράδοσης του Ιησού και της παραπομπής Του σε θάνατο· διότι τέτοιος είναι ο διάβολος˙ δεν αφήνει εκείνους που δεν επαγρυπνούν, να δουν το κακό πριν συντελεστεί, για να μη μετανοήσουν εκείνοι που έχουν αιχμαλωτιστεί από αυτόν.
Όρθρος Μ. Παρασκευής (Μ. Πέμπτη εσπέρας)-Ο Ιερός Χρυσόστομος για τη δίκη του Ιησού ενώπιον του Πιλάτου
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΠΙΛΑΤΟΥ
«῾Ο δὲ ᾿Ιησοῦς ἔστη ἔμπροσθεν τοῦ ἡγεμόνος· καὶ ἐπηρώτησεν αὐτὸν ὁ ἡγεμὼν λέγων· σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τῶν ᾿Ιουδαίων; ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς ἔφη αὐτῷ· σὺ λέγεις. καὶ ἐν τῷ κατηγορεῖσθαι αὐτὸν ὑπὸ τῶν ἀρχιερέων καὶ τῶν πρεσβυτέρων οὐδὲν ἀπεκρίνατο (:Ο Ιησούς λοιπόν στάθηκε μπροστά στον ηγεμόνα. Και ο ηγεμόνας Τον ρώτησε: “Εσύ είσαι ο βασιλιάς των Ιουδαίων;” Ο Ιησούς τότε του αποκρίθηκε: “Εσύ λες ότι είμαι βασιλιάς των Ιουδαίων, χωρίς όμως να κατανοείς και τον πνευματικό χαρακτήρα της βασιλείας μου”. Και ενώ Τον κατηγορούσαν οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι, δεν έδωσε καμία απάντηση)» [Ματθ.27,11-12].
Βλέπεις τι εξετάζεται πρώτα; Εκείνο γύρω από το οποίο συνεχώς περιστρέφονταν· διότι όταν είδαν ότι ο Πιλάτος δεν κάνει λόγο για τις νομικές παραβάσεις, στρέφουν την κατηγορία στα δημόσια εγκλήματα. Έτσι έκαναν και για τους αποστόλους προβάλλοντας πάντοτε αυτά και λέγοντας ότι περιφέρονται κηρύσσοντας ως βασιλέα κάποιον Ιησού, μιλώντας για αυτόν σαν να επρόκειτο για κάποιο απλό άνθρωπο, προσάπτοντας σε αυτούς και κάποια υποψία εξέγερσης κατά της εξουσίας. Από αυτό είναι φανερό, ότι και το ότι ξέσκισε τον χιτώνα του και το ότι εξεπλάγησαν ήταν πρόσχημα. Και όλα τα ανακάτευαν και τα διέστρεφαν έτσι, ώστε να τον οδηγήσουν στον θάνατο.
Αυτό λοιπόν ρώτησε τότε και ο Πιλάτος: «Σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τῶν ᾿Ιουδαίων; (: εσύ είσαι ο βασιλιάς των Ιουδαίων;)». Και τι απάντησε ο Χριστός; «Σὺ λέγεις(:εσύ λες ότι είμαι βασιλιάς των Ιουδαίων, χωρίς όμως να κατανοείς και τον πνευματικό χαρακτήρα της βασιλείας μου”)». Ομολόγησε ότι είναι βασιλιάς, αλλά βασιλιάς ουράνιος˙ αυτό το οποίο και αλλού το έλεγε με περισσότερη σαφήνεια, όταν απαντούσε στον Πιλάτο ότι «ἡ βασιλεία ἡ ἐμὴ οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου· εἰ ἐκ τοῦ κόσμου τούτου ἦν ἡ βασιλεία ἡ ἐμή, οἱ ὑπηρέται ἂν οἱ ἐμοὶ ἠγωνίζοντο, ἵνα μὴ παραδοθῶ τοῖς Ἰουδαίοις· νῦν δὲ ἡ βασιλεία ἡ ἐμὴ οὐκ ἔστιν ἐντεῦθεν (:η δική μου βασιλεία δεν προέρχεται από τον κόσμο αυτόν, ούτε στηρίζεται πάνω σε κάποια ανθρώπινη θέληση ή κοσμική δύναμη. Εάν ήταν από τον κόσμο αυτόν η βασιλεία μου, οι υπηρέτες μου θα έκαναν αγώνα για να μην παραδοθώ στους Ιουδαίους. Τώρα όμως βλέπεις κι εσύ ότι η βασιλεία μου δεν προέρχεται από εδώ, όπως οι άλλες βασιλείες του κόσμου αυτού, αλλά από τον ουρανό. Και γι’ αυτό ούτε επιβάλλεται με επανάσταση και πόλεμο, ούτε χρησιμοποιεί τη δύναμη της βίας και των υλικών όπλων)» [Ιω. 18,36], για να μην έχουν δικαιολογία ούτε αυτός, ούτε αυτοί που του απέδιδαν αυτές τις κατηγορίες. Διατυπώνει μάλιστα και συλλογισμό αναντίρρητο λέγοντας ακριβώς τα παραπάνω λόγια. Ακριβώς μάλιστα γι’ αυτόν τον λόγο, για να αποκρούσει αυτήν την υπόνοια ότι ήταν επίγειος βασιλιάς, κατέβαλε και φόρο, και τους άλλους προέτρεπε να καταβάλλουν, και όποτε ήθελαν να τον ανακηρύξουν βασιλέα, έφευγε.
Μεγάλη Πέμπτη- Ο Ιερός Χρυσόστομος για την ανάκριση του Κυρίου από τον Καϊάφα
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΪΑΦΑ
[Υπομνηματισμός των εδαφίων Ματθ. 26, 57 – 68]
Οι μαθητές λοιπόν αναχώρησαν. «Οἱ δὲ κρατήσαντες τὸν ᾿Ιησοῦν ἀπήγαγον πρὸς Καϊάφαν τὸν ἀρχιερέα, ὅπου οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι συνήχθησαν (: και αυτοί αφού συνέλαβαν τον Ιησού, Τον έφεραν στον Καϊάφα τον αρχιερέα, όπου συγκεντρώθηκαν οι γραμματείς και οι πρεσβύτεροι)·ὁ δὲ Πέτρος ἠκολούθει αὐτῷ ἀπὸ μακρόθεν ἕως τῆς αὐλῆς τοῦ ἀρχιερέως, καὶ εἰσελθὼν ἔσω ἐκάθητο μετὰ τῶν ὑπηρετῶν ἰδεῖν τὸ τέλος (: ο Πέτρος μάλιστα Τον ακολουθούσε από μακριά μέχρι το προαύλιο του μεγάρου του αρχιερέα. Κι αφού μπήκε στην εσωτερική αυλή, καθόταν εκεί μαζί με τους υπηρέτες, για να δει πώς θα τελείωνε η υπόθεση)» [Ματθ. 26,57-58].
Μεγάλη η θερμότητα της ψυχής του Πέτρου· ούτε όταν είδε τους υπόλοιπους μαθητές του Κυρίου να φεύγουν, έφυγε, αλλά έμενε και εισήλθε στην εσωτερική αυλή του μεγάρου του αρχιερέα μαζί με το πλήθος. Έμεινε βέβαια και ο Ιωάννης, αλλά εκείνος ήταν γνωστός στον αρχιερέα. Και γιατί πήγαν τον Κύριο εκεί όπου ήταν συγκεντρωμένοι όλοι; Για να κάνουν τα πάντα με έγκριση των αρχιερέων, γιατί ο Καϊάφας ήταν τότε αρχιερέας και όλοι ήταν συγκεντρωμένοι εκεί και τον περίμεναν . Μετά την καταδικαστική απόφαση του Καϊάφα μάλιστα, διανυκτέρευσαν και αγρυπνούσαν για να περιμένουν να ξημερώσει για να Τον πάνε και στον ρωμαίο διοικητή· μάλιστα ούτε το πασχαλινό δείπνο, λέει το ιερό κείμενο, δεν έφαγαν, αλλά αγρυπνούσαν για να ξημερώσει γρήγορα και να οδηγήσουν τον Ιησού στον Πιλάτο, ώστε να Τον ανακρίνει και επίσημα να Τον καταδικάσει. Γιατί ο ευαγγελιστής Ιωάννης, αφού λέει ότι ήταν πρωί, προσθέτει: «Ἄγουσιν οὖν τὸν Ἰησοῦν ἀπὸ τοῦ Καϊάφα εἰς τὸ πραιτώριον· ἦν δὲ πρωΐ· καὶ αὐτοὶ οὐκ εἰσῆλθον εἰς τὸ πραιτώριον, ἵνα μὴ μιανθῶσιν, ἀλλ᾿ ἵνα φάγωσι τὸ πάσχα (: αφού οι αρχιερείς και το συνέδριο καταδίκασαν σε θάνατο τον Ιησού, τον έφεραν δεμένο από το αρχιερατικό ανάκτορο του Καϊάφα στο διοικητήριο όπου έμενε και δίκαζε ο Ρωμαίος διοικητής. Ήταν τότε πρωί και αυτοί δεν μπήκαν στο πραιτόριο για να μη μολυνθούν από το ειδωλολατρικό ανάκτορο, αλλά να είναι καθαροί για να φάνε το βράδυ το δείπνο του Πάσχα)»[Ιω. 18,28] .
Τι μπορεί να πει κανείς; Ότι έφαγαν άλλη μέρα και κατέλυσαν τον νόμο, εξαιτίας της επιθυμίας τους για την σφαγή αυτή. Γιατί ούτε ο Χριστός δεν παρέβη τον χρόνο του Πάσχα, παρά μόνο εκείνοι οι οποίοι τολμούσαν τα πάντα και καταπατούσαν κατά μυριάδες τους νόμους. Ο λόγος ήταν ότι, επειδή έβραζαν πάρα πολύ από τον θυμό και είχαν επιχειρήσει πολλές φορές να Τον σφαγιάσουν και δεν το κατόρθωσαν, τότε που Τον συνέλαβαν απροσδόκητα προτίμησαν να εγκαταλείψουν και το πασχαλινό δείπνο ακόμη, προκειμένου να ικανοποιήσουν την φονική τους επιθυμία. Γι’ αυτό και συγκεντρώθηκαν όλοι και έγιναν συνεδρία μολυσματική, και έψαξαν και για ψευδομάρτυρες, επειδή ήθελαν να προσδώσουν κάποια νομιμοφάνεια στην σκευωρία αυτή του δικαστηρίου. Γιατί οι μαρτυρικές καταθέσεις δεν ήταν όσες χρειάζονταν, λέει˙ τόσο προσποιητό ήταν το δικαστήριο και όλα γεμάτα θόρυβο και ταραχή.
Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Οι προφητείες που εκπληρώθηκαν κατά τη Σταύρωση του Κυρίου
ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ
«Σταυρωθέντα τε ὑπὲρ ἡμῶν ἐπὶ Ποντίου Πιλάτου, καὶ παθόντα καὶ ταφέντα…»
(επιλεγμένα αποσπάσματα από την ΙΓ΄Κατήχηση):
ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΠΟΥ ΕΚΠΛΗΡΩΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΤΑΥΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ
[Μέρος πρώτο]
ΚΓ’. Εμείς όμως ας επανέλθουμε στο θέμα των προφητικών αποδείξεων που μου ζητήσατε. Σταυρώθηκε ο Κύριος, έχεις ακούσει όλες τις μαρτυρίες. Βλέπεις τον τόπο του Γολγοθά. Συμφωνείς και το επικροτείς επαινετικά και δοξολογικά. Πρόσεξε μήπως καμιά φορά, σε περίοδο διωγμού, Τον απαρνηθείς. Να μην ευφραίνεσαι μόνο σε περίοδο ειρήνης για τον Σταυρό, αλλά και σε καιρό διωγμού να έχεις την ίδια πίστη. Να μην είσαι φίλος του Ιησού τον καιρό της ειρήνης και τον καιρό του πολέμου να γίνεσαι εχθρός. (…)
ΚΔ΄. Ο Χριστός λοιπόν σταυρώθηκε για χάρη μας, Αυτός που δικάστηκε μια νύχτα παγερή και γι’ αυτό υπήρχε παραδίπλα ανθρακιά αναμμένη (πρβλ. Ιωάν.18,18: «Εἱστήκεισαν δὲ οἱ δοῦλοι καὶ οἱ ὑπηρέται ἀνθρακιὰν πεποιηκότες, ὅτι ψῦχος ἦν, καὶ ἐθερμαίνοντο· ἦν δὲ μετ᾿ αὐτῶν ὁ Πέτρος ἑστὼς καὶ θερμαινόμενος (: εκεί στέκονταν οι δούλοι και οι υπηρέτριες, οι οποίοι είχαν ανάψει φωτιά και ζεσταίνονταν δίπλα στη σωρό από τα αναμμένα κάρβουνα, διότι είχε κρύο. Μαζί τους στεκόταν κι ο Πέτρος και ζεσταινόταν)». Σταυρώθηκε την τρίτη ώρα [πρβλ. Μάρκ. 15,25: «ἦν δὲ ὥρα τρίτη καὶ ἐσταύρωσαν αὐτόν (: η ώρα ήταν τρεις από την ανατολή του ηλίου, δηλαδή εννέα το πρωί, όταν Τον σταύρωσαν)»]. «Ἀπὸ δὲ ἕκτης ὥρας σκότος ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης(:και από τις δώδεκα το μεσημέρι έγινε σκοτάδι σε όλη τη γη έως τις τρεις το απόγευμα)» [Ματθ. 27,45].
Μήπως έχουν και αυτά γραφεί από τους Προφήτες; Ας ερευνήσουμε. Λέει λοιπόν ο προφήτης Ζαχαρίας: «καὶ ἔσται ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ οὐκ ἔσται φῶς καὶ ψῦχος καὶ πάγος (: εκείνη την ημέρα δεν θα υπάρχει ηλιακό φως και θα είναι ημέρα ψύχους και πάγου)» [Ζαχ. 14,6-7]. Να λοιπόν το ψύχος, εξαιτίας του οποίου θερμαινόταν ο Πέτρος. Και την ημέρα εκείνη τη γνώριζε ο Κύριος [Ζαχ. 14,7: «ἔσται μίαν ἡμέραν, καὶ ἡ ἡμέρα ἐκείνη γνωστὴ τῷ Κυρίῳ, καὶ οὐχ ἡμέρα καὶ οὐ νύξ (:θα είναι αυτή μια ξεχωριστή ημέρα, ημέρα γνωστή μόνο στον Κύριο· Η ημέρα εκείνη δεν είναι ούτε ημέρα, ούτε νύχτα)». Τι λοιπόν; Τις άλλες μέρες δεν τις γνώριζε; Πολλές είναι οι ημέρες, αλλά αυτή είναι η ημέρα της υπομονής του Κυρίου, «την οποία δημιούργησε ο Κύριος» [πρβλ. Ψαλμ. 117,24].Και αυτήν την ημέρα τη γνώριζε ο Κύριος και «δεν είναι ούτε ημέρα ούτε νύχτα» [Ζαχ. 14,7]. Τί σημαίνει αυτό το αίνιγμα που αναφέρει ο Προφήτης; «Η ημέρα εκείνη δεν είναι ούτε ημέρα, ούτε νύχτα».
Τι λοιπόν είναι αυτή; Τι θα την ονομάσουμε; Το Ευαγγέλιο το ερμηνεύει το πράγμα, καθώς διηγείται τα γεγονότα. Δεν ήταν ημέρα, διότι δεν έλαμψε ήλιος, πορευόμενος από την ανατολή έως τη δύση, αλλά από την έκτη ώρα ως την ενάτη έγινε σκοτάδι [βλ. παραπάνω, Ματθ.27,45], στη μέση της ημέρας! Επομένως, στη μέση της ημέρας παρεμβλήθηκε το σκοτάδι και το σκοτάδι ο Θεός το ονόμασε νύχτα (πρβλ. Γέν. 1,5: «καὶ ἐκάλεσεν ὁ Θεὸς τὸ φῶς ἡμέραν καὶ τὸ σκότος ἐκάλεσε νύκτα»). Γι ’αυτό ούτε ημέρα ήταν ούτε νύχτα, διότι ούτε όλο φως ήταν, ώστε να κληθεί ημέρα, ούτε πάλι όλο σκοτάδι για να ονομαστεί νύχτα, αλλά μετά από την ενάτη [δηλαδή μετά τις τρεις το μεσημέρι] έλαμψε ο ήλιος. Το προείπε και αυτό ο Προφήτης λέγοντας: «Ούτε ημέρα είναι, ούτε νύχτα» (Ζαχ. 14,7).Και πρόσθεσε: «καὶ πρὸς ἑσπέραν ἔσται φῶς (: και προς το εσπέρας θα επέλθει άφθονο φως)» [Ζαχ. 14,7]. Βλέπεις ακρίβεια των Προφητών; Βλέπεις πόση αλήθεια υπάρχει σε όσα έχουν προφητευθεί και γραφεί εκ των προτέρων;
Στιχηρά Ιδιόμελα Αίνων Μ. Πέμπτης, Ήχος Β΄- Απόστιχα Ιδιόμελα Όρθρου Μ. Πέμπτης, Ήχος πλ. Δ΄
Ψάλλουν Βατοπαιδινοί Πατέρες.
Όρθρος Μ. Πέμπτης (Μ. Τετάρτη εσπέρας)- Ο Ιερός Χρυσόστομος για την παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας
[Υπομνηματισμός στα εδάφια: Ματθ. 26, 26-30]
«᾿Εσθιόντων δὲ αὐτῶν λαβὼν ὁ ᾿Ιησοῦς τὸν ἄρτον καὶ εὐχαριστήσας ἔκλασε καὶ ἐδίδου τοῖς μαθηταῖς καὶ εἶπε· λάβετε φάγετε· τοῦτό ἐστι τὸ σῶμά μου (:και ενώ έτρωγαν, πήρε ο Ιησούς στα χέρια Του τον άρτο, κι αφού ευχαρίστησε, τον έκοψε σε κομμάτια κι άρχισε να τον μοιράζει στους μαθητές λέγοντας: ‘’Λάβετε, φάγετε, αυτό είναι το σώμα μου’’). καὶ λαβὼν τὸ ποτήριον καὶ εὐχαριστήσας ἔδωκεν αὐτοῖς λέγων· πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες (:και αφού πήρε το ποτήριο και ευχαρίστησε, το έδωσε σε αυτούς και είπε: ‘’Πιείτε απ’ αυτό όλοι)˙τοῦτο γάρ ἐστι τὸ αἷμά μου τὸ τῆς καινῆς διαθήκης τὸ περὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν (:διότι αυτό είναι το αίμα μου, που επικυρώνει τη νέα Διαθήκη και χύνεται για τη σωτηρία πολλών, για να τους συγχωρηθούν οι αμαρτίες τους)»[Ματθ.26,26-28].
Πω, πω πόση ήταν η τύφλωση του προδότη! Και όταν ακόμη συμμετείχαν στα μυστήρια, έμεινε ο ίδιος, και όταν απολάμβανε την πιο φρικτή τράπεζα, δεν μεταβαλόταν. Και αυτό το δηλώνει ο Λουκάς όταν λέγει ότι μετά από αυτό εισήλθε μέσα στον Ιούδα ο σατανάς, όχι περιφρονώντας το σώμα του Δεσπότη, αλλά περιπαίζοντας ο σατανάς έτσι την αναισχυντία του προδότη· διότι το αμάρτημα ήταν πολύ μεγάλο και από το ένα και από το άλλο μέρος, και ότι με αυτή την σκέψη της προδοσίας προσερχόταν στα μυστήρια, και ότι όταν προσήλθε δεν έγινε καλύτερος, ούτε από φόβο, ούτε από την ευεργεσία, ούτε από την τιμή που του έγινε.
Και ο Χριστός δεν τον εμπόδισε, αν και γνώριζε τα πάντα, για να μάθει ότι δεν εγκαταλείπει εκείνους που προσέρχονται μετανοημένοι για διόρθωση. Και αυτό και πριν από αυτό και μετά από αυτό διαρκώς του το υπενθύμιζε και τον συγκρατούσε, και με έργα και με φόβο και με λόγια και με περιποίηση και με απειλή και με τιμή. Αλλά τίποτα δεν τον απομάκρυνε από εκείνο το φοβερό νόσημα.
Και γι’ αυτό, αφού άφησε εκείνον, υπενθυμίζει πάλι στους μαθητές την σφαγή και κατά την διάρκεια του δείπνου μιλάει περί της σταύρωσης, προσπαθώντας με την συνεχή επανάληψη της προρρήσεώς του, να κάνει το πάθος πιο ευπρόσδεκτο· διότι αν θορυβήθηκαν ύστερα από όσα έγιναν και προλέχθηκαν, τι θα πάθαιναν αν δεν είχαν ακούσει τίποτα από αυτά;
Όρθρος Μ. Πέμπτης (Μ. Τετάρτη εσπέρας)- Ο Ιερός Χρυσόστομος για την προετοιμασία του δείπνου για το πάσχα και την αποκάλυψη της επερχόμενης προδοσίας του Ιούδα
Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΔΕΙΠΝΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ
ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΗΣ ΠΡΟΔΟΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟΥΔΑ
[Υπομνηματισμός στα εδάφια Ματθ.26,17-25]
«Τῇ δὲ πρώτῃ τῶν ἀζύμων προσῆλθον οἱ μαθηταὶ τῷ ᾿Ιησοῦ λέγοντες αὐτῷ· ποῦ θέλεις ἑτοιμάσωμέν σοι φαγεῖν τὸ πάσχα; ὁ δὲ εἶπεν· ὑπάγετε εἰς τὴν πόλιν πρὸς τὸν δεῖνα καὶ εἴπατε αὐτῷ· ὁ διδάσκαλος λέγει, ὁ καιρός μου ἐγγύς ἐστι· πρὸς σὲ ποιῶ τὸ πάσχα μετὰ τῶν μαθητῶν μου (:την πρώτη λοιπόν από τις επτά ημέρες που διαρκούσε η εορτή των αζύμων, δηλαδή του Πάσχα, ήλθαν οι μαθητές στον Ιησού και του είπαν: “Πού θέλεις να σου ετοιμάσουμε να φας το Πάσχα;” Κι ο Ιησούς τους απάντησε: “Πηγαίνετε στην πόλη στον τάδε και να του πείτε: “Ο διδάσκαλος λέει: Ο καιρός του Πάθους μου πλησιάζει. Σκέφτομαι να κάνω με τους μαθητές μου στο σπίτι σου το καινούργιο Πάσχα και όχι εκείνο που από αύριο το βράδυ θα αρχίσουν να εορτάζουν οι Ιουδαίοι”)» [Ματθ.26,17-18].
«Πρώτη τῶν ἀζύμων» ονομάζει την προηγούμενη των αζύμων· διότι συνήθιζαν πάντοτε να υπολογίζουν την ημέρα από την εσπέρα· και αναφέρει την ημέρα εκείνη, κατά την εσπέρα της οποίας επρόκειτο να θυσιάσουν τον πασχάλιο αμνό· διότι είχαν έλθει την πέμπτη ημέρα της εβδομάδος. Αυτήν την ημέρα λοιπόν, ο μεν ένας ευαγγελιστής την ονομάζει «πρώτη τῶν ἀζύμων», εννοώντας τον χρόνο κατά τον οποίο προσήλθαν· ο δε άλλος ευαγγελιστής λέγει ως εξής: «Ἤγγιζε δὲ ἡ ἑορτὴ τῶν ἀζύμων ἡ λεγομένη πάσχα (:πλησίαζε τότε η εορτή των Αζύμων, που ονομαζόταν Πάσχα. Στη γιορτή αυτή οι Ιουδαίοι επτά ημέρες έτρωγαν άζυμο ψωμί)» [Λουκά 22,1]. Με το «ἢγγιζεν» αυτό, εννοεί ότι πλησίαζε, ήταν επί θύραις, αναφέρεται δηλαδή στην εσπέρα εκείνη, διότι από την εσπέρα άρχιζαν. Για τον λόγο αυτόν και ο καθένας προσθέτει «όταν θυσιαζόταν το Πάσχα».
Και Του λένε: «Ποῦ θέλεις ἑτοιμάσωμέν σοι φαγεῖν τὸ πάσχα;». Ώστε και από αυτό είναι φανερό ότι δεν είχε οικία, δεν είχε κατάλυμα. Εγώ μάλιστα νομίζω ότι ούτε αυτοί είχαν· διότι οπωσδήποτε θα Τον παρακαλούσαν να μεταβεί εκεί. Αλλά δεν είχαν ούτε αυτοί, διότι όλα τα είχαν απαρνηθεί. Για ποιον όμως λόγο, αναρωτιούνται κάποιοι, τελούσε το Πάσχα; Για να δείξει με όλα μέχρι την τελευταία ημέρα ότι δεν είναι αντίθετος με τον μωσαϊκό νόμο. Και γιατί τους στέλνει προς έναν άγνωστο άνθρωπο; Για να αποδείξει με αυτό ότι μπορούσε να μην υποστεί το πάθος· διότι αυτός που έπεισε τον νου εκείνου ώστε να τους δεχτεί, και αυτό μόνο με τα λόγια, τι δεν θα μπορούσε να κάνει εναντίον των σταυρωτών Του, εάν βεβαίως δεν ήθελε να πάθει;
Ἁγ. Ἰωάννου Χρυσοστόμου: Στὴν προδοσία τοῦ Ἰούδα
Τοιχογραφία ἐξωνάρθηκος Καθολικοῦ Μονῆς Βατοπαιδίου Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου
1. – Πραγματικά δέν ἔχω τί νά πῶ γιά τή σημερινή πανήγυρη. Διότι ἡ μέν πανήγυρη παρακινεῖ τή γλώσσα μου στό νά κατηγορήσω τόν Ἰούδα, ἐνῶ ἡ φιλανθρωπία τοῦ Σωτήρα μου τήν γυρίζει πίσω. Καί εἶμαι κυριευμένος ἀπό αὐτά τά δύο, ἀπό μίσος ἐναντίον τοῦ προδότη, καί ἀγάπη γιά τόν Κύριο. Τό μίσος ὅμως τό νικάει ἡ ἀγάπη, διότι εἶναι μεγαλύτερη καί δυνατότερη. Γι᾽ αὐτό, ἀφήνοντας κατά μέρος τόν προδότη, ἐξυμνῶ τόν εὐεργέτη, ὄχι ὅσο εἶναι ἄξιος, ἀλλ᾽ ὅσον ἐπιτρέπουν οἱ δυνάμεις μου νά Τόν ἐξυμνήσω.
Πῶς ἄφησε τούς οὐρανούς καί κατέβηκε στή γῆ; Πῶς Ἐκεῖνος πού γεμίζει ὁλόκληρη τήν κτίση, ἦρθε πρός ἐμένα, καί ἔγινε γιά χάρη μου ἄνθρωπος σάν... καί μένα; Πῶς πῆρε μαθητή Του ἐκεῖνον πού γνώριζε ὅτι θά γίνει προδότης καί ἔδωσε ἐντολή στόν ἐχθρό Του νά Τόν ἀκολουθεῖ σάν φίλος; Πῶς δέν Τόν ἐνδιέφερε ἡ προδοσία, ἀλλά φρόντιζε γιά τή σωτηρία ἐκείνου πού θά Τόν πρόδιδε; Διότι, λέγει, «Ὅταν βράδυασε καθόταν ὁ Ἰησοῦς μαζί μέ τούς δώδεκα μαθητές Του καί, ἐνῶ ἔτρωγαν αὐτοί, εἶπε· Ἀλήθεια σᾶς λέγω, ἕνας ἀπό σᾶς θά μέ παραδώσει» (Ματθ. 26, 20-21). Προεῖπε τήν προδοσία γιά νά ἐμποδίσει τό παρανόμημα.
Τήν προεῖπε χωρίς ν᾽ ἀναφέρει τό πρόσωπο τοῦ προδότη, ἀλλά δέν μπόρεσε αὐτό ν᾽ ἀποτρέψει τήν παρανομία τοῦ μαθητῆ, αὐτή πού ἀγνοοῦσαν ἐκεῖνοι πού κάθονταν στό ἴδιο τραπέζι. Ποιός εἶδε τέτοια φιλανθρωπία κυρίου; Καί προδίνεται καί ἀγαπᾶ τόν προδότη. Ποιός περιφρονεῖται καί δείχνει εὐσπλαχνία; Ποιός πουλιέται καί κάθεται στό ἴδιο τραπέζι μέ τόν κακό ἔμπορο, δείχνοντας ὅλη τή φροντίδα του πρός ἐκεῖνον πού τόν ἐπιβουλεύεται;
Ἔξω οἱ Ἰοῦδες ἀπὸ τὴν ζωήν μας!
«ΕΙΠΕ ΔΕ ΤΟΥΤΟ... ΟΤΙ ΚΛΕΠΤΗΣ ΗΝ»
(ΙΩΑΝ. ιβ´ 6)
Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Γεωργίου Μεταλληνοῦ
1. Λίγο πρὶν ἀπὸ τὴν θριαμβευτικὴ εἴσοδό του στὰ Ἱεροσόλυμα ὁ Χριστὸς ἔρχεται στὴ Βηθανία. Ἐπισκέπτεται τὸν φίλο του Λάζαρο καὶ τοὺς ἄλλους φίλους του ἐκεῖ σὲ μιὰ ἀποχαιρετιστήρια ἐπίσκεψη πρὶν ἀπὸ τὸ πάθος του. Κάποιος μάλιστα κάλεσε τὸν Χριστὸ σὲ δεῖπνο.
Κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ δείπνου ἡ ἀδελφή τοῦ Λαζάρου Μαρία, κυριευμένη ἀπὸ τὴν μυστικὴ ἀγαλλίαση τῆς παρουσίας τοῦ Κυρίου, ἀφήνει νὰ ξεχειλίσει ἡ εὐγνωμοσύνη της γιὰ τὴν ἀνάσταση τοῦ ἀδελφοῦ της. Παίρνει, λοιπόν, ἕνα πολύτιμο μύρο καὶ ἀλείφει μ᾽ αὐτὸ τὰ πόδια τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ἡ ποσότητα καὶ ἡ ποιότητα τοῦ μύρου δείχνουν τὴν ἀγάπη καὶ ἀφοσίωση τῆς γυναίκας πρὸς τὸν Διδάσκαλο. Γι᾽ αὐτὸ ἡ πρωτοβουλία της, ποὺ ἔχει τὴν ἔννοια τῆς λατρείας καὶ τιμῆς πρὸς τὸν Μεγάλο Εὐεργέτη τοῦ ἀνθρώπου Χριστό, ἀσφαλῶς θὰ συγκίνησε, ὅπως συγκινεῖ καὶ σήμερα, σὰν ἐκδήλωση πίστεως καὶ εὐλαβείας.
2. Ὑπάρχει ὅμως καὶ κάποιος, ποὺ σκέπτεται διαφορετικά. Εἶναι ὁ σκοτεινὸς Ἰούδας, ποὺ σπεύδει νὰ κατακρίνει τὴν ἐνέργεια τῆς γυναίκας. Ἀσυγκίνητος μπροστὰ στὸ μεγαλειῶδες θέαμα τῆς εὐγνωμονούσας ἀγάπης, ψυχρὸς καὶ ἀδιάφορος γιὰ τὴν συγκινητικὴ ἐκδήλωση, ἀφήνει νὰ φανοῦν οἱ ὑλιστικές του διαθέσεις. Δὲν τολμᾶ ὅμως νὰ ἀποκαλύψει τὸν πραγματικὸ ἑαυτό του. Καλύπτει τὴν στειρότητα τῆς καρδιᾶς του μὲ τὸ πέπλο τῆς ὑποκρισίας. Φορεῖ προσωπεῖο, φαντασμαγορικὸ προσωπεῖο. Τὸ προσωπεῖο τοῦ φιλάνθρωπου καὶ τοῦ φιλόπτωχου καὶ παρουσιάζεται διαμαρτυρόμενος (δῆθεν) χάρη τῶν πτωχῶν.
Συγχαρητήρια που διέκοψες την μνημόνευση πάτερ, αλλά εμείς δεν διακόπτουμε και θα συνεχίσουμε να κοινωνούμε με αυτούς που καταδικάζουμε!
Στο παρακάτω άρθρο διαβάζουμε ότι η μητρόπολη Κυθήρων συμπαραστέκεται στην αποτείχιση (διακοπή μνημόνευσης και ως εκ τούτου εκκλησιαστικής κοινωνίας με το πατρ. Αντιοχείας) του διωκόμενου π. Ματθαίου Βουλκανέσκου για τους παρακάτω λόγους, όπως αυτή γράφει:
«η συμμετοχή στο Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών,
η μη καταδίκη των αιρέσεων των κειμένων της ψευδοσυνόδου της Κρήτης του 2016,
οι Συμφωνίες του Chambesy (1989, 1990 και 1993),
και η συνοδική δήλωση του Νοεμβρίου 1991 περί διακοινωνίας με τους Μονοφυσίτες,
η μη εκφώνηση των αναθεμάτων κατά πασών των αιρέσεων
και η αποδοχή του «βαπτίσματος» των ετεροδόξων εν ονόματι της Αγίας Τριάδος».
Ευλόγως ερωτούμε την μητρόπολη Κυθήρων: Αφού επαινείτε την αποτείχιση για τους παραπάνω λόγους, εσείς γιατί δεν αποτειχίζεσθε; Η Εκκλησίας της Ελλάδος δια των Επισκόπων της δεν
"συμμετέχει στο Παγκόσμιο Συμβούλιο των Εκκλησιών";
"δεν αποδέχθηκε τις Συμφωνίες του Chambesy (1989, 1990 και 1993)";
"δεν αποδέχθηκε την συνοδική δήλωση του Νοεμβρίου 1991 περί διακοινωνίας με τους Μονοφυσίτες με τους οποίους μάλιστα συμπροσεύχεται και συνεορτάζει ακόμα και το Πάσχα";
"δεν σταμάτησε την εκφώνηση των αναθεμάτων κατά πασών των αιρέσεων";
"δεν συμμετέχει στην αποδοχή του «βαπτίσματος» των ετεροδόξων εν ονόματι της Αγίας Τριάδος";
Που είδατε εσείς ως ευσεβής μητρόπολη στην Εκκλησιαστική ιστορία, επίσκοπος να συγχαίρει ιερέα για το ομολογιακό του πνεύμα και ο ίδιος να αρνείται να τον μιμηθεί; Τελικά τι είναι η ομολογία, ευκαιρία επαίνων ή μίμησης;
Όσο για τον π. Παύλο Δημητρακόπουλο που τώρα από την Ι. Μητρ. Πειραιώς ανήκει στην Ι. Μητρ. Κυθήρων (κάτι πρέπει να σημαίνει ότι όσοι φεύγουν από τον Πειραιώς πάνε στον Κυθήρων), πώς γίνεται να κατηγορεί την αποτείχιση τόσο καιρό (εδώ, εδώ, εδώ, εδώ) και τώρα να την επαινεί; Τί άλλαξε; Κι αν τώρα την επαινεί, γιατί δεν την εφαρμόζει; Μπορεί κάποιος να αρκείται στον έπαινο μίας συμπαράστασης όταν αυτή συνοδεύεται από την ασυνέπεια και την άρνηση μίμησής της;
Α.Τ.
Η μητρόπολη Κυθήρων συμπαραστέκεται στον διωκόμενο ιερέα π. Ματθαίο Βουλκανέσκου (εδώ)
«Κόρακας κοράκου μάτι δέν βγάζει»
«Κόρακας κοράκου μάτι δέν βγάζει»
Τοῦ Σεβ. Ἀσκάλωνος Νικηφόρου
ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
Διάβασα καὶ ξαναδιάβασα τὴν ἀπόφαση τῆς ΔΙΣμοιρης τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, προσπαθώντας νὰ ἐξακριβώσω τὴν πληροφορία τοῦ δημοσιεύματος (Βλέπε: Ο.Τ. 4 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2025, «Γρηγόριε, Γρηγόριε, τι με διώκεις;»!) ὅτι ἡ ΔΙΣμοιρη δέν κατονόμασε τὸν ὑπεύθυνο γιὰ τὸν σκανδαλισμό τοῦ ἁπανταχοῦ τῆς Γῆς θεοφοβουμένου Ὀρθοδόξου Ποιμνίου καὶ διαπίστωσα ὅτι ἡ πληροφορία εἶναι σωστὴ.
Λέει λοιπὸν ἡ «ΔΙΣμοιρη»: «Ἐπειδή τὸν τελευταῖο καιρὸ (σημ. γράφοντος: τὴν περασμένη ἑβδομάδα!!!), ἔχουν προκύψει ποικίλες ἀναφορές σχετικὰ μὲ τὴν τοποθέτηση τοῦ Ἐσταυρωμένου ὄπισθεν τῆς Ἁγίας Τραπέζης (ἐγώ νόμιζα ὅτι οἱ ἀναφορές ἀναφέρονταν στὴν ἀπομάκρυνση τοῦ Ἐσταυρωμένου ἀπὸ τὴν θέση Του ὄπισθεν τῆς Ἁγίας Τραπέζης. Πόσο εὔκολα μπορεῖ κανείς νὰ παρεξηγήση τά πράγματα!!!).
Ἦταν λοιπὸν ἀναφορὲς καὶ ὄχι πραγματικὴ ἀπομάκρυνση τοῦ Ἐσταυρωμένου ἀπὸ την θέση Του ὄπισθεν τῆς Ἁγίας Τραπέζης!!! Κάποιος κακόπιστος διέδιδε τὶς διαδόσεις αὐτὲς καὶ σκανδάλισε ἄδικα τόσο κόσμο, καὶ ἡ ΔΙΣμοιρη ἔβαλε τά πράγματα στὴν θέση τους. Μποροῦμε λοιπόν νὰ κοιμούμαστε ἥσυχοι μὲ τὴν σκέψη ὅτι ὁ «Ἐπίσκοπὸς» μας ἐπισκοπεῖ τὴν ἐπαρχία του καὶ φροντίζει γιὰ τὶς ἀνησυχίες τοῦ Ποιμνίου του.
Γιατί τελείται το Μυστήριο του Ιερού Ευχελαίου τη Μεγάλη Τετάρτη
Γιατί τελείται το Μυστήριο του Ιερού Ευχελαίου τη Μεγάλη Τετάρτη
Πρωτοπρ. Θεμιστοκλή Στ. Χριστοδούλου
Η Ορθόδοξος Ελλαδική Εκκλησία έχει ορίσει το ιερό Μυστήριο του Ευχελαίου να τελείται δημόσια για όλους τους χριστιανούς κάθε Μ. Τετάρτη της Μ. Εβδομάδος.
Στη Ρωσία το Ευχέλαιον τελείται κατά τη Μ. Πέμπτη. Η συνήθεια αυτή της τελέσεως του Ευχελαίου θεμελιώνεται στην πίστη της Εκκλησίας ότι αυτό βοήθα στην ψυχική ανόρθωση των ασθενών ανθρώπων για τους όποιους τελείται το μυστήριο και όλων όσων συμπαρίστανται στην ασθένειά των, συγγενών και φίλων. Εξυπακούεται ότι της τελέσεως του ιερού μυστηρίου του Ευχέλαιου, προηγείται το μυστήριο της εξομολογήσεως, όταν αυτό είναι δυνατό. Αλλά και οι παρευρισκόμενοι, για να δεχθούν το μυστήριο του Ευχελαίου, πρέπει να εξομολογούνται, ώστε να αποβαίνει γι’ αυτούς μέσο θεϊκής ενισχύσεως στο έργο τους που είναι η μέριμνα και η φροντίδα των ασθενούντων.
Το Ευχέλαιο καθίσταται αρωγός στο έργο της διακονίας των ασθενούντων αδελφών όχι μόνο στιγμιαία αλλά και για την επιτέλεση παντός έργου αγαθού. Για τον τελευταίο αυτό λόγο καθιερώθηκε από την Εκκλησία να τελείται δημόσια κάθε Μ. Τετάρτη σε συνδυασμό όμως με το μυστήριο της εξομολογήσεως. Έτσι και τα δύο μυστήρια οδηγούν τους χριστιανούς στο άλλο και βασικότατο μυστήριο που είναι η συμμετοχή στη θεία Ευχαριστία.
π. Αυγουστίνος Καντιώτης: Ο ναός του Θεού δεν είναι ωδείο! Σήμερα τί θα έλεγε;;
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)