(Ἀπό τόν Συναξαριστή τοῦ ἁγίου Νικοδήμου).
Ὅταν πῆγε στή Θεσσαλονίκη ὁ Μαξιμιανός, τότε συνελήφθη αὐτός ὁ μέγας Δημήτριος καί φυλακίσθηκε, ἐπειδή ἦταν πασίγνωστος γιά τήν εὐσέβεια καί τήν χριστιανική του πίστη.
Ὁ βασιλιάς καυχιόταν γιά ἕναν ἄνθρωπο ὀνόματι Λυαῖο, πού ξεπερνοῦσε τούς ἄλλους στό μέγεθος τοῦ σώματος καί τή δύναμη. Ἐπειδή, λοιπόν, παρακινοῦσε τούς Θεσσαλονικεῖς νά μποῦν στό στάδιο καί νά πολεμήσουν μ' αὐτόν, κάποιος νέος χριστιανός στήν πίστη ὀνόματι Νέστωρ, πῆγε στόν εὑρισκόμενο στή φυλακή ἅγιο Δημήτριο καί τοῦ εἶπε: «Δοῦλε τοῦ Θεοῦ, θέλω νά πολεμήσω μέ τόν Λυαῖο· γι' αὐτό παρακάλεσε τόν Κύριο γιά μένα». Ὁ ἅγιος σφράγισε τό μέτωπό του καί εἶπε: «Καί τόν Λυαῖο θά νικήσεις καί γιά τόν Χριστό θά μαρτυρήσεις». Παίρνοντας θάρρος καί ψυχική δύναμη ὁ Νέστωρ ἀπό τόν λόγο αὐτό τοῦ ἁγίου, χωρίς ἀναβολή πήδηξε μέσα στό στάδιο καί πολεμώντας μέ τόν Λυαῖο τόν θανάτωσε, καί ἔτσι ταπείνωσε καί τήν ὑπερηφάνεια ἐκείνου καί τό καύχημα τοῦ βασιλιᾶ.
Ὁ βασιλιάς, λοιπόν, ντροπιάστηκε, λυπήθηκε ἀλλά καί θύμωσε, καί ἐπειδή ἔμαθε ὅτι ὁ ἅγιος Δημήτριος παρακίνησε πρός τοῦτο τόν Νέστορα, ἔστειλε στρατιῶτες καί τούς διέταξε νά κατατρυπήσουν μέ τίς λόγχες τόν ἅγιο μέσα στή φυλακή, διότι ἔγινε αἴτιος τῆς σφαγῆς τοῦ Λυαίου.
Ἔγινε τοῦτο καί ὁ ἅγιος Δημήτριος παρέδωσε τήν ἁγία του ψυχή στά χέρια τοῦ Θεοῦ, ἐπιτελώντας μετά θάνατον πολλά θαύματα καί ὑπερφυσικές θεραπεῖες.
Μέ τέτοιου εἴδους τρόπο θανατώθηκε ὁ ἅγιος Δημήτριος, καί τό νεκρό του λείψανο βρισκόταν πεταμένο στή γῆ. Κάποιοι χριστιανοί τό πῆραν, τό φρόντισαν καί τό ἔθαψαν στή γῆ. Ἕνας ὑπηρέτης τοῦ ἁγίου ὀνόματι Λοῦπος, ὁ ὁποῖος βρισκόταν κοντά του ὅταν ἐκεῖνος δεχόταν τόν ὑπέρ Χριστοῦ μακάριο θάνατο, αὐτός, λέγω, μαζεύοντας τό αἷμα τοῦ μάρτυρα ἐπάνω στό πανωφόρι τοῦ ἁγίου καί ἀφοῦ ἄλειψε τό δακτυλίδι τοῦ ἁγίου μέ τό ἅγιο αἷμα του, ἔκαμνε μέ αὐτά πολλά θαύματα καί ὑπερφυσικά σημεῖα, ὥστε γέμισε ὅλη ἡ πόλη τῆς Θεσσαλονίκης ἀπό τήν φήμη αὐτῶν τῶν μεγάλων θαυμάτων. Ἀκόλουθο ἦταν ὅτι αὐτά δέν ἦταν δυνατόν νά τά ἀντέξει ὁ φθόνος τοῦ Διαβόλου, οὔτε ἦταν δυνατό νά μή τά μάθει ὁ βασιλιάς. Καί ἔτσι συνελήφθη ὁ καλός αὐτός ὑπηρέτης Λοῦπος καί ἀμέσως φονεύθηκε καί ἔγινε καί αὐτός μάρτυρας τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
(Ἀπό τόν Συναξαριστή τοῦ ἁγίου Νικοδήμου, ἔκδ. Γ´, τόμ.Α´, σελ.161. Τό κείμενο ἀποδόθηκε στήν καθομιλουμένη).
Πηγή.