«Η Αρμενική Εκκλησία, μια παλιά αποστολική εκκλησία»... (Μητρ. Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος)
Στις 5 Ιανουρίου, η Αρμένικη Κοινότητα Αλεξανδρούπολης έψαλλε τα Χριστουγεννιάτικα, καθώς και τα κάλαντα των Φώτων στο μητρ. Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμο.
Από το σχετικό βίντεο που δημοσιεύθηκε στη σελίδα «Pame Evro» στο Facebook, παραθέτουμε τις δηλώσεις που έκανε ο μητρ. Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος:
[1:41] «Η Αρμενική Εκκλησία, μια παλιά αποστολική εκκλησία, κρατάει αυτή την παράδοση που είχαμε και εμείς οι Βυζαντινοί τότε μέχρι τον τέταρτο αιώνα που είναι τα Χριστούγεννα ως γιορτή Επιφανείων. Χριστούγεννα και Θεοφάνεια μαζί που τα λέγαν Επιφάνεια».
[2:05] «Αυτό εσείς το κρατάτε και το γιορτάζεται μαζί με τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, τον άγιο Καραμπέτ που έχουμε και εδώ και έρχομαι και εγώ κάθε χρόνο στο ναό μετά πολλής χαράς για να δώ όλο εκείνο το τυπικό το παλαιό, το ίδιο λειτουργικό τυπικό».
Φαίνεται πως ο μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως, όταν διδάσκονταν το μάθημα για την αίρεση των Αρμενίων στη θεολογική Σχολή, βρισκόταν στο κυλικείο. Του προτείνουμε
να μελετήσει το κατατοπιστικό μάθημα του πρωτοπρεσβυτέρου π.Θεοδώρου Ζήση, ομότιμου καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, για την πίστη των Αρμενίων, με τίτλο: ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΡΜΕΝΙΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ; ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ Μ. ΦΩΤΙΟΥ. Παραθέτουμε εδώ μόνο την εισαγωγή του μαθήματος. Ολόκληρο υπάρχει εδώ.ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΡΜΕΝΙΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ; ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ Μ. ΦΩΤΙΟΥ
π.ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΖΗΣΗ
Καθηγητοῦ ΑΠΘ
Καθηγητοῦ ΑΠΘ
Πρόλογος
Οἱ Ἀρμένιοι εἶναι ἕνας εὐγενὴς καὶ ἡρωικὸς λαὸς ποὺ κατέβαλαν μεγάλο τίμημα ἀγώνων καὶ θυσίας γιὰ νὰ ἐξασφαλίσουν τὸ δικαίωμα τῆς ἱστορικῆς τους ὑπάρξεως. Ἀπὸ τῆς πλευρᾶς αὐτῆς οἱ Ἕλληνες τοὺς ἀντιμετωπίζουμε μὲ πολλὴ συμπάθεια, γιατὶ νοιώθουμε ὅτι εἴμαστε ὁμοιοπαθεῖς, ὅτι ἱστορικὰ καὶ ὡς πρὸς ἄλλα στοιχεῖα καὶ πλευρὲς τῆς ζωῆς συγγενεύουμε, πολὺ περισσότερο μάλιστα ἀφοῦ καὶ αὐτοὶ εἶναι Χριστιανοί.
Ὑπάρχει ὅμως καὶ μία ἄλλη σημαντικὴ πλευρὰ τοῦ ζητήματος ποὺ ἔχει σχέση μὲ τὴν ἐκκλησιαστική τους ταυτότητα, σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία κατὰ παράδοση θεωροῦμε τοὺς Ἀρμενίους ὡς αἱρετικοὺς Μονοφυσῖτες. Αὐτὸ στὶς ἡμέρες μας, ὅπου ὅλα σχετικοποιοῦνται καὶ ἀμβλύνονται, καὶ ἡ παράδοση δὲν παίζει ἀποφαστιστικὸ ρόλο, τείνει νὰ σκεπασθεῖ, νὰ ξεχασθεῖ καὶ νὰ ἀλλοιωθεῖ μὲ ἄλλη θεώρηση, ἡ ὁποία στὰ πλαίσια τοῦ χριστιανικοῦ Οἱκουμενισμοῦ μειώνει τὶς διαφορές μέχρις ἐξαφανίσεως καὶ μεγαλοποιεῖ τὶς ὁμοιότητες μέχρι γιγαντισμοῦ. Σύμφωνα μὲ αὐτὴ τὴ θεώρηση οἱ Ἀρμένιοι εἶναι κατὰ πάντα Ὀρθόδοξοι, ὅπως καὶ ἐμεῖς, καὶ οἱ διαφορὲς ποὺ μᾶς χωρίζουν εἶναι ἀσήμαντες καὶ έπουσιώδεις. Αὐτὸ ἀποτελεῖ καὶ βασικὴ κατευθυντήρια γραμμὴ τοῦ διεξαγομένου Θεολογικοῦ Διαλόγου μεταξὺ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καὶ τῶν Ἀντιχαλκηδονίων, στοὺς ὁποίους ἀνήκουν οἱ Ἀρμένιοι.
Εἶναι ὅμως Ὀρθόδοξοι οἱ Ἀντιχαλκηδόνιοι; Ἀπάντηση στὸ ἐρώτημα αὐτὸ προσπαθήσαμε νὰ δώσουμε σὲ μελέτημά μας ποὺ ἤδη κυκλοφορεῖ σ’ αὐτὴν ἐδῶ τὴ σειρὰ «Καιρὸς» τῶν μικρῶν τευχιδίων μὲ θέμα : «Ἡ «Ὀρθοδοξία» τῶν Ἀντιχαλκηδονίων Μονοφυσιτῶν».
Στὸ παρὸν τευχίδιο ἀσχολούμαστε εἰδικῶς μὲ τὸ ἂν οἱ Ἀρμένιοι εἶναι Ὀρθόδοξοι μὲ βάση τὴ διδασκαλία τοῦ Μ. Φωτίου. Πρόκειται γιὰ εἰσήγηση ποὺ ἀνακοινώθηκε τὸν Νοέμβριο τοῦ 1994 στὸ καθιερωμένο ἐτήσιο Θεολογικὸ συνέδριο ποὺ ὀργανώνει ἡ Ἱερὰ Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, τὸ ὁποῖο τὸ ἔτος αὐτὸ εἶχε ὡς γενικὸ θέμα τὸ πρόσωπο καὶ τὸ ἔργο τοῦ Μ. Φωτίου. Ὁ τίτλος τῆς εἰσηγήσεως στὸ συνέδριο ἦταν: «Ὁ Μ. Φώτιος καὶ ἡ ἕνωση τῶν Ἀρμενίων μὲ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία».
Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης