«ἡ διόρθωσις προτρέχει τῆς κοινωνίας, οὐχὶ ἡ κοινωνία τῆς διορθώσεως»!

Οἱ σημερινοὶ θιασῶτες τῆς ἀτέρμονης διαμαρτυρίας, τοῦ δυνητισμοῦ καὶ τῆς κακῆς “Οἰκονομίας”

«ξέχασαν» τὸν Ἰωσὴφ Βρυέννιο

Τοῦ Ἀδαμαντίου Τσακίρογλου

Εἶναι πιὰ ἡλίου φαεινότερον, ὅτι οἱ θιασῶτες τῆς διὰ δημοσιεύσεων ἀτέρμονης διαμαρτυρίας, τοῦ δυνητισμοῦ καὶ τῆς κακῶς ἐφαρμοσμένης καὶ παρανοημένης «Οἰκονομίας» δὲν κάνουν τίποτε ἄλλο ἀπὸ τὸ νὰ ἀπορροφοῦν τὶς ἀντιδράσεις τοῦ ποιμνίου καὶ νὰ ἐπιτρέπουν στὴν  ὁμολογουμένη Παναίρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ νὰ παγιωθεῖ. Τὸ μάταιο κάθε καταγγελίας τους ἄνευ ἀντικρύσματος, τὸ ἀτελέσφορο τῶν ἐπιφανειακῶν διαμαρτυριῶν τους ἄνευ τῆς πρακτικῆς συνέπειας καὶ ἡ συντήρηση μίας ψευδαισθητικῆς ὁμολογίας ἄνευ μαρτυρίου παγιώνουν ὄχι μόνο τὴν Παναίρεση ἀλλὰ καὶ τὴν παθητικότητα τῶν πιστῶν ποὺ βλέπει τὴν ἔλλειψη συνέπειας ἔργων καὶ λόγων καὶ παραιτεῖται.

Μία ἀπόδειξη γιὰ τὰ παραπάνω ἀποτελεῖ τὸ γεγονός, ὅτι οἱ θιασῶτες αὐτοὶ «ξεχνοῦν» πιὰ νὰ ἀναφέρουν στὴν ἐπιχειρηματολογία τους ἐνάντια στὴν αἵρεση ἐκκλησιαστικοὺς συγγραφεῖς, γιὰ τοὺς ὁποίους στὴν ἀρχὴ τῆς πρὶν ἀπὸ δεκαετίες φαντασμαγορικῆς καὶ ψευδαισθητικῆς ἀντιαιρετικῆς ἀγόρευση τους ἦταν λαῦροι. Μετατρέποντας τὴν ἐκκλησιαστικὴ γραμματεία σὲ ἐκκλησιαστικὸ λάφυρο, ξεχνοῦν νὰ ἀναφέρουν αὐτοὺς πού, ἂν ζοῦσαν σήμερα, θὰ τοὺς εἶχαν καταδικάσει. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι ὁ Ἰωσὴφ Βρυέννιος.

Ὁ ξακουστὸς αὐτὸς ἐκκλησιαστικὸς ἀνήρ, ὁ «διδάσκαλος τῶν διδασκάλων» κατὰ τὸν Εὐγένιο Βούλγαρη, ἔδωσε μεγάλες μάχες ἐνάντια στοὺς Λατίνους καὶ στὶς φιλενωτικὲς προσπάθειες τῶν σύγχρονών του ὀρθοδόξων. Κυρίως ὅμως καταπολέμησε μὲ τοὺς λόγους του τὴν ἀντιπατερικὴ πρακτικὴ τοῦ συμβιβασμοῦ μὲ τὴν αἵρεση καὶ τὴν ἐπιφανειακὴ ὀρθόδοξη βιωτή. Γιὰ τὸν Βρυέννιο ἡ πίστη βρίσκεται πάντα σὲ κίνδυνο, ὅταν οἱ ὑπερασπιστές της δὲν εἶναι εἰλικρινεῖς ὡς πρὸς τὴν Ὀρθοδοξία τους καὶ γι’ αὐτὸ αὐτοὶ εἶναι καταδικαστέοι «ὁ νεύματι μόνῳ τὸν Θεὸν ἀπαρνούμενος ἀπωλείᾳ ὑπόκειται» (Ἀ. Παπαδοπούλου-Κεραμέως, «Ἰωσὴφ Βρυεννίου Πρακτικά» σελ. 50-51).

Ἰωσὴφ Βρυέννιος – Τὸ ναὶ ναί· καὶ τὸ οὒ οὔ.

Ἰωσὴφ Βρυέννιος – Τὸ ναὶ ναί· καὶ τὸ οὒ οὔ

(ἔστω δὲ ὁ λόγος ὑμῶν ναὶ ναί, οὒ οὔ· τὸ δὲ περισσὸν τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐστιν. Ματθ. ε´ 37) Περιέχεται εἰς τὴν ἔκδοση: Ἰωσὴφ Βρυεννίου, Τὰ Εὑρεθέντα – τόμος Β´ σελ. 22

---

Ἐστὶ κακὴ ὁμόνοια, καὶ καλὴ διαφωνία· ἐστὶ σχισθῆναι καλῶς, καὶ ὁμονοῆσαι κακῶς· οἷς γὰρ ἡ φιλία ἀπωλείας πρόξενος, τούτοις τὸ μῖσος ἀρετῆς ὑπόθεσις γίνεται· καὶ κρείσσων ἐμπαθοῦς ὁμονοίας, ἡ ὑπὲρ ἀπαθείας διάστασις· καλὸν τὸ εἰρηνεύειν πρὸς πάντας, ἀλλ᾿ ὁμονοοῦντας πρὸς τὴν εὐσεβειαν· ἡ γὰρ εἰρήνη μετὰ μὲν τοῦ δικαίου καὶ πρέποντος, κάλλιστόν ἐστι κτῆμα καὶ λυσιτελέστατον, μετὰ δὲ κακίας, ἢ δουλείας ἐπονειδίστου, πάντων αἴσχιστόν τε καὶ βλαβερώτατον. Ἐπεὶ οὐδεὶς δύναται κτήσασθαι τὴν ἀγάπην τῶν πονηρῶν καὶ κακῶν, χωρὶς κακίας καὶ πονηρίας· μεγάλη δὲ ἀρετὴ τοῦ δικαίου, ὅταν ἔχῃ τοὺς τοῦ Θεοῦ ἐχθρούς, ἐχθρούς· καὶ τοὺς αὐτοῦ φίλους, φίλους· ὥσπερ μεγάλη κακία ἁμαρτωλοῦ, ὅταν τοὺς τοῦ Θεοῦ φίλους ἔχῃ ἐχθρούς, καὶ τοὺς ἐχθροὺς αὐτοῦ φίλους.

Πώς θα ωφεληθούμε από τα δεινά που συμβαίνουν. Ένα απίστευτα επίκαιρο κείμενο

Πηγή: ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ 

                         

Περί των επιτεθέντων ημίν δεινών και τις ο τούτων σκοπός

ΙΩΣΗΦ ΒΡΥΕΝΝΙΟΥ

Οι δυστυχίες που βρήκαν το γένος μας, όπως βλέπομε, είναι εν συντομία οι εξής. Οι καιροί είναι από κάθε εποχή οι πιο δύσκολοι. Πονηρές οι ημέρες, το τέλος του χρόνου, τα γηρατειά του κόσμου, το ξεψύχισμα του σύμπαντος. Η ζωή μας αυτή είναι σύντομη, λανθασμένη και γεμάτη από πικρίες, και τα κακά εκτενέστερα από τις θάλασσες. Και να, οι γείτονές μας είναι εχθροί, όσοι δείχνουν φίλοι είναι άπιστοι, οι συγκάτοικοι μας κλέφτες, οι υιοί μας ανυπάκουοι και οι απλοί συγγενείς χωρίς στοργή.

Αυτοί που καραδοκούν να επωφεληθούν από τις δυσκολίες μας είναι πολλοί, μα περισσότεροι αυτοί που μας επιβουλεύονται. Αυτοί που μας διώκουν και μας πληγώνουν είναι πολλοί και από πολλά μέρη. Κανείς και από πουθενά, τολμώ να πω, δεν υπάρχει που να μας συνοδεύση στη φυγή και να συμπονέση μαζί μας. Διασκορπισθήκαμε χωρισμένοι σε όλες τις βασιλείες της γης. Μας εξουσιάζουν και δεν εξουσιάζομε. Τη χώρα μας ξένοι την κατατρώγουν, και δεν υπάρχει κανείς να μας βοηθήση. Οι νέες και οι νέοι του γένους μας δόθηκαν σε άλλα έθνη. Όλη την ημέρα τα μάτια μας αυτά βλέπουν και το δικό μας χέρι δεν μπορεί να βοηθήση. Σε μας έμεινε μόνο καρδιά θλιμένη, μάτια που σβήνουν και ψυχή που λιώνει, προβλήματα πάνω στα προβλήματα, φροντίδες πάνω στις φροντίδες, και αίματα πάνω στα αίματα παντού. Χάθηκε ο ευλαβής πάνω στη γη, λείπει ο στοχαστής, δεν βρίσκεται ο φρόνιμος. 

Στα παλαιά παρουσιαζόταν ο σοφός, τώρα δεν υπάρχει αυτός που θα κατανοήσει, αυτός που θα διορθώση, αυτός που θα μας φέρη πίσω. Η πληγή είναι ολόσωμη, η αρρώστια γενικευμένη, φοβερό το τραύμα, η συμφορά απαρηγόρητη και μεγαλύτερη από κάθε παρακλητικό λόγο. Καταφρονήθηκαν τα εκκλησιαστικά πράγματα, σάπισαν τα κρατικά, ανακατεύονται τα μακρυνά, συγχέονται τα κοντινά. Τα πάνω γίνονται κάτω και τα κάτω πάνω. Οι Χριστιανοί διώκονται, οι ασεβείς ευνοούνται. Από εδώ μας καταδιώκουν οι Αγαρηνοί, από εκεί μας λεηλατούν οι Σκύθες, από τα δυτικά οι Ισμαηλίτες θερίζουν τους καρπούς μας, και από τα ανατολικά οι Πέρσες μας εκριζώνουν.

Τύφλωσις: Αμετανόητοι περιμένουμε αναλαμπές και να ξαναπάρουμε αυτά που χάσαμε, χωρίς να σκεφτόμαστε αν τα αξίζουμε!

Μία σύγκριση ωφελεί!

Τὰ πνευματικὰ αἴτια τῆς πτώσης τῆς Πόλης...

               

Πέρα ἀπὸ τὰ πολιτικὰ καὶ κοινωνικὰ αἴτια ποὺ συνετέλεσαν στὴν πτώση τῆς Κωνσταντινουπόλεως πρέπει νὰ σημειωθοῦν ἰδιαιτέρως τὰ πνευματικὰ αἴτια στὰ ὁποῖα συνήθως δὲν δίνουμε μεγάλη σημασία. 

Ὁ Ἰωσὴφ Βρυέννιος λέγει σὲ  κείμενά του, στὴν Κωνσταντινούπολη τὴν ἐποχὴ ἐκείνη ζοῦσαν περίπου 70.000 κάτοικοι καὶ μάλιστα ὁ ἴδιος ἔκανε ἔκκληση στοὺς Κωνσταντινουπολίτας, χωρὶς νὰ ὑπάρχη ἀνταπόκριση, νὰ συντελέσουν στὴν ἀνοικοδόμηση τῶν τειχῶν της, ἐν ὄψει τοῦ μεγάλου κινδύνου. Ὅμως οἱ κάτοικοι,...ἰδιαιτέρως οἱ πλούσιοι, ἀσχολούμενοι μὲ τὴν αὔξηση τῶν ἀτομικῶν τους ἐσόδων, ἀδιαφοροῦσαν, μὲ ἀποτέλεσμα ἡ πόλη νὰ ὁμοιάζη, ὅπως λέγει, μὲ «σεσαθρωμένον» πλοῖον ποὺ ἦταν ἕτοιμο νὰ βυθισθῆ. 

Στὴν ἀρχὴ τοῦ λόγου του ὁ Ἰωσὴφ Βρυέννιος ἐκφράζει τὴν ὀδύνη του, ἀφοῦ τὸ γένος περιστοιχίζεται ἀπὸ δεινά, τὰ ὁποῖα, ὅπως λέγει, «δάκνει μου τὴν καρδίαν, συγχεῖ τὸν νοῦν καὶ ὀδυνὰ τὴν ψυχήν». Κάνει λόγο γιὰ τὴν «ὁλόσωμον πληγὴν» καὶ τὴν «νόσον καθολικήν». Τὸ γένος ἔχει περιπέσει σὲ ποικίλα πάθη καὶ ἁμαρτίες. Ὅλοι οἱ Χριστιανοὶ ἔγιναν «ὑπερήφανοι, ἀλαζόνες, φιλάργυροι, φίλαυτοι, ἀχάριστοι, ἀπειθεῖς, λιποτάκται, ἀνόσιοι, ἀμετανόητοι, ἀδιάλλακτοι».

Ο ΙΩΣΗΦ ΒΡΥΕΝΙΟΣ (1350-1431) ΠΑΡΑΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΑΛΩΣΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΤΟ… ΣΗΜΕΡΑ

Είναι πολλοί που βλέποντας την σημερινή κατάσταση του ελληνισμού με την υπόταγή του σε μια τέτοια Ευρωπαϊκή Ένωση, με την πολιτική διαφθορά, την ηθική διαστροφή της κοινωνίας να νομιμοποιείται και την θλιβερή κατάπτωση του ιερατείου, να θεωρούν ότι βρισκόμαστε σε μια ανάλογη εποχή προ της αλώσεως της Βασιλίδας.

Το παρακάτω είναι ένα πραγματικά αξιόλογο κείμενο του μοναχού Ιωσήφ Βρυέννιου, που περιγράφει την πνευματική και ηθική παρακμή των κατοίκων της Κωνσταντινούπολης μερικά χρόνια πριν την Άλωση, με πολλά… επίκαιρα μηνύματα προς κάθε κατεύθυνση για την σημερινή εποχή της μεγάλης κρίσης.

«Αν η εικόνα των τιμωριών, που μας επιβάλλει ο Θεός, προκαλεί αμηχανία και σύγχυση, ας αναλογισθούμε τους παραλογισμούς μας και τότε θα εκπλαγούμε γιατί ακόμη δε μας κτύπησε κεραυνός.

Δεν υπάρχει καμιά μορφή διαστροφής που να μην έχουμε διαπράξει σ΄ όλη μας τη ζωή. Αυτές δε είναι οι αποδείξεις:

Βαπτιστήκαμε άλλοι δι’ απλής και άλλοι δια τριπλής κατάδυσης, και έγινε επίκληση του ονόματος της Αγίας Τριάδας, σε άλλους μία και σε άλλους τρεις φορές.

Οι περισσότεροι από μας όχι απλώς αγνοούμε τι σημαίνει να είσαι Χριστιανός, αλλά και πως ακόμη να κάνουμε το σταυρό μας ή, κι αν ακόμη το γνωρίζουμε, ντρεπόμαστε να τον κάνουμε.

…Είμαστε ανίκανοι να υπερασπιστούμε το όνομα του Θεού όταν αυτό βλασφημείται, όταν θα έπρεπε να πεθάνουμε γι’ Αυτόν.

Αποδίδουμε το κοινό όνομα τον έχθρων του σταυρού (διαβόλου) ο ένας στον άλλο, και το έχουμε συνέχεια στα χείλη μας. Καθημερινά αναθεματίζουμε και καταριόμαστε τους εαυτούς μας και τους άλλους.

Ἰωσὴφ Βρυέννιος. Μήνυμα ἀφυπνίσης μέσα ἀπὸ τοὺς αἰῶνες στοὺς σημερινοὺς ὀρθόδοξους μοναχούς.

ΜΗΝΥΜΑ  ΑΦΥΠΝΙΣΗΣ ΓΙΑ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΑΙΡΕΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥΣ ΜΟΝΑΧΟΥΣ

                                                        

                

«Ἡμεῖς ἕνεκα τῆς πίστεώς μας ἐστερήθημεν πόλεις, χώρας, ἀγρούς, ἀμπελῶνας, ἀρχάς, τιμάς, χρήματα, ἐπιπλέον δὲ ἐγίναμεν καὶ ὄνειδος πᾶσιν ἀνθρώποις καὶ λοιπὸν τώρα θὰ γίνωμεν ἀποστάται τῆς πίστεώς μας αὐτῆς;»

 

Ιωσήφ Βρυέννιος

Ἰωσὴφ Βρυέννιος - Τὸ ναὶ ναί· καὶ τὸ οὒ οὔ

 Ἰωσὴφ Βρυέννιος - Τὸ ναὶ ναί· καὶ τὸ οὒ οὔ

(ἔστω δὲ ὁ λόγος ὑμῶν ναὶ ναί, οὒ οὔ· τὸ δὲ περισσὸν τούτων ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐστιν. Ματθ. ε´ 37)

Ἐστὶ κακὴ ὁμόνοια, καὶ καλὴ διαφωνία· ἐστὶ σχισθῆναι καλῶς, καὶ ὁμονοῆσαι κακῶς· οἷς γὰρ ἡ φιλία ἀπωλείας πρόξενος, τούτοις τὸ μῖσος ἀρετῆς ὑπόθεσις γίνεται· καὶ κρείσσων ἐμπαθοῦς ὁμονοίας, ἡ ὑπὲρ ἀπαθείας διάστασις· καλὸν τὸ εἰρηνεύειν πρὸς πάντας, ἀλλ᾿ ὁμονοοῦντας πρὸς τὴν εὐσέβειαν· ἡ γὰρ εἰρήνη μετὰ μὲν τοῦ δικαίου καὶ πρέποντος, κάλλιστόν ἐστι κτῆμα καὶ λυσιτελέστατον, μετὰ δὲ κακίας, ἢ δουλείας ἐπονειδίστου, πάντων αἴσχιστόν τε καὶ βλαβερώτατον. Ἐπεὶ οὐδεὶς δύναται κτήσασθαι τὴν ἀγάπην τῶν πονηρῶν καὶ κακῶν, χωρὶς κακίας καὶ πονηρίας· μεγάλη δὲ ἀρετὴ τοῦ δικαίου, ὅταν ἔχῃ τοὺς τοῦ Θεοῦ ἐχθρούς, ἐχθρούς· καὶ τοὺς αὐτοῦ φίλους, φίλους· ὥσπερ μεγάλη κακία ἁμαρτωλοῦ, ὅταν τοὺς τοῦ Θεοῦ φίλους ἔχῃ ἐχθρούς, καὶ τοὺς ἐχθροὺς αὐτοῦ φίλους.

Περιέχεται εἰς τὴν ἔκδοση: Ἰωσὴφ Βρυεννίου, Τὰ Εὑρεθέντα - τόμος Β´ σελ. 22

Πώς θα ωφεληθούμε από τα δεινά που συμβαίνουν

 

Περί των επιτεθέντων ημίν δεινών

και τις ο τούτων σκοπός

ΙΩΣΗΦ ΒΡΥΕΝΝΙΟΥ

 

 Πηγή: ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ 

Οι δυστυχίες που βρήκαν το γένος μας, όπως βλέπομε, είναι εν συντομία οι εξής. Οι καιροί είναι από κάθε εποχή οι πιο δύσκολοι. Πονηρές οι ημέρες, το τέλος του χρόνου, τα γηρατειά του κόσμου, το ξεψύχισμα του σύμπαντος. Η ζωή μας αυτή είναι σύντομη, λανθασμένη και γεμάτη από πικρίες, και τα κακά εκτενέστερα από τις θάλασσες. Και να, οι γείτονές μας είναι εχθροί, όσοι δείχνουν φίλοι είναι άπιστοι, οι συγκάτοικοι μας κλέφτες, οι υιοί μας ανυπάκουοι και οι απλοί συγγενείς χωρίς στοργή.

Αυτοί που καραδοκούν να επωφεληθούν από τις δυσκολίες μας είναι πολλοί, μα περισσότεροι αυτοί που μας επιβουλεύονται. Αυτοί που μας διώκουν και μας πληγώνουν είναι πολλοί και από πολλά μέρη. Κανείς και από πουθενά, τολμώ να πω, δεν υπάρχει που να μας συνοδεύση στη φυγή και να συμπονέση μαζί μας. Διασκορπισθήκαμε χωρισμένοι σε όλες τις βασιλείες της γης. Μας εξουσιάζουν και δεν εξουσιάζομε. Τη χώρα μας ξένοι την κατατρώγουν, και δεν υπάρχει κανείς να μας βοηθήση. Οι νέες και οι νέοι του γένους μας δόθηκαν σε άλλα έθνη. Όλη την ημέρα τα μάτια μας αυτά βλέπουν και το δικό μας χέρι δεν μπορεί να βοηθήση. Σε μας έμεινε μόνο καρδιά θλιμένη, μάτια που σβήνουν και ψυχή που λιώνει, προβλήματα πάνω στα προβλήματα, φροντίδες πάνω στις φροντίδες, και αίματα πάνω στα αίματα παντού. Χάθηκε ο ευλαβής πάνω στη γη, λείπει ο στοχαστής, δεν βρίσκεται ο φρόνιμος. 

Στα παλαιά παρουσιαζόταν ο σοφός, τώρα δεν υπάρχει αυτός που θα κατανοήσει, αυτός που θα διορθώση, αυτός που θα μας φέρη πίσω. Η πληγή είναι ολόσωμη, η αρρώστια γενικευμένη, φοβερό το τραύμα, η συμφορά απαρηγόρητη και μεγαλύτερη από κάθε παρακλητικό λόγο. Καταφρονήθηκαν τα εκκλησιαστικά πράγματα, σάπισαν τα κρατικά, ανακατεύονται τα μακρυνά, συγχέονται τα κοντινά. Τα πάνω γίνονται κάτω και τα κάτω πάνω. Οι Χριστιανοί διώκονται, οι ασεβείς ευνοούνται. Από εδώ μας καταδιώκουν οι Αγαρηνοί, από εκεί μας λεηλατούν οι Σκύθες, από τα δυτικά οι Ισμαηλίτες θερίζουν τους καρπούς μας, και από τα ανατολικά οι Πέρσες μας εκριζώνουν.

Γιατί συμβαίνουν ὅλα αὐτὰ σήμερα;

 

Γιατί συμβαίνουν ὅλα αὐτὰ σήμερα; Συνέντευξη μὲ τὸν ἱερὸ Ἰωσὴφ Βρυέννιο!

                                         τοῦ Ἀδαμάντιου Τσακίρογλου

«Ὁ Ἰωσὴφ Βρυέννιος (1350-1431), μείζων προσωπικότης τοῦ τέλους τοῦ ΙΔ´ καὶ τῶν ἀρχῶν τοῦ ΙΕ´ αἰῶνος, διετέλεσε διδάσκαλος τοῦ ἐν ἁγίοις μεγάλου πατρὸς ἡμῶν Ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ, στὶς ἀρχὲς τοῦ 15ου αἰ. Ἐνῷ ἔχει ἀρκετὰ ἐρευνηθεῖ ἱστορικά, παραμένει ἄγνωστος ὡς πρὸς τὸ περιεχόμενο τῆς διδασκαλίας του. Σήμερα, σὲ ἐποχὴ διεκκλησιαστικῶν διαλόγων καὶ διομολογιακῶν προσεγγίσεων, ἡ διδασκαλία τοῦ Βρυεννίου ἀποκτᾷ οὐσιώδη ἐπικαιρότητα. Γι᾿ αὐτὸ παρέχει, σ᾿ ἐμᾶς τοὺς ὀρθόδοξους, τὶς προϋποθέσεις γιὰ μία ὀρθὴ διεκκλησιαστικὴ προσέγγιση, ξένη σὲ κάθε δογματικὸ μινιμαλισμὸ ἢ ὠμὰ πολιτικὴ σκοπιμότητα» (π. Νικόλαος Ιωαννίδης, Ἰωσὴφ Βρυέννιος – Βίος, ἔργα, διδασκαλία, 1985).

Ὁ ξακουστὸς καὶ ἱερὸς αὐτὸς ἐκκλησιαστικὸς ἀνήρ, ὁ «διδάσκαλος τῶν διδασκάλων» κατὰ τὸν Εὐγένιο Βούλγαρη, ἔδωσε μεγάλες μάχες ἐνάντια στοὺς Λατίνους καὶ στὶς φιλενωτικὲς προσπάθειες τῶν σύγχρονών του ὀρθοδόξων. Κυρίως ὅμως καταπολέμησε μὲ τοὺς λόγους του τὴν ἀντιπατερικὴ πρακτικὴ τοῦ συμβιβασμοῦ μὲ τὴν αἵρεση καὶ τὴν ἐπιφανειακὴ ὀρθόδοξη βιωτή. Γιὰ τὸν Βρυέννιο ἡ πίστη βρίσκεται πάντα σὲ κίνδυνο, ὅταν οἱ ὑπερασπιστές της δὲν εἶναι εἰλικρινεῖς ὡς πρὸς τὴν Ὀρθοδοξία τους καὶ γι’ αὐτὸ αὐτοὶ εἶναι καταδικαστέοι «ὁ νεύματι μόνῳ τὸν Θεὸν ἀπαρνούμενος ἀπωλείᾳ ὑπόκειται» (Ἀ. Παπαδοπούλου-Κεραμέως, «Ἰωσὴφ Βρυεννίου Πρακτικά» σελ. 50-51).

Γιὰ τὸν Βρυέννιο «κάθε “προσθήκη” ἢ “ἀφαίρεσις” ἢ “μεταποίησις” ἢ “διαφθορά” σ’ ἕνα δόγμα ἐπιφέρει ἀλλοίωση ὁλόκληρης τῆς πίστεως καὶ τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας καὶ ὅσοι τὴν προκαλοῦν ἐκπίπτουν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, χωρὶς ὅμως ἡ Ἐκκλησία νὰ χάνει τὴν πληρότητά της, τὴν καθολικότητά της ἢ τὴν ἁγιότητά της» (ἀρχιμ. Νικολάου Ἰωαννίδη, «Θεολογία καὶ Γραμματεία ἀπὸ τὸν Θ΄ αἰῶνα καὶ ἑξῆς», σελ. 224).

Ἀλήθεια, πῶς θὰ ἦταν σήμερα μία συνέντευξη μὲ τὸν Ἰωσὴφ Βρυέννιο; Τί νομίζουμε ὅτι θὰ μᾶς ἔλεγε; Κινούμενος ἀπὸ αὐτὴν τὴν ἰδέα σκέφτηκα τὸν ἑξῆς ἀναχρονισμό: Νὰ ἐφεύρουμε μία συνέντευξη μὲ ὁμιλητὴ τὸν ἱερὸ αὐτὸ ἄνδρα μὲ θέμα «Γιατὶ συμβαίνουν ὅλα αὐτὰ σήμερα;». Οἱ ἀπαντήσεις τοῦ ἱεροῦ ἀνδρὸς εἶναι ἕνα ἀπάνθισμα ἀπὸ τὰ συγγράμματά του, ὅπως αὐτὰ ἐμφανίστηκαν σὲ ἐκδόσεις βιβλίων καὶ σὲ ἱστολόγια.