"Προς τον Θεόδουλο, Λόγος περί νήψεως και αρετής

χωρισμένος σε 203 κεφάλαια (τα λεγόμενα αντιρρητικά και ευκτικά)"                  

                                               

συνέχεια απο εδώ

Άγιος Ησύχιος ο Πρεσβύτερος - από τη Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών

37. Δεν είμαστε δυνατότεροι από τον Σαμψών, ούτε σοφότεροι από τον Σολομώντα, ούτε έχουμε μεγαλύτερη γνώση από τον Δαβίδ ούτε αγαπούμε το Θεό περισσότερο από τον κορυφαίο Πέτρο. Ας μην έχομε λοιπόν θάρρος στον εαυτό μας, γιατί λέει η Γραφή: «Όποιος έχει θάρρος στον εαυτό του, θα έχει πτώση τρομακτική»(26).

38. Ας μάθομε από τον Χριστό την ταπεινοφροσύνη και από τον Δαβίδ την ταπείνωση και από τον Πέτρο το να δακρύζομε για όσα συμβαίνουν αλλά ας μην απελπιζόμαστε, όπως ο Σαμψών, ο Ιούδας και ο Σολομών, που ήταν πάρα πολύ σοφός.

39. Ο διάβολος, σαν λιοντάρι που μουγκρίζει, περπατεί μαζί με τις δυνάμεις του ζητώντας ποιον να καταπιεί(27). Η καρδιακή λοιπόν προσοχή και νήψη και αντίρρηση και ευχή προς τον Ιησού Χριστό, το Θεό μας, ας μην παύει ποτέ. Γιατί καλύτερη βοήθεια, εκτός από τον Ιησού, δεν θα βρεις σε όλη την ζωή σου. Μόνο Αυτός ο Κύριος γνωρίζει, ως Θεός που είναι, τις πανουργίες και τις μεθόδους και τους δόλους των δαιμόνων.

40. Η ψυχή λοιπόν ας έχει το θάρρος της στο Χριστό και ας τον παρακαλεί και καθόλου ας μην δειλιάζει, γιατί δεν πολεμεί μόνη της, αλλά μαζί με τον φοβερό βασιλιά Ιησού Χριστό, που είναι ο Κτίστης όλων των όντων, ασωμάτων και σωματικών, δηλαδή ορατών και αοράτων.

Καί ἐάν δέν μπορεῖς....

Καὶ ἐὰν δὲν μπορεῖς νὰ νηστεύσεις δυὸ ἡμέρας νήστευσον τουλάχιστον ἕως τὸ ἑσπέρας, καὶ ἐὰν δὲν ἠμπορεῖς πάλιν ἕως τὸ ἑσπέρας φυλάττου τουλάχιστον ἐκ τοῦ χορτασμοῦ τῆς κοιλίας, καὶ ἐὰν δὲν ὑπάρχεις ἅγιος κατὰ τὴν καρδίαν, γίνε καθαρὸς κατὰ τὸ σῶμα.

Καὶ ἐὰν δὲν πενθεῖ ἡ καρδία σου ἂς πενθεῖ τὸ πρόσωπόν σου, καὶ ἐὰν δὲν ἠμπορεῖς νὰ ἐλεήσεις ὁμίλει τουλάχιστον ὡς ἁμαρτωλός.

Καὶ ἐὰν δὲν ὑπάρχεις εἰρηνοποιὸς μὴ γίνου τουλάχιστον φιλοτάραχος.

Καὶ ἐὰν δὲν ὑπάρχεις ἱκανὸς καὶ ἔμπειρος γίνου ἄοκνος κατὰ τὸ φρόνημα.

Καὶ ἐὰν δὲν ὑπάρχεις νικητὴς μὴ ὑψηλοφρόνει κατὰ τῶν πταιόντων καὶ ὑπευθύνων.

Καὶ ἐὰν δὲν δύνασαι νὰ φράξεις τὸ στόμα τοῦ καταλαλοῦντος κατὰ τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ, φύλαξον τουλάχιστον τὸ σὸν καὶ μὴ συμφωνήσεις μετ᾿ αὐτοῦ.

Ἀββᾶ Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου

Πηγή

Στο ρητό: «αυτούς πού προγνώρισε, τούτους και προόρισε»

 

ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ Ο ΝΕΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ

ΣΤΟ ΡΗΤΟ: «ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΠΡΟΓΝΩΡΙΣΕ,ΤΟΥΤΟΥΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΡΙΣΕ»

εισαγωγικό entaksis: Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί ένα σημαντικό θεολογικό έργο, το οποίο καταπιάνεται με ένα κρίσιμο ζήτημα της χριστιανικής πίστης. Της προόρισης και της ελεύθερης βούλησης, το οποίο έχει γεννήσει πλήθος αιρέσεων. Μέσα από την διδακτική γλώσσα του, ο άγιος Συμεών ανατρέπει την πεποίθηση ότι η σωτηρία είναι προκαθορισμένη από τον Θεό. Αντιπαραθέτει την ιδέα της «ματαιότητας του κόπου» με την αποφασιστική σημασία της μετάνοιας και της προσωπικής προσπάθειας. Χρησιμοποιώντας παραδείγματα από την Αγία Γραφή και την αναλογία ενός βασιλιά που παρακολουθεί αθλητικούς αγώνες, ο άγιος λέει ότι η πρόγνωση του Θεού δεν είναι η αιτία της σωτηρίας ή της απώλειας ενός ανθρώπου, αλλά το αποτέλεσμα της ελεύθερης επιλογής του. Η ουσία του κειμένου είναι μια πρόσκληση προς τον άνθρωπο να αναλάβει την ευθύνη για τη ζωή του, να απορρίψει τις «αμαρτωλές προφάσεις» και να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του Χριστού με πίστη και θέληση.

 

 Προτρεπτικός πρώτον για την μετάνοια, στο ρητό του
Αποστόλου, «αυτούς πού προγνώρισε, τούτους και
προόρισε» και στα επόμενα και εναντίον εκείνων
πού διαστρεβλώνουν και αυτό και όλην την θεία Γραφή

   Άκουσα πολλούς από τους ανθρώπους να λένε: «επειδή», λέγει, «αυτούς που προγνώρισε ο Θεός, τούτους και προόρισε, και όσους προόρισε αυτούς και εκάλεσε, και όσους εκάλεσε αυτούς και εδόξασε, ποιο θα είναι το όφελός μου εάν καταβάλλω πολλούς κόπους, εάν επιδείξω επιστροφή και μετάνοια, εφ’ όσον δεν είμαι προγνωρισμένος από τον Θεό ούτε προορισμένος να σωθώ και να γίνω σύμμορφος της δόξας του Υιού του και Θεού;».

Προς αυτούς φυσικά πρέπει να απαντήσουμε και να πούμε: «Άνθρωποι, γιατί δεν σκέπτεσθε αυτά που σας σώζουν αλλά εκείνα που σας καταστρέφουν, και εκλέγοντας τα δυσνόητα χωρία της θεόπνευστης Γραφής τα παρερμηνεύετε και τα διαστρεβλώνετε και τα αντιλαμβάνεσθε προς απώλειά σας; Δεν ακούτε τον Σωτήρα που καθημερινά αναβοά: «ζω εγώ, διότι δεν θέλω εκουσίως τον θάνατο του αμαρτωλού, αλλά το να επιστρέψει και να ζει αυτός»; Δεν τον ακούτε που λέγει: «μετανοείτε, διότι επλησίασε η βασιλεία των ουρανών», και πάλι: «αλήθεια σας λέγω, χαρά γίνεται στον ουρανό όταν ένας αμαρτωλός μετανοεί»;

Ο ένας από τους τρεις Ιεράρχες της Εκκλησίας μας, ο άγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος, μας διδάσκει τί πρέπει να κάνουμε σε καιρούς αιρέσεως. Ούτε αυτόν θα ακούσουμε;

   «Είναι καλύτερη από εμπαθή ομόνοια, η διάσταση χάριν της ευσέβειας» (PG 35,488C,736AB)

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ (+390)

     «(οι άγιοι) δεν συντάχτηκαν με την ασέβεια ούτε μιάνθηκαν μέσω της επικοινωνίας με αυτήν, την οποία αποφεύγουμε ως δηλητήριο φιδιού, όχι διότι βλάπτει το σώμα αλλά διότι μαυρίζει τα βάθη της ψυχής» (Γρηγόριος Θεολόγος, προς Αρειανούς και εις εαυτόν, ΕΠΕ 2,97)

     «Και ας ομολογούμε μέχρι την τελευταία μας αναπνοή την καλή κληρονομιά των αγίων Πατέρων, που βρίσκονταν πλησιέστερα προς τον Χριστό και την αρχική πίστη, την ομολογία που μας έχει συνοδεύσει από την παιδική μας ηλικία και την οποία είπαμε για πρώτη φορά και με την οποία θα αναχωρήσουμε μαζί από την ζωή αυτή, αντλώντας από αυτήν, αν όχι τίποτα άλλο, τουλάχιστον την ευσέβεια» (Λόγος ΙΑ,ΕΠΕ 1,296)

     «Εκείνους οι οποίοι φρονούν τα αντίθετα, ως διαφθορείς της αλήθειας, όσο μεν είναι δυνατόν, ας τους δεχόμαστε μαζί μας και ας τους θεραπεύουμε. Εκείνους όμως οι οποίοι είναι ανίατα ασθενείς, ας τους αποφεύγουμε για να μην μεταδοθεί ενδεχομένως και σε μας η ασθένειά τους προτού τους μεταδώσουμε την υγεία μας» (ΕΠΕ 1, 269-271)

«Εγώ φοβάμαι τους άγριους λύκους μήπως… σπαράξουν το ποίμνιο με λόγους σπαρακτικούς και βίαιους… Φοβούμαι τους ληστές και τους κλέπτες… μήπως ληστέψουν με αναίδεια… ώστε να θυσιάσουν, να σκοτώσουν και να καταστρέψουν, αρπάζοντας λεία, κατατρώγοντας ψυχές» (ΕΠΕ 2, 156)

     «Είναι καλύτερος ο επαινετός πόλεμος από ειρήνη που χωρίζει από το Θεό. Και για αυτό το Πνεύμα οπλίζει τον πράο μαχητή ώστε να μπορεί να πολεμάει όπως πρέπει» (ΕΠΕ 1,176)

   «Είναι καλύτερη από εμπαθή ομόνοια, η διάσταση χάριν της ευσέβειας» (PG 35,488C,736AB)

Είναι καιρός για ειλικρινή αυτοκριτική αντί για μονομερείς αφορισμούς!

Θὰ σᾶς δώσω ἄρχοντες σύμφωνα μὲ τὶς καρδιές σας

 

ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΣΙΝΑΪΤΟΥ

ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ

Ἀπόκρισις περὶ ἀναξίων ἀρχόντων

Ἐρώτησις: Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέει ὅτι οἱ ἐξουσίες τοῦ κόσμου ἔχουν ταχθῆ ἀπὸ τὸν Θεό. Πρέπει λοιπὸν νὰ δεχθοῦμε ὅτι κάθε ἄρχοντας ἢ βασιλεὺς ἢ ἐπίσκοπος προχειρίζεται στὸ ἀξίωμα αὐτὸ ἀπὸ τὸν Θεό;

Ἀπόκρισις: Ὁ Θεὸς λέει στὸν Νόμο: «Θὰ σᾶς δώσω ἄρχοντες σύμφωνα μὲ τὶς καρδιές σας». Εἶναι λοιπὸν φανερὸ ὅτι οἱ μὲν ἄρχοντες καὶ οἱ βασιλεῖς ποὺ εἶναι ἄξιοι αὐτῆς τῆς τιμῆς προχειρίζονται στὸ ἀξίωμα αὐτὸ ἀπὸ τὸν Θεό. Οἱ ἄλλοι πάλι, ποὺ εἶναι ἀνάξιοι, προχειρίζονται κατὰ παραχώρησιν ἢ καὶ βούλησιν τοῦ Θεοῦ σὲ ἀνάξιο λαὸ ἐξ αἰτίας αὐτῆς ἀκριβῶς τῆς ἀναξιότητός των. Καὶ ἄκουσε σχετικὰ μερικὲς διηγήσεις.

  Ὅταν εἶχε γίνει βασιλεὺς ὁ Φωκᾶς ὁ τύραννος καὶ ἄρχισε ἐκεῖνες τὶς αἱματοχυσίες μὲ τὸν Βονόσο τὸν δήμιο, ὑπῆρχε κάποιος μοναχὸς στὴν Κωνσταντινούπολι, ἅγιος ἄνθρωπος, ποὺ ἔχοντας πολλὴ παρρησία πρὸς τὸν Θεό, σὰν νὰ δικαζόταν μὲ τὸν Θεὸ καὶ ἔλεγε μὲ ἁπλότητα: «Κύριε; γιατί ἔκανες τέτοιον βασιλέα;» Καὶ τότε, ἀφοῦ τὸ ἔλεγε αὐτὸ γιὰ ἀρκετὲς ἡμέρες, τοῦ ἦλθε φωνὴ ἐκ Θεοῦ ποῦ ἔλεγε: «Διότι δὲν βρῆκα ἄλλον χειρότερο».

Τὰ ὄπλα μας ἐνάντια στὸν φόβο

    

Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

Ἐπίσκοπος Ἀχρίδος

«Καὶ ποιήσετε πάντα τὰ δικαιώματά μου καὶ πάσας τὰς κρίσεις μου καὶ φυλάξεσθε καὶ ποιήσετε αὐτὰ καὶ κατοικήσετε ἐπὶ τῆς γὴς πεποιθότες» (Λευϊτικὸν ΚΕ΄25,18,26,5)

Γιὰ ποιὸ λόγο ὅλοι οἱ λαοὶ εἶναι φοβισμένοι; Τί φοβοῦνται οἱ λαοὶ στὴ γῆ; Τί φοβᾶται ὁ ἄνθρωπος στὴν γῆ;

Ὁ ἕνας λαὸς φοβᾶται τὸν ἄλλο λαό, τρέμει ὁ ἕνας λαὸς τὸν ἄλλο λαό.

Ὁ ἄνθρωπος φοβᾶται τὸν ἄλλο ἄνθρωπο, τρέμει ὁ ἕνας ἄνθρωπος ἀπὸ τὸν ἄλλο ἄνθρωπο.

Καὶ ὁ προπάτορας ὅλων τῶν ἀνθρώπων ὁ Ἀδὰμ φοβήθηκε στὸν παράδεισο.

Ὁ φόβος κυρίευσε τὸν Ἀδὰμ μέσα στὸν παράδεισο. Πῶς λοιπὸν νὰ μὴν κυριεύσει ὁ φόβος τοὺς ἀπογόνους του Ἀδὰμ πού εἶναι ἐξόριστοι ἀπὸ τὸν παράδεισο;

Ὅταν ὁ Ἀδὰμ μὲ τὴν γυναίκα του παράκουσαν τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ, παρέβησαν τὸν νόμο τῆς ὑπακοῆς ἐκρύβησαν ἀπὸ προσώπου Κυρίου τοῦ Θεοῦ (Μωυσῆς Γ΄, 8). Κρύφτηκαν ἀνάμεσα στὰ δέντρα τοῦ Παραδείσου, κρύφτηκαν στὸ δάσος, ὅπως ἡ στρουθοκάμηλος κρύβει τὸ κεφάλι της στὴν ἄμμο, ὅταν νιώθει κίνδυνο ἀπὸ τὸν κυνηγό.

Ἄκουσα τὴν φωνή Σου καὶ φοβήθηκα, εἶπε ὁ Ἀδὰμ στὸν Θεό, ὅταν τὸν ρώτησε ὁ Θεός: Ποῦ εἶσαι;

Καὶ ἔτσι συμβαίνει μέχρι σήμερα μὲ τὴν γενιὰ τοῦ Ἀδάμ. Ὅταν τὸ παιδὶ ὑπακούει στὴν ἐντολὴ τοῦ γονέα του, χαίρεται ἀκούγοντας τὴ φωνή του καὶ χαρούμενο ἐμφανίζεται ἐνώπιόν του. Ὅταν ὅμως παραβιάζει τὴν ἐντολὴ τοῦ γονέα του, φοβᾶται σὰν ἀκούσει τὴν φωνή του, φεύγει τρέχοντας μπροστὰ ἀπὸ τὸ πρόσωπό του, κρύβεται στὰ ἔπιπλα τοῦ σπιτιοῦ, εἴτε στὸ δάσος, καὶ ψάχνει καταφύγιο σὲ κάτι πιὸ παράλογο ἀπὸ τὸν γονέα του. Καὶ ὅταν ἡ ἀγάπη τοῦ γονέα φανερωθεῖ μὲ τὴ φωνή: Ποῦ εἶσαι; Τὸ παιδί, ποὺ ἔκανε ἀταξία, καὶ σήμερα ἀπαντάει τὸ ἴδιο ποὺ ἀπάντησε ὁ Ἀδὰμ στὸν Θεό: «Ἄκουσα τὴν φωνή σου καὶ φοβήθηκα»!

Ο αββάς Ζωσιμάς για την αγάπη και την ομόνοια

          

Ο αββάς Ζωσιμάς διηγήθηκε: «Κάποτε που πήγα στην αγία πόλη, την Ιερουσαλήμ, με πλησίασε ένας ευλαβής χριστιανός και μου είπε· “Αββά, έχω συγκάτοικο τον αδελφό μου, και από ενέργεια του πονηρού είχαμε κάποια διαφορά μεταξύ μας. Ύστερα εγώ ζητούσα συγγνώμη, εκείνος όμως δεν θέλει να συμφιλιωθούμε. Σε παρακαλώ λοιπόν, για τον Κύριο, μίλησέ του για να μονοιάσουμε”.

» Εγώ, όταν τον άκουσα, κάλεσα αμέσως τον αδελφό του και του είπα όσα παρακινούν σε αγάπη και ομόνοια. Εκείνος έδειξε στην αρχή να πείθεται, έπειτα όμως σκέφτηκε και μου είπε· “Δεν μπορώ να συμφιλιωθώ με αυτόν, γιατί ορκίστηκα στον Σταυρό να μείνω για πάντα ασυμφιλίωτος”. Εγώ τότε χαμογέλασα και του απάντησα· “Ο όρκος σου, αδελφέ, έχει τέτοιο νόημα, που είναι σαν να είπες· ‘Μα τον τίμιο Σταυρό σου, Χριστέ, δεν θα τηρήσω τις εντολές σου, αλλά θα κάνω το θέλημα του εχθρού σου του διαβόλου’. Όχι μόνο λοιπόν, αδελφέ, δεν οφείλεις να τηρήσεις αυτό, για το οποίο κακώς ορκίστηκες, αλλά οφείλεις και να μετανοήσεις και να λυπηθείς γι’ αυτό, και να κατηγορήσεις την απερισκεψία σου, έτσι ώστε να μην παρασυρθείς πια από αυτήν. Και ο Ηρώδης, αν είχε μετανοήσει και δεν τηρούσε τον όρκο του, δεν θα είχε κάνει εκείνο τον φοβερό φόνο, αποκεφαλίζοντας τον Πρόδρομο του Χριστού”.

» Ο αδελφός ένιωσε κατάνυξη από αυτά και έβαλε μετάνοια στον αδελφό του και σ’ εμένα. Έτσι, με τη χάρη του Θεού, ενώθηκαν και πάλι με την αγάπη».

Περί του θείου φόβου ως πρώτης εντολής

Αν κανείς θέλει να προχωρήσει σύντομα, πρέπει στις εντολές μάλλον να δείχνει την επιμέλειά του και όχι αλλού, γιατί αλλιώς θα πέσει σε γκρεμό, ή μάλλον σε χάος. Γιατί όπως στα επτά χαρίσματα του Πνεύματος, αν δεν αρχίσει από το φόβο, δεν μπορεί κανείς ν’ ανέβει ποτέ στα άλλα, έτσι και στους μακαρισμούς του Κυρίου. Καθώς λέει ο Δαβίδ, αρχή της σοφίας είναι ο φόβος του Κυρίου (Ψαλμ. 110:10). Και άλλος Προφήτης, αναφέροντας τα χαρίσματα από την κορυφή προς τα κάτω, είπε: «Πνεύμα σοφίας και συνέσεως, πνεύμα βουλής και ισχύος, πνεύμα γνώσεως και ευσεβείας, πνεύμα φόβου Θεού» (Ησ. 11:2-3).

Και ο Κύριος από το φόβο άρχισε να διδάσκει, λέγοντας: «Μακάριοι όσοι νιώθουν φτωχοί μπροστά στο Θεό» (Ματθ. 5:3). Αυτό σημαίνει να γίνει κανείς κατατρομαγμένος από το φόβο του Θεού, και να έχει ταπείνωση συντριβή ψυχής. Ο Κύριος έθεσε ως θεμέλιο αυτή την εντολή, επειδή γνωρίζει ότι χωρίς αυτήν, ακόμη και όταν κανείς ζει στον ουρανό, δεν ωφελείται, αν έχει την παραφροσύνη με την οποία έπεσαν ο διάβολος και ο Αδάμ και πάρα πολλοί άλλοι.

✶✶✶

Γι’ αυτό οφείλει εκείνος που θέλει να τηρήσει την πρώτη εντολή, δηλαδή τον φόβο όπως είπαμε, να μελετά με μεγάλη επιμέλεια τα συναπαντήματα της ζωής και τις ευεργεσίες του Θεού, τις αμέτρητες και ανεξερεύνητες· και όσα έκανε και κάνει σ’ εμάς με ορατά και αόρατα μέσα, με εντολές και δόγματα, με απειλές και υποσχέσεις, φυλάγοντάς μας, τρέφοντάς μας, προνοώντας, ζωογονώντας και λυτρώνοντάς μας από ορατούς και αόρατους εχθρούς. Τις ασθένειες που προκαλεί η δική μας αταξία, τις θεραπεύει με τις προσευχές και τις πρεσβείες των Αγίων Του. Στις αμαρτίες, στις ασέβειες και στις ανομίες μας μακροθυμεί πάντα, για όσα κάναμε και κάνουμε και όσα μέλλουμε να κάνουμε· από αυτά μας λύτρωσε η χάρη Του.

Περὶ τοῦ ἐσωτερικοῦ ἀνθρώπου

 

Ἄγιος Λουκᾶς ὁ ἰατρός 

Ἀρχιεπισκόπος Κριμαίας  

Στὸ 4ο κεφάλαιο τῆς Β΄ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολῆς τοῦ μεγάλου ἀποστόλου Παύλου, διαβάζουμε πολὺ βαθειὰ καὶ σημαντικὰ λόγια, τὰ ὁποία θὰ ἤθελα νὰ σᾶς ἐξηγήσω. «Μπορεῖ ἐξωτερικὰ νὰ βαδίζουμε στὸ θάνατο, ἐσωτερικὰ ὅμως, μέρα μὲ τὴν ἡμέρα, ἡ ζωή μας ἀνανεώνεται» (Β΄ Κόρ. 4, 16).

Ποιὸς εἶναι ὁ ἐξωτερικὸς ἄνθρωπος; Εἶναι ἐκεῖνος ὁ κοινός, ὁ γνωστὸς σὲ ὅλους ἄνθρωπος, ποὺ ἀποτελεῖται ἀπὸ σάρκα καὶ αἷμα, ἀπὸ τὸ νευρικό του σύστημα καὶ τὰ ὀστά του. Ὁ ἄνθρωπος ποὺ ἀντιλαμβάνεται τὴν ἐξωτερικὴ ὑλικὴ φύση διὰ τῶν πέντε του αἰσθήσεων, διὰ τῆς ὁράσεως, τῆς ἀκοῆς, τῆς ὀσφρήσεως, τῆς ἁφῆς καὶ τῆς γεύσεως. Ἡ πνευματική του ζωὴ περιορίζεται στὴν ἀντίληψη διὰ τῶν πέντε αἰσθήσεων τῆς ὑλικῆς κτίσεως καὶ τὴν ἐπεξεργασία τους μὲ τὸ νοῦ καὶ τὴν καρδιά. Τὸ ἐνδιαφέρον του περὶ τὰ πνευματικὰ πολὺ σπάνια ὑπερβαίνει τὰ γήινα ἐνδιαφέροντα.

Ἀλλὰ ἤδη ἀπὸ τὰ ἀρχαία χρόνια πάντοτε ὑπῆρχαν βαθυστόχαστοι ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι εἶχαν κατανοήσει, ὅτι ἡ ζωὴ τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ πνεύματός μας δὲν καθορίζεται μόνο ἀπὸ τὶς ἐπιδράσεις τοῦ ὑλικοῦ κόσμου. Αὐτοὶ κατάλαβαν, ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἔχει τὴν ἱκανότητα νὰ ἀντιλαμβάνεται, ὅτι ὑπάρχει πνευματικὸς κόσμος. Ὁ Ἕλληνας φιλόσοφος Πλωτίνος παρομοίαζε αὐτὴ τὴν διπλὴ ζωὴ τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ πνεύματος τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὴ ζωὴ τῶν ἀμφιβίων ζώων, ποὺ μποροῦν νὰ ζοῦν καὶ μέσα στὸ νερὸ καὶ στὴ ξηρά. Τὸ ἴδιο καὶ ἡ ἀνθρώπινη ψυχὴ ζεῖ, ὄχι μόνο μὲ τὶς γήινες σκέψεις καὶ τὶς ἀντιλήψεις τῶν πέντε αἰσθήσεων ἀλλὰ ἔχει καὶ κάποια ἀκατανόητη καὶ ἄγνωστη σέ μᾶς ἕκτη αἴσθηση, ποὺ ἀποτελεῖ τὸ μέσο πρόσληψης τῶν μυστικῶν νουθεσιῶν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἀντιλήψεως τοῦ ἄγγελου φύλακά της. Δι’ αὐτῆς μποροῦμε νὰ ἔχουμε μία βαθειὰ καὶ ζωντανὴ κοινωνία μὲ τὸ Θεό, τοὺς Ἀγγέλους, τὴν Παναγία καὶ τοὺς Ἁγίους στὶς προσευχές μας.

άγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος: Λόγος με´ εἰς τὸ Πάσχα (ἀπόσπασμα)

Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος

[…] 24. Ἂν εἶσαι Σίμων Κυρηναῖος, σήκωσε τὸ σταυρὸ καὶ ἀκολούθησέ Τον. Ἂν σταυρωθεῖς μαζί Του ὡς λῃστής, γνώρισε τὸ Θεὸ σὰν εὐγνώμων δοῦλος. Ἂν κι᾿ Ἑκεῖνος λογιάσθηκε μὲ τοὺς ἀνόμους γιὰ χάρη σου καὶ τὴν ἁμαρτία σου, γίνε σὺ ἔννομος γιὰ χάρη Ἐκείνου. Προσκύνησε αὐτὸν ποὺ κρεμάσθηκε στὸ σταυρὸ γιὰ σένα, ἔστω κι ἂν κρέμεσαι κι ἐσύ. Κέρδισε κάτι κι ἀπ᾿ τὴν κακία. Ἀγόρασε τὴ σωτηρία μὲ τὸ θάνατο. Μπὲς μὲ τὸν Ἰησοῦ στὸν Παράδεισο, ὥστε νὰ μάθεις ἀπὸ τί ἔχεις ξεπέσει. Δὲς τὶς ἐκεῖ ὀμορφιές. Ἄσε τὸ λῃστὴ ποὺ γογγύζει, νὰ πεθάνει ἔξω μαζὶ μὲ τὴ βλασφημία του. Κι ἂν εἶσαι Ἰωσὴφ ὁ ἀπὸ Ἀριμαθαίας, ζήτησε τὸ σῶμα ἀπ᾿ τὸ σταυρωτή. Ἂς γίνει δικό σου αὐτὸ ποὺ καθάρισε τὸν κόσμο. Κι ἂν εἶσαι Νικόδημος, ὁ νυκτερινὸς θεοσεβής, ἐνταφίασέ τον μὲ μύρα. Κι ἂν εἶσαι κάποια Μαρία, ἢ ἡ ἄλλη Μαρία, ἢ ἡ Σαλώμη, ἢ ἡ Ἰωάννα, δάκρυσε πρωῒ-πρωΐ. Δὲς πρώτη τὴν πέτρα σηκωμένη, ἴσως δὲ καὶ τοὺς ἀγγέλους κι αὐτὸν τὸν ἴδιο τὸν Ἰησοῦ. Πὲς κάτι, ἄκουσε τὴ φωνή. Ἂν ἀκούσεις «Μὴ μ᾿ ἀγγίζεις», στάσου μακριά, σεβάσου τὸ Λόγο, ἀλλὰ μὴ λυπηθεῖς. Διότι ξέρει σὲ ποιοὺς θὰ φανερωθεῖ πρῶτα. Καθιέρωσε τὴν Ἀνάσταση. Βοήθησε τὴν Εὔα, πού ’πεσε πρώτη, καὶ πρώτη νὰ χαιρετήσει τὸ Χριστὸ καὶ νὰ τὸ ἀνακοινώσει στοὺς μαθητές. Γίνε Πέτρος ἢ Ἰωάννης. Σπεῦσε στὸν τάφο, τρέχοντας μαζὶ ἢ προπορευόμενος, συναγωνιζόμενος τὸν καλὸ συναγωνισμό. Κι ἂν σὲ προλάβει στὴν ταχύτητα, νίκησε μὲ τὸ ζῆλο σου, ὄχι παρασκύβοντας στὸ μνημεῖο, ἀλλὰ μπαίνοντας μέσα. Κι ἂν σὰν Θωμᾶς χωρισθεῖς ἀπ᾿ τοὺς συγκεντρωμένους μαθητές, στοὺς ὁποίους ἐμφανίζεται ὁ Χριστός, ὅταν τὸν δεῖς, μὴν ἀπιστήσεις. Κι ἂν ἀπιστήσεις, πίστεψε σ᾿ αὐτοὺς ποὺ στὸ λένε. Κι ἂν οὔτε καὶ σ᾿ αὐτοὺς πιστέψεις, δεῖξε ἐμπιστοσύνη στὰ σημάδια τῶν καρφιῶν. Ἂν κατεβαίνει στὸν Ἅδη, κατέβα μαζί Του. Γνώρισε καὶ τὰ ἐκεῖ μυστήρια τοῦ Χριστοῦ, ποιὸ εἶναι τὸ σχέδιο τῆς διπλῆς καταβάσεως, ποιὸς εἶναι ὁ λόγος της: ἁπλῶς σώζει τοὺς πάντες μὲ τὴν ἐμφάνισή Του, ἤ κι ἐκεῖ ἀκόμα αὐτοὺς ποὺ τὸν πιστεύουν; […]

Ψυχή, θάνατος και δαίμονες

Περί εκείνων οι οποίοι πεθαίνουν και επανέρχονται πάλι στη ζωή και ότι πολλές φορές οι αμαρτωλοί, ενώ ακόμη αναπνέουν, βλέπουν τους δαίμονες

Μοναχού Παύλου: Ευεργετινός

Περί εκείνων οι οποίοι πεθαίνουν και επανέρχονται πάλι στη ζωή. Αυτό συμβαίνει κατά θεία οικονομία. Και ότι πολλές φορές οι αμαρτωλοί, ενώ ακόμη αναπνέουν, βλέποντας τα ευρισκόμενα στον Άδη βασανιστήρια και τους δαίμονες, τρέμουν. Υπό το κράτος δε αυτού του τρόμου, αποχωρίζονται οι ψυχές τους από το σώμα.

Α΄. Γρηγορίου του Διαλόγου.

Ερώτηση Πέτρου

Πως θα εξηγήσουμε το φαινόμενο που συμβαίνει σε πολλούς, κατά το οποίο, αυτοί αρπάζονται από το σώμα (αν και αυτό φαίνεται πλάνη) και θεωρούμενοι προς στιγμήν νεκροί, εφ’ όσον καθίστανται άψυχοι, πάλι ξαναγυρίζουν στην ζωή;

Απόκρισις Γρηγορίου

Αυτό το φαινόμενο Πέτρε, εάν το εννοήσει κανείς καλά, δεν είναι πλάνη, αλλά θεϊκή νουθεσία προς τον άνθρωπο. Διότι αυτό το φαινόμενο το πραγματοποιεί η ευσπλαχνία του Θεού, κατ’ οικονομίαν, και το προσφέρει ως την μεγαλύτερη δωρεά ελέους, ώστε πολλοί, μετά την έξοδο της ψυχής τους από το σώμα, να επανέρχονται πάλι στο νεκρωμένο σώμα, για να δουν μόνοι τους, με τα μάτια της ψυχής τους, τα βασανιστήρια του Άδη, τα οποία δεν πίστευαν οσάκις τα άκουγαν από τους άλλους, και τοιουτοτρόπως να φοβηθούν.

Κάποτε ζούσε ένας Μοναχός, ονομαζόμενος Πέτρος. Αυτός ο Μονάχος υποτάχθηκε σε έναν Γέροντα Ασκητή, τον Εββασά, που ασκήτευε σε ένα ερημικό και δασώδη τόπο.

Λόγος γιά τό ψέμα

                              

Ἅγιος Δωρόθεος

ΕΠΙΣΤΟΛΗ Θ΄

Θέλω νά σᾶς θυμίσω, ἀδελφοί μου, λίγα γιά τό ψέμα. Γιατί δέν βλέπω νά πολυφροντίζετε νά κρατᾶτε τή γλώσσα σας καί γι᾿ αὐτό εὔκολα παρασυρόμαστε σέ λάθη. Βλέπετε, ἀδελφοί μου, ὅτι γιά κάθε πράγμα, ὅπως πάντα σᾶς λέω, παίζει ρόλο ἡ συνήθεια καί στό καλό καί στό κακό. Χρειάζεται λοιπόν μεγάλη προσοχή καί ἄγρυπνη φροντίδα, γιά νά μήν μᾶς ξεγελάει τό ψέμα. Γιατί κανένας ἀπ᾿ αὐτούς πού λένε ψέματα δέν ἑνώθηκε μέ τό Θεό. Τό ψέμα δέν ἔχει καμιά σχέση μέ τό Θεό. Γιατί εἶναι γραμμένο: «Τό ψέμα πηγάζει ἀπό τόν πονηρό». Καί σ᾿ ἄλλο σημεῖο ἔχει γραφτεῖ ὅτι: «Ὁ διάβολος εἶναι ψεύτης καί πατέρας τοῦ ψεύδους» (Ἰωάν. Η΄: 44). βλέπετε λέει τό διάβολο πατέρα τοῦ ψεύδους. Ἡ δέ ἀλήθεια εἶναι ὁ Θεός. Γιατί Αὐτός λέει: «Ἐγώ εἶμαι ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή» (Ἰωάν. Δ΄: 16). Καταλαβαίνετε λοιπόν ἀπό Ποιόν χωριζόμαστε καί μέ ποιόν δενόμαστε μέ τό ψέμα. Εἶναι ὁλοφάνερο ὅτι δενόμαστε μέ τό διάβολο. Ἄν πραγματικά θέλουμε νά σωθοῦμε, ἔχουμε ὑποχρέωση μέ ὅλη τή δύναμη καί μέ κάθε φροντίδα ν᾿ ἀγαπᾶμε τήν ἀλήθεια καί νά φυλαγόμαστε ἀπό κάθε εἴδους ψέμα, γιά νά μήν μᾶς χωρίσει ἀπό τήν ἀλήθεια καί τή ζωή.

Ὑπάρχουν δέ τρεῖς διαφορετικοί τρόποι γιά νά πεῖ κανείς ψέματα.

Ὁ ἕνας εἶναι τό νά πεῖ κανείς ψέματα μέ τό νοῦ του, ὁ ἄλλος τό νά πεῖ ψέματα μέ λόγια καί ὁ τρίτος τό νά πεῖ ψέματα μέ ὁλοκληρη τή ζωή του. Ἐκεῖνος πού μέ τό νοῦ του λέει: «Γιά μένα λένε». Καί ἄν σταματήσουν νά μιλᾶνε, πάλι ὑποψιάζεται ὅτι σταμάτησαν γι᾿ αὐτόν. Ἄν τοῦ πεῖ κανείς μιά κουβέντα, ὑποψιάζεται ὅτι τήν εἶπε ἐπίτηδες γιά νά τόν στενοχωρήσει. Καί μ᾿ ἕνα λόγο, σέ κάθε πράγμα ἔτσι ὑποψιάζεται τόν ἀδελφό του, λέγοντας: «Γιά μένα τό᾿ κανε αὐτό, γιά μένα τό᾿ πε ἐκεῖνο. Γι᾿ αὐτό τό λόγο ἔκανε τοῦτο τό πράγμα».

Αὐτός εἶναι πού μέ τό νοῦ του λέει ψέματα. Γιατί δέν λέει τίποτα ἀληθινό, ἀλλά ὅλα εἶναι βασισμένα στίς ὑποψίες. Ἀπ᾿ αὐτό τό λόγο λοιπόν γενιοῦνται περιέργειες, καταλαλιές, κρυφακούσματα, διαμάχες, κατακρίσεις. Τυχαίνει καμιά φορά νά ὑποψιαστεῖ κάποιος κάτι καί τά πράγματα ν᾿ ἀποδείξουν ὅτι ἦταν ἀληθινό. Καί γι᾿ αὐτό ἀκριβῶς ἰσχυρίζεται ὅτι, ἐπειδή θέλει νά διορθώσει τόν ἑαυτόν του, πάντοτε κινεῖται μέ καχυποψία καί περιέργεια, κάνοντας τήν ἀκόλουθη σκέψη: «Ἄν μιλάει κανείς ἐναντίον μου κι ἐγώ τόν ἀκούσω, θά καταλάβω ποιό εἶναι τό σφάλμα πού μέ κατηγορεῖ καί θά διορθωθῶ».

Προς εκείνους που κρίνουν την αλήθεια από το πλήθος

                                 

Ὁσίου Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου -Ἐπιστολὴ 48 (ΜΗ) στὸ τέκνο του Ἀθανάσιο

... Πρόσεχε λοιπόν, ἀδελφέ, τί λέγει ὁ μέγας Βασίλειος σ΄ἐκείνους ποὺ κρίνουν τὴν ἀλήθεια ἀπὸ τὸ πλῆθος.

«Αὐτὸς ποὺ δὲν τολμᾶ», λέγει, «νὰ δικαιολογήσει τὴ συζήτηση ποὺ γίνεται, οὔτε ἔχει νὰ παρουσιάσει ἀποδείξεις, καὶ ἐξαιτίας αὐτοῦ καταφεύγει στὸ πλῆθος, ὁμολογεῖ τὴν ἥττα του, ἐπειδὴ δὲν ἔχει κανένα ἐφόδιο θάρρους».

Καὶ μετὰ ἀπὸ ἄλλα: «Ἄς μου δείξει τὴν ὀμορφιὰ τῆς ἀλήθειας, ἔστω καὶ ἕνας, καὶ πολὺ σύντομα θὰ πεισθῶ. Ὅμως πλῆθος πολὺ χωρὶς ἀποδείξεις, εἶναι βέβαια ἱκανὸ νὰ ἀπειλήσει, ἀλλὰ νὰ πείσει καθόλου. Οἱ πόσες μυριάδες θὰ μὲ πείσουν νὰ πιστέψω ὅτι ἡ ἡμέρα εἶναι νύχτα, ἢ τὸ χάλκινο νόμισμα νὰ τὸ θεωρήσω χρυσὸ καὶ ἔτσι νὰ δεχθῶ, ἢ νὰ πιστέψω ὁλοφάνερο δηλητήριο, ἀντὶ γιὰ κατάλληλη τροφή;».

Ἔπειτα, ἐξαιτίας γήινων πραγμάτων δὲν θὰ φοβηθοῦμε τοὺς πολλοὺς ποὺ ψεύδονται, καὶ γιὰ χάρη τῶν δογμάτων θὰ ἀκολουθήσω μὲ νεύματα ἀναπόδεικτα, ἐγκαταλείποντας ἐκεῖνα ποὺ παραδόθηκαν ἀπὸ παλιὰ καὶ ἀπὸ μακρὸ χρόνο μὲ πολλὴ συμφωνία καὶ τὶς μαρτυρίες τῶν ἁγίων Γραφῶν;

«Ὁ δοκῶν ἑστάναι βλεπέτω μή πέσῃ»

«Ὁ δοκῶν ἑστάναι βλεπέτω μή πέσῃ»

Εκείνος που νομίζει ότι στέκεται ας προσέχει μήπως πέσει (Α΄ Κορ. ι΄ 12)

Να μη υπερηφανευθείς όταν πλέεις καλά πριν δέσεις το πλοίο. Διότι, πολλές φορές πολλών ανθρώπων το πλοίο, ενώ έπλεε προς το λιμάνι καλά, βυθίστηκε το σκάφος, ενώ πολλοί άλλοι οδήγησαν το πλοίο τους στο λιμάνι παρ’ όλο που υπήρχε τρικυμία”.

Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου

"Μη ο πίπτων ουκ ανίσταται; ή ο αποστρέφων ουκ επιστρέφει;" 

Για τούτο και ο Παύλος έλεγε· ο δοκών εστάναι βλεπέτω μη πέση.

Κι ο προφήτης παλαιότερα φώναξε· μη ο πίπτων ουκ ανίσταται; ή ο αποστρέφων ουκ επιστρέφει;

Για να μη θαρρεύει εκείνος που στέκεται, αλλά πάντα νάχει αγωνία, μηδέ κείνος που έπεσε ν’ απελπίζεται.

Γιατί τόση είναι η δύναμη του Κυρίου, που και πόρνες και τελώνες να τραβήξει και να βάλει κάτω από το ζυγό του.

Τι γίνεται, λοιπόν;

Αυτός που τράβηξε κοντά του τις πόρνες, δεν μπόρεσε να κρατήσει τον μαθητή;

Ναι, μπορούσε να κρατήσει και τον μαθητή· αλλά δεν ήθελε να τον κάνει καλόν με την ανάγκη, μηδέ με τη βία να τον κρατήσει κοντά του.

Για τούτο ο ευαγγελιστής, ιστορώντας μας για τον αχάριστο μαθητή, λέγει·

τότε πορευθείς, ήγουν δίχως να τον καλέσει κανένας, δίχως να τον αναγκάσει ή να τον σπρώξει άλλος, αλλά από μονάχος του κινήθηκε σ’ εκείνη την πράξη, από δική του γνώμη σ’ εκείνο το παράνομο τόλμημα ώρμησε, δίχως να κινηθεί από άλλη αιτία, αλλά από την κακία που ερχότανε από μέσα του πήγε να πέσει στην προδοσία του Δεσπότη.

Ένα πατερικό κείμενο κόλαφος ενάντια στους οπαδούς του δυνητισμού.

Άγιος Κάλλιστος και Άγιος Ιγνάτιος (οι Ξανθόπουλοι): Για χάρη των εντολών και της πίστεως του Κυρίου Ιησού Χριστού οφείλουμε, όταν το καλεί η περίσταση, να θυσιάσουμε και τη ζωή μας!

        

Άγιος Κάλλιστος και Άγιος Ιγνάτιος (οι Ξανθόπουλοι). Του Ράλλη Κοψίδη. (λεπτομέρεια)

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Άγιος Κάλλιστος και Άγιος Ιγνάτιος (οι Ξανθόπουλοι)

Μέθοδος και κανόνας ακριβής για όσους διαλέγουν την ησυχαστική ζωή

Συνέχεια από εδώ:

Για χάρη των εντολών και της πίστεως του Κυρίου Ιησού Χριστού οφείλουμε, όταν το καλεί η περίσταση, να θυσιάσουμε και τη ζωή μας

18. Κοντά στα παραπάνω, πρέπει να γνωρίζεις και τούτο, ότι για χάρη των ζωοπαρόχων εντολών και της σύμφωνης με αυτές πίστεως του Κυρίου Ιησού Χριστού, οφείλουμε όταν το καλεί η περίσταση, να θυσιάσουμε ευχαρίστως και αυτή τη ζωή μας, δηλαδή να μην τη λυπηθούμε. Έτσι λέει σχετικά ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός: «Όποιος χάσει τη ζωή του για χάρη μου και για χάρη του Ευαγγελίου, αυτός θα τη σώσει».

Και να πιστεύεις χωρίς αμφιβολία και δισταγμό ότι και ανάσταση και ζωή και ο,τιδήποτε άλλο σωτήριο είναι αυτός ο Θεάνθρωπος Ιησούς ο Σωτήρας, όπως είπε ο Ίδιος: «Εγώ είμαι η ανάσταση και η ζωή. Όποιος πιστεύει σ’ εμένα θα ζήσει κι αν ακόμη πεθάνει. Καθένας που ζει και πιστεύει σ’ εμένα, δε θα πεθάνει στον αιώνα», και: «Τόσο πολύ αγάπησε ο Θεός τον κόσμο, ώστε έδωσε τον ίδιο τον μονογενή Υιό Του για να μη χαθεί, αλλά να έχει ζωή αιώνια όποιος πιστεύει σ’ Αυτόν», και: «Εγώ ήρθα για να έχουν ζωή, και μάλιστα ζωή περίσσεια».

Άγιος Κάλλιστος και Άγιος Ιγνάτιος (Ξανθόπουλοι), Ο φόβος του Θεού είναι διπλός, ο φόβος των αρχαρίων και ο φόβος των τελείων

      

            Άγιος Κάλλιστος και Άγιος Ιγνάτιος (οι Ξανθόπουλοι).

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Μέθοδος και κανόνας ακριβής για όσους διαλέγουν την ησυχαστική ζωή.

Συνέχεια από εδώ: https://www.pemptousia.gr/2025/03/agios-kallistos-kai-agios-ignatios-xanthopouloi-i-ypomoni-stous-peirasmous-kai-i-elpida-ston-theo/

17. Δε θα αμελήσουμε τώρα να αναφερθούμε και στο διπλό φόβο του Θεού, αν και εξαιτίας της αποφάσεώς μας να αναφέρουμε τον τέλειο φόβο μετά το τέλος των δέκα κεφαλαίων που σημειώσαμε, παραμερίσαμε κάπως τη σειρά του πρώτου φόβου. Γιατί ο φόβος κατατάσσεται από τους Πατέρες μετά την πίστη.

Ο πρώτος φόβος των αρχαρίων

Να γνωρίζεις λοιπόν φίλτατε ότι ο φόβος του Θεού είναι δύο ειδών, ο φόβος των αρχαρίων και ο φόβος των τελείων.

Για το πρώτο είδος έχει γραφεί: «Αρχή της σοφίας είναι ο φόβος του Κυρίου», και: «Ελάτε, τέκνα, ακούστε με· θα σας διδάξω το φόβο του Κυρίου», και ότι «με το φόβο του Κυρίου φεύγει καθένας από το κακό», και: «Όπου υπάρχει φόβος, εκεί υπάρχει τήρηση των εντολών».

Λέει και ο όσιος Ισαάκ: «Ο φόβος του Θεού είναι η αρχή της αρετής· λένε ότι γεννιέται από την πίστη και σπέρνεται μέσα στην καρδιά όταν αποχωριστεί η διάνοια από τον περισπασμό του κόσμου για να συνάξει τους λογισμούς της που περιπλανιούνται λόγω του μετεωρισμού και να τους στρέψει στη μελέτη της αποκαταστάσεώς μας στη μέλλουσα ζωή. Αρχή της αληθινής ζωής του ανθρώπου είναι ο φόβος του Θεού. Αυτός όμως δεν πείθεται να μείνει μέσα στην ψυχή όπου υπάρχει μετεωρισμός σε οτιδήποτε. Σοφίσου να βρεις κάποιο τρόπο να βάλεις αφετηρία στο δρόμο σου το φόβο του Θεού· και σε λίγες ημέρες φτάνεις στην πύλη της βασιλείας χωρίς κυκλογυρίσματα του δρόμου».

Ἡ δύναμη τῆς ἀγάπης

 

Ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος

“Ἐὰν κάποιος δὲν μὲ κατέκρινε γιὰ περιττὴ φιλοδοξία, θὰ μποροῦσες νὰ δεῖς καθημερινὰ νὰ χύνω πηγὲς ἀπὸ δάκρυα, ἀλλὰ αὐτὲς τίς πηγὲς τῶν δακρύων μου τίς γνωρίζει τὸ σπιτάκι μου καὶ ἡ ἐρημιά.

Πράγματι πιστέψτε με, γιὰ μὲν τὴ δική μου σωτηρία ἔχασα κάθε ἐλπίδα, θρηνῶντας ὅμως τὰ δικά σας, δὲν μοῦ μένει εὐκαιρία νὰ πενθῶ γιὰ τὰ δικά μου ἁμαρτήματα, τόσο πολὺ εἶστε σεὶς τὸν πᾶν γιὰ μένα.

Καὶ ἂν ἀντιληφθῶ νὰ προκόβετε ἐσεῖς στὴν ἀρετή, δὲν αἰσθάνομαι, ἐξ αἰτίας τῆς μεγάλης χαρᾶς, τὰ δικά μου ἁμαρτήματα, ἂν πάλι δῶ νὰ μὴ προκόβετε, τότε πάλι, λόγῳ τῆς μεγάλης μου λύπης, παραβλέπω τὰ δικά μου, καὶ νιώθω μὲν μεγάλη χαρὰ γιὰ τὰ δικά σας ἀγαθά, καὶ ἂν ἀκόμα εἶναι ἀμέτρητα τὰ κακὰ ποὺ μὲ πιέζουν, κυριεύομαι δὲ ἀπὸ ὑπερβολικὴ λύπη γιὰ τὰ δικά σας λυπηρά, καὶ ἂν ἀκόμα εἶναι ἀμέτρητα τὰ κατορθώματα μου.

Διότι ποιά ἐλπίδα ὑπάρχει γιά το δάσκαλο, ὅταν τὸ ποίμνιο εἶναι διεφθαρμένο; ποιά ζωή; Ποιά προσδοκία; Μὲ ποιό θάρρος θὰ σταθεῖ μπροστὰ στὸ Θεό; Τί θὰ πεί;

Διότι ἂς ὑπόθεσουμε ὅτι δὲν κατηγορεῖται, οὔτε τιμωρεῖται, ἀλλὰ εἶναι καθαρὸς ἀπο τὸ αἷμα ὅλων καὶ ἔτσι θὰ ὑποστεῖ ἀθεράπευτα κακά, καθόσον καὶ οἱ πατέρες ποὺ δὲν συμβαίνει νὰ κατηγορηθοῦν γιὰ τὰ παιδιά τους, ὅμως πονοῦν καὶ καταπληγώνονται.

Καὶ σὲ τίποτε αὐτό, λέγει, δὲν τοὺς ὠφελεῖ, οὔτε τοὺς προφυλάσσει, το ὅτι δηλαδὴ αὐτοὶ ἀγρυπνοῦν γιὰ τίς ψυχές μας. Ἀλλὰ ἀγρυπνοῦν διότι θὰ δώσουν λόγο καὶ φαίνεται μὲν αὐτὸ σὲ μερικοὺς ὅτι εἶναι φοβερό, ἐμένα ὅμως δὲν μὲ ἐνδιαφέρει καθόλου αὐτὸ μετὰ τὴ δική σας ἀπώλεια, διότι καὶ ἂν δώσω λόγο, καὶ ἂν δὲν δώσω δὲν ἔχω νὰ ὠφεληθῶ σὲ τίποτε.

Η άσκηση στο να παραδίνεσαι στη βούληση του Θεού είναι το πιο σημαντικό∙ πιο πολύ απ’ όλες τις ασκήσεις στην πίστη...

                  

Εσύ κατάλαβες την πίστη ως άσκηση και ορθά το κατάλαβες. Οι ασκήσεις σου έως τώρα αναφέρονταν στην νηστεία, την προσευχή και την ελεημοσύνη. Και τούτο είναι ορθό, και τα τρία είναι μεγίστης σημασίας. Η νηστεία, η προσευχή, και η ελεημοσύνη είναι η πρακτική έκφραση της πίστης, της ελπίδας και της αγάπης. Μέσω όλων αυτών και μέσω της εφαρμογής των εντολών του Χριστού δείχνεις πως παραδίδεσαι στη βούληση του Θεού.

Η ολοκληρωτική μας παράδοση στη βούληση του Θεού αποτελεί την πεμπτουσία όλων των πράξεών μας και των κόπων για την πίστη αλλά και όλων των σκέψεων και αισθημάτων και ενεργειών μας, με μια λέξη ολόκληρης της ζωής μας. «ότι καταβέβηκα εκ του ουρανού ουχ ίνα ποιώ το θέλημα το εμόν, αλλά το θέλημα του πέμψαντός με» είπε ο Χριστός ( Ιωάν. 6, 38 ).

Και λίγο πριν τα πάθη Του, μέσα σε ματωμένο ιδρώτα, απευθύνεται στον Πατέρα λέγοντας: «πλην μη το θέλημά μου, αλλά το σον γινέσθω» ( Λουκ. 22, 42 ). Υπάρχουν πολλοί βαπτισμένοι άνθρωποι, που προσπαθούν να εκπληρώσουν τον νόμο του Θεού, όμως παρόλα αυτά δεν είναι εντελώς παραδομένοι στη θέληση του Θεού. Όταν έρχονται πάθη και δυσκολίες εκείνοι γκρινιάζουν στον Δημιουργό τους. Έτσι φανερώνουν, πως δεν έχουν παραδοθεί στο Θεό τους, και ότι η πίστη τους είναι ρηχή και όλα τα έργα της πίστης υπολογισμένα με τον ανθρώπινο υπολογισμό.

Ἐμεῖς δέν νηστεύουμε γιά τό Πάσχα οὔτε καί γιά τόν Σταυρό,ἀλλά γιά τά δικά μας ἁμαρτήματα..

            Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου

        

πηγή

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης, Για την μοίρα μιας πόλης

Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, Κατά ειμαρμένης

Συνέχεια εδώ: https://www.pemptousia.gr/2025/02/agios-grigorios-nissis-gia-tin-mira-enos-pliou/

 

31. Τι δε θα έλεγες περί των πόλεων; Πότε νομίζουν ότι κυριαρχεί εις αυτάς η ειμαρμένη; Όταν αποφασίσουν την οίκησιν οι ενδιαφερόμενοι; Όταν υπολογίζουν την καταλληλότητα του τόπου ή όταν καταρτίζουν το σχέδιον η όταν φέρουν εις την εργασίαν τον σίδηρον ή εναποθέτουν τους λίθους ή συγκεντρώνουν τα υλικά; Τι από αυτά είναι η αρχή της ιδρύσεως;

32. Τι δε θα έλεγες διά το έθνος το οποίον κατεστράφη από τας συμφοράς κατά τον πόλεμον; Ποία ήτο η μοίρα ή από που έλαβε την αρχήν κατ’ αυτών και άλλους μεν αφόνευσεν, άλλους δε υπεδούλωσε δι’ αιχμαλωσίας; Πως ο Αννίβας ή ο Καίσαρ ή και ο εκ Μακεδονίας Αλέξανδρος, εις όλας τας χώρας, εις τας οποίας εξεστράτευσαν, επέφεραν ισοτιμίαν ειμαρμένης, τόσον υπερισχύοντες από εκείνην την ανάγκην, ώστε όλαι να υπο-βάλλωνται εις ισομετρίαν κακών;

33. Αλλά βεβαίως ότι είναι έξω πάσης λογικής το να νομίζεται ότι τας ειμαρμένας των πόλεων ως προς τας καταπτώσεις των σεισμών κάμνουν οι αστερισμοί, θα ηδύνατο να το ίδη κανείς από το εξής.

Ποίος δεν γνωρίζει ότι τα τοιαύτα πάθη της γης υφίστανται όχι μόνον εις τους κατοικουμένους τόπους, αλλά και εις τους ακατοικήτους; Όποιος εγνώρισεν ο ίδιος το όρος του Σαγγαρίου, το ευρισκόμενον εις την περιοχήν της Βιθυνίας ή ήκουσε περί αυτού, θα εύρη την αλήθειαν του λόγου, ότι όλη η κορυφή του καταπίπτουσα προς τας οδικάς διαβάσεις γίνεται φοβερόν θέαμα εις τους διαβάτας.