
Ἡ Ἔγερσις τοῦ Λαζάρου – Περιγραφή τῆς εἰκόνας

ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ


Ὁ Θεός Πατήρ εἶναι γέρων;
Κάποιοι "ειδικοί" όμως, που, ό,τι κάνουν, το κάνουν κρυφά και με θρασύτητα κατηγορούν τους άλλους ότι "θεολογούν ιδιωτικά" διδάσκουν αλλότρια.
Ὁ Θεός Πατήρ εἶναι γέρων;
† Ο Μητροπολίτης Ἀντινόης Παντελεήμων
Ἐπιθυμῶ ταπεινὰ νὰ διευκρινίσω τὸ σοβαρὸ ζήτημα τῆς παράστασης τῆς Ἁγίας Τριάδας καὶ ὅλως ἰδιαιτέρως στὴν ἀπεικόνιση τοῦ Θεοῦ Πατέρα ὡς γέρου.
Ἡ Ὀρθόδοξος ἀπεικόνιση τῆς Ἁγίας Τριάδας εἶναι ἡ παράσταση τῆς Φιλοξενίας τῶν τριῶν Ἀγγέλων ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Ἀβραάμ. Αὐτὴ εἶναι ἡ πιὸ ὀρθὴ εἰκόνα τῆς Ἁγίας Τριάδας.
Ὁ Πατριάρχης Ἀβραὰμ ὑποδέχεται τοὺς τρεῖς ἄνδρες-ἀγγέλους καὶ τοὺς προσφωνεῖ ὡς ἕνα Κύριον. Δὲν τοὺς ἀπευθύνεται μὲ τὸ πληθυντικὸ «Κύριοι», ἀλλὰ μὲ τὸ «Κύριε». Κατ’ αὐτὸν τὸν τρόπον ἐξέφραζε τὸ τρισυπόστατο τῆς μιᾶς Θεότητος. Τὸ γεγονὸς ὅτι οἱ τρεῖς Ἄγγελοι ἐμφανίζονται ὡς νέοι, τονίζεται τὸ ἄναρχο καὶ τὸ συναΐδιο τῶν τριῶν Προσώπων. Κανένας δὲν διαφέρει χρονικὰ ἀπὸ τὸν ἄλλον.
Στὴν Τριαδικὴ Θεότητα δὲν ὑπάρχει κάποιο χρονικὸ διάστημα ποὺ νὰ ὑφίσταται μεταξὺ τῶν τριῶν Προσώπων.
Ερμηνεία της εικόνας της Μεταμόρφωσης του Κυρίου
Ερμηνεία της εικόνας της Μεταμόρφωσης του Κυρίου
Η εικόνα της Μεταμόρφωσης αποτελεί το κλειδί της ορθόδοξης θεολογίας για τη θέα του Θεού. Το φανερωμένο στους αποστόλους φως ήταν η εκδήλωση της θείας λαμπρότητας, άχρονης και άκτιστης δόξας, μια αναγνώριση των δύο φύσεων του Χριστού, της θεϊκής και της ανθρώπινης. Ταυτόχρονα ήταν μια «προτύπωσις», μια εικόνα της μεταμορφωμένης ανθρώπινης φύσης και θέωσης που χαρίζει το απολυτρωτικό έργο του Χριστού. Η Μεταμόρφωση του Χριστού στο όρος Θαβώρ είναι το αντίστοιχο της Καινής Διαθήκης στην Παλαιά, όπου ο Θεός αποκαλύπτεται στο Μωυσή στο όρος Χωρήβ.
Ήδη απ᾽ τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες έχουμε ενδείξεις ότι γιορταζόταν η Μεταμόρφωση του Χριστού, ενώ από το τέλος του 6ου αιώνα θεσπίστηκε ο εορτασμός στις 6 Αυγούστου. Από την ίδια εποχή προέρχονται και τα πρώτα παραδείγματα της εικονογραφικής τέχνης.
Το φως του Μεταμορφωθέντος Χριστού αποτελεί την κύρια έκφραση του ησυχαστικού κινήματος μέσω της θεολογίας των «Ἡσυχαστῶν Πατέρων», κατά τον 14ο αιώνα. Ο αρχηγός τους, ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, διακήρυξε ότι ο Θεός ονομάζεται «Φῶς» όχι κατά την ουσία του, αλλά κατά την ενέργειά του, και ότι αυτό το «ἄκτιστο» φως μπορεί να γίνει αισθητό μέσω της προσευχής και εφόσον συντρέχουν κάποιες προϋποθέσεις (καθαρότητα καρδιάς, αδιάλειπτη μνήμη Θεού κ.λπ). Το δόγμα αυτό της Εκκλησίας είχε ως αποτέλεσμα να επέλθουν ορισμένες εικονογραφικές αλλαγές στη σύνθεση, ειδικά στην απόδοση της Δόξας του Χριστού.
Μια απαράδεκτη θεολογικά εικόνα εκ Γεωργίας

Ἡ Ἔγερσις τοῦ Λαζάρου – Περιγραφή τῆς εἰκόνας
Γκότσης Χρῆστος
Ἡ παράσταση μᾶς μεταφέρει ἔξω ἀπό τήν πόλη, σέ βράχους. Σ’ ἕναν ἀπό αὐτούς, ὅπως συνήθιζαν οἱ Ἰουδαῖοι, ἦταν λαξευμένο τό μνῆμα τοῦ Λαζάρου. Δεσπόζει κι ἐδῶ ἡ μορφή τοῦ Χριστοῦ. Βλέπουμε τή θλίψη του, ἀλλά μαντεύουμε καί τή θεότητά του. Τήν τελευταία προδίδουν, πρῶτο, ἡ μεγαλοπρεπής στάση του καί, δεύτερο, τό γεγονός ὅτι οἱ Ἰουδαῖοι (τούς βλέπουμε στή δεξιά ὁμάδα τῶν προσώπων) κοιτάζουν τό Χριστό καί ὄχι τό Λάζαρο. Τό ἕνα χέρι τοῦ Κυρίου κρατάει εἰλητό καί τό ἄλλο μέ ἐκφραστική κίνηση ἐκτείνεται πρός τό Λάζαρο. Μέ τό πρόσταγμά του ὁ Λάζαρος ἀνασταίνεται. Ἕνας νέος ἀφαιρεῖ τίς ταινίες κι ἕνας ἄλλος σηκώνει τήν πλάκα τοῦ τάφου. Ἐντυπωσιακές οἱ ἀδελφές του Λαζάρου. Προσκυνοῦν τόν Κύριο ἔχοντας στά πρόσωπα τούς χαραγμένη τήν ἄφατη λύπη τους. Ὡραία παρατηρήθηκε, πώς «ὅλοι οἱ εἰκονιζόμενοι ἀποτελοῦν, ἁπλά καί μόνο, διαφορετικές ἀποχρώσεις καί ψυχολογικές διαβαθμίσεις τοῦ ἴδιου συναισθήματος, τῆς ἴδιας ψυχολογικῆς κατάστασης — τῆς βαθειᾶς εὐλάβειας μπροστά στό γεγονός: ἀπό τήν ἤρεμη κίνηση τῶν Ἀποστόλων ὡς τό γεμάτο αὐταπάρνηση ὀδυρμό τῆς Μαρίας» (Εἰκόνες τῆς κρητικῆς τέχνης… σ. 364).
ΠΡΟΣ ΕΝΑ "ΟΡΘΟΔΟΞΟ FILIOQUE"