Φινλανδία: Το Ανώτατο Δικαστήριο θα αποφασίσει αν συνιστά «ρητορική μίσους» ένα χωρίο της Καινής Διαθήκης
Γράφει ο Νικόδημος Καλλιντέρης, Νομικός
Για τις 30 Οκτωβρίου 2025 προσδιορίστηκε η προφορική διαδικασία στο Ανώτατο Δικαστήριο της Φινλανδίας της υπόθεσης της Päivi Räsänen, της πρώην Υπουργού Εσωτερικών της χώρας.
Η περίπτωσή της έχει προκαλέσει διεθνές ενδιαφέρον καθώς άπτεται της ελευθερίας έκφρασης και της θρησκευτικής ελευθερίας σε μια εποχή κατά την οποία επελαύνει η υστερία της πολιτικής ορθότητας που επιδιώκει τη φίμωση κάθε «παρεκκλίνουσας» φωνής.
Η Päivi Räsänen είναι ιατρός στο επάγγελμα, πολύτεκνη μητέρα πέντε παιδιών, γιαγιά δώδεκα εγγονών και μέλος του κοινοβουλίου της Φινλανδίας εδώ και τριάντα χρόνια (από το 1995).
Τον Ιούνιο του 2019 τέθηκε υπό ποινική έρευνα για μια δημοσίευση στον προσωπικό της λογαριασμό στο X (πρώην Twitter) με την οποία αμφισβητούσε την απόφαση της ηγεσίας των Λουθηρανών για τη συμμετοχή τους στις «εκδηλώσεις υπερηφάνειας» (LGBT pride) στο Ελσίνκι.
Στην επίμαχη ανάρτησή της παρέθεσε ένα απόσπασμα από την «Προς Ρωμαίους» επιστολή του Αποστόλου Παύλου και συγκεκριμένα απ’ το 1ο Κεφάλαιο στιχ. 27 όπου ο Απόστολος γράφει τα εξής: «ὁμοίως δὲ καὶ οἱ ἄρσενες ἀφέντες τὴν φυσικὴν χρῆσιν τῆς θηλείας ἐξεκαύθησαν ἐν τῇ ὀρέξει αὐτῶν εἰς ἀλλήλους, ἄρσενες ἐν ἄρσεσι τὴν ἀσχημοσύνην κατεργαζόμενοι καὶ τὴν ἀντιμισθίαν ἣν ἔδει τῆς πλάνης αὐτῶν ἐν ἑαυτοῖς ἀπολαμβάνοντες» (Μετάφραση: «Κατά παρόμοιο τρόπο και οι άνδρες άφησαν την φυσική σχέση και χρήση της γυναίκας και εφλογίσθησαν με τις εμπαθείς ορέξεις μεταξύ τους, ώστε άνδρες σε άνδρες να ενεργούν αναίσχυντες και εξευτελιστικές πράξεις και να λαμβάνουν τον μισθό που τους έπρεπε για την πλάνη τους απ’ τον ίδιον τους τον εαυτό»).
Άμεσα δέχτηκε ολομέτωπη επίθεση από το «προοδευτικό» κατεστημένο της Φινλανδίας και οδηγήθηκε στα ποινικά δικαστήρια όπου δεν δέχτηκε να απαρνηθεί τις θρησκευτικές της πεποιθήσεις.
Στο πλαίσιο της εξονυχιστικής έρευνας εις βάρος της ανακαλύφθηκε ότι προ εικοσαετίας είχε συγγράψει ένα δοκίμιο με τίτλο «Άρσεν και θήλυ εποίησεν αυτούς» ενώ στοχοποιήθηκε και για μια ραδιοφωνική της συνέντευξη κατά την οποία επανέλαβε τις βασικές θέσεις της για το γάμο και τα δύο φύλα.
Οι κατηγορίες εναντίον της αφορούσαν την υποκίνηση μίσους κατά των ομοφυλοφίλων κατά παράβαση του άρθρου 10 του φινλανδικού ποινικού κώδικα.
Συγκεκριμένα κατά τη Γενική Εισαγγελία της Φινλανδίας η δημοσίευσή της στο Χ με το αποστολικό χωρίο παραβίαζε την ισότητα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια των ομοφυλοφίλων και, ως εκ τούτου, υπερέβαινε τα όρια της ελευθερίας της έκφρασης και της θρησκευτικής ελευθερίας.
Η μέχρι σήμερα δικαστική της περιπέτεια οδήγησε τελικά σε δύο ομόφωνες αθωωτικές αποφάσεις τον Απρίλιο του 2022 και τον Νοέμβριο του 2023 ενώ με την επερχόμενη εκδίκαση της υπόθεσης στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας θα ολοκληρωθεί ο κύκλος της επταετούς διαμάχης με αφορμή το επίμαχο βιβλικό χωρίο.
O Paul Coleman, εκτελεστικός διευθυντής της Alliance Defending Freedom και μέλος της νομικής ομάδας που την υπερασπίζεται, δήλωσε πρόσφατα τα εξής:
«Είναι συγκλονιστικό το γεγονός ότι, μετά από δύο ομόφωνες αθωώσεις, η Päivi Räsänen οδηγείται και πάλι στο δικαστήριο για να υπερασπιστεί το θεμελιώδες δικαίωμά της στην ελευθερία του λόγου. Όπως προειδοποιούμε εδώ και χρόνια, οι αόριστα διατυπωμένοι νόμοι περί “ρητορικής μίσους” επιτρέπουν την πραγματοποίηση ιδεολογικών διώξεων όπως αυτή. Στηρίζουμε την Päivi και θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για μια μεγαλύτερη νίκη, ώστε να μην εκδικάζονται πλέον τέτοιες γελοίες υποθέσεις. Σε μια ελεύθερη και δημοκρατική κοινωνία, όλοι πρέπει να έχουν το δικαίωμα να εκφράζουν τις πεποιθήσεις τους χωρίς το φόβο της τιμωρίας».
Από τις πρόσφατες δηλώσεις της Päivi Räsänen στον ιστότοπο Brussels Signal σταχυολογούμε τα εξής αξιοσημείωτα:
«H ουσία αυτής της υπόθεσης είναι το κατά πόσον επιτρέπεται ακόμη να παρουσιάζονται ανοιχτά οι βιβλικές διδασκαλίες στη Φινλανδία. Θεωρώ προνόμιο και τιμή μου να υπερασπίζομαι την ελευθερία του λόγου, η οποία αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα σε ένα δημοκρατικό κράτος».
«Η περίπτωσή μου αποτελεί πραγματικά μέρος μιας ευρύτερης και, στην πραγματικότητα, αυξανόμενης τάσης στην Ευρώπη, όπου η έκφραση ορισμένων πεποιθήσεων, ιδίως εκείνων που έχουν τις ρίζες τους στη χριστιανική διδασκαλία, χαρακτηρίζεται όλο και περισσότερο ως ρητορική μίσους».
«Ποτέ δεν μπορούσα να φανταστώ ότι ένα tweet σε μια δημοκρατική χώρα με μακρά παράδοση στην ελευθερία της θρησκείας και της έκφρασης θα οδηγούσε σε ποινική έρευνα, αστυνομικές ανακρίσεις και πολλαπλές δικαστικές ακροάσεις».
«Ήταν σουρεαλιστικό να κάθομαι σ' ένα αστυνομικό τμήμα και να με ρωτούν για την πίστη μου, τις πεποιθήσεις μου και τις θεολογικές έννοιες. Κάποια στιγμή ένας αστυνομικός με ρώτησε ποιο είναι το μήνυμα του βιβλίου της "Προς Ρωμαίους" επιστολής. Λίγα χρόνια νωρίτερα, υπηρετούσα ως Υπουργός Εσωτερικών και ήμουν υπεύθυνη για την αστυνομία».
Αξίζει τέλος να επισημανθεί ότι στη συγκεκριμένη υπόθεση είχε γίνει αναφορά τον Μάιο του 2025 και απ’ το βρετανικό περιοδικό Εconomist που στηλίτευσε με ειδικό αφιέρωμα την οπισθοχώρηση της Ευρώπης στην προστασία του θεμελιώδους δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης.
