Διότι εάν δεν σε πείθει να προστρέξεις η φύση του πράγματος, ούτε να λάβεις είσαι άξιος, αλλά ούτε και εάν λάβεις, θα γνωρίσεις καλώς εκείνο που έλαβες» Ἅγ. Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος
Τοῦ Ἀδαμάντιου Τσακίρογλου
Πάλι ἔχει γίνει ἐπίκαιρο τὸ ἐρώτημα, ἂν ἡ τήρηση τῶν Ἱερῶν Κανόνων τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ὑποχρεωτικὴ ἢ δυνητική. Πάλι τὸ ποίμνιο ἔχει διχασθεῖ καὶ ξεκάθαρα ἀποπροσανατολισθεῖ. Καὶ ἡ διαμάχη συνεχίζεται εἰς βάρος τῆς Πίστεως καὶ τῆς Ἐκκλησίας, διότι τὸ ἐρώτημα καὶ λάθος εἶναι καὶ λανθασμένα τίθεται.
Τὸ ἐρώτημα, ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ τίθεται, δὲν εἶναι, ἂν εἶμαι ὑποχρεωμένος νὰ τηρήσω τὸν ἑκάστοτε Κανόνα, ἀλλὰ ἂν θέλω νὰ εἶμαι Χριστιανός, μὲ ὅτι αὐτὸ συνεπάγεται. Καὶ αὐτὸ ἀποτελεῖ πραγματικὴ ἐλευθερία: Δικαίωμα ἐπιλογῆς ἀλλὰ καὶ ὑποχρέωση ἐφαρμογῆς καὶ ὑπεράσπισης αὐτοῦ ποὺ ἐπέλεξα. Τὴν σημερινὴ Κυριακὴ μετὰ τὴν Παγκόσμια Ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἀκοῦμε τὸν Χριστὸ νὰ μᾶς λέει:
« Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι» (Ματθ. ιστ´, 24). Καὶ ὁ Τρεμπέλας μεταφράζει (ἐδῶ):
« Ἐάν κάποιος θέλει νὰ μὲ ἀκολουθήσει ὡς μαθητής μου, ἂς διακόψει κάθε σχέση μὲ τὸν διεφθαρμένο ἁπὸ τὴν ἁμαρτία ἑαυτό του κι ἂς πάρει τὴ σταθερὴ ἀπόφαση νὰ ὑποστεῖ ἀκόμη καὶ θάνατο σταυρικὸ καὶ βίαιο. Κι ἂς μὲ ἀκολουθήσει μιμούμενος σὲ ὅλα τὸ παράδειγμά μου· καὶ νὰ μὴ διστάσει νὰ προβεῖ στὶς ἀποφάσεις καὶ τὶς θυσίες αὐτές».
Τὸ μόνο ποὺ ἔχει δυνητικὸ ἢ ἀκόμα, ἂν θέλει κανείς, καὶ προτρεπτικὸ χαρακτῆρα στὰ λόγια τοῦ Κυρίου εἶναι τὸ «Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν». Ὁ Χριστὸς σεβόμενος τὴν ἐλευθερία μας μᾶς ἀφήνει τὸ αὐτεξούσιο καὶ τὸ δυνητικὸ ποὺ τὸ συνοδεύει. Δὲν χρειάζεται φυσικὰ νὰ ποῦμε, τί συμβαίνει μὲ τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ ἀρνοῦνται νὰ Τὸν ἀκολουθήσουν. Γι’ αὐτοὺς ὅμως ποὺ ἀποφασίζουν νὰ Τὸν ἀκολουθήσουν, ὁ λόγος Του εἶναι ξεκάθαρος: Θέλεις νὰ σώσεις τὴν ψυχή σου, σήκωσε τὸν σταυρό σου καὶ ἀκολούθησέ με. Δὲν λέει, ἂν μπορεῖς, δὲν λέει ἂν θέλεις, ἀλλὰ σήκωσε, προστακτική· καὶ τὴ στιγμὴ ἀκριβῶς ποὺ θὰ προσπαθήσεις μὲ κόπο νὰ σηκώσεις τὸ σταυρό σου, θὰ ἔλθει καὶ θὰ στὸν κάνει -ἀνάλογα μὲ τὸ Θέλημά Του- «ἐλαφρὸ» ἡ Θ. Χάρη. Κάθε ἀντικατάσταση τῆς προστακτικῆς μὲ δυνητικοῦ χαρακτῆρα ἑρμηνεῖες ἢ ἄλλες δικαιολογίες, ἀποτελεῖ συμβιβασμό, ἐπικάλυψη τῶν ἀδυναμιῶν καὶ παθῶν μας.