Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ... αλλά οι επίσκοποι που βρίσκονται;

Οι σημερινοί Επίσκοποι όλα τα σφετερίζονται, ακόμα και την αλήθεια, για να εξασφαλίσουν την εξουσία τους.
Στο ακόλουθο κήρυγμα της Ι. Μητρ. Κερκύρης μέσα στο ορθόν, ότι η Αλήθεια βρίσκεται μόνο στην Εκκλησία, διαβάζουμε και το διαστρεβλωμένο, ότι η υπεράσπιση της Πίστεως δεν είναι υπόθεση του καθενός, αλλά μόνο του Επισκόπου. Είναι πράγματι τρομερό, πως προπαγανδίζουν οι Επίσκοποι ζητώντας πρωτεία και ευλογώντας τα γένεια τους, αλλά μην αναλαμβάνοντας την ευθύνη τους.
Πράγματι ο ρόλος του Επισκόπου είναι πρωτίστως η διαφύλαξη της Πίστεως και του Ποιμνίου κατά το "σκοπόν δέδωκά σε". Έναν τέτοιον ορθοτομούντα Επίσκοπον φυσικά ακολουθεί και υπακούει το ποίμνιο. Όμως εμείς ρωτούμε: Πού είναι οι σημερινοί Επίσκοποι σκοποί της Πίστεως;
Στην Παναίρεση του Οικουμενισμού που ρημάζει τα πάντα;
Στην αναγνώριση και επικράτηση των σχισματικών εις βάρος των Ορθοδόξων;
Στην συνεχώς αυξανομένη εκκοσμίκευση που υποτάσσει την Εκκλησία;
Στην αμφισβήτηση της Εκκλησίας και των Μυστηρίων Της ως τη μόνη σωτηρία κλείνοντας τους ναούς, αλλάζοντας την ώρα της Αναστάσεως και απαγορεύοντας τα Μυστήρια επί Κορονοϊού;
Όσο για το επιχείρημα δεν πρέπει να είμαστε "φανατικοί" και ανυπάκουοι στους επισκόπους, υπενθυμίζουμε, ότι την Εικονομαχία, την ήττα της οποίας εορτάζουμε, την εισήγαγαν Επίσκοποι και οι πρώτοι που αντέδρασαν ήταν λαϊκοί (βλ. Χαλκή Πύλη), τον Νεστοριανισμό τον εισήγαγε Πατριάρχης και ο πρώτος που αντέδρασε ήταν λαϊκός (Ευσέβιος), τον Μονοθελητισμό τον εισήγαγαν Επίσκοποι και ο πρώτος που αντέδρασε ήταν μοναχός (άγ. Μάξιμος Ομολογητής) την ένωση επί Φερράρας Φλωρεντίας την υπέγραψαν Επισκόποι και το ποίμνιο τους απέρριψε γι αυτό τον λόγο. Για να έχουν λοιπόν οι άλλοι "επίγνωση της θέσης τους" προτείνουμε να αποκτήσετε εσείς "επίγνωση" της δικής σας.

Κλέινουμε με τους λόγους του οσιακής βιωτής αναγνωρισμένου γέροντος Φιλόθεου Ζερβάκου: «Εάν αυτήν την γνώμην ηκολούθουν πάντες οι Χριστιανοί κατά γράμμα, να ακολουθούν δηλαδή τους επισκόπους εις πάντα, αλλοίμονο τότε, ούτε Ορθοδοξία, ούτε Εκκλησία, ούτε Ορθόδοξος Χριστιανός θα υπήρχε σήμερον.

Α.Τ.

Τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου

                        

Εἶναι ἀνθρώπινο νά ὑφίστανται διαφορετικές ἀπόψεις γιά θέματα τῆς ζωῆς. Ὁ καθένας μας ἔχει τήν προσωπικότητά του καί βλέπει τά πράγματα μέ τόν τρόπο του. Ὑπάρχουν βεβαίως ἄνθρωποι πού καί πείρα καί γνώση ἔχουν καί, στήν πνευματική ζωή, φώτιση ἀπό τόν Θεό, ὥστε νά μποροῦμε νά ἐλέγξουμε τήν ἀλήθεια τῆς γνώμης μας, ἀκόμη κι ἄν ἀποφασίσουμε τελικά ὅτι οἱ συμβουλές τους δέν μᾶς ταιριάζουν.

Ὑπάρχουν ὅμως καί θέματα στά ὁποῖα δέν μποροῦμε νά ἔχουμε διαφορετική γνώμη. Αὐτά ἔχουν νά κάνουν μέ τήν πίστη καί τήν ἀλήθειά της. Εἶναι τά δογματικά ζητήματα, αὐτά πού διατυπώνουν μέ ἀκρίβεια ποιός εἶναι ὁ Θεός πού πιστεύουμε, ποιά εἶναι ἡ Ἐκκλησία στήν ὁποία εἴμαστε μέλη, ποιό εἶναι τό νόημα τῆς ζωῆς πού μᾶς δόθηκε καί ἀκολουθοῦμε. Ἐκεῖ δέν χωροῦν συμβιβασμοί, ἀλλά ὅποιος ἀκολουθεῖ πλανερές διδασκαλίες ἀποκόπτει τόν ἑαυτό του ἀπό τήν πίστη, καί τότε ἰσχύει γι’ αὐτόν ὁ λόγος τοῦ ἀποστόλου Παύλου: «ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καί ἁμαρτάνει ὤν αὐτοκατάκριτος» (Τίτ. 3, 11), «αὐτός ἔχει πιά διαστραφεῖ καί ἁμαρτάνει, καταδικάζοντας ἔτσι ὁ ἴδιος τόν ἑαυτό του».

Οἱ συμβουλές τοῦ ἐπισκόπου

Ο λίβελλος αποκήρυξης της ενωτικής συνόδου Φερράρας-Φλωρεντίας (1438-1439) ως έκφραση της εκκλησιολογίας της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου (787).

Του Βασιλείου Ι. Τουλουμτσή,

Μ.Δ.Ε Δογματικής Θεολογίας

Η Εκκλησία, ως το μυστηριακό σώμα του Χριστού, έχει δεδομένη, αδιάσπαστη και αμετάβλητη τη ζωή της, η οποία ως διαχρονική αλήθεια, παραδίδεται αναλλοίωτα στο πέρασμα του συμβατικού ροώδους χρόνου. Αρραγές θεμέλιο ενότητας της Εκκλησίας αποτελεί η παραδοθείσα πίστη, η δογματική έκφραση της οποίας οριοθετεί τη γνησιότητα του αγιοπνευματικού βιώματος της εν μετοχή γνώσης του Θεού. Αυτό σημαίνει ότι οποιαδήποτε διαφοροποίηση από το ενοειδές της πίστεως, σηματοδοτεί ένα διαφορετικό βίωμα, το οποίο δεν ανήκει στην Εκκλησία αλλά στον κόσμο. Σε αυτήν όμως την περίπτωση η θεολογία της Εκκλησίας μετατρέπεται σε ένα σύνολο απόψεων περί Θεού, οι οποίες όμως κατ’ ουσίαν ουδόλως περιγράφουν τον Θεό, αλλά μάλλον τα διάφορα είδωλά Του, τα οποία κατασκεύασε ο σκοτισμένος άνθρωπος κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσίν του σκοτισμού του. Γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο και κάθε αίρεση αποτελεί εν τέλει μία συνεπή ειδωλολατρεία. Αυτός είναι ο λόγος που αιτιολογεί τον τρόπο, βάσει του οποίου το σώμα της Εκκλησίας στη διαχρονία του, μέσω των δογματικών του αισθητηρίων, αντιλαμβάνεται και ακολούθως αντιμετωπίζει κάθε τέτοια εκτροπή.

Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος (787), η οποία κλήθηκε να αντιμετωπίσει με εκκλησιαστικό τρόπο την αίρεση της εικονομαχίας και τις ποικίλες συνέπειές της. Πριν όμως προβεί στη θεολογική τεκμηρίωση του εξεικονισμού του προσώπου του Χριστού και των αγίων Του, προέβη στη διερεύνηση του ζητήματος της αποκατάστασης ή μη της αρχιερωσύνης των μετανοημένων πρώην αιρετικών εικονομάχων επισκόπων, ζήτημα το οποίο εξετάστηκε στη βάση της συμφωνίας αυτών με την πίστη και την παράδοση της Εκκλησίας.

Μελετώντας κανείς τα Πρακτικά της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου αντιλαμβάνεται αμέσως την θεολογική σοβαρότητα, με την οποία η Εκκλησία αντιμετώπισε την εικονομαχική πρόκληση. Δεν επιχείρησε να συμβιβάσει καταστάσεις με μεθόδους κοινωνικής συμφιλίωσης, αλλά ενήργησε θεραπευτικά επί τη βάσει συγκεκριμένων εκκλησιολογικών κριτηρίων. Ο αμιγώς εκκλησιαστικός χαρακτήρας των ενεργειών της Συνόδου, την κατέστησε έκτοτε ως σημείο αναφοράς στον τρόπο αποδοχής αιρετικών και σχισματικών κληρικών.

Ἀλήθεια πῶς μποροῦν;

                     

του αειμνήστου θεολόγου Παναγιώτη Σημάτη

Ἀλήθεια πῶς μποροῦν;

    Βλέπουμε στὶς φωτογραφίες –κάθε Κυριακὴ καὶ βέβαια τὴν σημερινή, ποὺ τιμᾶμαι τὴν Ζ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο– τοὺς λαμπροστολισμένους ἱερεῖς καὶ τοὺς χρυσοστόλιστους Ἐπισκόπους κατάφορτους μὲ λαμπυρίζοντα ἄμφια, μίτρες, πατερίτσες καὶ ἐγκόλπια νὰ εἶναι παρόντες στοὺς θρόνους τους, καὶ διερωτόμαστε οἱ πιστοί: πόσο ἡ καρδιά τους συνταυτίζεται μὲ τὰ λεγόμενα καὶ ψαλλόμενα; Ποιά σχέση ἔχουν αὐτοί, ὡς Ποιμένες καὶ Πατέρες καὶ συνεχιστὲς τοῦ ἔργου ἐκείνων (ἀλλὰ κι ἐμεῖς οἱ λαϊκοί) μὲ τοὺς Πατέρες καὶ τοὺς πιστοὺς ἐκείνων τῶν χρόνων τῆς ὁμολογίας, τῆς θυσίας καὶ τοῦ μαρτυρίου;

     Ἡ γενικὴ ἀπάντηση ποὺ βγαίνει ἀπὸ τὶς πράξεις τους εἶναι σαφὴς καὶ ὁλοκάθαρη, ἀλλὰ τὴν Κυριακὴ αὐτή, ποὺ ἀκοῦμε τὰ τροπάρια τοῦ Ὄρθρου τῆς ἑορτῆς, ἀποκαλύπτεται τραγική! Ἡ τραγικότητα τῶν συγχρόνων μὴ ὁμολογητῶν Ποιμένων καὶ Ἐπισκόπων ἀποκαρδιώνει τοὺς πιστούς, ποὺ περιμένουν ἀπὸ αὐτοὺς νὰ καθοδηγηθοῦν, καθὼς οἱ παραλείψεις τους, ὡς πρὸς τὴν ὑπεράσπιση τῆς Πίστεως ποὺ εἶναι τὸ κύριο ἔργο τους, καθρεπτίζονται στὰ λόγια τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ προφήτου Του:

Σήμερα: Κυριακή του Σπορέως και Μνήμη της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου

                                 

Ὑπέρμαχοι σοὶ τοῖς λόγων ὅπλοις, Λόγε,

έχθροὺς τροποῦνται τῶν σεβαστῶν εἰκόνων.

Την Kυριακή μετά την ενδεκάτη Οκτωβρίου, μνήμη επιτελούμε των Aγίων Πατέρων της αγίας και Oικουμενικής Eβδόμης Συνόδου.

Η Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδος συνήλθε στη Νίκαια της Βιθυνίας από τις 24 Σεπτεμβρίου έως τις 13 Οκτωβρίου 787 μ.Χ., με πρωτοβουλία της αυτοκράτειρας Ειρήνης, η όποια ασκούσε χρέη αντιβασιλέως. Υπό την προεδρία του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Αγίου Ταρασίου συγκεντρώθηκαν τριακόσιοι πενήντα ορθόδοξοι επίσκοποι, και σε αυτούς προστέθηκαν άλλοι δεκαεπτά ιεράρχες, οι όποιοι αποκήρυξαν την αίρεση των εικονομάχων.

Πλάι στους αντιπροσώπους του Πάπα Ρώμης και των Πατριαρχών Αντιοχείας και Ιεροσολύμων, οι μοναχοί οι όποιοι υπέφεραν δεινούς διωγμούς επί βασιλείας των εικονομάχων αυτοκρατόρων Λέοντος Γ΄ Ίσαύρου (717–741 μ.Χ.) και Κωνσταντίνου Ε΄ Κοπρωνύμου (741–775 μ.Χ.) αποτελούσαν έντονη παρουσία· ήταν περίπου εκατόν τριάντα έξι.

Μετά από επιμελή προετοιμασία, οι Πατέρες της Συνόδου αναθεμάτισαν τους αιρετικούς, οι όποιοι για περισσότερα από πενήντα έτη απαγόρευαν στους ορθόδοξους χριστιανούς να τιμούν τις σεπτές εικόνες του Χρίστου και των αγίων Του διότι αυτό αποτελούσε δήθεν ειδωλολατρία.

Ο Διγενής Ακρίτας και η αναίρεση της προσπάθειας να τον αποδείξουν ως «ευτυχή σύνθεση χριστιανικού και μωαμεθανικού αίματος».

Ο Διγενής Ακρίτας εθνικό έπος του νεότερου ελληνισμού

    του Γιώργου Καραμπελιά, απόσπασμα από το πρώτο           σεμινάριο του κύκλου η Ελληνική Αναγέννηση – Ο            Φωτισμός, Ο Ελληνικός φωτισμός και η Βυζαντινή                    κληρονομιά, – λόγια και λαϊκή παράδοση.

Ο Διγενής Ακρίτας αποτελεί «το εθνικόν έπος των νεωτέρων Ελλήνων»^[1], το οποίο διαμορφώθηκε στα «σύνορα» με τον μουσουλμανικό κόσμο, και γράφτηκε πιθανότατα έως τα μέσα του 12^ου αιώνα^[2] –αντλώντας από παλαιότερα ακριτικά τραγούδια που αναφέρονται στις συγκρούσεις με τους Άραβες κατά τον 10^ο αιώνα– ενώ στη συνέχεια τροφοδότησε μια σειρά από νεότερα ακριτικά άσματα που χρησιμοποίησαν ως πηγή τους το ίδιο το έπος^[3].

Ωστόσο με αφετηρία τον Άγγλο βυζαντινολόγο και νεοελληνιστή John Mavrogordato (1882-1970), που κατείχε την έδρα της Βυζαντινής και Σύγχρονης Ελληνικής Γλώσσας και Φιλολογίας στην Οξφόρδη, καλλιεργήθηκε μια αντίληψη, ιδιαίτερα σε έναν κύκλο Άγγλων βυζαντινολόγων, εν πολλοίς μαθητών του, που αποσυνέδεε τον Διγενή Ακρίτη από την εθνική συγκρότηση του ελληνισμού. Ο Mavrogordato επικρίνει τον Κωνσταντίνο Σάθα και τον Émile Legrand πως:

«κατατρύχονταν δυστυχώς από τη μεγάλη ιδέα της δημιουργίας ενός ήρωα που θα οδηγούσε τους Έλληνες σε μια εγκόσμια σταυροφορία εναντίον των Τούρκων. Σε αυτή την πολιτική εμμονή τους ακολούθησε τριάντα χρόνια αργότερα ο Νικόλαος Πολίτης, που παρουσίασε το ποίημα ως «το εθνικόν έπος των νεωτέρων Ελλήνων». Πολύ δύσκολα μπορεί να βρει κανείς κάποιον ικανό να δεχθεί αυτή την άποψη αν διαβάσει το ποίημα από την αρχή ως το τέλος, δεδομένου ότι ο ήρωας είναι εξ αρχής μια ευτυχής σύνθεση χριστιανικού και μωαμεθανικού αίματος [σ. lxv]. Έγινε αρκούντως σαφές ότι ο Διγενής δεν είναι μια σύγκρουση μεταξύ Ελλήνων και βαρβάρων, Χριστιανισμού και Ισλάμ, ή Ανατολής και Δύσης [σ. lxxvi].

Ερώτημα προς τον δήμαρχο Ν. Σακκά: Ποια η σκοπιμότητα Διεξαγωγής Διαθρηκευτικού Συνεδρίου στα Τρίκαλα; Αντιδράσεις από την τοπική εκκλησία

                                    

Πληθαίνουν οι διαμαρτυρίες μητροπόλεων και χριστιανικών σωματείων για την διοργάνωση από το Δήμο Τρικκαίων Διαθρησκευτικού Συνεδρίου στις 1, 2 και 3 Νοεμβρίου 2024 στα Τρίκαλα.

Στο συνέδριο θα παραστούν εκπρόσωποι της Ορθόδοξης Εκκλησίας του Ιουδαισμού και του Μωαμεθανισμού, ενώ θα παραστούν οι υπουργοί Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημ. Παπαστεργίου και Παιδείας Κυρ. Πιερακάκης.

Οπως αποκαλύπτει ο Μητροπολίτης Σταγών και Μετεώρων κ. Θεόκλητος, είχαν συμπεριλάβει ως ομιλητή τον Μητροπολίτη Τρίκκης Πύλης και Γαρδικίου κ. Χρυσόστομου χωρίς να το γνωρίζει ο ίδιος.

Μάλιστα όπως ανέφερε σήμερα μιλώντας στο Ράδιο Σταγών ο κ. Θεόκλητος “Κανένας εκκλησιασμός στα Μετέωρα και κανείς δεν θα παρευρεθεί από την Μητρόπολη μας στο Διαθρησκευτικό Συνέδριο Τρικάλων”.

Συμπεράσματα σχετικὰ μὲ τὴν Ἀποτείχιση ἀπὸ τὴν Ζ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο.

Τοῦ Ἀδαμάντιου Τσακίρογλου

Εἶχα τὴν χαρὰ νὰ διαβάσω τὴν ἐργασία τοῦ θεολόγου Βασιλείου Τουλουμτσῆ μὲ τίτλο: «Τὸ Εκκλησιολογικό πλαίσιο και οι προϋποθέσεις αποδοχής των αιρετικών σύμφωνα με τα πρακτικά της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου. Η πίστη ως θεμέλιο ενότητος της Εκκλησίας» (Αθήνα 2022). Στὴν ἐργασία αὐτὴ ἐκτὸς ἀπὸ τὸ γεγονός, ὅτι χωρὶς τὴν ὀρθὴ πίστη ἑνότητα δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρξει, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν κρυστάλλινη διαχρονικὴ ἐκκλησιαστικὴ διδασκαλία σχετικὰ μὲ τὶς αἱρέσεις καὶ τὴν ἀντιμετώπισή τους καὶ τὴν θαυμάσια ἀνάλυση τῶν σχετικῶν μὲ τὴν Ζ΄ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο θεολογικῶν θεμάτων, διαπίστωσα καὶ πολλὰ σημεῖα ποὺ ἀναφέρονται στὴν Ἀποτείχιση ὡς συνεχῆ ἐκκλησιαστικὴ πρακτικὴ σὲ καιροὺς αἱρέσεως καὶ στὰ σχετικὰ μὲ τὴν ἀποτείχιση θέματα π.χ. Οἰκονομία καὶ Ἀκρίβεια.

Τὶς διαπιστώσεις μου αὐτὲς παρουσιάζω ἀμέσως παρακάτω παραθέτοντας καὶ τὰ σχετικὰ χωρία ἀπὸ τὸ βιβλίο (με μπλέ), ὥστε κάποιος καὶ δυνατότητα σύγκρισης νὰ ἔχει καὶ ἂν τυχὸν βρεῖ κάποιο λάθος μου νὰ μὲ διορθώσει:

Ἡ ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία δείχνει, ὅτι κανεὶς πραγματικὰ εὐσεβὴς ἱερέας καὶ ἀρχιερέας δὲν ἀποφάσισε νὰ συμφωνήσει ἢ συμβιβάστηκε μὲ τὴν αἵρεση ἔστω καὶ κατ’ οἰκονομία καὶ δὲν ἔβαλε τὴν ὑπογραφή του ἢ συμφώνησε διὰ σιωπῆς σὲ κάποιο αἱρετικὸ κείμενο (βλ. π.χ. Κολυμπάρι, Π.Σ.Ε.). Ἀντιθέτως ὅλοι διέκοψαν κάθε ἐκκλησιαστικὴ κοινωνία μὲ τοὺς αἱρετικούς, ἐδῶ τοὺς Εἰκονομάχους (πρέπει νὰ τονισθεῖ: πρὶν τὴν συνοδική τους καταδίκη) καὶ ἔφθασαν μέχρι τὸ σημεῖο νὰ παραιτηθοῦν τῆς ἀρχιερωσύνης τους, σὲ ἀντίθεση μὲ τοὺς σημερινοὺς ποὺ κάνουν τὰ πάντα γιὰ μὴν χάσουν τὸν θρόνο τους.

Πρέπει μάλιστα νὰ τονισθεῖ, ὅτι ἕνα πατριαρχεῖο ποὺ κοινωνοῦσε μὲ αἱρετικούς (καὶ πάλι, πρὶν τὴν καταδίκη τους) δὲν θεωρεῖτο εὐσεβές. Ἀντιθέτως αὐτὸ τὸ πατριαρχεῖο (καθὼς καὶ οἱ ἀρχιερεῖς), ποὺ διέκοπτε τὴν κοινωνία καὶ προωθοῦσε τὴν σύγκλιση συνόδου πρὸς καταδίκη της, θεωρεῖτο ὀρθόδοξο.

Κυριακή Δ΄ Λουκά - Ερμηνεία της Ευαγγελικής περικοπής από τον Ιερό Χρυσόστομο

                           

  ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ΛΟΥΚΑ [:Λουκ. 8,4-15]

Ο ΙΕΡΟΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΠΟΡΕΩΣ

      «Ἐν δὲ τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἐξελθὼν ὁ Ἰησοῦς τῆς οἰκίας ἐκάθητο παρὰ τὴν θάλασσαν (:Την ίδια εκείνη ημέρα βγήκε ο Ιησούς από το σπίτι στο οποίο φιλοξενούνταν και κάθισε κοντά στη θάλασσα)» [Ματθ.13,1]. «Εάν θέλετε λοιπόν», λέγει, «να με δείτε και να ακούσετε τους λόγους μου, ορίστε, έρχομαι έξω και συζητώ μαζί σας».

 Επειδή δηλαδή έκανε πολλά θαύματα, στη συνέχεια τούς παρέχει και την ωφέλεια της διδασκαλίας Του. Και κάθεται κοντά στη θάλασσα αλιεύοντας και ελκύοντας πλησίον Του όσους κατοικούν στη γη. Δεν κάθισε τυχαία κοντά στη θάλασσα, πράγμα που και αυτό το υπαινίχτηκε ο Ευαγγελιστής. Στόχος του Ευαγγελιστή δηλαδή στο συγκεκριμένο σημείο ήταν να δείξει ότι ο Κύριος ήθελε με ακρίβεια να βάλει σε τάξη τους ακροατές Του. Πιο συγκεκριμένα, ο Κύριος προέβη σε αυτήν την ενέργειά Του, για να μην έχει κανένα πίσω Του, αλλά όλοι να βρίσκονται απέναντί Του.  

    «Καὶ συνήχθησαν πρὸς αὐτὸν ὄχλοι πολλοί, ὥστε αὐτὸν εἰς πλοῖον ἐμβάντα καθῆσθαι, καὶ πᾶς ὁ ὄχλος ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν εἱστήκει (:και μαζεύτηκαν κοντά Του πολλά πλήθη λαού, ώστε να αναγκαστεί Αυτός να μπει στο πλοίο και να καθίσει σε αυτό, ενώ όλος ο λαός στεκόταν στην αμμουδιά της παραλίας)» [Ματθ.13,2]. Αφού λοιπόν κάθισε εκεί, άρχισε να τους διδάσκει με παραβολές. «Καὶ ἐλάλησεν αὐτοῖς πολλὰ ἐν παραβολαῖς λέγων (:και τους μίλησε για πολλά πράγματα με παραβολές και είπε)». Και είναι αλήθεια ότι δεν έκανε το ίδιο κατά την επί του όρους ομιλία Του, ούτε έπλεξε τον λόγο Του με τόσες πολλές παραβολές, επειδή τότε το ακροατήριό Του ήταν λαός απλοϊκός και πλήθος αδιάπλαστο, ενώ εδώ τώρα παρευρίσκονταν και οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι.

     Εσύ όμως πρόσεξε, σε παρακαλώ, ποια παραβολή λέει πρώτη ο Κύριος και πώς ο ευαγγελιστής τις παραθέτει με τη σειρά. Ποια λοιπόν λέγει πρώτη; Αυτήν που πριν απ’ όλες τις άλλες έπρεπε να πει, αυτήν που κάνει τον ακροατή προσεκτικότερο. Επειδή επρόκειτο να μιλήσει κάπως αλληγορικά, κεντρίζει πρώτα τη διάνοια των ακροατών Του με την παραβολή. Γι’ αυτό και άλλος ευαγγελιστής λέγει ότι ο Κύριος τούς επιτίμησε, γιατί δεν αντιλαμβάνονταν τη σημασία των λόγων Του και τους είπε: «οὐκ οἴδατε τὴν παραβολὴν ταύτην, καὶ πῶς πάσας τὰς παραβολὰς γνώσεσθε; (:Δεν καταλάβατε τη σημασία της παραβολής αυτής, που δεν είναι η δυσκολότερη από όλες τις άλλες. Τότε λοιπόν πώς θα μπορέσετε να κατανοήσετε όλες τις άλλες παραβολές;)» [Μάρκ. 4,13] Και δεν ομιλεί με παραβολές γι’ αυτόν τον λόγο μονάχα, αλλά και για να κάνει τον λόγο Του πιο παραστατικό και να τον εντυπώσει βαθύτερα στη μνήμη τους και να θέσει υπόψη τους ξεκάθαρα τα πράγματα. Το ίδιο κάνουν και οι προφήτες.

Κυριακή των Αγίων Πατέρων της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου - Υπομνηματισμός της Αποστολικής περικοπής από τον άγιο Θεοφύλακτο Βουλγαρίας

Μπορούν να απαντήσουν, όσοι διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για τις αιρετικές θέσεις και πράξεις των οικουμενιστών επισκόπων, αλλά παράλληλα κοινωνούν μαζί τους λέγοντας, ότι δεν υπάρχει μολυσμός, στο σχόλιο του αγ. Νικοδήμου στον άγ. Θεοφύλακτο:

"γι΄ αυτό πρέπει να αποφεύγουν οι Χριστιανοί αυτούς και όλους τους αιρετικούς σαν λοιμούς και πανούκλες, για να μην πανουκλιάσουν κι αυτοί μαζί με αυτούς και απωλεσθούν".                                   

                             

Κυριακή των Αγίων Πατέρων της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου [: Τίτ. 3, 8-15]

ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΘΕΟΦΥΛΑΚΤΟ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑΣ

  [απόδοση στην απλή ελληνική και πρόσθετα σχόλια: Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης]

   «Πιστὸς ὁ λόγος (:Το ότι δικαιωθήκαμε και αναγεννηθήκαμε και θα κληρονομήσουμε την αιώνια ζωή είναι λόγος και αλήθεια αξιόπιστη)»[Τίτ.3,8].

    Επειδή παραπάνω είπε ο Απόστολος για μέλλοντα πράγματα, το δε μέλλον είναι άδηλο και αόρατο, γι΄αυτό εδώ προσθέτει και το αξιόπιστο στον λόγο του και λέγει ότι αυτό που είπα είναι αξιόπιστο και βέβαιο από τα περασμένα και προηγούμενα αγαθά, που απολαύσαμε· επειδή ο Θεός που μας έδωσε τόσα αγαθά στον προηγούμενο καιρό, Αυτός θα μας δώσει και στον μέλλοντα

    «Καὶ περὶ τούτων βούλομαί σε διαβεβαιοῦσθαι, ἵνα φροντίζωσι καλῶν ἔργων προΐστασθαι οἱ πεπιστευκότες τῷ Θεῷ (:Και γι' αυτά τα θέματα θέλω να μιλάς με βεβαιότητα και με κύρος, για να φροντίζουν όσοι έχουν πιστέψει στον Θεό να πρωτοστατούν ακούραστα σε καλά έργα)».

    Επειδή παραπάνω ανέφερε ο Απόστολος για την υπερβολική αγαθότητα που έδειξε ο Θεός σε εμάς, επειδή μας έσωσε με τη χάρη, ενώ ήμασταν απελπισμένοι, γι΄αυτό τώρα λέγει στον Τίτο, ότι «θέλω να διδάσκεις γι’αυτά τον λαό σου, για να μάθουν οι  Χριστιανοί, όχι μόνο να είναι ταπεινόφρονες και να μην κατακρίνουν τους άλλους ως αμαρτωλούς, αλλά και να ελεούν και να ευσπλαχνίζονται τους αδελφούς τους, διότι όποιος στοχάζεται το έλεος που έκανε ο Θεός προς αυτόν, οπωσδήποτε θα ελεήσει και αυτός τον αδελφό του. Και τι θα διδάσκεις τους Χριστιανούς για να φροντίζουν, Τίτε; Δηλαδή το να έχουν ένα μόνο έργο και μία φροντίδα ακατάπαυστη, να βοηθούν τους αδικουμένους, να προνοούν και να προστατεύουν(διότι αυτό δηλώνει το «προΐστασθαι καλῶν ἔργων») τις χήρες και τα ορφανά και να μην περιμένουν να έρχονται προς αυτούς όσοι έχουν ανάγκη και να τους παρακαλούν, αλλά αυτοί μόνοι από μόνοι τους να μεριμνούν και να φροντίζουν γι’αυτούς»¹.

    «ταῦτά ἐστι τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις (:Αυτά είναι τα καλά έργα και τα ωφέλιμα στους ανθρώπους· αυτά για τα οποία σας μίλησα)».

   «Αυτά είναι», λέγει, «Τίτε, τα καλά και ωφέλιμα πράγματα στους ανθρώπους, δηλαδή, αυτή η φροντίδα και η προστασία των καλών έργων, ή αυτά τα ίδια καλά έργα».

Άγιος Κοσμάς Αιτωλός, Η παραβολή του σπορέως και η ερμηνεία της

                                   

                                    Άγιος Κοσμάς Αιτωλός.

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Αγίου Κοσμά του Αιτωλού

Διδαχή β’

«Ιδού εξήλθεν ο σπείρων του σπείραι τον σπόρον αυτού. Και εν τω σπείρειν αυτόν ο μεν έπεσε παρά την οδόν, και κατεπατήθη, και τα πετεινά του ουρανού κατέφαγον αυτό· και έτερον έπεσεν εις την πέτραν, και φυέν, ανατείλαντος του ηλίου διά το μη έχειν ικμάδα εξηράνθη· και έτερον έπεσεν αναμέσον των ακανθών και έπνιξαν αυτό· και άλλο έπεσεν εις την αγαθήν γην και φυέν εποίησεν ο μεν τριάκοντα, ο δε εξήκοντα, ο δε εκατόν. Ταύτα λέγων εφώνει· ο έχων ώτα ακούειν, ακουέτω».

Γράφει ο άγιος απόστολος και ευαγγελιστής Ματθαίος εις το άγιον και ιερόν Ευαγγέλιον: Ήτο ένας γεωργός και εβγήκεν από το σπίτι του, επήρε σπόρον και επήγαινε να σπείρη εις τους αγρούς του. Και εκεί οπού έσπερνεν, άλλος σπόρος έπεσεν εις την οδόν, άλλος εις την πέτραν, άλλος εις τας ακάνθας και άλλος εις την καλήν γην.

Εκείνος ο σπόρος οπού έπεσεν εις την οδόν δεν εφύτρωσε, διότι η γη ήτο σκληρά και καταπατημένη και ήλθον τα πετεινά και τον έφαγον και έμεινεν η οδός άκαρπος. Άλλος σπόρος έπεσεν εις την πέτραν, είχεν ολίγον χώμα, εφύτρωσεν, αλλ’ ευθύς οπού εβγήκεν ο ήλιος, ως μη έχων ρίζαν εξηράνθη και έμεινεν άκαρπος και αυτός ο σπόρος.

Άλλος έπεσεν ανάμεσα εις τα αγκάθια, εφύτρωσε και αυτός, αλλ’ εβγήκαν και τα αγκάθια και τον έπνιξαν και αυτόν. Εκείνος οπού έπεσεν εις την καλήν γην εκαρποφόρησε. Π.χ. έσπειρεν ένα κιλόν και έκαμε εκατόν. Άλλος έπεσεν εις κατωτέραν γην και έκαμεν εξήκοντα, άλλος εις έτι κατωτέραν και έφερε τριάκοντα.

Λέμε ΟΧΙ και δεν μπαίνουμε σε Εκκλησίες και Ιερές Μονές που ο Εσταυρωμένος δεν βρίσκεται πίσω από την Αγία Τράπεζα

σσ. Εύγε, αδελφοί. Εμείς οφείλουμε όμως να σας ρωτήσουμε: Κι αν υπάρχει ο Σταυρός, αλλά μέσα γίνεται συμπροσευχή με αιρετικούς ή σχισματικούς θα μπείτε; Αν υπάρχει ο Σταυρός, αλλά μέσα μοιράζουν κοράνια θα μπείτε; Αν υπάρχει ο Σταυρός, αλλά μέσα κηρύττουν μετα/νεοπατερικές βλασφημίες, θα μπείτε; Αν υπάρχει ο Σταυρός, αλλά μέσα λειτουργούν, αυτοί που τον αρνούνται, θα μπείτε;

Λέμε ΟΧΙ και δεν μπαίνουμε σε Εκκλησίες και Ιερές Μονές που ο Εσταυρωμένος δεν βρίσκεται πίσω από την Αγία Τράπεζα

Γράφει ο Βασίλειος Ξεσφίγγης

Έλληνες Χριστιανοί Ορθόδοξοι.

Το τελευταίο διάστημα διαπιστώνουμε ότι η Εκκλησία μας πέφτει σε αίρεση μαχόμενη τον Ίδιο τον Κύριο μας Τον ιδρυτή της πίστεως μας τον ζώντα Θεό Ιησού Χριστό.

Τον απομακρύνουν από την φυσική Του θέση που είναι πίσω ακριβώς από το θυσιαστήριο πίσω δηλαδή από την Αγία Τράπεζα.

Δεν διστάζουν εκεί να βάλουν θρόνους-καρέκλες, να βάλουν άλλες εικόνες ή οτιδήποτε άλλο εκτός από τον Χριστό.

Αυτόν που Σταυρώθηκε για την δική μας σωτηρία τον μεταφέρουν σε αποθήκες, σε γυναικωνίτες ή τον καρφώνουν στην κόγχη των ιερών, κάτι που είναι ξένο, ασεβές ή και ιερόσυλο προς την παράδοση της Ορθοδοξίας μας.

Εδώ και δυο χρόνια πιστοί από όλη την Ελλάδα προσπαθούν να συνετίσουν τους ιερείς και τους Αρχιερείς που προκαλούν αυτήν την κατάσταση.

Αυτοί δεν δείχνουν να ακούν το ποίμνιο όμως.

Επειδή η υπομονή μας εξαντλείται λοιπόν απαιτούνται ποιο δραστικά μέτρα.

Καλούμε το Χριστεπώνυμο πλήρωμα της Εκκλησίας Του Χριστού να αντιδράσει.

Όπου δεν βλέπουμε τον Εσταυρωμένο στην θέση Του, πρώτα μιλάμε στους Ιερείς με καλό τρόπο.

Απαιτούμε την άμεση επαναφορά Του.

Αν δεν γίνει αυτό τότε...

Καλούμε τους πιστούς όταν μπαίνουν σε Εκκλησίες όπου βλέπουμε ο Εσταυρωμένος να μην εφάπτεται πίσω από την Αγία Τράπεζα να κάνουν τον σταυρό τους, να φεύγουν χωρίς να ρίξουν χρήματα στο παγκάρι και να μην ξαναμπαίνουν σε αυτόν τον Ναό αν δεν επιστρέψει ο Χριστός.

Δεν τελούμε γάμους, βαπτίσεις, κηδείες και μνημόσυνα σε Εκκλησίες όπου δεν υπάρχει ο Χριστός.

Δεν αποδεχόμαστε κανέναν άλλον που παρουσιάζει εαυτόν ως τύπον Χριστού πέραν από τον ίδιο τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό τον Εσταυρωμένο.

Δεν επισκεπτόμαστε Ιερές Μονές, δεν ρίχνουμε χρήματα στο παγκάρι, δεν αγοράζουμε από τις εκθέσεις τους τίποτα εφόσον ο Εσταυρωμένος δεν βρίσκεται στην κανονική Του θέση ακριβώς πίσω από την Αγία Τράπεζα.

Απαιτούμε συγνώμη και μετάνοια από ιερείς και Αρχιερείς που έγιναν Χριστομάχοι.

Δεν δεχόμαστε και αποφεύγουμε τα μυστήρια που τελούν αυτοί οι Ιερείς και οι Αρχιερείς αφου έχουν πάψει με την ασέβεια τους αυτή να υπηρετούν τον Χριστό και υπακούσουν σε άλλα κέντρα και δυνάμεις.

Οι Ναοί, και τα μοναστήρια είναι δικά μας κτίσματα που έγιναν από το υστέρημα μας.

Δεν επιτρέπουμε να συμπεριφέρονται σαν να αποτελούν τσιφλίκι τους.

Θέλουμε Χριστό τον Εσταυρωμένο στην θέση Του.

Δεν κάνουμε βήμα πίσω.

Αντιστεκόμαστε μέχρι τέλους.

Θα νικήσουμε.

Χριστός Ανέστη Αδέλφια

Κοινοποιούμε παντού το λέμε σε όλους!!!

melissocosmos

Πολεμᾶς τὸν Τίμιο Σταυρὸ, τοῦ Χριστοῦ Σημαία καὶ Τρόπαιο;

 Ἐν Ἁγίῳ Ὄρει τῇ 22.9//5.10.2024.

Ὁσίου Κοσμᾶ καὶ τῶν σὺν αὐτῷ 26 Ὁσιομαρτύρων

        Ἐν Ἄθω μαρτυρισάντων ἐπὶ τοῦ λατινόφρονος Πατριάρχου Βέκκου.

    

Ὑπὸ Ἁγιορειτῶν Κελλιωτῶν Πατέρων.

Εἰς τὸ Ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀμήν.

Θύελλα, ταραχὴ καὶ σκάνδαλο στὴν μητρόπολη Περιστερίου. Αἰτία, ἡ ἀπομάκρυνση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἐκ τοῦ Ἱεροῦ τῶν ναῶν, ἀπὸ τὸν οἰκεῖο μητροπολίτη.

Ἐνῷ γιὰ τὸν Ἀπόστολο τῶν ἐθνῶν Παῦλο, καὶ γιὰ ὅλους τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς, ὁ Τίμιος Σταυρὸς τοῦ Κυρίου εἶναι καύχημα, γιὰ τοὺς ἄλλους, τοὺς ἐκτὸς τῆς Ἐκκλησίας καὶ γιὰ κάποιους ἀπὸ τοὺς σύγχρονους γραμματεῖς, Φαρισαίους καὶ ἀρχιερεῖς, εἶναι μέγα «σκάνδαλο».¹

«Καύχημα καυχημάτων ὁ Σταυρός»² , βροντοφωνάζει ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἱεροσολύμων. Ἐσὺ ντρέπεσαι γι’ αὐτόν;

Ἀλλὰ ὁ Σταυρὸς εἶναι δόξα³ τοῦ Ἰησοῦ, ὄχι ἀτιμία⁴ . Ἐσὺ τὸν ἀτιμάζεις; Δὲν σὲ ἐλέγχει ὁ Γολγοθᾶς, οὔτε τὸ ξύλο τοῦ Σταυροῦ;⁵

«Πολλοὶ σταυρώθηκαν στὴν οἰκουμένη, ἀλλὰ κανένα δὲν τρέμουν οἱ δαίμονες. Τοῦ Χριστοῦ, ὅμως, μόνο τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ νὰ δοῦν, τρέμουν οἱ δαίμονες».⁶ Τρέμεις κι ἐσὺ στὴ θέα του;

«Ἐμεῖς ὁμολογοῦμε τὸν Σταυρό, ἐπειδὴ γνωρίζομε τὴν Ἀνάσταση».⁷ Ἐσὺ τὸν ἀρνεῖσαι; Ποιός τέλος πάντων εἶσαι;

Ἀνώτερος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου; Ἢ μήπως τοῦ Πατριάρχου Κυρίλλου Ἱεροσολύμων ὑπερέχεις;

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς Ἀρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, ὅταν ἦταν αἰχμάλωτος στοὺς«Ἀχαιμενίδες, τοὺς ὁποίους ὀνομάζομε Τούρκους»⁸ ἀπαντᾶ μὲ θάρρος στὶς προκλήσεις τοῦ Ἰσμαήλ. Στὴν ἐρώτηση τοῦ τελευταίου «πῶς προσκυνᾶτε ἐσεῖς τὸ ξύλο καὶ τὸν σταυρό;». Ἀποκρίθηκε θαρραλέα ὁ Ἅγιος μὲ ἀπάντηση «τὴν ὁποία ὁ Θεὸς ἔδωκε».⁹

Το κακό είναι ότι συνηθίσαμε την μπόχα...

                         

«...Θα δείτε και θα καταλάβετε τη βρωμιά γύρω σας: στη δουλειά, στα καταστήματα, στα κρατικά ιδρύματα, στην ηγεσία και κυρίως στην πολιτική. Δυστυχώς, θα μπει κρυφά στην Εκκλησία... Οι άνθρωποι σχεδόν θα χάσουν την ελπίδα τους. Μόνο αυτοί που κρατούν την αληθινή πίστη τους θα σωθούν....

Ιερομόναχος Αρσένιος Μπόκα

Πηγή

Γιατί τὰ κείμενα τῶν Πατέρων βοηθοῦν τὸν ἀγώνα μας

Ἅγιος Μακάριος τῆς Ὄπτινα

Ἐπιστολὴ 7η

Μοῦ γράφεις πὼς ἐνῶ διαβάζεις πνευματικὰ βιβλία σὲ πιάνει ἀπελπισία. Βιάζεις τὸν ἑαυτό σου νὰ νηστεύει, νὰ ἀγρυπνεῖ, νὰ προσεύχεται καὶ δὲν ξέρεις γιατί τὰ κάνεις ὂλ’ αὐτά. Γνωρίζεις πὼς πρέπει νὰ τὰ κάνεις γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, τὴν ἀγάπη αὐτὴ ὅμως δὲν τὴ νιώθεις μέσα σου. Ἕνας λογισμὸς φεύγει κι ἄλλος ἔρχεται στὴ θέση του, τὰ πάθη παρελαύνουν τὸ ἕνα μετὰ τὸ ἄλλο ἀπὸ τὴν καρδιά σου καὶ ζητᾶς τὴ συμβουλή μου.

Ἀπαντῶ: Ἡ ἀνάγνωση τῶν πατερικῶν βιβλίων εἶναι ὠφέλιμη κι ἀπαραίτητη γιὰ νὰ γνωρίσεις τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Οἱ πατέρες τήρησαν τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ ποὺ μᾶς παραδόθηκε μὲ τὶς Γραφές. Βίωσαν τὴν ἀλήθεια καὶ μᾶς ἔδωσαν τὸ καλλίτερο παράδειγμα μὲ τὴ ζωή τους καὶ τὴ διδασκαλία τους.

Ἂν μελετᾶς μόνο τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ δὲ διαβάζεις τοὺς πατέρες δὲ θὰ μάθεις τὸν τρόπο ζωῆς τους, πὼς διεξάγουν τὸν πνευματικὸ πόλεμο. Θὰ πιστέψεις πὼς μπορεῖς μόνος σου νὰ τὰ βγάλεις πέρα καὶ δὲ θὰ ταπεινωθεῖς.

Ὅταν διαβάζεις τὰ κείμενα τῶν ἁγίων πατέρων πρέπει νὰ προσπαθεῖς νὰ ἐφαρμόζεις αὐτὰ ποὺ σὲ διδάσκουν. Ἂν δὲ φτάσεις τὰ μέτρα τους θὰ πρέπει νὰ ὁμολογήσεις τὴν ἀδυναμία σου καὶ νὰ ταπεινώνεσαι γιὰ ν’ ἀξιωθεῖς νὰ λάβεις τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ ποὺ προσφέρεται πλούσια στοὺς ταπεινούς.

Ἡ αὐθεντικὴ θρησκευτικὴ κρίση

 

μακαριστός Κορναράκης 'Ιωάννης 

Ὅμότιμος Καθηγητής Ποιμαντικῆς Ψυχολογίας καὶ Ἐξομολογητικῆς Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν  

Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἡ ἐξέλιξη τῆς ζωῆς τῆς εὐσεβείας εἶναι ἀρκετὲς φορὲς περιπεπεπλεγμένη.

Βέβαια πολλοὶ ἄνθρωποι θρησκεύουν γνήσια, χωρὶς νὰ βιώνουν ἔντονες ἐμπειρίες. Ἡ θρησκευτικότης τους κυλᾶ ἤρεμα, σὰν τὸ ἁπλὸ καὶ εἰρηνικὸ ρυάκι, ποὺ δὲν γνωρίζει τὴν ὁρμητικότητα ἀπειλητικῶν χειμάρρων. Χωρὶς ἐσωτερικὲς ἀντινομίες καὶ διασπάσεις, χωρὶς καταλυτικὲς ἀμφιβολίες, πορεύονται εἰρηνικὰ τὸ δρόμο ποὺ τοὺς ὁδηγεῖ στὴν πνευματική τους ὁλοκλήρωση.

Ὑπάρχουν ὅμως καὶ πολλοὶ ἄλλοι ἄνθρωποι ποὺ θρησκεύουν συνεχῶς προβληματιζόμενοι. Ἡ συνείδησή τους εἶναι μὲν καθ’ ὁλοκληρίαν θρησκευτικὴ ἀλλὰ ἡ ὕπαρξή τους συγκλονίζεται ἀπό τοὺς ἰσχυροὺς κραδασμοὺς ἐσωτερικῶν συγκρούσεων καὶ τὸ πνεῦμα τους ριπίζεται ἀπὸ τὴν καταιγίδα κάποιου ὑπαρξιακοῦ διλήμματος ἡ κάποιας σεισμικῆς ἐμπειρίας.

Στὴν περίπτωση αὐτὴ ποὺ ἕνας θρησκευτικὸς ἄνθρωπος δοκιμάζεται ἀπὸ ἐσωτερικὲς συγκρούσεις τίθεται, ἀλήθεια, τὸ ἐρώτημα· τί εἶναι ὑγιὲς στὸν ἄνθρωπο αὐτὸν καὶ τί εἶναι νοσηρό. Ἤ ἀλλοιῶς, ἂν μπορῆ νὰ δικαιολογεῖται μιὰ πνευματικὴ κρίση στὴ ζωὴ ἑνὸς αὐθεντικοῦ θρησκευτικοῦ ἄνθρωπου.