Ἁγίου Κυρίλλου Ἀλεξανδρείας
Ποιός χορηγεῖ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα στὸν κλήρο
καὶ ὁ κλῆρος ἰσχυρίζεται ὅτι τὸ δίδει στοὺς πιστούς;
Μήπως οἱ ἐπίσκοποι;
«”Οὐ γὰρ ἐκ μέτρου δίδωσι τὸ Πνεῦμα”
Ὀξεῖαν ὑπόσχες νυνὶ δὴ μάλιστα τὴν ἀκοήν, ὦ γενναῖε, ἵνα δὴ πάλιν ἡμῖν συνθαυμάσεις τῶν ἁγίων τὴν νῆψιν· ἔφη τοίνυν τὸν Υἱὸν καὶ ἀπεστάλθαι παρὰ Θεοῦ καὶ τὰ τοῦ Θεοῦ ρήματα λαλεῖν· ἀλλ' ὑπαισθάνεταί πως, ὅσον ἧκεν εἰς τὴν πρόχειρον τοῦ λόγου δύναμιν, προφητικὸν αὐτῷ περιθεὶς τὸ μέτρον, ὥσπερ οὖν καὶ διελαλήσαμεν ἀρτίως. ἀναφέρει τοίνυν αὐτὸν τῆς πρὸς ἐκείνους ἰσότητος διὰ τούτων, καὶ δι' ἑνὸς δὴ τούτου σημείου δίδωσι νοεῖν, ὡς πολλὴ δή τις ἐστί, μᾶλλον δὲ ἤδη καὶ ἀσύγκριτος ἡ διαφορά· ἀμήχανον γάρ, φησί, τοὺς μεμετρημένον λαχόντας τὸ Πνεῦμα, καὶ ἑτέρῳ δύνασθαι τοῦτο χαρίζεσθαι· οὐ γὰρ ἅγιος ἁγίῳ ποτὲ Πνεύματος Ἁγίου γέγονε χορηγός· χορηγεῖ δὲ πᾶσιν ὁ Υἱός, ὡς ἐξ ἰδίου πληρώματος. οὐκοῦν οὐκ ἐκ μέτρου δίδωσιν, οὐδὲ ὥσπερ ἐκεῖνοι, μικράν τινα μοῖραν ἔχει τοῦ Πνεύματος, καὶ τοῦτο μεταληπτῶς· ἀλλ' ἐπειδήπερ ἀνεδείχθη καὶ χορηγός, δῆλος ἂν εἴη δήπουθεν ὅλον ἔχων οὐσιωδῶς ἐν ἑαυτῷ. οὐκοῦν ὁ τοσαύτην ἔχων πρὸς ἐκείνους τὴν ὑπεροχήν, οὐχ ὡς εἷς ἐξ ἐκείνων λαλήσει τὰ παρὰ Θεοῦ, ἀλλ' ὡς Θεὸς ὑπάρχων ἐκ Θεοῦ, τοὺς Θεῷ πρέποντας ἀνερεύξεται λόγους.
Ἀντικείσεται δὲ τοῖς εἰρημένους οὐδαμῶς, τὸ διὰ χειρῶν ἀποστολικῶν δεδόσθαι τὸ Πνεῦμά τισιν οἴεσθαι τινάς· πνευματοκλήτορας γὰρ ἤπερ ὄντως τοῦ Πνεύματος χορηγοὺς τοῦ Ἁγίου εἶναι πιστεύσομεν· ἐπεὶ καὶ Μωυσῆς ὁ μακάριος, οὐκ αὐτὸς ἀφεῖλεν ἀπὸ τοῦ ὄντος ἐπ' αὐτῷ πνεύματος προσετάττετο, μόνῃ δὲ τῇ ἰδίᾳ τετήρηκεν ἐξουσίᾳ καὶ τοῦτο Θεός, χρῆναι μὲν αὐτὸν προσβαλέσθαι τοὺς ἑβδομήκοντα λέγων, ἀφελεῖν δὲ ἀπὸ τοῦ πνεύματος τοῦ ἐπ' αὐτῷ, καὶ ἐπιθήσειν ἐπ' αὐτοῖς ὑπισχνούμενος. ᾔδει γὰρ μόνῳ πρέπειν ἐπιτελεῖν τῷ Θεῷ τὰ θεοπρεπῆ».
Mετάφραση (ἀπὸ amethystos)
Υποσχέσου πως θα ακούσης με οξύτητα (με οξεία ακοή…) και τώρα, γενναίε μου, ώστε να μπορέσης να θαυμάσης πάλι μαζί μας τη νήψη των αγίων· είπε λοιπόν πως και αποστάλθηκε ο Υιός απ’ τον Θεό και λαλεί τα ρήματα του Θεού· …. Γιατί είναι αδύνατο, λέει, να μπορούν αυτοί που έλαβαν σε κάποιο μέτρο οπωσδήποτε το Πνεύμα, να το χαρίζουν και σε κάποιον άλλον· γιατί ποτέ δεν χορήγησε κάποιος άγιος το Άγιο Πνεύμα σε άλλον άγιο, αλλά το χορηγεί σε όλους ο Υιός, απ’ το ίδιο Του το πλήρωμα (πλήρης ο Ίδιος απ’ Αυτό…). Δεν το δίνει λοιπόν ο Υιός με κάποιο μέτρο, και ούτε έχει ένα μικρό Του μέρος, όπως (εκείνοι…) οι άγιοι, και μάλιστα μεταληπτώς (έχοντάς Το μεταλάβει…)· αλλ’ επειδή είναι ακριβώς χορηγός του Αγίου Πνεύματος, είναι φανερό πως το έχει ολόκληρο στην ίδια Του την ουσία (ο Υιός…). Αυτός που τόσο υπερέχει λοιπόν ως προς τους αγίους, δεν θα λαλήση σαν ένας απ’ αυτούς όσα είναι του Θεού, αλλά ως Θεός ο ίδιος εκ Θεού, θα μιλήση (θα φανερώση…) τους λόγους που πρέπουν στον Θεό. Και δεν αντίκειται σε όσα ειπώθηκαν παραπάνω, το να νομίζουν κάποιοι πως έχει μεταδοθή με τα χέρια των Αποστόλων το Πνεύμα· γιατί πρέπει να πιστέψουμε πως οι χορηγοί εκείνοι του Αγίου Πνεύματος ήταν όντως και πνευματοκλήτορες (Το καλούσαν να έρθη…)· αφού και ο μακάριος Μωυσής προστάχθηκε να μην αφαιρέση (;) απ’ το πνεύμα που υπήρχε ήδη σ’ αυτόν, γιατί ο Θεός το διαφύλαξε αυτό στη δική Του και μόνον εξουσία …. Γιατί γνώριζε (κι ο Μωυσής…) πως μόνον ο Θεός μπορεί και πρέπει να τελή όσα είναι θεοπρεπή.
