Τὰ θαύματα καὶ αἱ διδαχαὶ τῶν Ἁγίων
Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση
Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας εἶναι τὰ φωτεινὰ παραδείγματα γιὰ τοὺς ἀγωνιζόμενους χριστιανούς. Εἶναι οἱ ὁδηγοί τους. Τὰ θαύματα καὶ οἱ λόγοι τους ἀποτελοῦν τὴν πυξίδα τους. Ὅταν τιμοῦμε τοὺς ἁγίους στὴ μνήμη τους ἢ ὅταν μελετοῦμε μὲ ταπείνωση καὶ καθαρὸ ἐνδιαφέρον τοὺς βίους καὶ τὴ διδασκαλία τους, πρέπει νὰ παίρνουμε μερικὰ πρακτικὰ διδάγματα.
Συνήθως οἱ ἄνθρωποι ἀρέσκονται νὰ μελετοῦν καὶ νὰ ἀκοῦν διηγήσεις θαυμάτων τῶν ἁγίων, ἐνῷ γιὰ τὶς διδαχὲς τους ἔχουν μειωμένο ἐνδιαφέρον. Πρόκειται γιὰ ἐσφαλμένη ἐπιλογή. Τὰ θαύματα προφανῶς καὶ ἐντυπωσιάζουν, ἀλλὰ δὲν περιέχουν πολλὰ διδάγματα γι’ αὐτοὺς ποὺ τὰ μαθαίνουν. Δὲν προκαλοῦν τὴν καλὴ ἀλλοίωση τῆς καρδιᾶς τους, ποὺ εἶναι τὸ ἐπιδιωκόμενο. Βέβαια, τὰ θαύματα τῶν ἁγίων δίνουν μία πρόσθετη ἀξιοπιστία στὶς διδαχές τους. Ὅμως δὲν πρέπει νὰ μένουμε σ’ αὐτά. Χρειάζεται ἡ γνώση καὶ ἀποδοχή τῶν διδαχῶν τους καὶ ὁ ἔμπονος ἀγώνας τῆς ἐφαρμογῆς τους. Πρέπει οἱ χριστιανοὶ νὰ ἀποκτοῦν βιώματα καὶ νὰ μὴ περιορίζονται σὲ ἐκεῖνα τῶν ἁγίων. Νὰ μὴ μένουν στὶς διηγήσεις γιὰ τοὺς σύγχρονους ἁγίους, ἀλλὰ νὰ ἔχουν καὶ οἱ ἴδιοι προσωπικὲς ἐμπειρίες καὶ νὰ τὶς ἐκφράζουν ὄχι γιὰ νὰ ἐπιδειχθοῦν, ἀλλὰ γιὰ νὰ ὠφελήσουν κάποιους ἀδελφοὺς καὶ νὰ μὴ μεταφέρουν τὶς εὔκολες ἠθικολογίες τῶν ἄλλων, οἱ ὁποῖες περισσότερο προκαλοῦν παρὰ πείθουν.
Τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ πολλοὺς κληρικοὺς ποὺ κηρύττουν τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ, χωρὶς ψυχὴ καὶ παρρησία, γιατί δὲν ἔχουν τὴν ἀνάλογη ἐμπειρία τῶν ὅσων λένε, ἐνῷ ἀπὸ τοὺς ἀκροατὲς τους ζητοῦν πολλά. Διηγοῦνται θαύματα, ἀλλὰ δὲν ἀναφέρονται στὸν ἐσωτερικὸ ἀγώνα ποὺ ἀπαιτεῖται, γιὰ νὰ γίνουν τὰ θαύματα, δηλαδὴ τὴ βαθιὰ πίστη, τὴν ταπείνωση καὶ τὴν ἀγάπη. Ἔτσι τοὺς ἀκοῦμε νὰ μιλᾶνε μὲ εὐκολία γιὰ ἁγίους ἀνθρώπους ποὺ «ἀνυψώνονται στὸν ἀέρα κατὰ τὴ διάρκεια τῆς προσευχῆς. Μερικοὶ ἔλαμπαν σὰν τὴ φλόγα. Ἄλλοι μποροῦσαν νὰ γίνουν ἀόρατοι, ὅταν τοὺς καταδίωκαν. Μερικοὶ μποροῦσαν σὲ μιὰ στιγμὴ νὰ μεταφερθοῦν σὲ ἀπομακρυσμένους τόπους καὶ νὰ ἐπιστρέψουν ἀμέσως. Κάποιοι εἶχαν τὴ δυνατότητα νὰ δοῦν ξεκάθαρα γεγονότα τοῦ παρελθόντος, ὅπως ἔβλεπαν τὰ γεγονότα τοῦ παρόντος. Μερικοὶ μποροῦσαν νὰ δοῦν στὴν παλάμη τους ὅλο τὸν κόσμο σὲ ὅραμα. Κάποιοι μποροῦσαν νὰ περάσουν διαμέσου κλειδωμένης πόρτας, ἐνῷ σὲ κάποιους ἄναβαν μπροστά τους καντήλια ἀπὸ μόνα τους. Κάποιοι μὲ τὴν προσευχὴ ἔφερναν βροχὴ τὸν καιρὸ τῆς ξηρασίας εἴτε σταματοῦσαν τὶς πλημμύρες. Μερικοὶ μποροῦσαν νὰ σταματήσουν καὶ τὴν πορεία τοῦ ἥλιου. Καὶ ὅλα αὐτὰ μὲ τὴν δύναμη Ἐκείνου, διὰ μέσου τοῦ ὁποίου ὅλα εἶναι δυνατά».
Ἀλλὰ γιὰ τὴ δυνατὴ πίστη καὶ τὴ μεγάλη ταπείνωση δὲν ἔχουν νὰ ποῦν πολλά, ἀφοῦ αὐτὰ δὲν περιγράφονται, ἂν δὲν τὰ νιώθεις καὶ δὲν τὰ ζεῖς στὸ βαθμὸ ποὺ πρέπει.
Οἱ διδαχὲς τῶν ἁγίων ἐπηρεάζουν οὐσιαστικά, παρακινοῦν γιὰ πνευματικὸ ἀγώνα, εἶναι ὅπλο κατὰ τῶν πειρασμῶν καὶ διατηροῦν τὴ μετάνοια. Ὅταν βλέπει κάποιος τὶς ἀρετὲς τῶν ἁγίων καὶ τὶς συγκρίνει μὲ τὴ δική του πνευματικὴ πτωχεία, βλέπει ὅτι ὁ ἴδιος στὴ ζωή του δὲν ἀπέκτησε τίποτα σπουδαῖο κι ἂς βρίσκεται ἐπὶ πολλὰ χρόνια κοντὰ στὴν Ἐκκλησία. Ἡ διαπίστωση αὐτὴ τὸν παρακινεῖ νὰ ἐντείνει τὸν ἀγώνα του γιὰ τὴν ἀπόκτηση τῶν ἀρετῶν.
Ἡ ἁγιότητα προηγεῖται τῶν θαυμάτων. Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος διευκρινίζει: «Τί συνθέτει τὴ ζωή μας; Ἄραγε ἡ ἐπίδειξη θαυμάτων ἢ ἡ ἀκρίβεια ἄριστης ζωῆς; Εἶναι ὁλοφάνερο, ὅτι τὸ δεύτερο· τὰ δὲ θαύματα καὶ τὴν ἀρχὴ τους τὴν παίρνουν ἀπὸ αὐτὸ καὶ σὲ αὐτὸ καταλήγουν. Γιατί καὶ αὐτὸς ποὺ παρουσιάζει ἄριστο βίο, ἀποσπᾶ αὐτὴ τὴ χάρη νὰ κάνει θαύματα· καὶ αὐτὸς ποὺ παίρνει αὐτὸ τὸ χάρισμα, γι’ αὐτὸ τὸ παίρνει, γιὰ νὰ διορθώσει δηλαδὴ τὴ ζωὴ τῶν ἄλλων. Γιατί καὶ ὁ Χριστὸς γι’ αὐτὸ πραγματοποίησε ἐκεῖνα τὰ θαύματα, γιὰ νὰ φανεῖ ἀπὸ αὐτὰ ἀξιόπιστος καί, προσελκύοντας τοὺς ἀνθρώπους πρὸς τὸν ἑαυτό Του, νὰ εἰσαγάγει τὴν ἀρετὴ στὴ ζωή τους».
Ὁ ἐνάρετος ἄνθρωπος βοηθάει πνευματικὰ πολλοὺς ἀνθρώπους, ὁ ἴδιος ὅμως μένει ἀνεπηρέαστος ἀπὸ τοὺς κακοὺς καὶ ἁμαρτωλούς. Οὔτε μία ὁλόκληρο πόλη μὲ τὴ διαφθορά της δὲν ἔχει τὴ δύναμη νὰ τὸν παρασύρει στὴν ἀνήθικη ζωή.
Ἂς ἔχουμε πάντα στὸ νοῦ μας τὸ λόγο τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου, γιὰ νὰ μὴ χάνουμε τὸν πνευματικό μας προσανατολισμό: «Τοὺς ἁγίους δὲν τοὺς θαυμάζουμε γιὰ τὰ θαύματα ποὺ ἐπετέλεσαν, γιατί αὐτὰ ὀφείλονταν ἐξ ὁλοκλήρου στὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ· ἀλλὰ τοὺς θαυμάζουμε, γιατί παρουσίασαν ἀγγελικὴ ζωή. Καὶ ἡ ζωὴ αὐτὴ εἶναι καρπὸς καὶ τῆς ἐνίσχυσης τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς δικῆς τους προσπάθειας».
Ορθόδοξος Τύπος
