Τοῦ Ἀδαμαντίου Τσακίρογλου
Δημοσιεύθηκε προσφάτως ἕνα κείμενο (ἐδῶ)
τοῦ ἀνωνύμου «ὁμολογητοῦ», ποὺ συγγράφει μὲ τὸ ψευδώνυμο «Πορφυρίτης» (μᾶλλον
ρασοφόρος), ποὺ μιλάει γιὰ τὸν ἀγώνα τοῦ Μ. Βασιλείου νὰ ἐνώσει τοὺς Ὀρθόδοξους
ἐνάντια στὴν ἀρειανικὴ αἵρεση, ὥστε νὰ γίνει σύνοδος, ποὺ θὰ καταδικάσει τὴν αἵρεση
καὶ θὰ ἐπαναφέρει τὴν Ὀρθοδοξία στὴν Ἐκκλησία.
Τὸ κείμενο αὐτὸ σχολιάστηκε ἀπὸ τὸ ἱστολόγιο «τὰς θύρας» ὡς «ἐξαιρετικό».
Πράγματι τὸ κείμενο αὐτὸ παρουσιάζει μὲ πηγὲς τὴν διδασκαλία καὶ τὸν ἀγώνα τοῦ Μ. Βασιλείου. Ὅμως οἱ πηγὲς αὐτὲς ἔχουν παρουσιαστεῖ πολλάκις καὶ γι’ αὐτὸ γίνεται -δυστυχῶς- ἀναγκαῖο νὰ παρατηρηθοῦν τὰ ἑξῆς:
Γιατὶ ὁ «Πορφυρίτης» καὶ τὸ ἱστολόγιο «τὰς θύρας» δὲν στήριξαν κείμενα ποὺ παρουσιάζουν
τὶς ἴδιες πηγὲς καὶ τὴν ἴδια ἀνάγκη γιὰ ἑνότητα καὶ ὁμολογία; Ἀντιθέτως ὄχι
μόνο δὲν τὰ στήριξαν, ἀλλὰ τὰ χαρακτήρισαν ὡς καταπίεση καὶ προσπάθεια ἐξαναγκασμοῦ,
τοὺς δὲ συγγραφεῖς ὡς ἀκραίους καὶ φανατικούς. Μποϋκοτάρησαν μάλιστα καὶ κάθε
συνάντηση πρὸς αὐτὴ τὴν κατεύθυνση.
Πότε ὁ «Πορφυρίτης» καὶ τὸ ἱστολόγιο «τὰς θύρας», ἔστω μὲ δική τους πρωτοβουλία
ἀνέλαβαν τὶς εὐθῦνες τους καὶ δημοσίευσαν ἕνα κάλεσμα πρὸς ἑνότητα ἢ ἀνταποκρίθηκαν
θετικὰ στὰ τόσα μέχρι τώρα καλέσματα πρὸς ἑνότητα, ὅπως ἔπραξε καὶ διδάσκει νὰ
πράττουμε ὁ Μ. Βασίλειος;
Γράφει σχετικὰ ὁ ἀείμνηστος Στυλιανὸς Παπαδόπουλος στὸ πάντα ἐπίκαιρο
βιβλίο του «Ἡ ζωὴ ἑνὸς Μεγάλου» (σελ. 347):
«Γιατὶ τώρα ἡ Δύση ἔκλεισε τ’ αὐτιά της;... Νὰ συναχθοῦν οἱ δυτικοὶ ἐπίσκοποι,
νὰ ποῦν «ἀδελφοί, μαζύ σας εἴμαστε». Νὰ κάνουν ἕνα μικρὸ βῆμα, ποὺ θὰ ἔχει
μεγάλη σημασία... Αὐτὸ μόνο τόσο δύσκολο ἦταν!».
Ἡ πίκρα τοῦ Μ. Βασιλείου ἀπὸ τὴν ἀπόρριψη καὶ ἀδιαφορία τῶν ἀδελφῶν
του Δυτικῶν, ἀλλὰ καὶ τὴν συκοφαντία τῶν ἀδελφῶν του Ἀνατολικῶν ἦταν
τόσο μεγάλη, ποὺ τὸν ἔκαναν νὰ ἐκστομίσει τὸν παρακάτω φοβερὸ λόγο: «Ὅποιος
δὲν ἔχει ἐπικοινωνία μαζύ μου ἀποκόπτει τὸν ἑαυτό του ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία»
(Ἐπιτάφιος, ξθ΄). Κανεὶς φυσικὰ ἀπὸ ἐμᾶς δὲν μπορεῖ νὰ πεῖ τέτοιο λόγο. Δείχνει
ὅμως τὸ πόσο ἐξόργισε τὸν Ἅγιο ἡ ἄρνηση συμπράξεως καὶ ἑνότητος.
Δείχνει ὅμως καὶ κάτι ἄλλο: Ὅτι στὸν ἀντιαιρετικὸ ἀγώνα δὲν ὑπάρχουν Οἰκονομίες
καὶ μάλιστα ἀπὸ πνευματικὰ ἀδύναμους (πρῶτος ἐγώ) ποὺ δὲν μποροῦν νὰ διακρίνουν
πόσο καὶ πότε μπορεῖ νὰ ἐφαρμοστεῖ Οἰκονομία.
Πότε ὁ «Πορφυρίτης» καὶ τὸ ἱστολόγιο «τὰς θύρας» καταδίκασαν τὴν ἀτέρμονη
καὶ ἀτελείωτη Οἰκονομία; Ἀντιθέτως ἐπαινοῦν αὐτοὺς ποὺ ὑποτίθεται ὁμολογοῦν καὶ
παράλληλα κοινωνοῦν μὲ τὴν αἵρεση.
Καὶ ὅμως πάλι ὁ Μ. Βασίλειος παρουσιάζει πόσο κακὸ ἔκανε τότε καὶ κάνει
τώρα ἡ Οἰκονομία:
«Καὶ κλαύσομαι τὸν λαὸν ἡμέρας πολλάς, τὸν ταῖς πονηραῖς ταύταις
διδασκαλίαις πρὸς τὴν ἀπώλειαν συνωθούμενον. Παρασύρονται τῶν ἀκεραιοτέρων
αἱ ἀκοαί· εἰς συνήθειαν λοιπὸν ἦλθον τῆς αἱρετικῆς δυσσεβείας. Συνεκτρέφεται
τὰ νήπια τῆς Ἐκκλησίας τοῖς λόγοις τῆς ἀσεβείας. Τί γὰρ καὶ ποιήσωσι; Βαπτίσματα
παρ' ἐκείνων, προπομπαὶ τῶν ἐξοδευόντων, ἐπισκέψεις τῶν ἀσθενούντων,
παράκλησις τῶν λυπουμένων, βοήθεια τῶν καταπονουμένων, ἀντιλήψεις
παντοδαπαί, μυστηρίων κοινωνίαι· ἃ πάντα δι' ἐκείνων ἐπιτελούμενα σύνδεσμος
γίνεται τοῖς λαοῖς τῆς πρὸς αὐτοὺς ὁμονοίας·».
Ἀκοῦμε λοιπόν, ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ Ἁγίου μέσα ἀπὸ τὰ βάθη τῶν αἰώνων τὸν
τρομερὸ κίνδυνο τῆς ἀπραξίας καὶ τῆς Οἰκονομίας μὲ τὴν κοινωνία μὲ τὴν αἵρεση
ποὺ αὐτὴ ἐπιτρέπει: Ὁ λαός παρασύρεται καὶ συνήθισε νὰ κοινωνεῖ μὲ τὴν αἵρεση, ὥστε
νὰ μὴν μπορεῖ πιὰ νὰ διακρίνει τὸ Ὀρθόδοξο, ἀφοῦ ὅλα τελοῦνται ἀπὸ τοὺς αἱρετικούς.
Καὶ ὅμως οὔτε ὁ «Πορφυρίτης» συμπαραστάθηκε σ’ ὅσους ἔχουν ἐπισημάνει αὐτὴ τὴν
τραγικὴ κατάσταση καὶ τὸν τεράστιο κίνδυνο, οὔτε τὸ ἱστολόγιο «τὰς θύρας» ἄσκησε
κριτικὴ σὲ ὅσους ἐπιτρέπουν μὲ τὴν στάση τους νὰ συνεχίζεται τὸ κακό.
Πρέπει ὅλοι μας νὰ καταλάβουμε, ὅτι ὁ ἀντιαιρετικὸς ἀγώνας δὲν εἶναι ἡ ἐπίδειξη
πατερικῶν γνώσεων ἀλλὰ ἡ μὲ ταπείνωση ἐφαρμογὴ τῶν ἐντολῶν καὶ ἡ μίμηση τῶν
παραδειγμάτων τῶν Ἁγίων.
Καὶ γιὰ νὰ μὴν κατανοηθεῖ αὐτὸ τὸ κείμενο ὡς ἐπίθεση ἐναντίον τῶν ἀναφερομένων
προσώπων (ἀνωνύμων καὶ ἐπωνύμων), ἀλλὰ νὰ ληφθεῖ ὡς καλοπροαίρετη κριτικὴ μὲ
σκοπὸ τὴν ἐπίτευξη τῆς ἀπὸ τοὺς Αγίους ἀπαιτουμένης ἑνότητας, ζητῶ πρῶτος ἀπὸ ὅλους
συγγνώμη γιὰ τὰ ἀνθρωπίνως ἀλλὰ ὄχι κακοβούλως λάθη μου καὶ τελειώνω μὲ τὰ λόγια
τοῦ Μ. Βασιλείου:
«Θ’ ἀποδείξουμε τὴν ἑνότητα τῆς Πίστεώς μας, τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ἡ Ἐκκλησία,
θὰ παρουσιασθεῖ καὶ πάλι ὁλόκληρη. Τότε ὅλοι μαζὺ θὰ κηρύξουμε τὴν Πίστη τῶν
Πατέρων... ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἀνατολῆς θὰ ξεπεράσει τὴν ἀρρώστιά της. Θὰ σᾶς εὐγνωμονοῦμε.
Λυπηθεῖτε μας, ἀδελφοί, σπλαγχνισθῆτε μας» (Ἀπὸ τὶς ἐπιστ. 90 καὶ 92, μετάφραση
Στ. Παπαδόπουλου, σελ. 348).
Ἂς μιμηθοῦμε λοιπόν, τὸν Μέγα Πατέρα, ἀλλιῶς τί νόημα ἔχει ὁ τίτλος τοῦ
κειμένου τοῦ Πορφυρίτου «Μέγα Ἱεράρχα, ποίμαινε ἡμᾶς!»;
Ἀδαμάντιος Τσακίρογλου