Ω, της υποκρισίας! Κ. Παναγόπουλε, θέλετε να τιμήσετε τον Όσιο αφιερώνοντας το κείμενο στον μητρ. Αυστρίας που είναι ψυχή και σώματι παραδομένος στην αίρεση που πολέμησε με όλη του την ψυχή ο π. Φιλόθεος: τον Οικουμενισμό!
(Το παρόν άρθρο αφιερώνεται στο μητροπολίτη Αυστρίας κο Αρσένιο Καρδαμάκη, που με ερώτησή του, μου ενέπνευσε, τη συγγραφή αυτή, για λίγα τινά για τον π. Φιλόθεο Ζερβάκο).
Αλέξιος Παναγόπουλος (Academic. Prof. DD Dr. Habil.)
Πνευματικό τέκνο του π. Φιλόθεου Ζερβάκου (+1980), ήταν κι ο π. Αρσένιος Κομπούγιας εν Ναυπάκτω (+2008) ο οποίος υπήρξε πνευματικός του γράφοντος απ’ το 1981-2008. Με την οσία κοίμηση του π. Φιλοθέου δημοσιεύθηκαν κάποιες εμπειρίες για το πνευματικό του πατέρα ως εξής: «Ο αρχιμ. Φιλόθεος Ζερβάκος, μέσα από τις διηγήσεις του αρχιμ. π. Αρσενίου Κομπούγια» (βλ. άρθρο, σε Ορθόδοξο Τύπο, 22-5-1980), το οποίο είναι αναδημοσιευμένο και στο βιβλίο του γράφοντα: «Ηθική, εσχατολογία, προφητολογία κατά το γέροντα Αρσένιο Κομπούγια (+2008)», Αθήνα 2010.
Ο π. Φιλόθεος ως λαϊκός καταγόταν εκ περιοχής Μολάων Λακωνίας και υπηρέτησε τμήμα της στρατιωτικής του θητείας στη Πάτρα, μάλιστα ως έφιππος κοντά στο μετόχι της Αγίας Λαύρας Καλαβρύτων του αγίου Αλεξίου Πατρών, εμφανίστηκαν ένα απόγευμα κάποια άγρια σκυλιά με άγριες διαθέσεις και που ως εκ θαύματος σώθηκε απ’ αυτά, ως ο ίδιος σημειώνει. Σήμερα κάποιοι άνθρωποι φιλούν τα σκυλιά ή κοιμώμενοι μ’ αυτά, θεοποιώντας τη πλάση κι όχι τον Πλάσαντα.
1ο Μέρος.
Παρακάτω παρουσιάζουμε τον π. Φιλόθεο Ζερβάκο μέσα απ’ τα λόγια που προφορικά μας έλεγε ο π. Αρσένιος, δείχνοντάς μας τις φωτογραφίες του γέροντά του στο μικρό αρχονταρίκι τους εν Ναυπάκτω. Μας έλεγε ότι υπήρξε ο πρύτανης του σύγχρονου οσιακού μοναστικού βίου, ο μέγας κήρυξ και πνευματικός, ο ηγούμενος υπέρ τα πεντήκοντα έτη. Της μοναδικής για τη πνευματικότητα και αγιότητα σε όλη την εκτός του Αγίου Όρους περιφέρεια, ζώντας οσίως στην Ιερά Κοινοβιακή Μονή Ζωοδόχου Πηγής, Λογγοβάρδας – Πάρου. Μας δίδασκε ότι είναι ο μεγαλύτερος, μα ίσως και ο τελευταίος μέγας μέγιστος πνευματικός αστήρ ο π. Φιλόθεος, επειδή ο κόσμος αποσυντίθεται, επειδή πλέον ο κόσμος περιήλθε στα χέρια του σατανά και ότι θα είναι ανάξιος τέτοιων αγίων ανδρών και επειδή ίσως να είναι τα τελευταία, όπως ο ίδιος μας διετύπωνε κι έγραψε πολλάκις. Ο π. Φιλόθεος ήταν ο ηγούμενος, ο ασκούμενος στην ασκητική ζωή και ο ιεροκήρυκας και πνευματικός όλης της Ελλάδας μας. Η Ιερά Μονή της περιφήμου Λογγοβάρδας, η μοναδική από πολλά έτη στην εν κόσμω πνευματικότητα, αριθμούσε μόλις προ 50 ετών υπέρ τους τεσσαράκοντα μοναχούς, τους οποίους εποίμανε ο σοφός και άγιος γέροντας Φιλόθεος, πιο πολύ με το φωτισμένο και άγιο παράδειγμά του.
Υπήρξε κήρυκας του Ευαγγελίου και εξομολόγος, όχι μόνον εις τη Μονή που εποίμανε, αλλά και σε όλη τη νήσο Πάρο και τας πέριξ νήσους, αλλά και στις περισσότερες πόλεις της Ελλάδας. Συνεδύαζε ο μακάριος τη μοναχική άσκηση και τηνκοινωνική ιεραποστολική δράση. Σε όλα τα μέρη της Ελλάδος είχε πνευματικά τέκνα. Μεγάλος ο σεβασμός που έτρεφαν για το γέροντα, όχι μόνον τα πνευματικά του τέκνα, αλλά και κληρικοί, αρχιεπίσκοποι, αρχιερείς, κι αυτή η Ιερά Σύνοδος. Είδα λέγει ο π. Αρσένιος, έναν αρχιερέα, όταν ο γέροντας ήταν ακόμη εξήντα πέντε ετών, να σκύβει και να του ασπάζεται το χέρι.
Έγραψε πολλά πνευματικά ωραία βιβλία, άρθρα, επιστολές (εκτός των χιλιάδων προσωπικών επιστολών στα πνευματικά του τέκνα). Εξομολογούντο σ’ αυτόν, εκτός των κληρικών και αρχιερείς. Οι λειτουργίες του ήταν πάντα με δάκρυα, οι κρυφές προσευχές του και οι αγρυπνίες πολλάκις ολονύκτιες, μετά κλαυθμών και ακατάπαυστα, η πραότητά του ήταν αμίμητη. Είχε την ευτυχία ο π. Αρσένιος (+2008) γράφοντας «τας γραμμάς ταύτας» να ανήκει στην Ιερά αυτή Μονή και να γαλουχηθεί πολλά έτη πλησίον του και να καρεί απ’ αυτόν ως μοναχός, να τον προωθήσει εις την ιερωσύνη και με την εντολή του και άδειά του να προχειρισθεί πρεσβύτερος υπό του μητροπολίτου Ναυπακτίας μακαριστού Χριστοφόρου, που απεσπάσθηκε με την άδεια του αρχικά, για δύο τρία έτη, δια να βοηθήσει αυτόν.
Είχε ο μακαριστός γέροντας Φιλόθεος πάντα στο όνειρό του, όπως χαρακτηριστικά του έγραφε σε επιστολή, να πλαισιώσει τη μονή με μορφωμένους κατά κόσμο μοναχούς, καίτοι κατά καιρούς εγκαταβίωσαν αρκετοί πτυχιούχοι, αλλά δι’ αγνώστους λόγους δεν παρέμεναν στη μονή, έτσι ώστε να φέρουμε όλοι μία ανάλογη ευθύνη για τη σημερινή απογοητευτική αριθμητική σμίκρυνση της σημερινής μονής.
Μας έλεγε ο π. Αρσένιος ότι λίγες ημέρες προ της ειρηνικότατης εκδημίας του, έτυχε να βρεθεί κοντά του και να του προσφέρει τις ταπεινές του υπηρεσίες, ως και την προτελευταία μετάδοση της θείας Κοινωνίας. Όντως υπέφερε απ’ την ουρία, που του δημιουργούσε διαρκή τάση προς έμετο και δεν μπορούσε, ξεσπώντας σε δυνατό βήχα. Τότε ο π. Αρσένιος θα του έλεγε: «Γέροντα, ο Κύριος με την δοκιμασία αυτή θέλει να κατοχυρώσει ογδοήκοντα ετών κόπους και μόχθους δια το Άγιον Όνομά Του, δια να μην τα λιχνίσει ο σατανάς, την τελευταία ώρα με το τελευταίο όπλο, την επάρατο υπερηφάνεια». Και του απαντούσε, ο π. Φιλόθεος: «Δόξα σοι ο Θεός, ό,τι θέλει ο Κύριος». Επίσης του έλεγε: «Γέροντα, φεύγεις και αφήνεις τον εν αποστασία κόσμο και τα πνευματικά σου παιδιά εις χείρας του ερχομένου αντιχρίστου». Και αυτός ο π, Φιλόθεος, απαντούσε: «Πράγματι, η αποστασία είναι μεγάλη και η καταστροφή και το τέλος του Κόσμου πολύ κοντά». Ακόμη του είπε: «Γέροντα, να προσεύχεσθε εις τον Κύριον, όταν θα πάτε εκεί, δια την ελεεινότητά μου, διότι είμαι ελεεινός και αδιόρθωτος, ως και δια τας δύο μονάς σου, τας οποίας ο σατανάς θα θελήσει μετά την κοίμησή σου να σινιάσει σαν το σιτάρι». Και του απαντούσε ο π. Φιλόθεος: «Εάν εύρω παρρησία εις τον Χριστό μας, θα προσεύχωμαι δι’ όλους».
Έφυγα απ’ τη μονή μου, μας είπε, ο π. Αρσένιος με την πεποίθηση ότι δεν θα τον ξαναδώ πλέον ζωντανό, όπως κι έγινε. Μετά την αναχώρησή μου εκοιμήθη. Εκοιμήθη την ημέρα του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και του μεγάλου Αρσενίου. Τον επήρε ο μαθητής της αγάπης, ο Ιωάννης ο Θεολόγος και ο άγιος Αρσένιος, διότι σαν αυτούς αγάπησε το Χριστό, σαν κι αυτούς εργάσθηκε ασκούμενος στη μοναχική άσκηση και στο κήρυγμα του Ευαγγελίου.
Έφυγε εκ των ματαίων τούτων, μόλις έκαμε επί του κρεβάτου την απόλυση του Όρθρου, εορτής του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και του οσίου Αρσενίου, με τις τελευταίας λέξεις: «Τώρα πλέον φεύγω, θα κοιμηθώ». Και έκλεισε αμέσως για πάντα τους οσίους οφθαλμούς του. Η εξόδιος ακολουθία και τα της κηδείας του ήταν κάτι το ασυνήθιστο και συγκινητικό, με κλαυθμούς και δάκρυα, με πλήθος κόσμου, ντόπιου και ξένου, με πλήθος κληρικών και μοναχών και αρκετούς αρχιερείς. Έγινε κηδεία την οποία ίσως να επιθυμούσαν να έχουν όλοι οι μεγιστάνες και όλοι οι πατριάρχες και αρχιεπίσκοποι και μητροπολίτες, των οποίων η δόξα του αξιώματός τους, τους στερεί τη δόξα που απ’ εδώ αντιδοξάζει ο Κύριος τους ταπεινούς της γης.
Αξιοσημείωτο ήταν ότι ενώ είχαν ήδη περάσει 36 ώρες με αρκετή καλοκαιρινή ζέστη, το όσιο σώμα του γέροντα δεν είχε καν σημεία αποσύνθεσης, αλλ’ ούτε άφηνε τη συνήθη σε όλους τους νεκρούς, νεκρική ατμόσφαιρα και άσχημη οσμή, αλλά το αντίθετο διετηρείτο σαν να ήτο ολοζώντανο. Το ιερό σκήνωμα ήταν σαν ολοζώντανο, ενός σύγχρονου οσίου και αγίου της Εκκλησίας.
Αιωνία ας είναι μας έλεγε, η οσία μνήμη του γέροντα σεβαστού π. Φιλόθεου και μακάρι να εύχεται εκεί που θα είναι να λυπηθεί το κόσμο ο Κύριός μας και να αναδείξει κι άλλους σαν κι αυτόν «στους σκοτεινούς μας τούτους καιρούς του αντιχρίστου, προς στηριγμό των ευσεβών, που αγαπούν τον Κύριο εν αληθεία, διότι πολύ φοβούμαι μήπως εις το ανάστημα σου θα είσαι ο Τελευταίος!», (πρβλ. το σχετικό άρθρο του π. Αρσένιου, που δημοσιεύθηκε στον «Ορθόδοξο Τύπο», 22-5-1980).