Αντιμάχονται την περί της Θείας Χάριτος διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά
Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου
Είναι θλιβερό να προβάλλεται από Αγιορείτικη Μονή, ότι ‘’ο ανθρώπινος νους είναι υπεράνω της Θείας Χάριτος’’ και να μην αποτολμάται οποιαδήποτε ανασκευή. Το επίσης λυπηρό είναι, να προβάλλεται ο γέροντας Ιωσήφ Βατοπαιδινός, ο διδάξας την κακοδοξία αυτή, ως δήθεν ο ακριβής κάτοχος της Πατερικής ορολογίας και θεολογίας.
Στην Κύπρο πρόσφατα έγιναν τα εγκαίνια της πατρικής οικίας του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού σε χωριό της Επαρχίας Πάφου. Η υπερβολική προβολή που του γίνεται, αποτελεί εμπόδιο στην ανασκευή όσων κακοδοξιών δίδαξε.
Δεν θα ακολουθήσουμε αυτούς οι οποίοι θεωρούν τη στάση της Μονής αυτής για τη Σύνοδο της Κρήτης, ως δήθεν συνηγορούσαν στην αγιοκατάταξη του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, γιατί αυτό αποτελεί μικρότητα. Δυστυχώς δεν είναι εύκολο να προβεί κανείς σε οποιαδήποτε ανασκευή των όσων κακοδοξιών δίδαξε ο π. Ιωσήφ Βατοπαιδινός, καθότι ο συρφετός υπερπροβολής του στο διαδίκτυο κυρίως, δεν αφήνει τέτοια περιθώρια.
Δυστυχώς δεν είναι λίγοι αυτοί οι οποίοι προβάλλουν το απαράδεκτο για τις κακοδοξίες του, ότι δήθεν, ‘’για να τα πει κάτι ήξερε’’. Το ‘’μυστήρια μυστηρίων’’, με το οποίο επένδυσε την κακοδοξία του περί της Θείας Χάριτος, δεν αποτελεί αποστομωτική απάντηση.
Σε βίντεο στην ιστοσελίδα Vatopedi.gr το οποίο πρόβαλαν και άλλοι διαδικτυακοί ιστότοποι και το οποίο τιτλοφορείται «Τέκνα Θεού γενέσθαι», από ομιλία του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, που έγινε στο Συνοδικό της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής : «Όταν λοιπόν όπως είπα κρατήσομεν την πρακτικήν έτσι αντιστάμενοι στην έννοιαν, στην κρούσιν του παραλόγου, τότε αρχίζει ο φωτισμός στον νουν, ξυπνάει ο νους και δεν πλανάται άκοπα στον άσκοπον μετεωρισμόν. Όταν η Θεία Χάρις αυτό το διαπιστώσει, ότι ο νους αυτός εξύπνησε και πήρε τη θέση του σαν πρόσωπο και ο νους είναι το πρόσωπο, τότε υποτάσσεται η Χάρις εις τον νουν, μυστήρια μυστηρίων. Κι άλλοτε σας τα είπα αυτό, αλλά σας το είπα συγχωνευμένα. Δεν είναι παράξενα τούτα. Ο νους του ανθρώπου που είναι πρόσωπον και το κατ’ εικόνα και ομοίωσιν, είναι υπεράνω της Χάριτος. Η Χάρις του Θεού είναι άκτιστος ενέργεια μέσω της οποίας κατασκεύασε τα πάντα και τα διοικεί. Αλλά αυτή είναι εργαλείο, ο νούς είναι πρόσωπον, τόσον το καθ’ εικόνα και ομοίωσιν. Γι’ αυτό και το φόρεσε ο Θεός Λόγος και το έχει αχώριστα στην αιωνιότητα της δόξης του, ο Πατήρ του μέλλοντος αιώνος».
Πως υπερκείμενον θεωρεί τον κτιστόν νουν, έναντι της ακτίστου Θείας Χάριτος; Η κακοδοξία ότι ‘’ο νους του ανθρώπου που είναι πρόσωπον και το κατ’ εικόνα και ομοίωσιν, είναι υπεράνω της Χάριτος, ενώ αυτή είναι Θεία απόρροια’’ διδάχθηκε σε άλλη ομιλία του. Το δίδαξε κι άλλες φορές, όπως και ο ίδιος χαρακτηριστικά αναφέρει. Αποτελεί η διδασκαλία του αυτή, ξεκάθαρα αιρετική θέση περί της Θείας Χάριτος, μειωτική και βλάσφημη.
‘’Επεί δε άκτιστος εστίν η χάρις αύτη και δωρεά του Αγίου Πνεύματος, συμφυής εστι και αχώριστος αυτού, ως και η του ηλίου ακτίς αχώριστός εστιν αυτού, δώρον ούσα και αύτη του ηλίου, καθ’ ήν ηλιοειδή τα μετέχοντα ποιεί’’, αναφέρει ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά ‘’Λόγος διασαφητικός’’).
«Έστιν ουν και ο Πατήρ και ο Υιός και το Πνεύμα το Άγιον ομού πηγή του ζώντος ύδατος, τουτέστιν της Θείας Χάριτος» (Αποδεικτικός 2,65) αναφέρει ο πνευματορρήτωρ Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.
Στην ιστοσελίδα της Πεμπτουσίας, σε βίντεο που τιτλοφορείται «Η υπακοή γίνεται για την αγάπη του Χριστού», με ομιλία του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού, που έγινε στο Συνοδικό της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, μεταξύ άλλων αναφέρονται τα εξής : «Ο νους είναι θεοειδής. Ο νους του ανθρώπου είναι ένα κομμάτι κομμένο από πάνω στον Θεόν. Αυτό το έκανε ο Χριστός με το φύσημά του. Ο Λόγος του Θεού ο Τεχνουργός, ο Δημιουργός των σύμπαντων όντων. Όλα τα άλλα επρόσταξε κι έγιναν. Τον άνθρωπο βλέπετε φύσηξε από μέσα του και το κατασκεύασε, αυτός είναι ο νους. Το πήρε από το σώμα του, το έκαμε πρωτύτερα απ’ το χώμα. Τον νου, την λογικότητα την έκαμε από πάνω του. Αυτή λοιπόν είναι η θεοειδία» (15: 43).
Με τέτοια διδασκαλία είναι παρεπόμενη η περί της Θείας Χάριτος κακοδοξία την οποία δίδαξε. Πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι έχουν εκλάβει ως Ορθόδοξη, την αιρετική αυτή διδασκαλία του π. Ιωσήφ Βατοπαιδινού περί της Θείας Χάριτος. Η υπερπροβολή που γίνεται στον π. Ιωσήφ Βατοπαιδινό, αποτελεί εμπόδιο στην ανασκευή όσων κακοδοξιών και άλλων ατόπων δίδαξε.
Δείτε σχετικά και:
-Αιρετική καινοτομία και όχι φραστικό λάθος, τα περί ανωτερότητας του νού έναντι της Θείας Χάριτος.
-Αιρετική διδασκαλία περί της Θείας Χάριτος σε Ορθόδοξους διαδικτυακούς ιστότοπους