Κωφίδης Ευάγγελος
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές ἐν Χριστῷ,
Η Β’ Επιστολή του Ιωάννου, μοναδική στην οικογενειακή της χροιά («πρεσβύτερος προς εκλεκτή κυρία και τα τέκνα της»), μας μεταφέρει ένα μήνυμα που καίγεται σαν φλόγα: Η αγάπη και η αλήθεια είναι αδιάσπαστα ενωμένες, και μόνο μέσα στη ζωντανή υπακοή στον Θεό βρίσκουν νόημα. Σήμερα, όμως, οι οικογένειες ζουν συχνά σε έναν κόσμο όπου η αλήθεια έχει διαλυθεί σε σχετικισμούς, η αγάπη έχει συρρικνωθεί σε συναισθηματικό ατομικισμό, και οι εντολές του Θεού θεωρούνται περιοριστικές «παραδόσεις». Πώς, λοιπόν, η επιστολή αυτή – γραμμένη πριν από 2.000 χρόνια – μπορεί να είναι κατευθυντήρια πυξίδα για τις οικογένειες του 21ου αιώνα;
Ο Ιωάννης ξεκινά με μια δήλωση που φαίνεται απλή, αλλά είναι σεισμικά ριζική: «Περιεπάτησα ἐν ἀληθείᾳ» (Β’ Ιωάν. 1:4). Για τον απόστολο, η «αλήθεια» δεν είναι αφηρημένη ιδέα, αλλά ο ίδιος ο Χριστός (Ιωάν. 14:6). Στις σύγχρονες οικογένειες, όμως, η αλήθεια έχει υποβιβαστεί σε γνώμη, σε κάτι διαπραγματεύσιμο. Η ηθική δεν βασίζεται πλέον στη θεία δικαιοσύνη, αλλά στη συναισθηματική ευκολία. Γονείς που διστάζουν να διδάξουν τα παιδιά τους για την αγνότητα, ζευγάρια που δικαιολογούν την απιστία ως «αναζήτηση ευτυχίας», και νέοι που απορροφώνται από έναν κόσμο χωρίς όρια – όλα αυτά αποκαλύπτουν μια τραγική εικόνα: «Χωρίς αλήθεια, η αγάπη γίνεται εγωισμός, και η ελευθερία γίνεται αναρχία».
Ο Ιωάννης προειδοποιεί: «Πολλοὶ πλάνοι ἐξῆλθαν εἰς τὸν κόσμον» (Β’ Ιωάν. 1:7). Αυτοί οι «πλάνοι» δεν ήταν απλώς αιρετικοί της εποχής – είναι κάθε ιδεολογία σήμερα που υποκρύπτει την ανυπακοή στον Θεό με τη μάσκα της «προοδευτικότητας». Όταν οι οικογένειες αγνοούν τον νόμο του Θεού, ανοίγουν τις πόρτες τους σε ψέματα που φέρνουν ψυχική σύγχυση και πνευματική καταστροφή.
Αγάπη χωρίς Εντολές vs. Αγάπη με Θυσία
«Να ἀγαπῶμεν ἀλλήλους» (Β’ Ιωάν. 1:5), γράφει ο Ιωάννης. Αλλά αυτή η αγάπη δεν είναι συναισθηματική ρητορική. Είναι αγάπη που «περιπατεί σύμφωνα με τις εντολές» (Β’ Ιωάν. 1:6). Στις σύγχρονες οικογένειες, η αγάπη έχει συχνά μετατραπεί σε συμβιβασμό με την αμαρτία: Γονείς που ανέχονται την ηθική πτώση των παιδιών τους για να μην «τους στενοχωρήσουν», σύζυγοι που θυσιάζουν την πίστη τους στην αγνότητα στο βωμό της σαρκικής ικανοποίησης, και παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς να ξέρουν τι σημαίνει θυσία.
Αντίθετα, ο Ιωάννης συνδέει την αγάπη με την «υπακοή»: «Αυτή είναι η εντολή […] να περιπατεῖτε ἐν αὐτῇ» (Β’ Ιωάν. 1:6). Η αληθινή αγάπη δεν φοβάται να πει «όχι» στην αμαρτία, να υψώσει όρια, να ζήσει με αρχές. Όταν οι οικογένειες εγκαταλείπουν αυτό το πρότυπο, γίνονται θύματα μιας ψευδαίσθησης: νομίζουν ότι η «ανοχή» τους κάνει ελεήμονες, ενώ στην πραγματικότητα τους οδηγεί σε πνευματική παρακμή.
Ο απόστολος είναι αμείλικτος: «Εἴ τις ἔρχεται πρὸς ὑμᾶς καὶ οὐ φέρει τὴν διδαχὴν ταύτην, μὴ λαμβάνετε αὐτὸν εἰς οἰκίαν» (Β’ Ιωάν. 1:10). Αυτή η φράση μπορεί να φαίνεται σκληρή, αλλά είναι έκφραση προστατευτικής αγάπης. Σήμερα, πολλές οικογένειες «δέχονται» στο σπίτι τους κάθε είδους ιδέες – από ηθικό σχετικισμό μέχρι πνευματικό νιχιλισμό – με την πρόφαση της «ανοικτότητας». Ωστόσο, η πνευματική απροστασία οδηγεί σε καταστροφή. Τα παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς θεμέλιο αλήθειας γίνονται εύκολα θύματα του εγωισμού, της αποξένωσης, και της απώλειας νοήματος.
Και όμως, το μήνυμα του Ιωάννη δεν είναι καταδικαστικό, αλλά «κατασταλτικό»: «Προσέχετε ἑαυτούς, ἵνα μὴ ἀπολέσητε […] ἀλλὰ μισθὸν πλήρη ἀπολάβητε» (Β’ Ιωάν. 1:8). Η επιστροφή στις εντολές του Θεού δεν είναι περιορισμός – είναι ελευθερία. Όπως η «εκλεκτή κυρία» κλήθηκε να προστατεύσει τα «τέκνα» της από την πλάνη, έτσι και οι σύγχρονες οικογένειες καλούνται να γίνουν φρούρια αλήθειας σε έναν κόσμο που παρασύρεται από το ψέμμα.
Οι οικογένειες που ζουν σύμφωνα με τον νόμο του Θεού δεν είναι τέλειες – αλλά είναι «φωτεινές». Είναι χώροι όπου η αλήθεια λέγεται με αγάπη, η συγχώρεση νικά την πικρία, και η ελπίδα αναπαύεται στη χάρη του Χριστού. Αντί να υποκύπτουν στη ρευστή ηθική της εποχής, μπορούν να σταθούν ως μαρτυρία της αιωνιότητας: «Ἡ χαρὰ ἡμῶν πεπλήρωται» (Β’ Ιωάν. 1:12).
Ας μην φοβηθούμε, λοιπόν, να ζήσουμε διαφορετικά. Όπως ο Ιωάννης προσπάθησε να προστατεύσει την πρώτη εκκλησία από την πλάνη, έτσι και εμείς καλούμαστε να φυλάξουμε τις οικογένειές μας με πίστη, ελπίδα, και αγάπη – όχι σαν νομοτέχνες, αλλά σαν μάρτυρες του φωτός που δεν δύει ποτέ.
Αμήν.
