Ἡ ἀποστολική περικοπή τῆς Ε΄ Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν προέρχεται, ὅπως ὅλες οἱ ἀποστολικές περικοπές αὐτῆς τῆς περιόδου, ἀπό τήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολή καί εἶναι σέ μετάφραση ἡ ἀκόλουθη:
«Ἀδελφοί, ὁ Χριστός ἦρθε ὡς ἀρχιερέας τῶν ἀγαθῶν πραγμάτων πού προσμένουμε. Ἡ σκηνή στήν ὁποία μπῆκε εἶναι ἀνώτερη καί τελειότερη. Δέν εἶναι ἀνθρώπινο κατασκεύασμα, μέρος δηλαδή αὐτῆς τῆς δημιουργίας. Ὁ Χριστός μπῆκε μιὰ γιά πάντα στά ἅγια τῶν ἁγίων, γιά νά προσφέρει αἷμα ὄχι ταύρων καί μοσχαριῶν, ἀλλά τό δικό του αἷμα· κι ἔτσι μᾶς ἐξασφάλισε τήν αἰώνια σωτηρία. Τό αἷμα τῶν ταύρων καί τῶν τράγων, καί τό ράντισμα μέ τή στάχτη τοῦ δαμαλιοῦ ἐξαγνίζουν τούς θρησκευτικά ἀκάθαρτους καθαρίζοντάς τους ἐξωτερικά. Πόσο μᾶλλον τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ! Αὐτός, ἔχοντας τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, πρόσφερε τόν ἑαυτό του ἄψογη θυσία στό Θεό, κι ἔτσι θά καθαρίσει τή συνείδησή σας ἀπό τά ἔργα πού ὁδηγοῦν στό θάνατο, γιά νά μπορεῖτε νά λατρεύετε τόν ἀληθινό Θεό» (Ἑβρ.9,11-14).
Ἐνόψει της θυσίας τοῦ Χριστοῦ ἐπί τοῦ Σταυροῦ, πού θά προβάλει σέ λίγες μέρες ἡ Ἐκκλησία μέ τίς ἀκολουθίες της, ὅρισε γιά τήν Ε΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν τό παραπάνω ἀνάγνωσμα ἀπό τήν πρός Ἑβραίους ἐπιστολή. Στό ἀνάγνωσμα αὐτό ὁ ἱερός συγγραφέας συγκρίνει τίς ἐπαναλαμβανόμενες θυσίες τῶν Ἰουδαίων στό Ναό τοῦ Σολομώντα μέ τή μοναδική ἅπαξ διά παντός θυσία τοῦ Χριστοῦ ἐπάνω στόν Σταυρό, ἀπευθυνόμενος προφανῶς σέ πρώην Ἰουδαίους ἀναγνῶστες πού δέχτηκαν τό κήρυγμα τῆς Ἐκκλησίας γιά τόν Σταυρωμένο καί Ἀναστημένο Χριστό.
Ἀντιμετωπίζοντας ὁ συγγραφέας ἴσως κάποια κοινωνική ἀπαξίωση τῶν ἀναγνωστῶν του ἀπό πρώην ὁμοθρήσκους των γιά τό ὅτι ἐγκατέλειψαν τίς μεγαλοπρεπεῖς θυσίες καί τελετές στό Ναό τονίζει τή μεγάλη διαφορά καί ὑπεροχή τῆς θυσίας τοῦ Ἀρχιερέα Χριστοῦ σέ σχέση μέ τίς προηγούμενες θυσίες. Ὁ Ἰουδαῖος Ἀρχιερέας ἔμπαινε μία φορά κάθε χρόνο στά Ἅγια τῶν Ἁγίων τοῦ Ἰουδαϊκοῦ Ναοῦ, κατά τήν ἑορτή τοῦ Ἐξιλασμοῦ καί σύμφωνα μέ τίς νομικές διατάξεις τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης (Λευϊτικόν, κεφ.16 καί Ἀριθμοί, κεφ. 19) ράντιζε μέ τό αἷμα τῶν θυσιαζομένων ζώων (μόσχου καί τράγων) τό ἰλαστήριο, δηλ. τή χρυσή πλάκα πού σκέπαζε τήν κιβωτό τῆς Διαθήκης, ὅπου φυλάσσονταν οἱ πλάκες μέ τίς δέκα ἐντολές. Ἐπίσης ἐπιλέγονταν καί δύο τράγοι, ἐκ τῶν ὁποίων ὁ ἕνας θυσιαζόταν γιά τίς ἁμαρτίες τοῦ ἀρχιερέα, τῆς οἰκογένειάς του καί τοῦ λοιποῦ ἱερατείου καί ὁ ἄλλος μέ ἐπίθεση τῶν χειρῶν τοῦ ἀρχιερέα ἐπάνω του φορτωνόταν τίς ἁμαρτίες τοῦ λαοῦ καί ἀποδιωκόταν στήν ἔρημο («ἀποδιοπομπαῖος τράγος»). Ὅλα αὐτά ὁ ἱ. συγγραφέας τά βλέπει ὡς τύπους καί προεικονίσεις τῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ, μέ τίς ἑξῆς βασικές διαφορές;
Οἱ θυσίες τῶν ζώων τῆς Π.Δ. γίνονταν σέ ἐφαρμογή τῶν νομικῶν διατάξεων καί εἶχαν μόνο τελετουργικό χαρακτήρα, ἡ θυσία τοῦ Χριστοῦ ὑπῆρξε ἑκούσια προσφορά τοῦ αἵματός του, δηλ. τῆς ζωῆς του. Συνεπῶς ἦταν θυσία ὄχι προβλεπόμενη ἀπό κάποια νομική διάταξη ἀλλά ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας.
Οἱ θυσίες τῶν ζώων γίνονταν ἀπό τό ἰουδαϊκό ἱερατεῖο, ὁ Χριστός ὑπῆρξε συγχρόνως καί Ἀρχιερέας καί ἑκούσιο θύμα.
Οἱ θυσίες τῶν ζώων τῆς Π.Δ. ἐπαναλαμβάνονταν εἴτε σέ τακτά χρονικά διαστήματα εἴτε ἅπαξ τοῦ ἔτους, ἡ θυσία τοῦ Χριστοῦ ἔγινε «μιὰ γιά πάντα», μέ συνέπειες γιά ὅλη τήν ἀνθρωπότητα.
Οἱ θυσίες τῆς Π.Δ. ἐξασφάλιζαν μία ἐξωτερική τελετουργική καθαρότητα, ἡ θυσία τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ ἐξασφαλίζει στούς ἀνθρώπους, σύμφωνα μέ τό κείμενο πού σχολιάζουμε, τή δυνατότητα «αἰώνιας σωτηρίας», καθαρισμό τῆς συνείδησης «ἀπό ἔργα πού ὁδηγοῦν στόν θάνατο» καί ἀνοίγει τόν δρόμο στή «λατρεία τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ». Αὐτό τό τελευταῖο σηματοδοτεῖται στίς διηγήσεις τῶν εὐαγγελιστῶν γιά τό πάθος τοῦ Χριστοῦ ἐπί τοῦ Σταυροῦ μέ τό συμβολικό καί γεμάτο νόημα σχίσιμο τοῦ παραπετάσματος (Ματθ.27,51. Μάρκ. 15,38. Λουκ.23,45) στό Ναό πού χώριζε τά Ἅγια τῶν Ἁγίων, πού ἦταν ὁ τόπος παρουσίας τοῦ Θεοῦ καί στόν ὁποῖο μποροῦσε μόνο μία φορά κάθε χρόνο νά εἰσέλθει ὁ Μ. Ἀρχιερέας, ἀπό τόν ὑπόλοιπο Ναό. Στό ἑξῆς μέ τή θυσία τοῦ Χριστοῦ δέν ὑπάρχει ἐμπόδιο στήν πρόσβαση τοῦ ἀνθρώπου στόν Θεό, διότι ἡ ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό εἶναι ἐφικτή.
Ἴσως ἀναρωτηθεῖ ὁ σύγχρονος ἀναγνώστης, γιατί ὅλες αὐτές οἱ προβλεπόμενες ἀπό τόν Νόμο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης αἱματηρές ἐπαναλαμβανόμενες θυσίες. Ἡ ἀπάντηση εἶναι ἀπό πλευρᾶς χριστιανικῆς θεολογίας ὅτι ὅλες αὐτές οἱ διαδικασίες τοῦ Νόμου ἀποτελοῦσαν μία προετοιμασία καί προτύπωση τῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ στόν Γολγοθά. Ὁ Χριστός εἶναι Αὐτός πού μέ τή θυσία του, τό πέρασμά του δηλ. μέσα ἀπό τόν θάνατο, καί μέ τήν Ἀνάστασή του ἔδωσε στούς ἀνθρώπους τή δυνατότητα ἄμεσης ἐπικοινωνίας μέ τόν Θεό. Ὁ ἴδιος εἶναι ὁ ἀμνός πού θυσιάστηκε ἀλλά εἶναι παράλληλα καί ὁ Θεός πού προσφέρει τή σωτηρία σέ ὅλους. «Ὁ ἑωρακὼς ἐμέ ἑώρακεν τόν Πατέρα», θά πεῖ ὁ ἴδιος στό κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιο (Ἰω.14,9).
