Ο λόγος που οι Οικουμενιστές (αλλά δυστυχώς και κάποιοι ορθολογιστές ασεβείς αντιοικουμενιστές) υποβαθμίζουν την σημασία του θαύματος του Αγίου Φωτός ή φθάνουν ακόμα να το αρνούνται, είναι ότι αυτό αποδεικνύει, ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία είναι η μόνη Αγία Καθολική και Αποστολική Εκκλησία.
«Κατά την εποχή του Σουλτάνου της Αιγύπτου και της Ιερουσαλήμ Αμηράκ ή Αμουράδ, επειδή τότε δεν υπήρχε βασιλιάς στην Κωνσταντινούπολη και κατείχαν τον Ναό οι Βενετοί-Παπιστές, αυτοί έδωσαν άφθονο χρυσάφι στον βασιλιά της Αιγύπτου και έβγαλαν τον ευσεβή Πατριάρχη από την εκκλησία του Αγίου Τάφου. Και έτσι κατά το Μ. Σάββατο οι ίδιοι προσπάθησαν να ανάψουν τα κεριά από τον Τάφο του Χριστού και δεν μπόρεσαν οι δυστυχείς. Ο Πατριάρχης μαζί με τον ορθόδοξο λαό ήταν έξω από την πόρτα του Ναού και προσευχόταν, όταν ξαφνικά σαν αστραπή βγήκε φως από την κολόνα και έπεσε πάνω στον τότε Πατριάρχη που ονομαζόταν Δωροθέος Ιεροσολυμίτης. Οι Τούρκοι, μόλις είδαν το θαύμα, έβγαλαν αμέσως από την Εκκλησία τους Παπιστές και έβαλαν τον ευσεβή Πατριάρχη. Τότε οι Τούρκοι κάρφωσαν πολλά καρφιά στις πέτρες μπροστά στην Πύλη για να βλέπουν οι άπιστοι· δύο Μουσουλμάνοι πίστεψαν στον Χριστό και κήρυξαν φανερά την ευσέβειά τους και κατέκριναν τα πιστεύω του Μωάμεθ και γι' αυτό αξιώθηκαν με το στεφάνι του μαρτυρίου» (εδώ).
Διαβάζουμε στο περίφημο σύγγραμμα του αρχιεπ. Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρυσοστόμου Παπαδόπουλου «Ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων» (Γ΄ Εκδοση, 2010, σελ. 342 καί 343):
«Κατά τό ἔτος 1101 συνέβη κάποιο περίεργο γεγονός, πού συνετάραξε τούς Λατίνους: Τό ἅγιο Φῶς δέν φάνηκε, παρ’ ὅλες τίς λιτανεῖες πού τελέσθηκαν! Διηγεῖται ὁ Λατίνος αὐτόπτης μάρτυρας Πουλχέριος, ὁ μετέπειτα Πατριάρχης: «Κατελήφθημεν ὑπό μεγίστης λύπης καί θλίψεως. Πόσαι ἀνακραυγαί πρός τόν Κύριον! πόσοι στεναγμοί, πόσοι ὀδυρμοί! Διότι ἐν ὀδυρμοῖς πάντες ἐψάλλομεν “Κύρε ἐλέησον”, ἵνα διά τῆς ψαλμωδίας ἐκζητήσωμεν τό ἔλεος τοῦ Κυρίου, ἀλλά καί καθικετεύοντες αὐτόν οὐδαμῶς ἐλαμβάνομεν τό ζητούμενον...»
Το Άγιον Φως δεν φάνηκε ούτε κατά το πρωί του Πάσχα. Απελπισμένος ο Λατίνος βασιλιάς Βαλδουΐνος προσευχόταν μπροστά στον Άγιο Τάφο και οι Λατίνοι ιερείς δεν γνώριζαν αν έπρεπε να τελέσουν ή όχι τον εορτασμό του Πάσχα, δίχως το Άγιον Φως. Τελικά αποφάσισαν να φύγουν από τον Ιερό Ναό της Αναστάσεως.
Παρέμειναν στον Ναό οι Ορθόδοξοι ιερείς. Υπό την επιτήρηση Σύριων Ιακωβιτών και Αρμενίων αποφάσισαν να συνεχίσουν με μεγαλύτερη θέρμη τις προσευχές. Και το Άγιο Φως έκανε την εμφάνισή του και πλημμύρισε όλον τον Ναό! Με αλλαλαγμούς οι Λατίνοι έτρεξαν να λάβουν το Άγιο Φως από τους Ορθόδοξους που είχαν μέχρι τότε παραμερίσει.
Και ο μακαριστός αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος καταλήγει: «Ὅπως δ’ κἄν θελήσῃ νά ἐξηγήσῃ τις αὐτό, ἀναντίρρητον εἶναι ὅτι οἱ ταπεινωθέντες καί περιφρονηθέντες ὑπό τῶν σταυροφόρων Ἕλληνες ἐξυψώθησαν δι’ αὐτοῦ· ἔκτοτε δέ ἡ τελετή τοῦ Ἁγίου Φωτός καί ἐπί τῶν σταυροφόρων ἔτι παρέμεινεν ὡς καθαρῶς ἑλληνική τελετή».
Όταν ήταν Πατριάρχης Ιεροσολύμων ο Σωφρόνιος, το 1580, έγινε το εξής παράδοξο θαύμα κατά το Μ. Σάββατο. Το άγιο φως βγήκε δίπλα από την Πύλη του Ναού της Αναστάσεως, αφού ράγισε η κολόνα, κάτι το οποίο φαίνεται και τώρα. Η αιτία ήταν η εξής: Οι Αρμένιοι, κατά την εποχή εκείνη, ήταν εχθρικοί απέναντι στους Ορθοδόξους και υποσχέθηκαν να δώσουν στον ηγεμόνα της Ιερουσαλήμ αρκετά χρήματα, για να εμποδίσει τον Πατριάρχη και τους Ορθοδόξους να μπουν στον Ναό της Αναστάσεως κατά το άγιο και μεγάλο Σάββατο. Ο ηγεμόνας, αφού πήρε τα χρήματα, πρόσταξε και έγινε αυτό (που ήθελαν οι Αρμένιοι). Μπήκαν, λοιπόν, στον Ναό μόνο οι Αρμένιοι χαρούμενοι, ελπίζοντας ότι θα πάρουν το άγιο φως, οι Ορθόδοξοι, όμως, στέκονταν έξω από τον Ναό, στην αυλή, περίλυποι και παρακαλούσαν μαζί με τον Πατριάρχη τον άγιο Θεό, με δάκρυα και συντετριμμένη την καρδιά, να δείξει το έλεος της ευσπλαχνίας (γενναιοψυχίας) του· κι ενώ προσεύχονταν, σχίστηκε η αναφερόμενη παραπάνω ραγισμένη κολόνα και βγήκε από εκεί το άγιο φως. Μόλις είδε αυτό ο Πατριάρχης έτρεξε με μεγάλη προθυμία και ευλάβεια και άναψε τα κεριά που είχε στα χέρια του και μοίρασε το φως στους Ορθοδόξους για να τους αγιάσει. Οι Μωαμεθανοί θυρωροί βλέποντας αυτό το θαύμα άνοιξαν αμέσως την αγία Πόρτα και μπήκε μέσα στον Ναό και ο Πατριάρχης και όλο το πλήθος των Ορθοδόξων ψάλλοντας το «Τίς Θεός μέγας ως ο Θεός ημων» και τέλεσε τη λειτουργία. Εξαιτίας αυτού του θαύματος ένας από τους θυρωρούς του Ναού παραδέχτηκε μεγαλόφωνα τον Χριστό, τον Υιό του Θεού, και πίστεψε σε αυτόν. Οι άλλοι Μωαμεθανοί, μόλις άκουσαν αυτά, θύμωσαν και τον έκαψαν μέσα στην αγία Αυλή και έτσι είχε μαρτυρικό θάνατο (Αρχιμανδρίτου Χρυσάνθου, Προσκυνητάριον της αγίας Πόλεως Ιερουσαλήμ και πάσης Παλαιστίνης, Βιέννη 1807, σελ. 45-46).
Α.Τ.