Ομιλία στο γεγονός της "καλής απιστίας" του Θωμά: Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς

    


Ἀφιερωμένη αὐτὴ ἡ ἑβδομάδα στὸ γεγονὸς τῆς «καλῆς ἀπιστίας» τοῦ ἀποστόλου Θωμᾶ, τὸν ὁποῖον ἐπισκέφτηκε ὀκτὼ μέρες μετὰ τὴν Ἀνάσταση ὁ Κύριος. Ἀξίζει νὰ μελετήσουμε μιὰ ἀκόμα ἁπλῆ, ἀλλὰ καὶ θαυμάσια ὁμιλία τοῦ  ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, διὰ τῆς ὁποίας μᾶς ἀναλύει, ἑρμηνεύει καὶ ἀποκαλύπτει πολλὲς πτυχὲς τοῦ γεγονότος αὐτοῦ καὶ γενικότερα τῆς χριστιανικῆς ζωῆς.

Τ σημεριν εαγγέλιο μς προσφέρει μι μεγαλειώδη πόδειξη τς νάστασης το ΧριστοΜι πόδειξη πο πιστοποιεται μ τν πίστη το ποστόλου Θωμ, λλ κα μ τν πίστη χιλιάδων λλων χριστιανν π τν ρχ τς στορίας τς σωτηρίας σαμε σήμερα.

«Οσης ον ψας τ μρ κεν τ μι τν σαββτωνκα τν θυρν κεκλεισμνων που σαν ο μαθητα συνηγμνοι δι τν φβον τν ᾿Ιουδαων, λθεν  ᾿Ιησος κα στη ες τ μσονκα λγει ατος· ερνη μν» (ωάνκ’ 19).

 πρώτη μέρα τς βδομάδας εναι  πόμενη το ΣαββάτουΑτ εναι σαφς π τ κατ Μάρκον εαγγέλιο, που ναφέρεται:

«Κα διαγενομένου το σαββάτου… λίαν πρω τς μίας σαββάτων» (Μάρκ. ιστ’ 1-2).  μέρα ατ εναι  Κυριακήτότε πο ναστήθηκε  Κύριος νωρς τ πρωί. ργ τ βράδυ τς διας μέρας λοιπόνο μαθητς εχαν μαζευτε σ’ να σπίτι στ εροσόλυμα λοι μαζί, κτς π τν Θωμά.

λα εχαν γίνει σύμφωνα μ τν προφητεία: «πατάξω τν ποιμένα κα διασκορπισθήσονται τ πρόβατα» (Μάρκ. ιδ’ 27).

Ο πόστολοι μως δν ταν λογα ζαγι ν διασκορπιστον στος πέντε νέμουςΣυγκεντρώθηκαν λοι μαζ σ’ να σπίτι γι ν περιμένουν τς ξελίξεις κα ν στηρίξουν  νας τν λλο. πειδ φοβονταν τος ουδαίους εχαν κλειδώσει τν πόρτα. ναμφίβολα λοι τους εχαν ζωνταν στ μνήμη τν προφητεία το Διδασκάλου τους, ταν τος προειδοποιοσε πς θ τος παραδώσουν σ συνέδρια κα θ τος μαστιγώσουν στς συναγωγές (βλΜατθι 17). Δν ταν δυνατ ν ξεχάσουν τ φοβερ λόγια Του: «λλ’ ρχεται ρα να πς  ποκτείνας μς δόξ λατρείαν προσφέρειν τ Θε» (ωάνιστ’ 2).

 φόβος τν ποστόλων ατς τς μέρες, ταν μπροστ στ μάτια τους συντελέστηκαν τόσα παράλογα γκλήματα ναντίον το Διδασκάλου τους, ταν κάτι περισσότερο π κατανοητός. δύναμοι νθρωποι τανΤί λλο θ περίμεναν πό τούς αμοδιψες πρεσβυτέρους τν ουδαίων, φο γνώριζαν δη πόσο δίστακτοι ταν στ δίκη το ναμάρτητου κα παντοδύναμου Χριστοτο θαυματουργο;  Χριστς μως, κόμα κα μέσα στν τάφο τος εχε στ νο Τουγι ν μ πάθουν κανένα κακόΘ τος νίσχυε ν μν προδώσουν  νας τν λλο κα ν μ σκορπιστον στς τέσσερις γωνις τς γς προτο τν δον ζωνταν κα δοξασμένο.

Κα ν πο τώρατ τέταρτο βράδυ π τότε πο ο μαθητς χωρίστηκαν π τν Κύριό τους π τότε πο τν συνέλαβαν κα τν δήγησαν σ δίκη– κα τν πρώτη μέρα μετ τν νάσταση,  Κύριος μφανίστηκε μπροστά τους ζωντανς κα δοξασμένος. ρθε κοντά τους κα κάθησε στ μέση, ν ο πόρτες ταν κλειδωμένες. πως λα τ θαύματα το Κυρίου ησο ταν πολ προσεχτικ πολογισμένα γι ν βοηθήσουν τν νθρωπο, τσι γινόταν κα τώρα.  Εαγγελιστς δν φήνει κανένα περιθώριο μφιβολίας τι  Κύριος μπκε στ κλειδωμένο σπίτι θαυματουργικά.  Κύριος μφανίστηκε μπροστά τους μ’ ατν τν τρόποπρτα γι ν μ τος τρομάξει χτυπώντας τν πόρταΕχαν τρομοκρατηθε ρκετ πό τούς ουδαίους κι  Κύριος δν θελε ν τος τρομάξει περισσότεροοτε γι μι στιγμήΚι νας δεύτερος λόγοςπο εναι κα πι σπουδαος, ταν γι ν τος δείξει πς εχε νακτήσει τν παντοδυναμία Του, φο φαινομενικ ταν βοήθητος κα νικημένος τς τελευταες τρες μέρεςΚι ατ τ διατύπωσε πολ γρήγορα μετά: «δόθη μοι πάσα ξουσία ν οραν κα π γς» (Ματθ. κη’ 18).

Χωρς τ μεγάλο ατ θαμαπς θ μποροσε ν’ ποκαταστήσει τν κλονισμένη πίστη τν μαθητν Του  ΧριστόςΠς  κατακτημένος θ ‘δειχνε πς εναι ΝικητήςΠς θ μποροσε  περιφρονημένος,  μπαιγμένος,  βασανισμένος,  σταυρωμένος κα θαμμένοςν δείξει μ λλον τρόπο πς εναι δοξασμένοςΠς θ μποροσε ν πείσει μ λλον τρόπο τος φίλους Του πς τ πάθος κι  θάνατος δν εχαν φαιρέσει τίποτα π τ δύναμή Του, λλ’ ντίθετα, ς νθρωπος εχε πολ μεγαλύτερη δύναμηΚα κάτι τελευταοποι πλάσμα θ μποροσε ν’ ντισταθε στ θέλημα το Πανάγιου κα Πάναγνου Θεο;

 φύση λόκληρη ποτάσσεται στν γιότητα κα τν γνότητα. ταν  Χριστς ταν κόμα ντυμένος μ θνητ σμα,  θέλησή Του μποροσε ν ποτάξει τ θάλασσα κα τος νέμουςΠς θ μποροσαν λοιπν  ξύλινη πόρτα κα ο πέτρινοι τοχοι ν το ντισταθοντώρα πο εχε δοξασμένο σμα; ταν τ πιθυμε  κι ατ τ κάνει ταν πρέπει, πως σ’ ατν τν περίπτωση  κτίση λόκληρη εναι σ ν μν πάρχειΤ διάστημα κι  χρόνος,  πυκνότητα   ρευστότητα κάποιου πράγματοςτ ψος  τ βάθος, λα γίνονται δύναμα, νοιχτά, ποταγμένα κα νίκανα ν προβάλουν ποιαδήποτε ντίσταση.

Ερήνη μν!  Νικητς το θανάτου χαιρετ τ μικρ στρατό Του μ τ λόγια ατά. «Κύριος ελογήσει τν λαν ατο ν ερήν» (Ψάλμ. κ 10). π τ βάθος τν αώνων  προφήτης Δαββ προεδε τ χαρμόσυνη ατ στιγμή.
Ερήνη μνΑτς ταν νας συνηθισμένος χαιρετισμς στν νατολήΣτ χείλη το Χριστο τώρα μως ποκτοσε να διαίτερο περιεχόμενο κι να εδικ νόημαΝωρίτερατν ρα πο ποχωριζόταν τος μαθητές Του,  Κύριος εχε πε: «Ερήνην φίημι μνερήνην τν μήν δίδωμι μν μ ταρασσέσθω μν  καρδία» (ωάνιδ’ 27).

 Χριστς χυσε τ αμα Του μέσα στ δειο δοχεο το κόσμουΣτν κοιν κα συνηθισμένο χαιρετισμ δωσε οράνια γλυκύτητα. ταν ο νθρωποι χάνουν τν σωτερικ ερήνη τους κι ο πίγειες μέριμνες τος γονατίζουνλένε ερήνη μν, λλ προσφέρουν κάτι πο ο διοι δν χουν.  χαιρετισμς ατς οτε τ δική τους ερήνη μπορε ν’ αξήσει οτε τν ερήνη κείνων στος ποίους πευθύνονταιΤ λένε ατ π συνήθεια, π εγένεια, περίσκεπταχωρς νόημαΤ διο πράγμα λένε ταν μαζεύονται γι ν διασκεδάσουν  ν μηνύσουν κα ν’ πατήσουν  νας τν λλο.

 χαιρετισμς το Χριστο μως εναι διαφορετικός. κενος δίνει ατ πο πραγματικ χει.  δική Του ερήνη εναι  ερήνη το Νικητπο  νίκη Του εναι πλήρης, λοκληρωτική.  ερήνη Του πομένως εναι χαράθάρρος, γείαερήνη κα δύναμηΔν δίνει τν ερήνη Του πως κάνει  κόσμοςΔν τ δίνει πλ μ τ χείλη Του, λλά μ τν δια τν ψυχή Τουμ λη Του τν καρδι κα τ νο, πως  γάπη δίνεται στν γάπηΧαρίζοντάς τους τν ερήνη Τουτος μεταγγίζει μ’ να μυστηριώδη τρόπο τν παρξή Του.

Ατ εναι « ερήνη το Θεο  περέχουσα πάντα νον» (Φιλιπ. δ’ 7). Τέτοια ερήνη σηματοδοτε τ βασιλεία το Θεο μέσα στν ψυχ το νθρώπουΤέτοια ερήνη ταν τ μεσουράνημα,  καρπς κα τ στεφάνι τς πνευματικς ζως τν πρώτων χριστιανν.
Μ τν χαιρετισμ τν μαθητν Του  Κύριος θλησε ν τος πείσει πς δν ταν πνεμα, πως θ μποροσαν ν σκεφτον κάποιοι π’ ατος κείνη τ στιγμή (Λουκκδ’ 37), λλά πς ταν  ληθινς κα ζωντανς Κύριος κα Διδάσκαλός Τους.

«Κα τοτο επν δειξε ατος τς χερας κα τν πλευρν ατο. χάρησαν ον ο μαθητα δόντες τν Κύριον» (ωάνκ’ 20). Γιατί  Κύριος τούς δειξε τ χέρια κα τν πλευρά ΤουΠροφανς πειδ ατ εχαν δεχτε στ σταυρ τς πληγς π τ καρφι κα τ λόγχηΜ τ ν τος δείξει τς πληγς Του  Κύριος θλησε ν τος θυμίσει τί γινε στ σταυρ κα ν τος πείσει πς ταν ζωντανόςΝ τος πείσει πς ταν ατς  διοςΠοιός λλος θ μποροσε ν χει τς πληγς ατς στ χέρια κα τν πλευρά ΤουΝ τος θυμίσει πς θ ‘φερνε τ σημάδια τν πληγν κόμα κα τώρα πο εχε μεταβε στν θάνατη δόξα, ς αώνια μαρτυρίατς γάπης κα το πάθους Του γι τ νθρώπινο γένος.

Τότελοιπόν, φο ο μαθητς εδαν κι ναγνώρισαν τν Κύριό τουςχάρηκαν πολύΜ τν προνοητικότητά Του  Σωτήρας μας τος εχε προφητέψει νωρίτερα κόμα κι ατ τ στιγμ τς χαρς, ταν θ γύριζε γι ν συναντήσει τος μαθητές ΤουΑτ εχε γίνει λίγο πρν π τ πάθος Του, ταν ο μαθητς ταν περίλυποι. κενοςπο ς νθρωπος τν παραμον το πάθους Του εχε μεγάλη νάγκη π παρηγοριάξέχασε τν αυτό Του κι γωνιζόταν ν παρηγορήσει τος λυπημένους μαθητές Του: «Κα μες ον λπην μν νν χετε· πλιν δ ψομαι μς κα χαρσεται μν  καρδα» (ωάνιστ’ 22). Τώραμπροστά τους, παληθεύτηκε  θαυμαστ ατ προφητείαΟ θλιμμένες καρδιές τους γέμισαν ξαφνικ μ χαρ νεκλάλητη.

«Επεν ον ατος  ᾿Ιησος πλιν· ερνη μνκαθς πσταλκ με  πατρκγ πμπω μς» (ωάνκ’ 21). Γιατί  Κύριος λέει γι δεύτερη φορ ερήνη μν; πειδ θέλει ν τος πλίσει μ διπλ ερήνη γι τ μάχη πο τος περιμένει, κε πο τος στέλνει  διοςΤος δίνει πρτα ερήνη σωτερικ κι πειτα ερήνη ξωτερικήΜ λλα λόγιαερήνη μ τν αυτό τους κα ερήνη μ τν κόσμο.

ταν λέει ερήνη μν γιά πρώτη φοράτος δείχνει πς κενος,  Κύριός Τους, ταν μαζί τους σωματικ κα ψυχικά. θελε μ’ ατ ν τος πε«ταν χετε πόλεμο σωτερικ μ τ πάθητος λογισμος κα τς γκόσμιες πιθυμίες σας κι γ βρίσκομαι νάμεσά σας δηλαδ μέσα στς καρδιές σας μ φοβστε τίποτα. γώ εμαι  ερήνη,  Δημιουργς τς ερήνης στς καρδιές σας»Τώρα πο τος στέλνει στν κόσμο σ πόλεμο ξωτερικόμ τν κόσμο τος χαιρετ ξαν κα τος συνοδεύει μ ερήνη, στε ν μν φοβηθον τν κόσμο, λλ ν εναι καρτερικο στν πάλη κα ν σπέρνουν τν ερήνη στς καρδις τν νθρώπωνΤος χαρίζει ερήνη περάφθονηγιατί δν εναι μόνο γι τ δική τους νάγκηΠρέπει ν τ μεταφέρουν κα σ λλους, πως τος εχε προφητέψει νωρίτερα: «εσερχμενοι δ ες τν οκαν σπσασθε ατν λγοντες· ερνη τ οκ τοτ. ἐὰν μν   οκα ξα, λθτω  ερνη μν π’ ατν· ἐὰν δ μ  ξα,  ερνη μν πρς μς πιστραφτω» (Ματθ. ι’ 12-13).

 διπλ ερήνη μπορε ν ρμηνευτε κα ς δόσιμο τς ερήνης στν ψυχ κα τ σμα, πως ποστηρίζουν κάποιοι π τος γιους Πατέρες. μως  ερήνη το σώματος κα  ερήνη το κόσμου ντιπροσωπεύουν τν δια ερήνη, φο τί λλο εναι  κόσμοςπαρ « πιθυμία τς σαρκς κα  πιθυμία τν φθαλμν» (Α΄ ωάνβ’ 16);

φο τούς πλισε μ πλούσια τ διπλ ατ ερήνη,  Κύριος τος στέλνει στν κόσμοΜ ποι τρόπο τος στέλνει; «Καθς πέσταλκε μ  πατήρκγώ πέμπω μς» (ωάνκ’ 21).  Θες στειλε τν Υό Του π γάπη πρς κείνους πο τν στειλε· «ν τοτ στν  γπηοχ τι μες γαπσαμεν τν Θεν, λλ᾿ τι ατς γπησεν μς κα πστειλε τν υἱὸν ατο λασμν περ τν μαρτιν μν» (Α’ ωάνδ’ 10). π τν γάπη Του γι τ νθρώπινο γένος τώρα,  Κύριος ησος στέλνει τος μαθητές Του.  Πατέρας στειλε τν Υό Του στν κόσμο μ δύναμη κι ξουσία. «Πάντα σα χει  πατρ μά στι» (ωάνιστ’ 15), επε  διοςΚι λλο πάλι: «Πάντα μοι παρεδόθη π το πατρός μου» (Ματθ. ια’ 27).

 ναστημένος Κύριος δίνει στος μαθητς Του δύναμη κι ξουσία ν λύνουν κα ν δένουν, πως ποδείχτηκε λίγο ργότεραΕπε κόμα  Κύριος πς τν στειλε  Πατέρας χι γι ν κάνει τ δικό Του θέλημα, λλά τ θέλημα το ΠατρόςΜ τν διο τρόπο  Υἱὸς τώρα στέλνει τος μαθητς Του, χι γι ν κάνουν τ δικό τους θέλημα, λλ τ δικό Του.

 Υός στάλθηκε π τν Πατέρα στ γ, μως οτε γι μι στιγμή δέν χωρίστηκε π τν Πατέρα. «τι μόνος οκ εμί, λλ’ γ κα  πέμψας με πατήρ» (ωάνη’ 16). Μ τν διο τρόπο τώρα  Υός στέλνει τος μαθητές Του στν κόσμο λλά τούς πόσχεται πς θ εναι μαζί τους «ως τς συντελείας τν αώνων» (Ματθ. κη’ 20).

Κα γι ν διδάξει τν ταπείνωση στος περήφανους κι περίσκεπτους νθρώπους,  Υός ποδίδει λα τ ργα Του (βλΨε’ 19) κα τ διδασκαλία Του (βλ. ωάνζ’ 16) στν Πατέρα Του. Στος μαθητές Του διδάσκει τν ταπείνωσηλέγοντας: «Χωρς μο ο δύνασθε ποιεν οδέν» (ωάνιε’ 5).

Τος στέλνει μως κα ς πρόβατα ν μέσ λύκων, πως στάλθηκε κι  διοςΟ διοι ο μαθητς ταν μάρτυρες γι τν τρόποπο ο μαρτωλο ορλιαζαν σν λύκοι τς τελευταες μέρες Τουγι τ λυσσώδη κι αμοδιψή πιθυμία τους ν τν βασανίσουν ως θανάτουΤώρα μως εναι μπροστά τουςζωνταν μαρτυρία πώς, ταν ο μαρτωλο ετε ατοχειριάζονται ετε σκοτώνουν κάποιον λλονπάντα τν αυτ τους σκοτώνουν, χι τν λλον.  νίκη Του εναι βεβαίωση τς δικς τους μελλοντικς νίκης.

«Κα τοτο επν νεφσησε κα λγει ατος· λβετε Πνεμα Αγιον· ν τινων φτε τς μαρτας, φενται ατος, ν τινων κραττεκεκρτηνται» (ωάνκ’ 22-23). Εδαμε πς  Κύριος πρτα πλισε τος μαθητές Του μ ερήνη κα μετ στερέωσε τν πίστη τουςΠαραλλήλισε τν ποστολή τους μ τ δική Του κα τος στειλε μ τν διο τρόπο πο εχε στείλει κα τν διο  ΠατέραςΤώρα βλέπουμε πς τος πλίζει μ δύναμη κι ξουσίαΤος δωσε δύναμη μ τν πνοή Του κα ξουσία μ τ λόγια πο τος επε. κενος πο νακαίνισε τν κόσμο, ταν κα  Δημιουργός του.

ταν  Θες φτιαξε τν νθρωπο π τν πηλ τς γς, «νεφύσησεν ες τό πρόσωπον ατο πνοήν ζωςκα γένετο  νθρωπος ες ψυχν ζσαν» (Γέν. β’ 7).  νακαινιστής το κόσμου νεργε τώρα μ τν διο τρόπο. δωσε πνο ζως στος νθρώπους πο  μαρτία τος εχε κάνει δύναμουςΜ τ ζωοποι πνοή Του ναγενν, νακαινίζει κα νασταίνει κ νεκρν τς ναίσθητες ψυχς τν νθρώπων πο εναι δεμένες στ γ.  Κύριος νεφύσησε στος ποστόλους κα επε: «Λάβετε Πνεμα γιον».

Ατ εναι  πρώτη χορηγία το γίου Πνεύματος.
 δεύτερη θ γίνει τν πεντηκοστ μέρα π τν πιβλητικ ατ βραδυά.  πρώτη γινε γι ν ναζωογονήσει κα ν νισχύσει τος διους τος μαθητές.  δεύτερη φοροσε τν ποστολικ διακονία τους στν κόσμογι ν μεταδώσουν στος νθρώπους τ νέα ζωήΤος δωσε δύναμη μ’ ατν τν τρόπομαζ μ ξουσία ν συγχωρον  ν δεσμεύουν μαρτίες.

λήθειαπόσο ποφέρει  κόσμος πό τούς νθρώπους πο σφετερίζονται τν ξουσία χωρς ν ’χουν μέσα τους τ δύναμη το Θεοχωρς ν ‘χουν λάβει τ γιο Πνεμα! ταν  δύνατος νθρωπος ρπάζει τν ξουσία πο νήκει στος δικαστς κα τος πρεσβύτερουςεναι μάστιγα γι τν κόσμοΕναι να πτμα δεμένο στ σαμάρι νς χαλίνωτου λόγουΤ διο γίνεται μ τος εδωλολάτρεςπο τν ξουσία τν ρπάζουνΑτ μως δν πρέπει ν γίνεται νάμεσα σ χριστιανούς, που  Θες δίνει ξουσία σ κείνους πο πρωτύτερα δέχτηκαν τ γιο Πνεμα. Βλέπετε πς λα σχεδιάζονται κα τακτοποιονται μορφα στ βασιλεία πο δρύει  Χριστός.

Τν ξουσία το δεσμεν κα λύειντο ν συγχωρε κανες μαρτίες  χι,  Κύριος τν εχε ποσχεθε κα νωρίτερα στν πόστολο Πέτρο (βλΜατθιστ’ 19) κι ργότερα στος λλους ποστόλους (βλΜάρκιη’ 18).  Κύριος παναβεβαιώνει τώρα τν πόσχεσή Τουτν δια μέρα τς πανένδοξης νάστασής ΤουΑτ τ φορ δν ξεχωρίζει τν Πέτρο πό τούς λλους, λλά δίνει δύναμη κι ξουσία σ’ λους ξίσουχωρς διάκριση. Ποτ δν δωσε στν Πέτρο  Κύριος εδικ δύναμη κι ξουσία. Μόνο τν πόσχεσή Του δωσε διαίτερα στν Πέτροκι ατ τότε πο  πόστολος μπνεύστηκε κι δωσε τν μολογία πς  Χριστς εναι « υόςτο Θεο το ζντος» (Ματθ. ιστ’ 16). Σν νδειξη πιδοκιμασίας τς μολογίας Του, λλά κα γι ν στερεώσει τος λλους μαθητς στν πίστη κα μολογία ατή,  Κύριος δωσε στν Πέτρο τν πόσχεση το δεσμεν κα λύειν τς μαρτίεςπο ργότερα δωσε σ’ λους τούς μαθητές Του. τσιτν δια τ μέρα τς πανένδοξης νάστασής Του,  Κύριος ξισώνει λους τούς ποστόλους. κενοι ργότερα μετέδωσαν τ δύναμη κα τν ξουσία ατ στος διαδόχους τουςτος πισκόπους κι ο πίσκοποι στος ερεςΜ’ ατν τν τρόπο  ξουσία ατ εναι νεργ μέχρι σήμερα στν κκλησία το Χριστο.

«Θωμς δ ες κ τν δδεκα,  λεγμενος Δδυμοςοκ ν μετ’ ατν τε λθεν  ᾿Ιησος. 25 λεγον ον ατ ο λλοι μαθητα· ωρκαμεν τν Κριον.  δ επεν ατος· ἐὰν μ δω ν τας χερσν ατο τν τπον τν λωνκα βλω τν δκτυλν μου ες τν τπον τν λωνκα βλω τν χερ μου ες τν πλευρν ατοο μ πιστεσω» (ωάνκ’ 24-25). ν δν δ τ σημάδια π τ καρφι στ χέρια Τουεπε  Θωμς, ν δ βάλω  διος τ δάχτυλό μου στ σημάδια ατ κι ν δν κουμπήσω τ χέρι μου στν πλευρά Τουγι ν δ τ σημάδι τς λόγχηςδν θ πιστέψω.

«Δίδυμος»δν ταν τ παρατσούκλι το ΘωμΑτ ταν τ λληνικό του νομα. σως τ νομα ατ ν το δόθηκε π κάποια μυστικ κι νεξερεύνητη πρόνοιαγι ν δείξει τς δυ ψεις τς ψυχς τουτν μφιβολία κα τν πίστηΣ’ λο τ διάστημα πο κολουθοσε τν Χριστόδν βλέπουμε ν δίνεται διαίτερη μφαση οτε στν μφιβολία οτε στν πίστη τουΜόνο σ μι περίπτωση ναφέρεται τ προσωπικό του θάρρος κι  φοσίωσή του στν Κύριο, ν κι ατ φαίνεται ν προκύπτει π λλειψη κατανόησης.

Τ περιστατικ ατ γινε ταν μαθαν τν εδηση γι τ θάνατο το Λαζάρου κι  Κύριος επε στος μαθητές Του: «λλ’ γωμεν πρς ατόν».  Θωμς νόμισε πς  Κύριος τος καλοσε ν’ ποδεχτον τ δικό τους θάνατοΔν καταλάβαινε τότε πς γι τν Ζντα Κύριο δν πάρχουν νεκροίΔν μποροσε ν διαβλέψει βέβαια τν πρόθεση το Κυρίου ν’ ναστήσει τν ΛάζαροΓράφει  εαγγελιστής: «επεν ον Θωμς  λεγμενος Δδυμος τος συμμαθητας· γωμεν κα μες να ποθνωμεν μετ’ ατο» (ωάνια’ 16).

ν κα τ λόγια ατ δν επώθηκαν μ πίγνωση, ταν χαρακτηριστικ γενναίας κι φοσιωμένης καρδις.  Θωμς ταν μάρτυρας τς νάστασης το Λαζάρου, πως κα σ λλη περίπτωση τς νάστασης το γιο τς χήρας τς ΝαΐνΣτν νάσταση τς κόρης το αείρου δν ταν μπροστάμέσα στ δωμάτιο τς νεκρς κοπέλας. κε  Κύριος πρε μαζί Του μόνο τος τρες κορυφαίους μαθητές ΤουΔν ναφέρεται πουθεν μως πς διατύπωσε κάποια μφιβολία γι τ θαμα το Κυρίου.

Κα βέβαια ταν μάρτυρας σ’ λα τ μεγάλα θαύματα πο κανε  Κύριος τ χρόνια πο ταν μαζί ΤουΕχε κούσει τν προφητεία το Χριστο πς θ’ ναστηθε τν τρίτη μέραΤώρα κούει τος δέκα φίλους του ν λένε πς  Κύριος μφανίστηκε μπροστά τους ζωντανόςπς τος δειξε τς πληγές ΤουΕχε κούσει πς  Πέτρος κι  ωάννης βρκαν τν τάφο Του δειο, σως ν τ ‘χε κούσει ατ κι π τς μυροφόρες γυνακεςΕχε κούσει πς τν Κύριο τν εδε κι  Μαρία  Μαγδαληνή, κι τι συνομίλησε μαζί ΤουΕχε κούσει πίσης πς δυ μαθητς πήγαιναν πρς τος μμαος κα συνταξίδευαν μ τν ναστημένο Κύριο.

λ’ ατ τ γνώριζε  Θωμςμ φαίνεται πς  πίστη του δν ταν σταθερήδυσπιστοσεΔν τ πίστευε πειδ δν εχε δε ναστημένον τν ΚύριοΚα τ ξεκαθάρισε πς δν το φτανε ν δε τν Κύριο, θελε ν’ κουμπήσει κα τς πληγς στ χέρια Του. ν τ δε ατ κανες π τν νθρώπινη πλευράατ εναι μι σπάνια κι κατανόητη πιμον κι σχυρογνωμοσύνη στν πιστίαΜπορε ν κατανοηθε μως, ν τ δε κανες π τν πλευρ τς Θείας Πρόνοιας σταθερότητα τς πίστης ξαρτται π τ χάρη το Θεο.

Ποιόςμπορε ν μβαθύνει κα ν κατανοήσει τ δυσθεώρητα βάθη τς Θείας ΠρόνοιαςΠοιός μπορε ν βεβαιώσει πς  Θεόςμ τν πρόνοιά Τουδν θελε ν χρησιμοποιήσει τν πιστία το Θωμγι χάρη τς πίστης τν πολλνΣ κάθε περίπτωση δύο πράγματα χουν ποσαφηνιστε δ:  φοβερ σθένεια τς νθρώπινης φύσης, πως ποκαλύπτεται στν πεισματικ πιστία νς π τος ποστόλους (πο εχε μέτρητους λόγους ν πιστεύσει), καθς κι  πειρη σοφία κι γάπη το Θεο.

Μ τν καθαρότητα κα τν γιότητά Του  Θες δν χρησιμοποιε τ κακ γι ν βγάλει καλ ποτέλεσμαΔν χρησιμοποιε κακ μέσα γι ν πετύχει καλος στόχουςΜ τ σοφία κα τν γάπη Του γι τ νθρώπινο γένος διορθώνει τος κακούς μας τρόπους κα τος μεταποιε σ καλούς.

 Θωμς διαβεβαιώνει τος συμμαθητές Του πς δν θ πιστέψει στν νάσταση το Κυρίου Του ν δν βάλει τ δάχτυλό του στ σημάδια τν χεριν Του, «ες τν τύπον τν λων».

Σίγουρατ λέει ατ πειδ ο φίλοι του επαν πς  διος  Κύριος τος δειξε τς πληγς στ χέρια κα τν πλευρά Του. ς δομε τώρα πς πείθει  Κύριος τν πιστο Θωμά:

«Κα μεθ’ μρας κτ πλιν σαν σω ο μαθητα ατο κα Θωμς μετ’ ατν. ρχεται  ᾿Ιησος τν θυρν κεκλεισμνωνκα στη ες τ μσον κα επεν· ερνη μν» (ωάνκ’ 26). κτ μέρες ργότεραΚυριακ πάλιο μαθητς ταν συναγμένοιΜαζί τους ταν κα  ΘωμςΤότεκι ν ο πόρτες ταν πάλι κλεισμένες,  ησος μπκε μέσαστάθηκε νάμεσά τους κα επε: «ερήνη μν». λα γιναν πως κα τν πρώτη φορ πο μφανίστηκε μπροστά τους. λα· μόνο πο τώρα ταν κι  Θωμς μαζί τουςΦαίνεται πς  Κύριος θελε ν μφανιστε στν Θωμ κριβς πως κα στος λλουςγι ν πιβεβαιώσει στ δύσπιστο μαθητ λα κενα πο το διηγήθηκαν ο λλοι δέκα.

Γιατίπερίμενε  Κύριος ν περάσουν κτ μέρεςΓιατί δν μφανίστηκε νωρίτερα;

Πρτογι ν εναι λες ο συνθκες κι ο περιστάσεις κριβς διες. πως τν πρώτη φορ πο μφανίστηκε ταν Κυριακή, τσι πρεπε ν μφανιστε κα τώρα Κυριακή.

Δεύτερο, στε μ τν ναμον ν γίνει μεγαλύτερη  πιστία το Θωμ.

Τρίτο, γι ν μάθει στος μαθητς Του τν πομον κα τν καρτερία στν προσευχήπροκειμένου ν μεταδώσουν στ φίλο τους τ δική τους πίστηγιατί ο μαθητς σίγουρα θ προσεύχονταν ν μφανιστε ξαν  Κύριος γι χάρη το Θωμ.

Τέταρτο, γι ν συνειδητοποιήσουν ο μαθητς τν δυναμία τους ν πιστοποιήσουν τν νάσταση το Κυρίου χωρς τ δική Του βοήθεια.

Κα τελευταο, σως πειδ  ριθμς κτ ποδηλώνει τς σχατες μέρες, τν παραμον τς δεύτερης λευσης το Χριστοτότε πο νθρωποι σν τν Θωμ θ εναι πολ δύναμοι κα χλιαρο στν πίστη, θ καθοδηγονται μ βάση τς ασθήσεις τους κα θ πιστεύουν μόνο κενα πο ντιλαμβάνονται μ’ ατές (τς ασθήσεις τους).

Τότε ο νθρωποι θ λένε, πως κι  Θωμς: ν δν δδ θ πιστέψω. «Κα τότε κόψονται πσαι α φυλα τς γς κα ψονται τν υἱὸν το νθρώπου» (Ματθ. κδ’ 30).
«Ετα λγει τ Θωμ· φρε τν δκτυλν σου δε κα δε τς χερς μουκα φρε τν χερ σου κα βλε ες τν πλευρν μουκα μ γνου πιστος, λλ πιστς» (ωάνκ’ 27). Κι  Θωμς το πάντησε:  Κύριός μου κα  Θεός μου!

Τ δεύτερη φορ πο μφανίστηκε στος ποστόλους  Κύριος τ κανε μόνο γι τ ΘωμάΓι χάρη νς νθρώπου, νς μαρτωλο. κενος πο περιβάλλεται π γγελικος χορος πο τν μνον γαλλόμενοι, ς Νικητ το θανάτου, φήνει τ οράνια τάγματα κα σπεύδει ν σώσει τ να πρόβατοτ πολωλός.

ς τ δον ατ λοι ο νδοξοι κι ο δυνατο ατο το κόσμου πο ξεχνον τος δύνατους κα ταπεινος φίλους τουςπο τος ποφεύγουν μ ντροπ κα περιφρόνηση. ς τ δον ατ κι ς ντραπον π τ παράδειγμά ΤουΜ τν γάπη Του γι τ νθρώπινο γένος  Κύριος δν νιωσε οτε ντροπ οτε ταπείνωσηΜ τν γάπη Του γι τ νθρώπινο γένος κενος,  δοξασμένος κα παντοδύναμοςκατέβηκε γι δεύτερη φορ σ’  να ταπειν δωμάτιο στ εροσόλυμαΠόσο ελογημένο εναι τ δωμάτιο ατό, π’ που προέκυψαν γι τν νθρωπότητα περισσότερες ελογίες, π’ σες θ μποροσαν ν προκύψουν π’ λα τ παλάτια τν ατοκρατόρων!

Μόλις  Κύριος παρουσιάστηκε μπροστ στν Θωμά, κενος ναφώνησε μ χαρά: « Κύριός μου κα  Θεός μου!» Μ τ λόγια ατ  Θωμς μολόγησε τν Χριστ ς νθρωπο κα ς Θεό, ς να ζωνταν πρόσωποΜόνο  παφ μ τν ναστημένο Κύριο ταν ρκετ ν δώσει στν Θωμ τν ελογία το Πνεύματοςτν ναγέννηση τς ζως κα τν ξουσία το δεσμεν κα λύειν τς μαρτίεςκάτι πο κτ μέρες νωρίτερα εχε δώσει στος λλους μαθητς μ τ λόγο κα τν πνοή Του.

ταν  Κύριος βρισκόταν κόμα στ θνητ σμα Τουπροτο ναστηθεμποροσε ν θεραπεύσει τν αμορρούσα γυναίκα μόνο μ τ ν τς πιτρέψει ν’ γγίξει τ μάτιό ΤουΠολ περισσότερο τώραμ τ δοξασμένο κι ναστημένο σμα Τουμποροσε ν δώσει μόνο μ τν παφ στν Θωμ τν ξουσία πο εχε δώσει μ διαφορετικ τρόπο στος λλους ποστόλουςΔν ταν δύνατο βέβαια ν δώσει  Κύριος κα στ Θωμ δύναμη κι ξουσία μ τν διο τρόπο πο τν δωσε στος λλους ποστόλους, ν κι ατ δν ναφέρεται στ εαγγέλια. λλά εναι γνωστ πς δν καταγράφηκαν λα σα επε κι κανε  Κύριος μετ τν νδοξη νάστασή Του, πως διαβεβαιώνει  εαγγελιστς λίγο ργότεραΤ ξιοσημείωτο εναι πς  Θωμςμ τν να  τν λλο τρόπο, λαβε τν δια δύναμη κι ξουσία, πως κι ο λλοι μαθητέςΑτ εναι σαφς π τν ποστολική Του διακονία, π τ θαύματά του κα τ μαρτυρικό του θάνατο.

(π τ βίο το ποστόλου Θωμ μαθαίνουμε πς καταδικάστηκε σ θάνατο πειδ μολόγησε μ θάρρος κα παρρησία πς  Χριστς ναστήθηκεΠέντε στρατιτες ρμησαν τότε ναντίον το γενναίου στρατιώτη το Χριστο κα τν σκότωσαν μ τς λόγχες τους).

Γι ν’ ποκαταστήσει κα ν δραιώσει τν πίστη το Θωμ,  Κύριος τν πέπληξε εγενικά: «λγει ατ  ᾿Ιησος· τι ἑώρακς μεπεπστευκας· μακριοι ο μ δντες κα πιστεσαντες» (ωάνκ’ 29). σύΘωμτο επεμ πίστεψες περισσότερο μ τς ασθήσεις σουπαρ μ τ πνεμα σου. θελες μ τ ασθητήριά σου ν πειστεςγι’ ατ κι γ σο δωσα τν εκαιρία ν τ κάνεις ατόΚι σ πείστηκες μ τ ν μ δες κα ν μ γγίξεις. μωςμακάριοι ο μ δόντες κα πιστεύσαντεςΜακάριοι κι ελογημένοι εναι κενοι πο δν εδαν μ τ μάτια τους, λλά μ τ πνεμα τους κα πίστεψαν μ τν καρδιά τουςΜακάριοι εναι κενοι πο πιστεύουν στν Χριστ κα τ εαγγέλιό Του χωρς ν τν δον μ τ σωματικά τους μάτιαδίχως ν τν γγίξουν μ τ χέρια τουςΜακάριο εναι τ παιδ πο πιστεύει λα σα το λέει  μητέρα τουχωρς ν τ μφισβητήσει κα ν θελήσει ν τ πιβεβαιώσει μ τ μάτια  μ τ χέρια του. «στω δ λόγος μν ναί ναίο ο» (Ματθ. ε’ 37).

 Κύριος τ εχε πε πολλς φορς νωρίτερα πς θ’ ναστηθε κι πρεπε ν τν πιστέψουνΓι ν πειστον ο πιστοι μως κα ν δραιωθον στν πίστη ο λιγόπιστοι,  Κύριος δν περιορίστηκε μόνο σ σα προεπε γι τν κ νεκρν νάστασή Του, λλ κανε κα πολλς μφανίσεις μετ π’ ατήν. ταν πολ σπουδαο γι κενον, στε ο πόστολοικι π’ ατος ο πιστοίν’ ποκτήσουν δυνατ πίστη στν νάστασή ΤουΑτ εναι  βάση τς πίστης κι  εφροσύνη το χριστιανοΓι’ ατ κι  πάνσοφος Κύριος κανε τ πάντα γι ν κανοποιήσει τ πνεμα λλά κα τς ασθήσεις τν ποστόλων, στε κανενς  πίστη ν μν κλονιστεν μν μφιβάλει πς  Κύριος εναι ναστημένος κα ζωντανός.

ν κα «τ πνεμ στι τ ζωοποιον,  σρξ οκ φελε οδν» (ωάνστ’ 63) κα μ’ λο πο ο ασθήσεις μπορον ν ξαπατήσουν τν νθρωπο πι γρήγορα π τ πνεμα,  γλυκς Κύριος συγκατένευσε στν νθρώπινη δυναμία κα κανε ,τι ταν δυνατ γι ν κανοποιήσει κα τν ασθητ ντίληψη κα λογικ το νθρώπουΓι’ ατ κι  νάσταση το Χριστο παραμένει ς σήμερα τ πλέον ναμφισβήτητο γεγονς στν νθρώπινη στορίαΠοι λλο γεγονόςξεκινώντας π τ πώτατο παρελθόνπαραμένει τόσο φανερ κα προσεχτικ τεκμηριωμένο σο ατό;

«Πολλ μν ον κα λλα σημεα ποησεν  ᾿Ιησος νπιον τν μαθητν ατο,  οκ στι γεγραμμνα ν τ βιβλίῳ τοτ· 31 τατα δ γγραπται να πιστεσητε τι ᾿Ιησος στιν  Χριστς  υἱὸς το Θεοκα να πιστεοντες ζων χητε ν τ νματι ατο» (ωάνκ’ 30-31). Εναι φανερ πς δ  εαγγελιστς πρέπει ν μιλάει γι θαύματα πο κανε  Χριστς μετ τν νάστασηΑτ προκύπτει πρτα π τν φήγηση πο προηγήθηκεγι τν μφάνιση το ναστημένου ΚυρίουΦαίνεται πίσης π τς Πράξεις τν ποστόλων, που ναφέρεται πς  Κύριος «παρέστησεν αυτν ζντα μετ τ παθεν ατν ν πολλος τεκμηρίοιςδι’ μερν τεσσαράκοντα πτανόμενος ατος κα λέγων τ περ τς βασιλείας το Θεο» (Πράξ. α’ 3).

Πο χουν καταγραφε λ’ ατ τ ψευδ γεγονότα πο κανε τς σαράντα ατς μέρεςΠουθενά.  διος  ωάννης μολογε πς δν χουν γραφε λα σ’ ατ τ βιβλίο –τ εαγγέλιό του (βλ. ωάνκα’ 25).

Τέλος, τ τι  εαγγελιστς δ δν μιλάει μόνο γι τ θαύματα πο κανε μετ τν νάστασή Του κα γι σα κανε στ διάρκεια τς πίγειας ζως Τουφαίνεται π τ λόγια το διου το εαγγελιστμ τ ποα κλείνει κα τ εαγγέλιό του: «στι δ κα λλα πολλ σα ποησεν  ᾿Ιησος, τινα ἐὰν γρφηται καθ’ νοδ ατν ομαι τν κσμον χωρσαι τ γραφμενα βιβλα. μν» (ωάνκα’ 25). Οτε  κόσμος λόκληρος δν θ χωροσε τ βιβλία πο θ χρειάζονταν γι ν καταχωρηθον λα σα επε κα καμε  ησος.

Τ λόγια ατ ναφέρονται σ λα τ θαύματα πο κανε  Χριστς στ διάρκεια τς πίγειας ζως Τουτόσο πρν σο κα μετ τν νάστασή ΤουΤ λόγια το σημερινο εαγγελίου μως δν πρέπει ν ’χουν τ διο νόημα μ’ ατ πο τελειώνει  γιος ωάννης τ εαγγέλιο. πρχε κάποιος λόγος ν τ παναλάβει;

λα σα γράφτηκαν στ εαγγέλιο χουν να μοναδικ σκοπό: «να πιστεύσητε τι  ησος στιν  Χριστς  υἱὸς το Θεο». Ατ σημαίνειΜν περιμένετε λλον Μεσσία κα Σωτήρα το κόσμουΑτς πο ταν ν ρθει, ρθεΑτς πο προφήτεψαν ο προφτες το σραήλ, λλ κι ο Σίβυλλες το εδωλολατρικο κόσμου, μφανίστηκε στ’ λήθεια. λα σα γράφτηκαν, ταν πίσης, στε κα να πιστεύοντες ζων χητε ν τ νόματι ατοΜ τν πίστη ατήπο  Θωμς τν πιβεβαίωσε μ τς ασθήσεις τουθ χετε ζω αώνια.

π’ ατ φαίνεται πς τ καταληκτικ ατ λόγια το σημερινο εαγγελίου συνδέονται μ τ περιστατικ πο προηγήθηκεμ τν Θωμ κα τν πιστία του.  Κύριος δν μφανίστηκε στν Θωμ μόνο γι δική του χάρη, λλ γι τ χάρη λων κείνων πο ναζητον τν λήθεια κα τ ζωήΜ τν μφάνισή Του στν Θωμ  Κύριοςβοήθησε λους μς ν τν πιστέψουμε πι εκολα, ναστημένο κα ζωντανόΚα μ τν πίστη ατ ν συμμετάσχουμε στν αώνια λήθεια κα τν αώνια ζωή.

«ν τ νόματι ατο», προσθέτει  εαγγελιστήςΓιατί «ν τ νόματι ατο»; πειδ «κα οκ στιν ν λλ οδεν  σωτηρα· οδ γρ νομ στιν τερον π τν ορανν τ δεδομνον ν νθρποις ν  δε σωθναι μς» (Πράξ. δ’ 12). Γιατί «πς γρ ς ν πικαλέσηται τ νομα Κυρίου σωθήσεται» (Ρωμ. ι’ 13). Μόνο  ζω πο ναζητεται κα ποκτται στ νομα το Κυρίου ησο εναι ληθιν ζωήΚάθε λλη εναι θάνατος κα φθορά.

Στν νυδρη ρημι τς νθρώπινης στορίας,  ναστημένος Χριστς εναι  μόνη σίγουρη πηγ νερο πο ξεδιψάει κα ναζωογονε. τιδήποτε λλο θ φαίνεται σν πηγ νερο στν ταλαιπωρημένο κα διψασμένο ταξιδιώτηπο δν θ εναι πηγ λλ τ λαμπύρισμα τς καυτς μμουμι διαβολικ αταπάτη.

* * *

Τό βαθύτερο νόημα τς σημερινς εαγγελικς περικοπς χει σχέση μ τ σωτερικ δρμα τς ψυχς το νθρώπου. ποιος θέλει ν μφανιστε  ναστημένος Κύριος μέσα τουμ τ βοήθεια το γίου Πνεύματοςπρέπει ν κλειδαμπαρώσει τν πόρτα τς ψυχς τουν τν προστατέψει π τν εσβολ το ξωτερικοτο φυσικο κόσμου. πως γράφει  γιος Θεόληπτος στ Φιλοκαλία: «ποκτστε σοφία π τς μέλισσεςΜ τ πο θ δον σμνος π σφκες ν πετον γύρω τουςμένουν μέσα στν κυψέλη κι τσι διαφεύγουν τν κίνδυνο π τς πιθέσεις τους». Μ τν διο τρόπο ο πόστολοι προστατεύτηκαν π τος αμοδιψες κα λιστές ουδαίους.

Ο ουδαοι ντιπροσωπεύουν κατ κάποιο τρόπο τν λισμ κα τν ασθησιασμόΣ ψυχ μως πο διαφυλάσσεται μ ζλο κα κλειδαμπαρώνεται,  Κύριος θ μφανιστε ν δόξ.  δοξασμένος Νυμφίος θ’ ποκαλυφτε τότε στ συνετ νύμφη. ταν μφανίζεται  Κύριος,  φόβος το κόσμου ξαφανίζεται κι  ψυχ ερηνεύειΚι χι μόνο ερηνεύει.  Κύριος φέρνει πάντα μαζί Του πολλ κα διάφορα δρα, πως χαράδύναμη κα θάρρος. δραιώνει τν πίστη, νισχύει τ ζωή.

ταν  Κύριος μφανίζεται κα μς παρέχει λ’ ατ τ πολύτιμα δρακάποια μφιβολία ξακολουθε κόμα ν κρύβεται σ κάποια γωνι τς ψυχς μας γωνι ατ ντιπροσωπεύει τ δύσπιστο ΘωμάΓι ν φωτιστε κα ν θερμανθε κι  γωνι ατ μ τ χάρη το Κυρίουπρέπει ν πιμείνουμε στν προσευχ κα ν περιμένουμε μ μεγάλη πομονήΠρέπει ν μένουμε κλειδαμπαρωμένοι, προστατευμένοι π τν ξω κόσμο, π τς σωματικς πιθυμίες κα ρμές.

Τότε  Κύριος πο γαπ τ νθρώπινο γένος θ μς συμπονέσει κα θ εσακούσει τς προσευχές μαςΘ μφανιστε ξαν κα μ τ φιλεύσπλαχνη παρουσία Του θ φωτίσει κα τν τελευταία σκοτειν γωνι τς ψυχς μας. Τότε κα μόνο τότε θ μπορέσουμε ν πομε πς εμαστε ζωντανς ψυχς κα υο Θεο κατ χάρηΚι λ’ ατ μ τ χάρη το Κυρίου κα Σωτήρα μας ησο Χριστοστν ποο πρέπει  τιμ κα  προσκύνησημαζ μ τν Πατέρα κα τ γιο Πνεματν μοούσια κα διαίρετη Τριάδατώρα κα πάντα κα στος αἰῶνες τν αώνων. μήν.

 

πό το βιβλίο«ναστάσεως μέρα» κδόσειςΠέτρου Μπότση.

Πηγή: kantonopou