Ἡ παρουσία τοῦ Κυρίου στὴ
θεία εὐχαριστία δὲν εἶναι ἁπλὸς συμβολισμός, ἀλλὰ παρουσία πραγματική. Ὁ Κύριος μὲ ὅλη τὴν ὑπόστασή Του βρίσκεται πραγματικὰ στὸν ἄρτο καὶ τὸν οἶνο τῆς
Εὐχαριστίας κατὰ τὴ στιγμὴ τοῦ καθαγιασμοῦ τῶν τιμίων δώρων ἀπὸ τὸν ἱερέα. Ἡ ὁμολογία τοῦ Δοσιθέου Ἱεροσολύμων
περιγράφει ἄριστα τὸ ζήτημα:
«Τούτου ἐν τῇ ἱερουργίᾳ πιστεύομεν
παρεῖναι τὸν Κύριον Ἴησοὺν Χριστὸν οὐ τυπικῶς οὐδ' εἰκονικῶς οὐδὲ χάριτι ὑπερβαλλούσῃ,
ὡς ἐν τοῖς λοιποῖς μυστηρίοις, οὐδὲ κατὰ μόνην παρουσίαν, καθὼς τινες τῶν
Πατέρων εἰρήκασι περὶ τοῦ βαπτίσματος, οὐδὲ κατ' ἐναρτισμόν, ὥστε ἐνοῦσθαι τὴν
θεότητα τοῦ Λόγου τῷ προκειμένω τῆς εὐχαριστίας ἄρτῳ, καθὼς οἱ ἀπὸ Λουθήρου
λίαν ἀμαθῶς καὶ ἀθλίως δοξάζουσι, ἀλλ΄ ἀληθῶς καὶ πραγματικῶς, ὥστε μετὰ τὸν ἁγιασμὸν
τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου μεταβάλλεσθαι, μετουσιοῦσθαι, μεταποιεῖσθαι,
μεταρρυθμίζεσθαι τὸν μὲν ἄρτον εἰς αὐτὸ τὸ ἀληθὲς τοῦ Κυρίου σῶμα, ὅπερ ἐγεννήθη
ἐν Βηθλεεμ τῆς ἀειπαρθένου, ἐβαπτίσθη ἐν 'Ἰορδανη, ἔπαθε, ἐτάφη, ἀνέστη, ἀνελήφθη,
κάθηται ἐκ δεξιῶν τοῦ Θεοῦ καὶ πατρός, μέλλει ἐλθεῖν ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ·
τὸν δὲ οἶνον μεταποιεῖσθαι καὶ μετουσιοῦσθαι εἰς αὐτὸ τὸ ἀληθὲς τοῦ Κυρίου αἷμα,
ὅπερ κρεμαμένου ἀπὸ τοῦ σταυροῦ ἐχύθη ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς».
Ἀπὸ τὴν περιγραφὴ τῆς Ὁμολογίας
ἀνακύπτει ἀνάγλυφη ἡ περὶ θείας εὐχαριστίας ὀρθόδοξη διδασκαλία. Ὁ Χριστὸς στὴ
θεία εὐχαριστία δὲν εἶναι παρὼν τυπικὰ καὶ εἰκονικὰ ἢ μὲ τὸ πλήρωμα τῆς θείας
του χάριτος, ὅπως στὰ ὑπόλοιπα ἕξι μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ βρίσκεται ὁ ἴδιος
πραγματικὰ παρών, στὸν μὲν ἄρτο κατὰ τὸ ἄχραντο σῶμα του σὲ ὅλες τίς φάσεις τῆς
ἀναπτύξεώς του ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ γεννήθηκε ἀπό την Παρθένο μέχρι τῆς ἐκ δεξιῶν
τοῦ Πατρὸς καθέδρας του· στὸν οἶνο δέ, κατὰ τὸ αἷμα του ποὺ χύθηκε ἐπάνω στὸ
σταυρό.
(Ἀνδρέου
Θεοδώρου «Ἀπαντήσεις σὲ ἐρωτήματα συμβολικά», ἐκδόσεις Ἀποστολικὴ Διακονία,
σελ. 244-245).
