Δικαίωμα τοῦ Ἱεροσολύμων ἡ σύγκλησις Πανορθοδόξου
Γράφει ὁ Π. Κατραμάδος
Ἐπαληθεύεται ὁ «Ο.Τ.» διὰ ὅσα εἶχε γράψει εἰς τὸ κύριον ἄρθρον, ὅτι ὑπάρχουν καὶ Προκαθήμενοι ποὺ δὲν θὰ ἀκολουθήσουν τὸν Ἀθηνῶν Ἱερώνυμον. Ἰδού, ἀπεκαλύφθη μόνος του ὁ εἷς ἐξ αὐτῶν, παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ «Ο.Τ.» ἐκράτησε τὴν ἀνωνυμίαν, ὥστε νὰ διαφυλάξη μεταξὺ ἄλλων τὸ σχέδιον αἰφνιδιασμοῦ τοῦ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων, ὁ ὁποῖος ἐδήλωσεν ὅτι ἐπιθυμεῖ συγκέντρωσιν τῶν Προκαθημένων εἰς τὸ Ἀμμάν τῆς Ἰορδανίας, διὰ νὰ συζητήσουν διὰ τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας.
Ἐτρόμαξαν ὁρισμένοι μόνον μὲ τὴν ἰδέαν ὅτι κλονίζονται τὰ σχέδια τοῦ Φαναρίου καὶ ἔσπευσαν δι’ ἀλχημειῶν νὰ ἀποκλείσουν οἱανδήποτε δυνατότητα συγκλήσεως Συνόδου ἢ προσκλήσεως τῶν Προκαθημένων. Δὲν ἀπέχει πολὺ ἀπὸ τὸ νὰ ἀποφανθοῦν ὅτι δὲν ἔχει δικαίωμα οὔτε νὰ ἐκφέρη γνώμην!
Ὁ πρῶτος ὅμως ποὺ ἔσπευσε νὰ προκαταλάβη ἅπαντας καὶ νὰ ἐμποδίση οἱανδήποτε τοιαύτην ἐξέλιξιν ἦτο ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν(!), ὁ ὁποῖος ἐδήλωσεν εἰς τὸ orthodoxia.info τῆς 22ας Νοεμβρίου 2019:
«δὲν μπορῶ νὰ ἀπαντήσω σαφῶς, διότι δὲν ξέρω τὰ κριτήρια καὶ ἀπὸ ποῦ προέρχονται. Αὐτὴ ἡ τοποθέτηση τοῦ Πατριάρχου (σ.σ. Ἱεροσολύμων) δὲν ξέρουμε ἂν εἶναι ἐν γνώσει τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου. Δὲν μπορεῖ ὁ καθένας νὰ καλεῖ πανορθόδοξη σύνοδο. Εἶναι τὸ προνόμιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη. Ἂν ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης μᾶς καλέσει δὲν θὰ ποῦμε ὄχι, ἂν ὁποιοσδήποτε ἄλλος ὑπεύθυνος κάποιας Ἐκκλησίας μᾶς καλέσει, ἐγὼ θὰ πῶ ὄχι»
Ὁ ἀληθὴς λόγος, βεβαίως, αὐτῆς τῆς ἀρνήσεως ἦτο ἡ ἐπικοινωνία καὶ ἔπειτα ἡ ἐπίσκεψις αὐτοπροσώπως διὰ πολλοστὴν φορὰν τοῦ Ἀμερικανοῦ Πρέσβεως κ. Πάιατ εἰς τὸν Ἀρχιεπίσκοπον, ὁ ὁποῖος μετὰ τὸ πέρας τῆς συναντήσεως δὲν ἔκρυψεν ὅτι συνεζήτησαν διὰ τὸ Οὐκρανικόν. Εἰς αὐτὴν τὴν σχέσιν ἂς ἀναζητήση κανεὶς τὰ αἴτια τῆς συμπεριφορᾶς τοῦ Ἀρχιεπισκόπου.
Ὅσον ὅμως ἀφορᾶ εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν μέρος, μὲ τὰς δηλώσεις του ὁ Ἀθηνῶν ἐμαρτύρησεν ὅτι εἰς τὴν συνείδησίν του ὑπάρχουν δύο κατηγορίαι Προκαθημένων: ὑπέρ ἄνω ὅλων εἶναι ὁ Πατριάρχης Κων/λεως καὶ ὅλοι οἱ ἄλλοι εἶναι «ὑπεύθυνοι κάποιας Ἐκκλησίας»! Ἔχει δίκαιον;
Ὁ Ἀθηνῶν ἔχει ἄλλην γνώμην ἀπὸ τὸν Ἀθηνῶν
Ὁ πολυγραφότατος Καθηγητὴς τῆς Θεολογίας καὶ μετέπειτα Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν Χρυσόστομος Παπαδόπουλος εἰς τὸ πόνημά του «Ἡ Ἐκκλησία Ἱεροσολύμων», γράφει:
«Ὁσάκις δὲ παρίστατο ἀνάγκη ἵνα ἐμφαντικώτερον ἡ Ἐκκλησία ἀντιπαραταχθῆ κατὰ τῶν αἱρετικῶν, οἱ Πατριάρχαι τῶν Ἱεροσολύμων ἢ παρεκάθηντο ἐν Συνόδοις ἢ αὐτοὶ οὗτοι συνεκάλουν Συνόδους ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ αὐτῶν. Οὕτω δέ, ὅταν κατὰ τὴν δεκάτην ἑβδόμην ἑκατονταετηρίδα ὁλόκληρος ἡ Ἀνατολὴ καὶ ἡ Δύσις ἐσείετο περὶ τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίλλου Λουκάρεως, Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, τέσσαρες Πατριάρχαι τῶν Ἱεροσολύμων, ὁ Θεοφάνης, ὁ Παΐσιος, ὁ Νεκτάριος καὶ ὁ Δοσίθεος ἔλαβον ἐνεργὸν καὶ δραστήριον μέρος ἐν τῇ ἐκτάκτῳ ἐκείνῃ κινήσει, ἥτις ἐπικατέλαβε τότε τὴν ἡμετέραν Ἐκκλησίαν…».
Ἑπομένως, ἡ νέα κίνησις αὐτὴ τοῦ Ἱεροσολύμων Θεοφίλου ὑπάγεται κανονικῶς εἰς ὅσα ἡ ἱστορία ἔχει ἀφήσει ὡς παρακαταθήκην εὐθύνης ἔναντι τῆς Ἐκκλησίας.
Ἐδίκασε τὸν Κωνσταντινουπόλεως δίς!
Ἐν συνεχείᾳ ὁ κυρὸς Χρυσόστομος ἀναφέρει δύο περιπτώσεις ὅπου προεδρεύοντος τοῦ Ἱεροσολύμων ἐκρίθη ἡ ὀρθοδοξία τοῦ Κωνσταντινουπόλεως. Ἄρα κανεὶς δὲν εἶναι ὑπεράνω κανενὸς καὶ καθένας ποὺ ἐκτρέπεται κρίνεται καὶ καταδικάζεται, ἂν εἶναι ἔνοχος ὑπὸ Συνόδου:
«…ἡ ἐν Ἰασίῳ, τῷ 1642, προεδρεύοντος τοῦ Πατριάρχου Ἱεροσολύμων Θεοφάνους, Σύνοδος… ἀποδείξασα τὴν νοθείαν τῆς ὁμολογίας, κατεδίκασε μὲν καὶ ἀνεθεμάτισε ταύτην, ἠθώωσεν ὅμως τὸν Κύριλλον…
Ὁ περὶ τὸ ὄνομα ὅμως τοῦ Κυρίλλου Λουκάρεως ἀγὼν εἰσέτι δὲν εἶχε λήξει, διὸ καὶ μετὰ 30 ἔτη ὁ μέγας Πατριάρχης Δοσίθεος τῷ 1672 ἐκάλεσε τὴν ἐν Ἱεροσολύμοις Σύνοδον…».
Συνεκάλεσε Πανορθόδοξον τὸ 1672
Τὸ παρὸν ζήτημα ὅμως ποὺ ἀπασχολεῖ τὴν δημοσιότητα εἶναι ἂν ὁ Ἱεροσολύμων δύναται νὰ συγκαλέση τοὺς Προκαθημένους. Ὡς μᾶς πληροφορεῖ ἡ ἱστορία ὄχι μόνον Προκαθημένους ἀλλὰ Πανορθόδοξον -πολυπληθῆ- δύναται νὰ συγκαλέση καὶ μάλιστα διὰ σοβαρώτερα θέματα ὡς αὐτὰ τῆς πίστεως (ὅπως καὶ κάθε Προκαθήμενος καὶ ἐλλείψει αὐτοῦ οἱοσδήποτε Ἱεράρχης):
«Ἐν ἁπάσῃ τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ διέπρεπε τότε ὁ Δοσίθεος Πατριάρχης Ἱεροσολύμων, μέγας πατὴρ τῆς Ἐκκλησίας, ὅστις μόνος τότε ἀντελαμβάνετο σαφῶς τὴν ὅλην σημασίαν τῶν ζητημάτων, εἰς ἃ ἔδει νὰ ἀπαντήση ἐπισήμως ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία… διὰ τοῦτο ὁ Δοσίθεος ἀπεφάσισε νὰ συγκαλέση κατὰ Μάρτιον 1672 τὴν ἐν Ἱεροσολύμοις Σύνοδον. «Θέαμα μεγαλοπρεπέστατον, λέγει ὁ Μᾶρκος Ρενιέρης, διότι τότε ἑβδομήκοντα καὶ εἷς Πατριάρχαι, Ἀρχιερεῖς καὶ ἄλλοι τῆς Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας λειτουργοὶ συνῆλθον εἰς Ἱεροσόλυμα, ἐν ταῖς χώραις ταῖς καθιερωθείσαις ὑπὸ τῶν παθῶν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, προεδρεύοντος τοῦ περιφανοῦς Δοσιθέου τοῦ τῆς ἱερᾶς πόλεως Πατριάρχου…».
Παρὰ τὰς δυσκολίας τῆς ἐποχῆς συνῆλθον ὅσοι ἠδύναντο καὶ αὐτοὶ ἔφθασαν τοὺς ἑβδομήκοντα, ἐνῶ τόση ἦτο ἡ ἀποτυχία τῆς «Συνόδου τοῦ Ζηζιούλα» εἰς Κολυμβάριον, ὥστε παρ’ ὅλας τὰς ἀνέσεις μόνον οἱ διπλάσιοι συνεκεντρώθησαν.
Ὑπὲρ τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς Ὀρθοδοξίας
Ἡ πρωτοβουλία τοῦ Ἱεροσολύμων ἄφησεν ἀνεξίτηλον τὴν σφραγῖδα της εἰς τὴν Ἐκκλησίαν καὶ τὴν Ἑλλάδα. Αὐτὸ προϋπέθετεν ἀνθρώπους ἀταλαντεύτους εἰς τὴν πίστιν. Ἂν ὁ Ἱεροσολύμων μὲ ἀκεραιότητα ἀναλάβη αὐτὴν τὴν ἀποστολὴν ἐν ὄψει τοῦ τόσο μεγάλου κινδύνου παγιώσεως σχίσματος εἰς τὴν Ὀρθοδοξίαν, τότε αὐτὸς θὰ γράψη ἱστορίαν καὶ ὄχι βεβαίως ἡ ψευδοαυτοκεφαλία τοῦ Φαναρίου μὲ κίνητρον «καραμέλες»…:
«…Ἡ δὲ Γαλλία… ἐκ παντὸς τρόπου ἐπροστάτευσε διὰ τοῦ πρέσβεως αὐτῆς Ὀλιβιέρου Νοαντὲλ τὴν ἐπίσημον ἐκείνην τῆς Ἀνατολικῆς Ἐκκλησίας Σύνοδον καὶ ἐβοήθησε τὴν Ἑλλάδα νὰ ἐγείρη τὸν τελευταῖον τοῦτον προμαχῶνα τῆς πίστεως αὐτῆς»…
… Εἰς τὸν Δοσίθεον, τὸν τοσαῦτα κατὰ Λατίνων γράψαντα, ἐδίδετο ἤδη ἀφορμὴ οὐ μόνον τὸν προτεσταντισμὸν νὰ ἐλέγξη, ἀλλὰ καὶ ἐξ ὀνόματος ἁπάσης τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας νὰ διατυπώση τὴν διδασκαλίαν τῆς ὀρθοδόξου πίστεως… Ἐντεῦθεν ἡ μεγίστη σημασία τῆς Συνόδου ἐκείνης καὶ τοῦ ὅρου αὐτῆς, ὅστις ἔκτοτε ὡς συμβολικὸν βιβλίον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας κατέστη γνωστὸς ὑπὸ τὸ ὄνομα «Ὁμολογία Δοσιθέου»…».
Ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης Ἱεροσολύμων!
Ἡ πνευματικὴ ἐμβέλεια τῆς «Μητρός τῶν Ἐκκλησιῶν» καὶ ὁ ἀγὼν ὑπὲρ τῆς πίστεως καθιστοῦσε τοὺς Πατριάρχας Ἱεροσολύμων τῷ ὄντι «Οἰκουμενικούς», διότι ἁπλὰ ὁ τίτλος δὲν προσδίδει τὴν ἰδιότητα. Οἰκουμενικὸς εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος συντάσσεται μὲ τὴν διδασκαλίαν καὶ τὸν βίον τῶν Οἰκουμενικῶν Διδασκάλων τῆς Ἐκκλησίας:
«…Οὕτως ἡ Ἐκκλησία Ἱεροσολύμων διὰ τῶν Πατριαρχῶν αὐτῆς προήσπιζε τὴν Ὀρθοδοξίαν, οὕτως οἱ μεγάλοι ἐκεῖνοι Πατριάρχαι ἀνεφαίνοντο κοινοὶ προστᾶται τῆς ὅλης Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας… ὁπουδήποτε κἄν μετέβαινον οἱ ἀοίδοιμοι Πατριάρχαι (ἐνν. Ἱεροσολύμων) δὲν ἠρκοῦντο ἁπλῶς εἰς τὴν περὶ τῆς ἑαυτῶν Ἐκκλησίας μέριμναν, ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν ἁπασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν. Ἐντεῦθεν δὲ οὐ μόνον ἐν Κωνσταντινουπόλει καὶ ἐν Μολδοβλαχίᾳ καὶ ἐν ἁπάσαις ταῖς χώραις ἡμῶν οὕτω πῶς ἐπολιτεύοντο οἱ Πατριάρχαι, ἀλλὰ καὶ ἐν αὐτῇ τῇ Ἰβηρίᾳ καὶ ἐν αὐτῇ ἔτι τῇ Ρωσσίᾳ, εἰς ἥν αὐτοπροσώπως πολλάκις μετέβαινον οἱ Πατριάρχαι…».
Τὸ Κίεβον δικαιοδοσία τοῦ Ἱεροσολύμων;
Τὸ Φανάρι ἰσχυρίζεται ὅτι μὲ μίαν «Πρᾶξιν» τὸ Κίεβο τοῦ ἀνήκει. Ἡ ἱστορία ἀποδεικνύει ὅμως τὸ ἀντίθετον:
«… Καθ’ ὁδόν, ἐν Κιέβῳ εὑρισκόμενος, ἵδρυσε τὴν ἐκεῖ μεγάλην θεολογικὴν σχολήν, ἀποκατέστησε καὶ ἐχειροτόνησε τὸν Μητροπολίτην Κιέβου Πέτρον τὸν Μογίλαν καὶ ἑτέρους ἐπισκόπους ἐν τῇ Μικρᾷ Ρωσσίᾳ, ἔνθα ἐπολεμεῖτο ἡ Ὀρθοδοξία, καὶ πολλὰ κατορθώσας ὑπὲρ αὐτῆς…».
Τὸ Φανάρι «χρωστᾶ» εἰς τὸν Ἱεροσολύμων
Ἀλλὰ ὑπὸ τὴν σκέπην του εἶχεν ὁ Ἱεροσολύμων καὶ τὴν Κωνσταντινούπολιν, πρᾶγμα τὸ ὁποῖον ἀποδεικνύει ποία εἶναι ἡ «Μήτηρ τῶν Ἐκκλησιῶν»:
«…Πατριάρχης τῆς Ἱερουσαλὴμ ὤν, ζητεῖ νὰ προλάβη τὰς ταραχάς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως ὁ Δοσίθεος καὶ τῷ 1692 ἐνεργεῖ, ἵνα οἱ Πατριάρχαι Κωνσταντινουπόλεως ὦσιν ἰσόβιοι, ἵνα προληφθῆ τὸ ἐκ τῶν συχνῶν ἀλλαξοπατριαρχικῶν κακόν… Τὴν αὐτὴν μέριμναν ὑπὲρ τῆς ὅλης Ἐκκλησίας ἐπεδείξαντο καὶ οἱ μετὰ τὸν Δοσίθεον Πατριάρχαι…ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων Κύριλλος οὐ μόνον ἐν Παλαιστίνῃ ἵδρυσε πανταχοῦ σχολάς, ἀλλὰ καὶ ἐν Κωνσταντινουπόλει…».
Κέντρον τῆς ὅλης Ὀρθοδοξίας
Ὁπωσδήποτε δὲν ὑπάρχει «κέντρον» εἰς τὴν Ἐκκλησίαν. Ὡστόσον, δίκην «κέντρου» καθίσταται ὄχι ὅποιος ἐπικαλεῖται ψευδοπρονόμια, ὡς πράττει σήμερα ὁ «Πάπας τῆς Ἀνατολῆς», ἀλλὰ ἐκεῖνος ποὺ ἀναλώνεται εἰς τὸν προμαχῶνα τῆς Ὀρθοδοξίας:
«Οὕτω δὲ ὁ ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας εἰδικὸς ἀγὼν δὲν ἔληξεν εἰσέτι, ἀλλ’ ἐξακολουθεῖ καὶ δέον ἂν ἐξακολουθήσῃ γενναιότερον ἐν τῷ μέλλοντι, μετὰ νέων καὶ μεγάλων δυνάμεων τῆς Ἁγιοταφικῆς Ἀδελφότητος, δι’ ὧν θὰ δυνηθῇ καὶ πάλιν ἡ Ἐκκλησία Ἱεροσολύμων νὰ καταστῇ περίσκεπτον καὶ περιφανὲς κέντρον τῆς ὅλης Ὀρθοδοξίας, ὁποῖον ὑπῆρξε κατὰ τοὺς τελευταίους τούτους τέσσαρας αἰῶνας, παρὰ τὰς πανδείνους καὶ παγχαλεπωτάτους συνθήκας τοῦ ἱστορικοῦ βίου αὐτῆς».
Ἄμεσα Πανορθόδοξος
Ἀπὸ τὴν ἀρχὴν ποὺ προέκυψε τὸ Οὐκρανικὸν ἡ αὐθόρμητος καὶ ὁμόφωνος πρότασις ὅλων ἦτο νὰ συγκληθῆ Πανορθόδοξος διὰ τὴν ἐπίλυσίν του. Αὐτὸς ποὺ ἔθεσε βέτον ἦτο ὁ Κωνσταντινουπόλεως, διότι ἤθελε νὰ ἐκδικηθῆ τὴν Ρωσίαν, ποὺ δὲν προσῆλθεν εἰς τὴν «Σύνοδον τοῦ Ζηζιούλα» εἰς Κολυμβάριον.
Οὔτε τώρα θὰ συμφωνήση, διότι θεωρεῖ ὅτι ὅλη ἡ Ἐκκλησία τοῦ ἀνήκει. Ὑπενθυμίζομεν ὅτι πρὸ διετίας εἰς τὴν σύναξιν τῆς Ἰνδίκτου εἰς τὸ Φανάρι εἶχε δηλώσει ὅτι ἀκόμη καὶ τὸ Κατὰρ εἶναι κανονικὰ δικαιοδοσία τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως!
Ὁ Κωνσταντινουπόλεως ὀφείλει νὰ μὴ εἶναι ἀχάριστος καὶ νὰ ἀναγνωρίση ἐμπράκτως τὰ ὅσα ἔχει προσφέρει τὸ Πατριαρχεῖον Ἱεροσολύμων καὶ ὀφείλει νὰ συναινέση εἰδάλλως καταβαραθρώνει ἔτι περαιτέρω τὸ Φανάρι.
Εἶναι ὅμως καὶ μοναδικὴ εὐκαιρία δι’ ἅπασαν τὴν Ἐκκλησίαν μία σύναξις, διὰ τῆς ὁποίας καὶ μόνον εἶναι δυνατόν νὰ δοθοῦν διέξοδοι. Ἂν κάποτε τὸ ζήτημα ἦτο δογματικὸν καὶ ὁ Ἱεροσολύμων συνεκάλεσε «Πανορθόδοξον», σήμερα ποὺ εἶναι δικαιοδοσιακὸν κανεὶς δὲν δύναται νὰ σταθῆ ἐμπόδιον προφασιζόμενος ἀνυπόστατα προνόμια. Ἁρμόζει εἰς ἐκκλησιαστικοὺς ἄνδρας νὰ μὴ ἐγείρουν δικαιολογίας ἀλλὰ εἴτε νὰ παραιτηθοῦν, ἐφόσον δὲν ἀνταποκρίνονται εἰς τὸ καθῆκον τους, εἴτε νὰ ὁμολογήσουν ὅτι δέχονται ἐντολάς μόνον ἀπὸ τὰς ΗΠΑ…
