Περί χειροτονιών υπό αιρετικών Επισκόπων, ενεργούντων εντός της Εκκλησίας


Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

Χειροτονίες που έγιναν από μη καθηρημένους Επισκόπους, οι οποίοι δεν εξήλθαν της Εκκλησίας, έστω και αν υπήρξαν αιρετικοίουδέποτε αμφισβητήθηκαν από την Εκκλησία και ούτε τέθηκε θέμα οικονομίας γι’ αυτές τις χειροτονίες.

«Αι χειροτονίαι Κληρικών Ορθοδόξων  γενόμεναι υπό Επισκόπων αιρετικών μεν, αλλ’ ενεργούντων εντός της Εκκλησίας, ουδέποτε ετέθησαν εν αμφιβόλω υπό της Εκκλησίας, ουδ’ εχρειάσθη δι’ αυτάς εφαρμογή “οικονομίας’’»*, επισημαίνει ο Γέροντας Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος.  Δυστυχώς εξακολουθούν να προβάλλονται λανθασμένα οι περιπτώσεις του Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων  και Αγίου Ανατολίου Κωνσταντινουπόλεως, καθότι αυτό υπηρετεί τη μονομέρεια στο “Ουκρανικό’’.  Το “ενεργούντων εντός της Εκκλησίας’’, που επισημαίνει ο Γέροντας Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος εκφράζοντας τη θέση της Εκκλησίας μας, γιατί το προσπερνούν;

Αυτό με σαφήνεια το τονίζει ο π. Επιφάνιος.  Η αξιολόγηση αντιθέτων επισημάνσεων ως δήθεν αποτελεσμάτων “εμπεριστατωμένης μελέτης’’, ουδόλως δύναται να καταρρίψει τις ορθές εκκλησιαστικές επισημάνσεις του π. Επιφανίου. 

Δυστυχώς το “Ουκρανικό’’,  πέραν των άλλων ατόπων και του λυπηρού κλονισμού της Εκκλησιαστικής ενότητας, έγινε αφορμή κατάρριψης, με ενθουσιαστικό τρόπο μάλιστα, ορθών εκκλησιαστικών επισημάνσεων του π. Επιφανίου, του μεγάλου αυτού Κανονολόγου της Εκκλησίας μας, ο οποίος υπέδειξε τον εκκλησιαστικό τρόπο ερμηνείας των Ιερών Κανόνων. 

«Άλλο ο κηρύσσων μεν αιρετικά φρονήματα, αλλά μη εξελθών εκ της Εκκλησίας, μηδέ αποκοπείς υπ’ αυτής, και άλλο ο εξελθών αυτοβούλως εκ της Εκκλησίας (και ιδρύσας ίδίαν “Εκκλησίαν” ή προσχωρήσας εις ετέραν τοιαύτην, αιρετικήν ή σχισματικήν), ή αποκοπείς υπό της Εκκλησίας κατόπιν δίκης ή καταδίκης»*, σημειώνει ο Γέροντας Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος. Σαφέστατα ο Γέροντας Επιφάνιος διακρίνει τις χειροτονίες που έγιναν υπό μη καθηρημένων Επισκόπων και μη εξελθόντων εκ της Εκκλησίας.

Είναι ξεκάθαρο αυτό που τονίζει ο π. Επιφάνιος με το “μη εξελθών εκ της Εκκλησίας’’ και το “μηδέ αποκοπείς υπ’ αυτής’’.  Επίσης είναι ξεκάθαρο αυτό που τονίζει με το “εξελθών αυτοβούλως εκ της Εκκλησίας (και ιδρύσας ιδίαν “Εκκλησίαν’’).  Αυτοί και αυτοβούλως εγκατέλειψαν την Εκκλησία και ιδίαν σχισματικήν “Εκκλησίαν” ίδρυσαν.  Πώς λοιπόν ανακάλυψαν τέτοια “συνέχεια”, οι εμμένοντες στη μονομέρεια στο “Ουκρανικό”;

Δυστυχώς εφευρέθηκαν άτοπα επιχειρήματα από τη μονομέρεια στο “Ουκρανικό”, για να δικαιολογηθεί η θέση, ότι δεν χρειαζόταν ούτε χρήση οικονομίας για τις “χειροτονίες” που έγιναν από καθηρημένους σχισματικούς, ομιλώντας περί συνέχισης της Αποστολικής διαδοχής στους καθηρημένους σχισματικούς, με την έννοια της συνέχισης της χάριτος της Αρχιερωσύνης και μετά τις καθαιρέσεις, οι οποίες μάλιστα έγιναν Πανορθοδόξως αποδεκτές.

Σε επιστολιμαία απάντηση του o Γέροντας Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος, στην εφημερίδα “Η Φωνή της Ορθοδοξίας”,   ανέφερε μεταξύ άλλων τα εξής:

«Υπήρξαν κατά καιρούς Επίσκοποι, και μάλιστα και Πατριάρχαι, οι οποίοι, παρόλον ότι περιέπεσαν εις αιρέσεις, τας οποίας εκήρυττον δημοσία, εν τούτοις δεν καταδικάσθηκαν μέχρις του θανάτου αυτών, αλλ’ απέθανον επισκοπεύοντες ή πατριαρχεύοντες!» Οι χειροτονίες των σχισματικών έγιναν υπό κανονικών Επισκοπευόντων; Γιατί προβάλλουν τέτοιες απαράδεκτες θέσεις;

Το ότι δεν υπήρχε κατά τη λανθασμένη άποψή τους, ούτε χρεία οικονομίας, καθότι δεν διεκόπη η Αποστολική διαδοχή, όπως ισχυρίζοντο αναφερόμενοι σε αδιάκοπη Αρχιερωσύνη, οδηγούσε παρεπόμενα στην εξουδετέρωση της βαρύτατης εκκλησιαστικής ποινής της καθαίρεσης.  Θεωρήθηκαν κατ’ ουσίαν οι καθαιρέσεις των σχισματικών ως μηδέποτε υπάρξασες.  Με τέτοια χαλαρότητα είδαν τον εμπαιγμό του Αγίου Πνεύματος εκ μέρους των καθηρημένων σχισματικών, αυτών που χωρίς Αρχιερωσύνη και Ιερωσύνη ξεγελούσαν το πλήθος πιστών που τους ακολούθησαν στο έγκλημα του σχίσματος, ότι δήθεν τελούσαν τα Άγια Μυστήρια της Εκκλησίας μας.

Έχουν αντιληφθεί σε τι ατραπούς οδήγησαν με τέτοιες “εμπεριστατωμένες μελέτες”, όσους τους ακολούθησαν στο ζήτημα τούτο;  Στην  περίπτωση του Ουκρανικού είχαμε καθαιρέσεις αποδεκτές από ολόκληρη την Εκκλησία για το “έγκλημα του σχίσματος” κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο.   Τουλάχιστον  γι’ αυτούς που παρέσυραν με τις απαράδεκτες θέσεις τους, η πρέπουσα ανασκευή είναι επιβεβλημένη.  Κάποιοι όμως και μυριάδες φορές να διαβάσουν αυτά που επισημαίνει ο Γέροντας Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος για το θέμα τούτο εκφράζοντας τη θέση της Εκκλησίας μας, δεν πρόκειται να υπάρξει εκ μέρους των οποιαδήποτε φιλότιμη προσπάθεια ανασκευής. 

* “Τα δύο άκρα” ,  Αρχιμανδρίτου Επιφανίου Ι. Θεοδωροπούλου, Έκδοσις Ιερού Ησυχαστηρίου Κεχαριτωμένης Θεοτόκου Τροιζήνος.

Πηγὴ ἐδῶ.