Οἱ Ἅγιοι Κλήμης καὶ Ἀγαθάγγελος οἱ Μάρτυρες
Ἀγαθαγγέλου καὶ Κλήμεντος αἱμάτων,
Τὸ τοῦ ξίφους δίψαιμον ἐπλήσθη στόμα.
Εἰκάδι δ’ ἐτμήθητε τρίτῃ, Ἀγαθάγγελε, Κλήμη.
Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυρας Κλήμης καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἄγκυρα, ἀπὸ πατέρα Ἐθνικὸ καὶ μητέρα Χριστιανή, ποὺ ὀνομαζόταν Εὐφροσύνη. Σὲ ἡλικία δώδεκα ἐτῶν ἐκάρη μοναχὸς καὶ σὲ ἡλικία εἴκοσι ἐτῶν χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος Ἀγκύρας.
Ὁ μακάριος Ἱερομάρτυρας γνώρισε σὲ ὅλη του σχεδὸν τὴ ζωὴ τὸ μαρτύριο. Ὑπέστη παντοειδεῖς καὶ φρικώδεις βασάνους ἐπὶ αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) καὶ αὐτοκράτορα Μαξιμιανοῦ (285 – 305 μ.Χ.). Πράγματι, ὁ ἀγώνας του πρὸς τοὺς τυράννους κράτησε ἐπὶ εἴκοσι ὀκτὼ ὁλόκληρα χρόνια, χωρὶς νὰ διακόπτεται.
Στὴ φυλακὴ τῆς Ρώμης τὸν κρέμασαν σὲ ἕνα ξύλο καὶ τοῦ ξέσκισαν τὸ σῶμα μὲ σιδερένια νύχια, τὸν κτύπησαν μὲ πέτρες, τὸν ἔδεσαν σὲ τροχὸ ποὺ γυρίζοντας τοῦ συνέτριψε τὸ σῶμα, τοῦ συνέτριψαν τὰ σαγόνια καὶ τοῦ ἔβγαλαν τὰ δόντια. Ἔτσι λοιπόν, ὁ Ἱερομάρτυς Κλήμης, ἀφοῦ γνώρισε κάθε μορφὴ μαρτυρίου, ἀφοῦ ἔλεγξε μὲ τοὺς λόγους του καὶ τὸ ἅγιο παράδειγμά του τοὺς δυσεβεῖς καὶ ἀφοῦ μὲ τὴν ὑπομονὴ καὶ καρτερία του κατέπληξε καὶ αὐτοὺς τοὺς Ἀγγέλους, ἔλαβε τὸ στέφανο τῆς οὐράνιας δόξας.
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Ἀγαθάγγελος καταγόταν ἀπὸ τὴν Ρώμη. Ὅταν ὁ Ἅγιος Κλήμης ἦταν φυλακισμένος στὴ Ρώμη, πρῶτος ὁ Ἅγιος Ἀγαθάγγελος καὶ ἔπειτα ἄλλοι, ποὺ πίστεψαν στὸν Χριστό, προσῆλθαν στὴ φυλακὴ καὶ τοὺς βάπτισε.
Ὅλους αὐτοὺς ποὺ βαπτίσθηκαν, ὁ εἰδωλολάτρης αὐτοκράτορας τοὺς ἀποκεφάλισε. Μόνο ὁ Ἅγιος Ἀγαθάγγελος δραπέτευσε καὶ ἀνέβηκε κρυφὰ στὸ πλοῖο, στὸ ὁποῖο οἱ στρατιῶτες τοῦ Μαξιμιανοῦ θὰ ἔβαζαν τὸν Ἅγιο Κλήμεντα, γιὰ νὰ τὸν στείλουν δέσμιο στὴ Νικομήδεια. Μόλις μπῆκε στὸ πλοῖο ὁ Ἱερομάρτυς Κλήμης, ὁ Ἅγιος Ἀγαθάγγελος ἔπεσε στὰ πόδια του. Ὁ Κλήμης χάρηκε ποὺ εἶδε τὸν Ἀγαθάγγελο ἐκεῖ καὶ θεώρησε τὸν πόθο του νὰ μαρτυρήσει γιὰ τὸν Χριστὸ ὡς εὐλογία Θεοῦ.
Ἐπάνω στὸ πλοῖο καὶ οἱ δυὸ Ἅγιοι ὑπέστησαν φοβερὰ βασανιστήρια, ὥσπου ἔφθασαν στὴν Ἄγκυρα καὶ παρεδόθησαν στὸν Λούκιο, τὸν τοπικὸ ἄρχοντα. Τὰ φρικώδη βασανιστήρια ἄρχισαν. Τοὺς κρέμασαν σὲ ξύλο, τοὺς ἔκαψαν μὲ ἀναμμένες λαμπάδες τὰ πλευρά, τοὺς τρύπησαν μὲ πυρακτωμένα σουβλιὰ τὰ χέρια ἀνάμεσα στὰ δάκτυλα, τοὺς ἔριξαν σὲ ἀσβέστη ἐπὶ δύο ἡμέρες, τοὺς κτύπησαν μὲ ράβδους, ἔμπηξαν στὴ γῆ ἀκόντια μὲ τὶς αἰχμές τους πρὸς τὰ πάνω καὶ τοὺς ξάπλωσαν ἀπάνω στὶς αἰχμές, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ κατατρυπηθοῦν τὰ σώματά τους καὶ νὰ τοὺς προκληθοῦν ἀφόρητοι πόνοι. Ἰδιαίτερα τοῦ Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου περιέλουσαν τὸ κεφάλι μὲ λιωμένο μολύβι.
Στὴν συνέχεια τοὺς ἔδεσαν στὸ λαιμὸ μυλόπετρες καὶ τοὺς ἔσυραν στοὺς δρόμους τῆς πόλεως.
Ὕστερα ἀπὸ ἐντολὴ τοῦ Λουκίου καὶ οἱ δυὸ Ἅγιοι ἀποκεφαλίσθηκαν. Μαζί τους ἀποκεφαλίσθηκαν καὶ οἱ ὑπόλοιποι ἄνδρες, γυναῖκες καὶ παιδιὰ ποὺ εἶχαν πιστέψει στὸν Χριστό.
Ἡ Σύναξή τους τελεῖται στὸ Μαρτύριο, τὸ ὁποῖο βρίσκεται στὴν περιοχὴ Εὐδοξίου, πέραν τοῦ Ἀνάπλου καὶ στὴν Ἐκκλησία τῆς Ἁγίας Εἰρήνης, τῆς παλαιᾶς καὶ τῆς νέας.
Ναὸ τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ἀνήγειρε ὁ αὐτοκράτορας Βασίλειος Β’ (976 – 1025 μ.Χ.) στὰ ἀνάκτορα, ἐντὸς τοῦ ὁποίου φυλασσόταν ἡ κάρα τοῦ Ἁγίου μὲ ἄλλα ἱερὰ λείψανα. Ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 10ου αἰώνα μ.Χ. ἡ σύναξη τῶν Ἁγίων ἄρχισε νὰ τελεῖται στὴ μονὴ τοῦ Πατριάρχη Εὐθυμίου (907 – 912 μ.Χ.), ποὺ βρισκόταν στὴν περιοχὴ τῶν Ὑψωμαθείων Κωνσταντινουπόλεως, στὴν ὁποία, τὸ ἔτος 907 μ.Χ., ὁ Μητροπολίτης Ἀγκύρας Γαβριὴλ δώρισε τὸ ὠμοφόριο τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος καὶ λείψανα τοῦ Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου.
Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος. Ἦχος δ’.
Κλῆμα ὁσιότητος, καὶ στέλεχος ἀθλήσεως, ἄνθος ἱερώτατον, καὶ καρπὸς ὡς θεόσδοτος, τοῖς πιστοῖς πανίερε, ἡδύτατος ἐβλάστησας. Ἀλλ’ ὡς Μαρτύρων σύναθλος, καὶ Ἱεραρχῶν σύνθρονος, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ὡς ἀγαθῶν ἀγγελιῶν προμηθέα, τῆς πρὸς ἡμᾶς τοῦ Ἰησοῦ εὐσπλαγχνίας, χαρμονικῶς ὑμνοῦμέν σε Μαρτύρων στερρέ· σὺ γὰρ Ἀγαθάγγελε, ἐναθλήσας νομίμως, στάσεως ἠξίωσαι τῆς Ἀγγέλων ἀξίως· μεθ’ ὧν πρεσβεύοις πάντοτε Χριστῷ, πάσης ῥυσθῆναι, ἡμᾶς περιστάσεως.
Κοντάκιον τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Τῆς ἀμπέλου γέγονας τίμιον κλῆμα, τοῦ Χριστοῦ πανεύφημε, Κλήμη πολύαθλος ὀφθείς, σὺν τῷ συνάθλῳ τε ἔκραζες· Χριστὸς Μαρτύρων φαιδρὸν ἀγαλλίαμα.
Κοντάκιον τοῦ Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἐν ἀθλήσει ἄγγελος μάκαρ ἐδείχθης, ἐνεγκὼν ὡς ἄσαρκος, τῶν ἀλγηδόνων τὰς ποινάς· ὅθεν Χριστὸς Ἀγαθάγγελε, ὑπερφυοῦς σε ἠξίωσε χάριτος.
Μεγαλυνάριον τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος.
Βότρυας ἐνέγκας ζωοποιούς, ἄθλων γεωργίᾳ, ὥσπερ ἄμπελος εὐκαρπής, οἶνον ἀποστάζεις, ἀρρήτου κοινωνίας, μυσταγωγὲ τοῦ Λόγου, Κλήμη πανάριστε.
Μεγαλυνάριον τοῦ Ἁγίου Ἀγαθαγγέλου.
Φέγγει ἀληθείας καταυγασθείς, υἱὸς φωτὸς ὤφθης, δι’ ἀγώνων μαρτυρικῶν· ὅθεν ὡς Χριστοῦ σε, γενναῖον στρατιώτην, ὑμνοῦμεν ἐπαξίως, ὦ Ἀγαθάγγελε.
Ὁ Ὅσιος Διονύσιος ὁ ἐν Ὀλύμπῳ
Eν σαρκί ως άσαρκος έζησας πάτερ,
Και τοις ασάρκοις νυν συνευφραίνη νόοις.
Ὁ Ἅγιος Διονύσιος γεννήθηκε περὶ τὸ ἔτος 1500 στὸ χωριὸ Σκλάταινα τῆς ἐπαρχίας Φαναρίου Καρδίτσας, ποὺ σήμερα ὀνομάζεται Δρακότρυπα, ἀπὸ γονεῖς πτωχοὺς ἀλλὰ εὐσεβεῖς, τὸν Νικόλαο καὶ τὴ Θεοδώρα, οἱ ὁποῖοι τὸν ἀνέθρεψαν μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου. Μετὰ τὸν θάνατο τῶν γονέων του καὶ σὲ νεαρὴ ἡλικία μετέβη στὰ Μετέωρα, ὅπου καὶ ἔγινε Μοναχός. Ἀργότερα κατέφυγε στὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ χειροτονήθηκε Διάκονος καὶ Πρεσβύτερος.
Διακατεχόμενος ἀπὸ τὸν πόθο τὴ ἐρημικῆς ζωῆς ἵδρυσε κοντὰ στὴ Μονὴ Καρακάλλου ἕνα μικρὸ κελί, στὸ ὁποῖο μόναζε καὶ κοντὰ σὲ αὐτὸ ἔκτισε καὶ ἕνα μικρὸ ναὸ ἀφιερωμένο στὴν Ἁγία Τριάδα.
Στὴν συνέχεια ἐπισκέφθηκε τὰ Ἱεροσόλυμα γιὰ νὰ προσκυνήσει τοὺς Ἁγίους Τόπους. Ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων ἐξετίμησε τόσο πολὺ τὴν πνευματικότητα τοῦ Ἁγίου ἀσκητοῦ, ὥστε τὸν παρότρυνε νὰ μείνει κοντά του γιὰ νὰ τὸν ἀναδείξει διάδοχό του. Παρὰ τὶς προτροπὲς ὅμως καὶ τὰ δελεάσματα ἐκεῖνος ἐπέστρεψε στὸ ἡσυχαστήριό του. Χρημάτισε δὲ καὶ γιὰ λίγο ἡγούμενος τῆς Μονῆς Φιλοθέου Ἁγίου Ὄρους, πρὸς ἐνίσχυση τῆς ὁποίας δὲν δίστασε νὰ ταξιδέψει μέχρι τὴν Κωνσταντινούπολη.
Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἡγουμενίας του στὴ Μονὴ Φιλοθέου ἄλλαξε τὴν τάξη αὐτῆς ἀπὸ βουλγαρικὴ σὲ ἑλληνική. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ δυσαρέστησε κάποιους, οἱ ὁποῖοι ζητοῦσαν συνέχεια ἀφορμὲς νὰ δημιουργοῦν ζητήματα καὶ νὰ προκαλοῦν σκάνδαλα. Γι’ αὐτὸ ὁ Ἅγιος θεώρησε καλὸ νὰ ἀπέλθει, περὶ τὸ 1524, σὲ σκήτη ποὺ ἦταν κοντὰ στὴν Βέροια, ὅπου καὶ διοργάνωσε τὴ μοναστικὴ ζωή. Ἀνακαίνισε τὸ Ναὸ τοῦ Τιμίου Προδρόμου καὶ ἀνέπτυξε πλούσια διδακτικὴ καὶ φιλανθρωπικὴ δράση. Ἐπισκέφθηκε ὡς προσκυνητὴς καὶ πάλι τὰ Ἱεροσόλυμα, μὲ ἀφορμὴ τὴν ἐκεῖ Σύναξη τῶν Πατριαρχῶν Κωνσταντινουπόλεως, Ἀλεξανδρείας, Ἀντιοχείας καὶ Ἱεροσολύμων καί, ἀφοῦ δέχθηκε τὶς εὐλογίες καὶ παραινέσεις τους, ἐπέστρεψε στὴν Βέροια.
Κατ’ ἐκεῖνο τὸν καιρὸ κοιμήθηκε ὁ Ἐπίσκοπος Βεροίας, οἱ δὲ πρόκριτοι καὶ κάτοικοι τῆς περιοχῆς προσπάθησαν νὰ πείσουν τὸν Ἅγιο νὰ γίνει Ἐπίσκοπός τους. Ἐκεῖνος ὅμως, ποθώντας τὴν ἡσυχία καὶ τὴν ἔρημο, ἔφυγε καὶ πῆγε σὲ μία δυσπρόσιτη περιοχὴ τοῦ Ὀλύμπου, ὅπου ἵδρυσε τὴ μονὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος. Σὲ κάποιο διωγμὸ τῶν Τούρκων ἐγκατέλειψε γιὰ λίγο τὴ μονὴ καὶ κατέφυγε στὸ Πήλιο, κοντὰ στὴ Ζαγορά. Ἐκεῖ ἔκτισε Ἐκκλησία καὶ κελιά.
Ἀπὸ ἐκεῖ, μὲ τὴν παράκληση τοῦ λαοῦ γιὰ τὴν ἀνομβρία, ποὺ ἀκολούθησε τὴν φυγή του, ὁ Ὅσιος ἐπέστρεψε στὸν Ὄλυμπο, περὶ τὸ 1542, γενόμενος δεκτὸς ὄχι μόνο ἀπὸ τὸν λαὸ ἀλλὰ καὶ τὸν Τοῦρκο ἄρχοντα, ὁ ὁποῖος ἐγγράφως τοῦ ἔδωσε τὴν ἄδεια νὰ ἀνεγείρει ναὸ καὶ κελιά.
Ἡ ἁγιότητα τοῦ Ὁσίου καὶ τὰ παρ’ αὐτοῦ ἐπιτελούμενα θαύματα, διαθρυλούμενα εὐρέως σὲ ὅλη τὴ γύρω περιοχὴ καὶ τὴ Μακεδονία, ὁδηγοῦσαν πολλοὺς μέχρι τῆς ἀπομακρυσμένης μονῆς του, γιὰ νὰ λάβουν τὴν εὐλογία του, νὰ ζητήσουν τὴ συμβουλή του, νὰ θεραπευθοῦν ἀπὸ ἀσθένειες καὶ νὰ ὠφεληθοῦν πνευματικά. Καὶ ὁ Ὅσιος στήριζε τὴν πίστη τους, κράτυνε τὴν ὑπομονή τους, θέρμαινε τὴν ἀγάπη τους, ἀνταποκρινόμενος στὶς ἀπαιτήσεις τῆς ψυχῆς τους ἀλλὰ καὶ στὶς ὑλικές τους ἀνάγκες. Ἐδῶ ὁ Ἅγιος ἔζησε σὰν ἐπίγειος ἄγγελος καὶ γρήγορα συγκέντρωσε γύρω τοῦ πλῆθος μοναχῶν, ποὺ ἔκανε τὴν μονὴ πραγματικὴ Λαύρα. Ὡστόσο, ὁ ἴδιος προτιμοῦσε νὰ μένει στὰ σπήλαια τῆς περιοχῆς καὶ νὰ ἀσκεῖται στὸ γνόφο τῆς νοερᾶς προσευχῆς. Κάποιες φορές, ἐνῶ ἐρχόταν ἀπὸ τὰ σπήλαια, τὸν εἶχαν δεῖ νὰ λάμπει ὁλόκληρος, λουσμένος μέσα στὸ ἀναστάσιμο φῶς τοῦ μέλλοντος αἰῶνος. Ὁ Θεὸς τὸν προίκισε μὲ ἔκτακτα καὶ ὑπερφυσικὰ χαρίσματα. Ὑπῆρξε προορατικὸς καὶ θαυματουργός, ἐνῶ ἦταν ἀκόμη στὴ ζωή.
Ὁ Ἅγιος δὲν παρέλειπε νὰ περιέρχεται τὰ γύρω χωριά, γιὰ νὰ κηρύξει, νὰ ἐξομολογήσει καὶ νὰ στηρίξει τοὺς σκλαβωμένους Ἕλληνες.
Ὁ Ὅσιος Διονύσιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη καὶ ἐνταφιάσθηκε ἀπὸ τοὺς μοναχοὺς στὸ κάτω μέρος τῆς βόρειας πτέρυγας τοῦ ἐσωτερικοῦ τοῦ Καθολικοῦ τῆς μονῆς. Ὁ τάφος του ἀπέπνεε εὐωδία καὶ χάρη καὶ ἀπὸ τότε ἀπέβη πηγὴ δυνάμεως καὶ ἰαμάτων γιὰ τοὺς πιστούς.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τοῦ Ὀλύμπου οἰκήτωρ Πιερίας ἀγλάϊσμα, καὶ τῆς ἐπωνύμου Μονῆς σου ἱερὸν περιτείχισμα, ἐδείχθης Διονύσιε σοφέ, βιώσας ὥσπερ Ἄγγελος ἐν γῇ, καὶ παρέχεις τὴν σὴν χάριν τοῖς εὐλαβῶς, προστρέχουσι τῇ σκέπῃ σου. Δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἐγκρατείας σκάμμασι Πάτερ ἐκλάμψας, τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὤφθης δοχεῖον καθαρόν, Πάτερ σοφὲ Διονύσιε, πταισμάτων λύσιν ἡμῖν ἐξαιτούμενος.
Μεγαλυνάριον.
Λάμψας ἐν Ὀλύμπῳ ἀσκητικῶς, θαυμάτων ἀκτῖσι, καταυγάζεις ὡς ἀληθῶς, πᾶσαν Πιερίαν, πιστῶς ἀνευφημοῦσαν, θεόφρον Διονύσιε, τοὺς ἀγῶνάς σου.
Ὁ Ὅσιος Εὐσέβιος
Δεῦρο πρὸς ἡμᾶς εἰς τὰ τερπνὰ τοῦ πόλου,
Εὐσεβίῳ λέγουσιν οἱ τερπνοὶ Νόες.
Ο Όσιος Ευσέβιος ήταν κλεισμένος μέσα σ' ένα κελί πολύ μικρό και σκοτεινό, επειδή δεν είχε κανένα παράθυρο, και εκεί σκληραγωγούσε με διάφορες ασκήσεις το σώμα του.
Ύστερα από συνεχή παρακίνηση ενός πνευματικού του αδελφού, του Αμμιανού (ή Αμμωνίου), πήγε σε μοναστήρι για να δεχτεί την προστασία και την ηγουμενία των αδελφών. Εκεί ζούσε με πραότητα, ταπεινοφροσύνη και πολλή άσκηση. Έτρωγε κάθε τρεις ή τέσσερις ημέρες. Είχε σιδερένια ζώνη στη μέση του και βαρεία αλυσίδα στο λαιμό του.
Όταν κάποιος τον κατηγόρησε γι' αυτό, ο Ευσέβιος απάντησε: «Το κάνω αυτό για να αποφύγω τις παγίδες του διαβόλου, που προσπαθεί να με στερήσει από μεγάλα πράγματα. Δηλαδή τις αρετές, τη σωφροσύνη και τη δικαιοσύνη, Γι' αυτό λοιπόν και εγώ, έστησα πόλεμο εναντίον του μ' αυτά τα μικρά κακοπαθήματα, διότι αν με νικήσει δεν θα υπερηφανευθεί πολύ, αν όμως νικηθεί από μένα, θα είναι για γέλια, επειδή ούτε στα μικρά μπόρεσε να με νικήσει».
Έτσι λοιπόν θεάρεστα αφού έζησε ο όσιος Ευσέβιος, παρέδωσε ειρηνικά την ψυχή του στον Κύριο κατά τον 4ο αιώνα μ.Χ.
Ὁ Ὅσιος Μαϋσιμᾶς ὁ Σύρος
Γλώσσαις λαλῶν πρὶν Μαϋσιμᾶς τῶν Σύρων,
Γλώσσαις, λαλεῖ νῦν, Ἀγγέλων πρὸς Ἀγγέλους.
Ὁ Ὅσιος Μαϋσιμᾶς ἢ Μαϊουμᾶς κατοικοῦσε στὴν Κύρρο, κωμόπολη τῆς Συρίας, κοντὰ στὴν Ἀντιόχεια. Ἦταν πολὺ μέτριος στὴν κατὰ κόσμον παιδεία, ἀλλὰ διακρίθηκε στὴν ἐνάρετη ζωὴ καὶ τὴν κατὰ Θεὸν σοφία. Ἀκολούθησε τὸν μοναχικὸ βίο καὶ τὸ κελί του ἔμενε πάντα ἀνοιχτὸ γιὰ τοὺς φτωχοὺς καὶ τοὺς ξένους. Ποτὲ δὲν κρατοῦσε τίποτε γιὰ τὸν ἑαυτό του. Τὸ ψωμὶ καὶ τὸ λάδι ποὺ τοῦ πρόσφεραν, ἐκεῖνος τὰ μοίραζε σὲ ὅσους εἶχαν ἀνάγκη.
Στὸ Συναξάρι ἀναφέρεται ὅτι εἶχε δύο πιθάρια. Τὸ ἕνα ἦταν γεμάτο σιτάρι καὶ τὸ ἄλλο γεμάτο λάδι. Καὶ τὰ ἀγαθὰ αὐτὰ εἶχαν εὐλογηθεῖ ἀπὸ τὸν Θεό, ὥστε, ἐνῶ ὁ Ὅσιος συνεχῶς προσέφερε, τὰ πιθάρια παρέμεναν γεμάτα, ὅπως τὰ δοχεῖα τῆς χήρας ἀπὸ τὰ Σάρεπτα, ποὺ ἔτρεφε μὲ τὸ ἀλεύρι καὶ τὸ λάδι τὸν Προφήτη Ἠλία. Ὁ Ὅσιος Μαϋσιμᾶς εἶχε σὲ ὅλη τὴ ζωὴ μόνο ἕνα ἔνδυμα. Ὅταν τὸ ἔνδυμά του τρυποῦσε σὲ κάποιο μέρος, ἕραβε πάνω στὶς τρύπες ἄλλα μπαλώματα. Τὰ φιλάνθρωπα ὅμως ἔργα του ἦταν πολλὰ καθημερινά. Ὅταν μάλιστα κάποτε πληροφορήθηκε ὅτι ὁ ἄρχοντας τῆς πόλεως καταπίεζε τοὺς φτωχοὺς γεωργούς, ἐκεῖνος δὲν δίστασε νὰ παρουσιασθεῖ ἐνώπιόν του μὲ τὰ πτωχικά του ράκη καὶ νὰ τοῦ δώσει μαθήματα δικαιοσύνης καὶ φιλανθρωπίας.
Ὁ Ὅσιος Μαϋσιμᾶς, ἀφοῦ ἔζησε θεοφιλῶς, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.
Ὁ Ὅσιος Σαλαμάνης ὁ Ἡσυχαστής
Οἴχῃ χαμερποῦς καὶ χαμαιζήλου βίου,
Ὑψηλὲ πράξει καὶ λόγῳ Σαλαμάνη.
Ὁ Ὅσιος Σαλαμάνης καταγόταν ἀπὸ μία κωμόπολη, ποὺ ἦταν χτισμένη στὴ δυτικὴ ὄχθη τοῦ ποταμοῦ Εὐφράτη καὶ ὀνομαζόταν Καπερσανᾶ. Ἐπειδὴ ἀγάπησε τὴν ἐρημικὴ ζωή, ἀκολούθησε τὴν ὁδὸ τῆς μοναχικῆς πολιτείας καὶ ἔστησε τὸ κελί του κοντὰ στὸν ποταμὸ Εὐφράτη.
Ὁ Ἐπίσκοπος τῆς πόλεως, ποὺ πληροφορήθηκε τὴν ἀρετὴ τοῦ Ὁσίου, πῆγε ὁ ἴδιος νὰ τὸν συναντήσει, γιὰ νὰ τὸν πείσει νὰ δεχθεῖ τὴν ἱεροσύνη, ἀλλὰ ἐκεῖνος ἀρνήθηκε καὶ ἀρκέσθηκε στὴν ἡσυχία, τὴν προσευχὴ καὶ τὴν μελέτη τοῦ θείου λόγου. Ἔτσι παρηγοροῦσε κατὰ Θεὸν καὶ ὁδηγοῦσε τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων στὸν Χριστό.
Στὸ Συναξάρι ἀναφέρεται ὅτι μία φορὰ πῆγαν ἐκεῖ οἱ ἄνθρωποι ἀπὸ τὴν κωμόπολη τῆς καταγωγῆς του, ποὺ τὸν ἤθελαν κοντά τους καὶ χωρὶς ἐκεῖνος νὰ ἀντισταθεῖ ἢ νὰ συγκατατεθεῖ, τὸν πῆραν καὶ τὸν ἔφεραν στὴν κωμόπολή τους, ὅπου ἔκτισαν ἕνα κελὶ καὶ τὸν ἔκλεισαν ἐκεῖ. Καὶ στὸ κελὶ αὐτὸ ὁ Ὅσιος διέμενε μὲ ἡσυχία καὶ προσευχή. Ὕστερα ὅμως ἀπὸ λίγες ἡμέρες ἔφθασαν ἐκεῖ νύχτα ἄνθρωποι ἀπὸ τὴν ἀντίπερα κωμόπολη, ποὺ πῆραν τὸν Ὅσιο καὶ τὸν μετέφεραν στὴν δική τους κωμόπολη. Ἐκεῖνος οὔτε ἀντίρρηση ἔφερε, οὔτε κατέβαλε προσπάθεια νὰ μὴν τὸν πάρουν, οὔτε, πάλι, ἔδωσε τὴν συγκατάθεσή του γιὰ τὴν πράξη αὐτή.
Ἔτσι, λοιπόν, ὁ Ὅσιος Σαλαμάνης κατέστησε τὸν ἑαυτό του τελείως νεκρὸ στὴν παρούσα ζωὴ καὶ ἀγωνιζόταν μόνο νὰ τηρήσει τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος τόσο ἀγάπησε τὸν ἄνθρωπο καὶ παρέδωκε τὸν ἑαυτό Του γιὰ τὴ σωτηρία του.
Ἔτσι ἔζησε θεοφιλῶς ὁ Ὅσιος Σαλαμάνης καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.
Οἱ Ἅγιοι Δύο Μάρτυρες «οἱ ἐν τῷ Παρίῳ»
Ἔνδον βόθρου χωροῦσι Μάρτυρες δύω,
Θείου πόθου βάλλοντος ἔξω τὸν φόβον.
Οι δύο αυτοί Άγιοι, μαρτύρησαν αφού τους έριξαν μέσα σ' ένα λάκκο, στην πόλη Πάριον. Αυτή ήταν πόλη παραθαλάσσια με λιμάνι, μεταξύ Κυζίκου και Λαμψάκου στη Μικρά Ασία, που κατά τον Μελέτιο, κτίστηκε από τους κατοίκους του νησιού Πάρος, οπότε άπ' αυτούς ονομάστηκε Πάριον.
Ὁ Ἅγιος Ἀχόλιος Ἐπίσκοπος Θεσσαλονίκης
Ὁ Ἅγιος Ἀχόλιος (ἢ Ἀσχόλιος) ἔζησε καὶ ἔδρασε κατὰ τὰ ἔτη 360 – 383 μ.Χ. Καταγόταν ἀπὸ τὴν Καισάρεια, ἀλλὰ δὲν ἀποκλείεται, σύμφωνα μὲ ἄλλες μαρτυρίες, νὰ καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἀχαΐα, ἀφοῦ σὲ αὐτὲς ἀναφέρεται ὡς μοναχὸς στὴν Ἀχαΐα. Ἂν οἱ πληροφορίες αὐτὲς εἶναι ἀκριβεῖς, τότε πρέπει νὰ δεχθοῦμε ὅτι ἤδη τὸν 4ο αἰώνα μ.Χ. ὁ μοναχισμὸς εἶχε ἐμφανισθεῖ στὴν Πελοπόννησο.
Ἡ ἐκλογὴ τοῦ Ἁγίου ὡς Ἐπισκόπου Θεσσαλονίκης ἔγινε, γιὰ τὴν εἰρήνευση τοῦ λαοῦ τῆς πόλεως καὶ ὁλόκληρης τῆς Μακεδονίας. Ἡ ἐποχὴ ἦταν ταραγμένη ἐξαιτίας τῶν αἱρέσεων. Οἱ Ἀρειανοί, οἱ Πνευματομάχοι, οἱ ὀπαδοὶ τοῦ Ἀπολλιναρίου καὶ ἄλλοι, μείωναν τὴν ἀγάπη καὶ τὴν πίστη. Ὁ Ἅγιος Ἀχόλιος προτιμοῦσε τοὺς χρόνους τῶν διωγμῶν, γιατί τότε ἔλαμπε ἡ πίστη τῶν Χριστιανῶν, ἐνῶ λυπόταν γιὰ τὴν ὕπαρξη τῶν αἱρέσεων. Γι’ αὐτὸ καὶ ἔτρεφε θαυμασμὸ πρὸς τοὺς Μάρτυρες καὶ πρὸς τὸν στύλο τῆς Ὀρθοδοξίας, τὸν Μέγα Ἀθανάσιο.
Ἐκτὸς ἀπὸ τὶς αἱρέσεις ποὺ δημιουργοῦσαν προβλήματα στὴν αὐτοκρατορία, προβλήματα σοβαρὰ καὶ μάλιστα ὀξύτατα, δημιουργοῦσαν καὶ οἱ ἐπιδρομὲς τῶν βαρβαρικῶν φυλῶν. Οἱ βασιλεῖς Γρατιανὸς καὶ Θεοδόσιος πέτυχαν λαμπρὲς νίκες, ἀφοῦ ἀντιμετώπισαν μὲ ἐπιτυχία, ὁ μὲν πρῶτος τους Ἀλαμανούς, ποὺ παρεῖχαν πράγματα στὴν Γαλλία, ὁ δὲ δεύτερος τοὺς Γότθους καὶ τοὺς Οὕννους. Ἰδιαίτερα ἀναφερόμαστε στοὺς ἀγῶνες κατὰ τῶν Γότθων καὶ Οὕννων, διότι κατὰ τοὺς ἀγῶνες αὐτοὺς διακρίθηκε ὁ Θεοδόσιος. Τὸν βασιλέα Θεοδόσιο τότε παρότρυνε καὶ ἐνίσχυσε ἠθικὰ ὁ Ἐπίσκοπος Θεσσαλονίκης Ἀχόλιος. Οἱ βάρβαροι λαοί, ποὺ λυμαίνονταν τὶς γύρω ἀπὸ τὴ Θεσσαλονίκη πόλεις, δὲν μπόρεσαν νὰ διατρυπήσουν μὲ τὶς βολές τους τὸν Ἅγιο Ἀχόλιο.
Ὁ Θεοδόσιος, μετὰ ἀπὸ τὸν θρίαμβό του ἐναντίων «τῶν ἀμφὶ τὸν Ἴστρον βαρβάρων», ἦλθε στὴ Θεσσαλονίκη. Τὸν θριαμβευτὴ αὐτοκράτορα ὑποδέχθηκε ὁ Ἅγιος, τοῦ ὁποίου ἡ ἐπίδραση στὸν βασιλέα γιὰ θέματα ἐκκλησιαστικὰ ἦταν ἀποφασιστική.
Ὁ Θεοδόσιος στὴ Θεσσαλονίκη, τὸ 380 μ.Χ., ἀσθένησε βαριά. Ὁ Ἅγιος Ἀχόλιος «μυσταγωγήσας τὸν Θεοδόσιον» συνετέλεσε στὴν ἐπιβολὴ τῆς Ὀρθοδοξίας σὲ ὁλόκληρη τὴν αὐτοκρατορία. Ὁ αὐτοκράτορας ἐμπνεόμενος ἀπὸ τὸ δόγμα τῆς Νίκαιας, ὄχι μόνο δήλωσε ἐπίσημα τὴν ἀφοσίωσή του στὸ Σύμβολο τῆς Νίκαιας, ἀλλὰ καὶ ἐξέδωσε τὴν 28η Φεβρουαρίου τοῦ 380 μ.Χ. τὸ περίφημο διάταγμα τῆς Θεσσαλονίκης. Μὲ τὸ διάταγμα αὐτὸ ὁ Θεοδόσιος καλοῦσε τοὺς αἱρετικοὺς «μὴ μετασχεῖν τῆς Ἀρείου δόξης».
Ὁ Ἅγιος βρισκόταν σὲ ἀλληλογραφία μὲ τὸν Μέγα Βασίλειο, ὁ ὁποῖος γράφοντας πρὸς αὐτὸν τὸν ἀποκαλεῖ φωστήρα τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὸν ἐπαινεῖ. Ἔλαβε μέρος στὴν Β’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο καὶ διακρίθηκε γιὰ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου του καὶ τὴν ὀρθόδοξη πνευματικότητά του.
Ὁ Ἅγιος Ἀχόλιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη μεταξὺ τῶν ἐτῶν 383 καὶ 384 μ.Χ.
Ὁ Ὅσιος Γεννάδιος ἐκ Λιθουανίας
Ὁ Ὅσιος Γεννάδιος γεννήθηκε στὴν πόλη Κοστρόμα τῆς Λιθουανίας καὶ ἦταν υἱὸς εὐσεβοῦς καὶ εὐγενοῦς οἰκογενείας. Τὸ ὄνομά του ἦταν Γρηγόριος καὶ ἀπὸ τὴν παιδικὴ ἡλικίας ἔδειξε μεγάλη ἀγάπη πρὸς τὴν λειτουργικὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας.
Ἐπειδὴ στὴν περιοχὴ ποὺ μεγάλωσε, πλεόναζε τὸ ρωμαιοκαθολικὸ στοιχεῖο, θέλησε νὰ ἐγκαταλείψει τὴ γενέτειρά του καὶ νὰ πάει νὰ ζήσει στὴ γειτονικὴ Ρωσία. Ἔτσι ἔφτασε στὴ Μόσχα, ὅπου γνώρισε ἕναν ἄλλο νέο, τὸν Θεόδωρο, μὲ τὴν ἴδια φλογερὴ ἀγάπη γιὰ τὸ μοναχικὸ βίο. Μαζὶ πῆγαν νὰ συμβουλευτοῦν τὸν Ἅγιο Ἀλέξανδρο τοῦ Σβέρ, ὁ ὁποῖος τὸν μὲν Γρηγόριο ἔστειλε στὴ μονὴ τοῦ Κομέλση, ἐνῶ τὸν Θεόδωρο πίσω στὸν κόσμο.
Στὴ μονὴ τοῦ Κομέλση ὁ Γρηγόριος ἔγινε ὁ πιὸ ἀφοσιωμένος μαθητὴς τοῦ Ἁγίου Κορνηλίου καὶ ἐκάρη μοναχὸς μὲ τὸ ὄνομα Γεννάδιος. Τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στόλιζαν τὴν ὕπαρξη τοῦ νέου μοναχοῦ.
Πρὸς τὸ τέλος τοῦ βίου του ὁ Ἅγιος Κορνήλιος πῆρε μαζί του τὸν Ὅσιο Γεννάδιο καὶ ἵδρυσαν μία νέα μονὴ στὴν Κοστρόμα, τὴ μονὴ Λιουμπεμώφ. Ἐκεῖ ἔζησε ὁ Ὅσιος τὸν ὑπόλοιπο χρόνο τῆς ζωῆς του μὲ εἰρήνη καὶ ἄσκηση. Ὁ Θεὸς τὸν ἀξίωσε νὰ κάνει θαύματα καὶ νὰ ἔχει τὸ προορατικὸ χάρισμα. Ὁ Τσάρος Ἰβὰν ὁ Τρομερὸς τὸν εὐλαβεῖτο πολὺ καὶ τὸν ἔκανε παιδαγωγὸ τῆς θυγατέρας του.
Ὁ Ὅσιος Γεννάδιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1565.
Σύναξις πάντων τῶν ἐν Καστρόμᾳ τῆς Ρωσίας διαλαμψάντων Ἁγίων
Ἡ ἑορτὴ καθιερώθηκε τὸ ἔτος 1981. Οἱ Ἅγιοι ποὺ ἑορτάζουν εἶναι : ὁ Ἱερομάρτυς Νικόδημος τῆς Καστρόμα, οἱ Ἐπίσκοποι Ἰωνᾶς τῆς Μόσχας, Διονύσιος τοῦ Σουζντάλ, Μητροφάνης τοῦ Βορονέζ, οἱ μοναχοὶ Ἀβραὰμ τοῦ Κουκχλόμα, Ἰακὼβ τοῦ Ζελεζνομπορόφσκιϋ, Μακάριος του Πισέμσκιϋ, Παῦλος τοῦ Ὀμπνόρσκιϋ, Κύριλλος τοῦ Μπελοζέρο, Γεννάδιος τῆς Κοστρόμα καὶ Λγιουμπίμογκραντ, Κύριλλος τοῦ Νοβοεζέρσκιϋ, Ἀδριανὸς τοῦ Μονζέσκιϋ, Θεράπων τοῦ Μονζέσκιϋ, Ἰακὼβ τοῦ Μπρυλίνσκιϋ, Παΐσιος τοῦ Γκαλίτς, Ἀλέξανδρος τοῦ Βόσκιϋ, Μακάριος του Οὐνζένσκιϋ, Βαρνάβας τοῦ ποταμοῦ Βετολούγκα, Γρηγόριος τοῦ Πελσέμσκιϋ καὶ Παχώμιος τοῦ Νερέχτσκιϋ.
Ὁ Ἅγιος Ἀνατόλιος ὁ Ἱερομάρτυρας Ἐπίσκοπος Ὀδησσοῦ
Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Ἀνατόλιος γεννήθηκε τὸ ἔτος 1880 στὴν πόλη Κοβὲλ τῆς Βολυνίας. Σπούδασε στὴ θεολογικὴ ἀκαδημία τοῦ Κιέβου καὶ συνέχισε τὶς σπουδές του στὴν ἱστορία καὶ στὴν μελέτη τῶν ἀρχαίων χειρογράφων της Βιβλιοθήκης τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Τὸ 1913 ἐξελέγη Ἐπίσκοπος τοῦ Σιστοπὸλ καὶ τὸ 1927 μετετέθη στὴν Ἐπισκοπὴ τῆς Ὀδησσοῦ.
Ὁ Ἅγιος Ἀνατόλιος ἐκδιώχθηκε καὶ φυλακίσθηκε ἀπὸ τὸ σοβιετικὸ καθεστώς, γιατί δὲν συμφωνοῦσε μὲ αὐτὰ ποὺ προσπαθοῦσαν νὰ ἐπιβάλλουν στὴ διοίκηση καὶ τὴν ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ κακουχίες τὸν ταλαιπώρησαν καὶ κατέστρεψαν τὴν κλονισμένη ὑγεία του. Ἔτσι ἡ καρδιά του δὲν ἄντεξε καὶ ὁ Ἅγιος Ἀνατόλιος κοιμήθηκε τὸ ἔτος 1938.
Ὁ Ὅσιος Ἀλέξανδρος ἐκ Ρωσίας
Ὁ Ὅσιος Ἀλέξανδρος τοῦ Βόσκυ ἔζησε μεταξὺ τοῦ 15ου καὶ 16ου αἰώνα μ.Χ. καὶ ἀσκήτεψε σὲ μονὴ κοντὰ στὴν Καστρόμα.
«Πᾶνος»