Προσωπολατρεία!
Ὁ Πνευματικός εἶναι ὄργανο
________________________________
γιά νά μᾶς ὁδηγήσει στόν Νυμφίο Χριστό
________________________________
καί ὄχι ὁ Νυμφίος Χριστός!
Γράφει: Μ.Σ. ἐκπ/κός -ΚΑΙΟΜΕΝΗ ΒΑΤΟΣ
Ἕνα μεγάλο λάθος στό ὁποῖο πέφτουν πολλοί Χριστιανοί (κυρίως γυναῖκες λόγῳ πλουσιώτερου συναισθηματικοῦ κόσμου, ἀλλά καί ἄντρες κυρίως γιά τά «πρωτεῖα» στά διακονήματα), εἶναι νά ἀγωνίζονται νά ἀρέσουν στόν Πνευματικό σάν ἄνθρωπο καί ὄχι στόν Χριστό καί Θεό!
Ἔτσι, ἡ προσωπολατρεία ὕπουλα εἰσβάλλει στήν καρδιά τους, δίνοντας ἕνα μεγάλο κομμάτι ὑπαρξιακοῦ της χώρου στό πρόσωπο τοῦ Πνευματικοῦ (ἕνα εἶδος ἀρρωστημένης ἀγάπης) καί δέν φθάνουν νά ἀγαπήσουν πραγματικά, ἀνυπόκριτα καί ὁλοκληρωτικά ποτέ τόν Χριστό!
Ἐνδέχεται μάλιστα κάποιοι Πνευματικοί νά τρέφουν μία τέτοια κατάσταση, εἴτε ἄθελά τους γιατί δέν τήν διέκριναν ἐγκαίρως ἤ καθόλου (κακῶς βέβαια, ἀλλά ἄνθρωποι εἶναι κι αὐτοί), εἴτε γιατί πέφτουν σέ κενοδοξία καί φιλαρέσκεια (μή γένοιτο). Καί βέβαια τέτοιες καταστάσεις, δημιουργοῦν πρόσφορο ἔδαφος γιά ἀνώφελες ἤ ἐπιζήμιες ἀντιζηλεῖες καί ἀνταγωνισμούς μέσα σέ κοινόβια, ἀδελφότητες καί ἀνάμεσα σέ πνευματικά ἀδέλφια, γιά διαβάλματα, κατηγορεῖες, συκοφαντίες, ψέμματα κι ἄλλα ἐμετικά, πού εἰσχωροῦν ἀκόμη καί μέσα στά ἐξομολογητήρια, προκειμένου νά ἐπηρρεάσουν γνῶμες καί συναισθήματα Πνευματικῶν, ὥστε νά «κατακτηθεῖ» ὑστερόβουλα ἡ ἀγάπη τους! Αὐτός ὁ ἀποπροσανατολισμός ὅμως, ἀπό τό τό Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ κι ἀπό τήν ἀνόθευτη πνευματική ἀγάπη καί τήν ἀλήθεια, διαλύει κάθε πνευματικό κόπο ἀπ' ὅποιον κι ἄν προέρχεται καί χαροποιεῖ ἰδιαίτερως τόν διάβολο, τόν πατέρα τοῦ μίσους καί ὄχι τῆς ἀγάπης, τοῦ ψεύδους καί ὄχι τῆς ἀλήθειας καί τῆς διάσπασης καί ὄχι τῆς ἑνότητας. «Ἐκ τοῦ καρποῦ τό δένδρον γιγνώσκεται» (Ματθ. ιβ΄ 33)…
Ὁ Κύριος εἶπε: «υἱέ μου δός μοι σήν καρδίαν» καί ἡ πρώτη ἐντολή λέει: «ἀγαπήσεις Κύριον τόν Θεό σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου…». Ὁ Θεός μᾶς ζητᾶ ὁλόκληρη τήν καρδιά μας καί ἐξ' ὁλοκλήρου τήν ἀγάπη μας, ὄχι κατακερματισμένα κομμάτια μιᾶς «σπασμένης σέ θρύψαλα» καρδιᾶς, μοιρασμένα ἀπό δῶ κι ἀπό κεῖ σέ διάφορα πρόσωπα καί πράγματα! Μέχρι πότε θά δίνουμε τά περισσεύματα (δηλαδή τά ψίχουλα ) στόν Κύριο σάν τά κυνάρια τῆς παραβολῆς πού ζητιανεύουν τροφή κάτω ἀπό τά πλούσια τραπέζια; Ἐμεῖς εἴμαστε οἱ κύνες πού ἀδιαλείπτως πρέπει νά ζητιανεύουμε τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί νά Τοῦ δώσουμε ἀκόμη καί τήν ζωή μας!
| Δηλαδή ἐσένα! |
Ὅλα αὐτά ἄς μήν παρεξηγηθοῦν σᾶς παρακαλῶ, δέν σημαίνει πώς δέν θά ἀγαπᾶμε τούς συνανθρώπους μας κι ὅλα τά κτίσματα καί βέβαια τόν ἀγαπητό μας Πνευματικό. Ἀντίθετα, τό ν' ἀγαπᾶμε ὁλοκληρωτικά τόν Θεό, μᾶς ὁδηγεῖ καί μᾶς διασφαλίζει στό νά ἀγαπᾶμε μέ ὑγιῆ τρόπο τούς πάντες. Καί ὁ Κύριος μᾶς λέγει πῶς θά γίνουμε «ἀγαπῶντες Αὐτόν»: «ὁ ἔχων τὰς ἐντολάς μου καὶ τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνός ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με…». (Ἰωάν. 14, 21). Ἑπομένως, ὅποιος τηρεῖ τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ καί Πατρός μας, θά ἀγαπᾶ ὄχι μόνον Αὐτόν μέ τόν σωστό τρόπο, ἀλλά καί ὅλα τά παιδιά Του, διότι οἱ ἴδιες ἐντολές ἰσχύουν γιά ὅλους μας ἰσότιμα καί δίκαια.
Ἐπίσης στήν πρώτη ἐντολή τοῦ Θεοῦ, ρητά ἀναφέρεται: «ἐγώ εἰμί Κύριος ὁ Θεός σου, ὅστις ἐξήγαγόν σε ἐκ γῆς Αἰγύπτου, ἐξ οἴκου δουλείας. οὐκ ἔσονταί σοι θεοί ἕτεροι πλήν ἐμοῦ. οὐ ποιήσεις σεαυτῷ εἴδωλον, οὐδέ παντός ὁμοίωμα, ὅσα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω καί ὅσα ἐν τῇ γῇ κάτω καί ὅσα ἐν τοῖς ὕδασιν ὑποκάτω τῆς γῆς. οὐ προσκυνήσεις αὐτοῖς, οὐδέ μή λατρεύσεις αὐτοῖς· ἐγώ γάρ εἰμί Κύριος ὁ Θεός σου, Θεός ζηλωτής, ἀποδιδούς ἁμαρτίας πατέρων ἐπί τέκνα, ἕως τρίτης καί τετάρτης γενεᾶς τοῖς μισούσί με καί ποιῶν ἔλεος εἰς χιλιάδας τοῖς ἀγαπῶσι με καί τοῖς φυλάσσουσι τά προστάγματά μου» (Ἔξοδος, Παλαιά Διαθήκη).
Τά εἴδωλα καί τά ὁμοιώματα, δέν φτιάχνονται μόνο ἀπό ξύλο, πηλό, μέταλλο ἤ ὁποιοδήποτε ἄλλο ὑλικό. Φτιάχνονται καί ἀπό τήν ἀνθρώπινη φαντασία στό νοῦ καί μποροῦν ὕπουλα καί κρυφά νά λατρεύονται στό θυσιαστήριο τῆς καρδιᾶς ἀντί τοῦ Θεοῦ! Ὁμοιώματα, εἴδωλα καί εἰκόνες πραγμάτων καί προσώπων, μποροῦν νά ἔχουν ἀντικαταστήσει μέσα στό κέντρο τῆς ὑπάρξεώς μας τόν Θεό κι ἐκεῖ, νά διαπράττεται «πνευματική μοιχεία». Νά πῶς γινόμαστε εἰδωλολάτρες ἐσωτερικά, ἐνῶ ἐξωτερικά μπορεῖ νά ἐμφανιζόμαστε ὡς εὐλαβεῖς καί ὑπάκοοι Χριστιανοί (κληρικοί καί λαϊκοί).
Ὅσον ἀφορᾶ εἰδικότερα τήν ἀγάπη πρός τόν Πνευματικό, ἄν τήν δοῦμε νά σταματᾶ στό πρόσωπό του καί νά μήν ἀνεβαίνει πρός τόν Θεό, ὀφείλουμε ἄμεσα καί ἄκρως ἐπισταμένως νά τό ψάξουμε! Ἡ προσωπολατρεία ἐν κατακλείδει, ἰσοῦται μέ εἰδωλολατρεία! Εἶναι κατάφορη καταπάτηση τῆς πρώτης ἐντολῆς. Προκαλεῖ ἐπικίνδυνα γιά τήν ψυχή μας τήν ὑγιῆ ζηλοτυπία τοῦ Κυρίου, τήν γεμάτη ἀπό φλογερώτατο θεῖο ἔρωτα γιά τά τέκνα του. Προκαλεῖ τήν δική Του ἄπειρη ἀγάπη πρός ἐμᾶς, αύτήν πού τόν ἔκανε νά ταπεινωθεῖ καί νά μᾶς δώσει τήν ἀνθρώπινη ζωή Του καί Αὐτόν τόν ἴδιον καί Θεόν μαζί μέ ὅλα τά ἄπειρα ἀγαθά Του, προσκαίρως καί αἰωνίως καί σ” αὐτήν τήν ζωή καί στήν ἄλλη! Ἐφόσον διαπιστωθεῖ προσωπολατρεία, πρέπει νά παύσει ἄμεσα, ἄν ἐπιθυμοῦμε φιλότιμα καί εἰλικρινά νά ἀγαπήσουμε τόν Κύριο καί νά ἔχουμε ἐλπίδα σωτηρίας! Ὁ Χριστός εἶναι ὁ Νυμφίος τῆς κάθε ψυχῆς. Σέ Αὐτόν ἀρμόζει νά θρονιάσει καί νά ἀναπαυθεῖ στήν παστάδα της καί νά μᾶς ἐλεεῖ αἰώνια ἀπό κεῖ.
Δυστυχῶς, ὅλοι εἴμαστε τρεπτοί καί πρός τά κρείττονα, ἀλλά καί πρός τά χείρονα καί κινδυνεύουμε ἀνά πᾶσα στιγμή ἀπό τά πάθη μας. Θέλει μεγάλη προσοχή. Ὁ Θεός νά μᾶς ἐλεήσει καί νᾶ μᾶς φωτίσει πρός τό εὐάρεστον θέλημά Του.
Καλύτερα ὅμως, νά διαβάσουμε τί λέει ὁ ἅγιος Γέροντας Παΐσιος:
Ένας πνευματικός άνθρωπος, όταν θέλη νά βοηθήση κάποιον, προσπαθεί νά τόν σύνδεση μέ τόν Χριστό καί όχι νά τόν δέση μέ τόν εαυτό του. Στήν συνέχεια χαίρεται, όταν καταφέρη νά τόν σύνδεση μέ τόν Χριστό, καί ο άλλος αγωνίζεται προσβλέποντας στόν Χριστό. Τότε καί ο ένας καί ο άλλος έχει τόν μισθό του καί τά πράγματα πάνε κανονικά. Όταν όμως ο άνθρωπος αγωνίζεται καί κοιτάζη πώς νά ευχαρίστηση αυτόν πού προσπαθεί νά τόν σύνδεση μέ τόν Χριστό, αν δηλαδή μιά ενέργεια του θά στενοχωρήση ή θά χαροποίηση εκείνον, καί δέν κοιτάζη πώς ο Χριστός βλέπει αυτήν τήν ενέργεια του, τότε ούτε τόν άνθρωπο πού τόν βοηθάει ευχαριστεί, ούτε τόν Χριστό, άλλά ούτε ό ίδιος ωφελείται, γιατί δέν δέχεται θεϊκή βοήθεια. Δηλαδή ούτε ό Χριστός ούτε ο πνευματικός χαίρεται γι’ αυτό τό όποιο κάνει, άλλά ούτε ο ίδιος βοηθιέται, γιά νά ξεπεράση μιά δυσκολία. Ας υποθέσουμε ότι ψάλλει μιά αδελφή καί σκέφτεται: Άραγε ψάλλω καλά; Θά χαρή η Γερόντισσα;. Έ, αυτή δέν βοηθιέται. Ένώ, άν ψάλλη γιά τόν Χριστό, τά πράγματα πάνε κανονικά καί καλά θά ψάλη καί τήν Γερόντισσα θά ευχαρίστηση.
Και ἕνα ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ Α΄ Μέρος (ἐδῶ)
Ὑπάρχει δέ ἕνα καίριο σημεῖο πού χρήζει ἰδιαιτέρας προσοχῆς. Αὐτό εἶναι πώς ὑπάρχουν πιστοί, οἱ ὁποῖοι δέν μποροῦν νά ἀναπαυθοῦν σέ κήρυγμα καί κατήχηση κανενός ἄλλου Γέροντος καί ἀκόμη χειρότερα, δέν μποροῦν νά ἀναπαυθοῦν καί νά ἐκκλησιαστοῦν σέ κανέναν ἄλλο Ναό, παρά μόνο ἐκεῖ πού κηρύττει καί λειτουργεῖ αὐτός ὁ Γέροντας-φαινόμενο, ἀπορρίπτοντας καί ἀκυρώνοντας ἔτσι (ἄν ὄχι στά λόγια, στήν πράξη τό κάνουν) τόσο τόν Λόγο, ὅσο καί τά Μυστήρια τοῦ Θεοῦ, ἀπό ὁποιονδήποτε ἄλλο ρασοφόρο! Μή γίνει σύγχυση ἐδῶ! Αὐτό τό σημεῖο θέλει προσοχή, ὄχι ὅταν κάνουμε ὑπακοή στόν Γέροντα πού μᾶς ὑποδεικνύει νά μήν πᾶμε κάπου (γιά νά μήν ζημιώσουμε γιά κάποιον λόγο ἤ γιά νά μᾶς κόψει τό θέλημα), ἀλλά ὅταν πιάνουμε ἐμεῖς στήν καρδιά μας νἀ μήν μπορεῖ νά ἀντέξει πνευματικῶς πουθενᾶ ἀλλοῦ (ἀδικαιολογήτως)! Καί αὐτό τό τελευταῖο σύμπτωμα εἰδικά, κρούει ἐντονώτερα τόν κώδωνα τοῦ συναγερμοῦ-κινδύνου πώς κυκλοφορεῖ μέσα μας μικρόβιο προσωπολατρείας!
Διότι στίς πρῶτες ἀναφερθεῖσες καταστάσεις-ἐνδείξεις, μπορεῖ νά ἀντιπαρέλθει κανείς τήν "ἀγάπη", τήν "εὐσέβεια" καί τήν "ὑπακοή" πρός τό πρόσωπο τοῦ Γέροντος καί ἐπιπλέον νά τίς γαρνίρει καί ἁγιοπατερικῶς (μπορεῖ ὅμως καί δαιμονικῶς...). Γιατί αὐτές οἱ λέξεις, ἐνδύουν ἔννοιες χρήζουσες πολλῆς ἀνάλυσης καί παρατήρησης, τόσο στό πῶς δημιουργοῦνται, ὅσο καί στό πῶς ἐκδηλώνονται, ὥστε νά εἶναι πράγματι καλές, κἀγαθές καί ἅγιες!... Στό τελευταῖο κροῦσμα ὅμως, τί νά ἀντιπαρέλθει κανείς; Πώς ἡ Χάρις τοῦ Κυρίου περιορίστηκε στόν πλανήτη γῆ μόνο σέ ἕνα πνευματικό πρόσωπο; Καί τί θά γίνει γιά ὅλους αὐτούς τούς ἀνθρώπους, ἄν κάποτε αὐτός ὁ Γέρων κοιμηθεῖ, ἀποσυρθεῖ, φύγει, ὐποστεῖ βαρειά πτώση ἤ συμβεῖ ὁ,τιδήποτε ἄλλο πού θά τόν ἀπομακρύνει: εἴτε ἀπό τήν χάρη τοῦ Θεοῦ (μή γένοιτο βέβαια), εἴτε ἀπό τόν λαό πού μέχρι ἐκείνη τή στιγμή περιστρεφόταν ὑπερκολλητικῶς γύρω του; Ἤ τί θά γίνει ἄν αὐτοί ἀπομακρυνθοῦν γιατί ἀρρώστησαν, φεύγουν γιά λόγους ἀνωτέρας βίας σέ ἄλλο τόπο ἤ ὁ,τιδήποτε ἄλλο; Ὅλοι αὐτοί οἱ περιστρεφόμενοι δορυφόροι, θά ὑποστοῦν σόκ, θά χάσουν τόν Θεό (πού μᾶλλον δέν εἶχαν...), θά πάθουν κατάθλιψη, θά παρατήσουν τόν πνευματικό ἀγῶνα, θά βολοδέρνουν ἀπό δῶ κι ἀπό κεῖ; Τί ἄραγε;...Θεός φυλάξοι!
Οἱ πιστοί ὅταν δείχνουν τόν Γέροντα, αὐτός τούς δείχνει τόν Θεό!
Προσοχή! Ἡ ἀγάπη σέ κάποιον Γέροντα, ἡ πνευματική συναναστροφή μαζί του, ἡ ἀντικειμενική ἐκτίμηση-ἀναγνώριση τοῦ ἔργου του, τῆς προσφορᾶς του, ἀκόμη καί τῶν χαρισμάτων του, εἶναι καλά καί ἅγια, ἀλλά οὐδέποτε ἀποτελοῦν ἄλλοθι πού δικαιολογεῖ τήν κλοπή τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ καί τῆς ὁλοκληρωτικῆς ἀγάπης πρός Αὐτόν, ἡ ὁποία παρεμπιπτόντως εἶναι καί ἡ πρώτη ἐντολή!
Ἡ ἀνθρώπινη ἀδυναμία, ἡ κλονισμένη ψυχολογία, τά προβλήματα τῆς ζωῆς, μά προπάντων οἰ ἐμπάθειες, πολλές φορές προξενοῦν σέ ἕναν πιστό τήν ἔντονη ἀνάγκη νά ἀκουμπήσει κάπου, νά γλυκαίνει τόν πόνο του ἤ καί νά θρέφει κρυφίως τά πάθη του. Σέ αὐτό τό λεπτό σημεῖο, μπορεῖ νά γεννηθεῖ ἡ "Γεροντολατρεία"! Ἄν αὐτό τό ἀποκούμπι γίνει ἕνας Γέροντας (εἶναι καί τό σύνηθες λόγῳ τοῦ ὅτι δύναται ὡς ἄνδρας νά εἶναι καί Πνευματικός), ἤ μία Γερόντισσα καί ὄχι ὁ Χριστός δι' αὐτῶν, τότε τό πρᾶγμα ὀλισθαίνει καί εἶναι ἀμφίβολο σέ ποιά πνευματικά ἀπόκρημνα μονοπάτια θά ὁδηγήσει τόν πιστό. "Πᾶν μέτρον ἄριστον" ἔλεγαν σοφά οἱ ἀρχαῖοι ἡμῶν πρόγονοι. Γιά τήν "βασιλική ὁδό" (τήν μεσαία ὁδό τῆς σύνεσης καί ὄχι τῆς ὐπερβολῆς) κάνουν λόγο ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι οἱ θεοφόροι Πατέρες. Ἡ ὑπερβολή στίς συναναστροφές κι ἐκδηλώσεις, στήν παρρησία, στά λόγια, στόν μή εἰς Χριστόν πνευματικό ἑστιασμό, στόν συναισθηματισμό (προσοχή ἐδῶ, οἱ γυναῖκες κυρίως λόγῳ πιό εὐαίσθητης φύσεως...), στήν ἐκτίμηση καί στήν ἐξάρτηση μέ ἕναν Γέροντα, γίνονται τό στρωμένο χαλί τῆς Γεροντολατρείας.
Καί τότε, ὁ πιστός ἐκτρέπεται ἀπό τόν στόχο του πού εἶναι νά γνωρίσει καί νά ἀγαπήσει τόν Χριστό καί τόν ἀντικαθιστᾶ μέ τήν ἀνάγκη γνωριμίας καί ἀγαπήσεως ἑνός Γέροντος. Ἄλλον πᾶμε νά ἀρραβωνιασθοῦμε σέ αὐτήν τήν ζωή (δηλαδή τόν Νυμφίο Χριστό) καί νά δώσουμε σέ Αὐτόν ὑπόσχεση αἰωνίων γάμων γιά τήν ἄλλη ζωή, καί ἄλλον στήν πορεία αὐτῆς τῆς ἁγίας "γνωριμίας-σχέσεως" ἀκολουθοῦμε ἐσφαλμένα, ξεχνώντας καί δαχτυλίδια καί στέφανα καί δεσμεύσεις καί ὑποσχέσεις. Θά ἀκουσθεῖ σκληρό, ἀλλά πρόκειται γιά πνευματική μοιχεία καί πορνεία εἰς βάρος τοῦ μανιώδους ἐραστῆ μας (κατά τούς Ἁγίους Πατέρες) Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ὁ Γέρων ταΐζει τίς ψυχές μας μέ χάρη καί λόγο Θεοῦ, δέν εἶναι ὁ Θεός!
Ὁ Γέρων εἶναι τύπος Χριστοῦ, δέν εἶναι ὁ Χριστός!
Στίς μέρες μας, τό φαινόμενο τῆς Γεροντολατρείας βρίσκεται σέ ἔξαρση. Ἕχουν ἀναφερθεῖ ἀκόμη καί ὁλόκληρες ἀδελφότητες, πού ὁμαδικά ὑπέπεσαν στήν Γεροντολατρεία (ὑπερβολική ἀγάπη καί πειθώ) καί κατόπιν ὅλοι μαζί στήν πλάνη! Ὑπάρχουν βαρύγδουπα ὀνόματα Γερόντων, ἀκόμη καί στίς μέρες μας, πού βρίσκονται σέ αὐτήν τήν ὁμαδική λυπηρή κατάσταση, εὐτυχῶς λίγα. Ἡ Γεροντολατρεία εἶναι μία φρενήρης ψυχοβλαβής κατάστασις, πού θέλει πολύ ἀνάλυση στό κατά πόσο δημιουργεῖται καί ὑφίσταται μονόπλευρα (ἀπό τούς πιστούς μόνο δηλαδή), ἤ ἐνδεχομένως θρέφεται καί ἀπό τήν ἄλλη πλευρά (τόν Γέροντα) ἀπό ἐμπαθῆ ἤ ἄλλα αἴτια. Λυπηρόν.
Ἴσως τά περισσότερα προβλήματα κι ἀδιέξοδα, ἡ χλιαρότερη πίστη καί ἡ πνευματική ἀφροντισιά μας, οἱ μεγαλύτεροι καί δαιμονικότεροι πειρασμοί, ἡ ψυχολογική ἀνασφάλεια, ἡ συναισθηματική ἀνάγκη, μά κυρίως σέ πρώτη καί περίοπτη θέση πάντα τά πάθη μας, ὠθοῦν μερίδες καί μονάδες πιστῶν στήν εἰδωλοποίηση ἑνός Γέροντα-ἀντικαταστάτη μέ τήν θέση τοῦ ἀπόντος ἤ ἀνεπαρκοῦς φίλου, τοῦ "κακοῦ" συντρόφου, τοῦ ἀπόντος ἤ ἀνεπαρκοῦς γονέα, τοῦ παιδιοῦ κλπ, μά προπάντων μέ τήν θέση τοῦ Ζῶντος καί Ἀληθινοῦ Θεοῦ, τόν Ὁποῖον δέν κάνουν τόν κόπο νά βροῦν καί νά ἀγαπήσουν ἀνυποκρίτως ἐν ἀληθείᾳ.
Ὁ Θεός νά δώσει, σέ ὅλους ἐμᾶς τούς ἀδύναμους πιστούς καί στούς ἀγαπητούς Γέροντες (καί δι' εὐχῶν τους), ὥστε νά καλλιεργοῦμε τήν ἁγιοπνευματική ὑγιή ἀγάπη πού πάντα δείχνει πρός τόν Θεό, τόσο μεταξύ μας, προπάντων δέ τήν ὁλοκληρωτική ἀγάπη μέ τόν ἴδιο τόν Θεό, ὧ ἡ δόξα, ἡ τιμή καί ἡ προσκύνησις, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
ΠΡΩΤΗ ΕΝΤΟΛΗ:
"ἐγώ εἰμί Κύριος ὁ Θεός σου, ὅστις ἐξήγαγόν σε ἐκ γῆς Αἰγύπτου,
"ἐγώ εἰμί Κύριος ὁ Θεός σου, ὅστις ἐξήγαγόν σε ἐκ γῆς Αἰγύπτου,
ἐξ οἴκου δουλείας. οὐκ ἔσονταί σοι θεοί ἕτεροι πλήν ἐμοῦ.
οὐ ποιήσεις σεαυτῷ εἴδωλον, οὐδέ παντός ὁμοίωμα,
οὐ ποιήσεις σεαυτῷ εἴδωλον, οὐδέ παντός ὁμοίωμα,
ὅσα ἐν τῷ οὐρανῷ ἄνω καί ὅσα ἐν τῇ γῇ κάτω
καί ὅσα ἐν τοῖς ὕδασιν ὑποκάτω τῆς γῆς.
οὐ προσκυνήσεις αὐτοῖς, οὐδέ μή λατρεύσεις αὐτοῖς·
ἐγώ γάρ εἰμί Κύριος ὁ Θεός σου,
Θεός ζηλωτής,
ἀποδιδούς ἁμαρτίας πατέρων ἐπί τέκνα, ἕως τρίτης καί τετάρτης γενεᾶς τοῖς μισούσί με καί ποιῶν ἔλεος εἰς χιλιάδας τοῖς ἀγαπῶσι με καί τοῖς φυλάσσουσι τά προστάγματά μου"
(Ἔξοδος, Παλαιά Διαθήκη)
