Γέροντας Γεώργιος Καψάνης, Προηγούμενος Ι.Μ. Οσίου Γρηγορίου († 2014)
(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
«Προσκυνούμεν σου την Γένναν Χριστέ»
Με τους Ορθοδόξους Χριστιανούς όλου του κόσμου θα κληθούμε από την Αγία Εκκλησία να προσκυνήσουμε ως «παιδίον» εις τας αγκάλας της αγίας Μητρός Του Αυτόν που είναι «ο ων και ο ην και ο ερχόμενος» (Αποκ. α´ 8), ο «μεγάλης βουλής άγγελος», ο «εξουσιαστής», ο «άρχων της ειρήνης», ο «πατήρ του μέλλοντος αιώνος» (Ησ. θ´ 6).
Ο ουρανός και η γη συμμετέχουν εις αυτήν την προσκύνησιν. Όπως ψάλλει η Εκκλησία: «Οι άγγελοι (προσφέρουν) τον ύμνον, οι ουρανοί τον αστέρα, οι μάγοι τα δώρα, οι ποιμένες το θαύμα, η γη το σπήλαιον, η έρημος την φάτνην» και το γένος των ανθρώπων «μητέρα Παρθένον», στον νηπιάσαντα Κύριο του ουρανού και της γης. Και τούτο, διότι το βρέφος αυτό, το φαινομενικά αδύνατο, είναι ο Παντοκράτωρ, ο Λυτρωτής, ο Σωτήρ, ο Θεάνθρωπος. Θεωρούντες τα πράγματα διά της πίστεως γνωρίζομε ότι το αδύνατο αυτό βρέφος είναι ο «προ αιώνων Θεός», ο Κύριος του κόσμου και της ιστορίας.
«Μέγα το μυστήριον». Το «μόνον καινόν υπό τον ήλιον», κατά τον άγιο Ιωάννη τον Δαμασκηνό. Δεν έχει προηγούμενο ούτε μπορεί να επαναληφθή.
Βλέποντες την ιστορία με την προοπτική αυτή, μπορούμε να ελπίσουμε ότι Αυτός, ο σαρκωθείς Θεός, θα βοηθήση τον λαόν Του να υπερβή την παρούσα κρίσι.
Eίναι πολλά τα κοινά σημεία της εποχής μας με την εποχή, κατά την οποία εγεννήθη ο Χριστός επί «Καίσαρος Αυγούστου», «εν Βηθλεέμ της Ιουδαίας».
Και τότε υπήρχε μία μορφή παγκοσμιοποιήσεως ανάλογη με αυτήν που επιχειρείται σήμερα. Η φορολογία ήταν απάνθρωπη. Το ανθρώπινο πρόσωπο συνετρίβετο, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του Καίσαρος. Είναι γνωστοί οι εξανδραποδισμοί και τα βασανιστήρια που υφίσταντο οι άνθρωποι από τους τότε δυνάστας. Ακόμη είναι γνωστά τα έκλυτα ήθη της τότε κοινωνίας, αντίστοιχα προς την φαυλότητα των «θεών» που ελάτρευαν οι άνθρωποι.Και σήμερα η κρίσις που αντιμετωπίζουμε δεν είναι μόνον οικονομική αλλά και ηθική και θεολογική. Κρίσις οικονομική, διότι η πτωχεία και η ανέχεια μαστίζει πολλούς αδελφούς μας. Κρίσις ηθική, διότι ο πολιτισμός μας όλο και περισσότερο εδράζεται στην φιλαυτία και όχι στην αγάπη. Κρίσις θεολογική, διότι μεταίρονται όρια αιώνια, τα οποία έθεσαν οι άγιοι Πατέρες (πρβλ. Παροιμ. κβ´ 28), και αντικαθίστανται από ξενόφερτες «θεολογίες». Αυτές οι «θεολογίες» άδειασαν τις Εκκλησίες της Ευρώπης και κινδυνεύουν να αδειάσουν και τους δικούς μας Ναούς, όπως είπε Προτεστάντης θεολόγος, διότι καλλιεργούν τον ορθολογισμό και τον σκεπτικισμό.
Όπως στον ευρισκόμενο «εν χώρα και σκιά θανάτου» κόσμο της εποχής εκείνης «φως ανέτειλεν αυτοίς» (Ματθ. δ´ 16), ο Θεάνθρωπος Κύριος Ιησούς Χριστός, προσφέροντάς του την λύτρωσι, ελπίζουμε ότι και στην παρούσα κρίσιμη φάσι της ιστορίας του έθνους μας ο Παντοκράτωρ Κύριος δεν θα μας στερήση την Χάρι Του και την ευλογία Του και δεν θα αφήση να χαθή το πολυπαθές έθνος μας. Ο άγιος Κύριος Ιησούς Χριστός ως κριτής του κόσμου μπορεί να επέμβη για την σωτηρία μας. Μπορεί να επέμβη και να ενεργήση. Σεβόμενος όμως την ελευθερία μας περιμένει και την δική μας συνέργεια, που εκφράζεται με την μετάνοια και την προσευχή μας. Εκείνος θα ενεργήση την σωτηρία μας, εάν εμείς συνεργήσουμε.
Είναι πάντοτε επίκαιροι οι λόγοι του μεγάλου Σέρβου Ιεράρχου, αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, ο οποίος το 1929 έγραφε: «Μέχρι πότε θα διαρκέσει η κρίση; Όσο το πνεύμα των ανθρώπων παραμείνει δίχως αλλαγή. Ώσπου οι υπερήφανοι υπαίτιοι αυτής της κρίσης να παραιτηθούν μπροστά στον Παντοδύναμο. Ώσπου οι άνθρωποι και οι λαοί να θυμηθούν, την ακαταλαβίστικη λέξη “κρίση”, να τη μεταφράζουν στη γλώσσα τους, ώστε με αναστεναγμό και μετάνοια να φωνάξουν: “η Θεία δίκη”!» («Δρόμος δίχως Θεό δεν αντέχεται…», σελ. 35-36).
Όλος ο λαός καλούμεθα σε μετάνοια και προσευχή, για να επέμβη ο Θεός, όπως έγινε στην Νινευί (Ιωνά γ´ 10).
Αλλ’ εάν δεν μετανοούν και δεν προσεύχωνται οι πολλοί, τουλάχιστον ας μετανοούμε και ας προσευχώμεθα οι ολίγοι πιστοί, και ο Θεός μπορεί να μας σώση, όπως θα έσωζε τα Σόδομα και τα Γόμμορα, εάν υπήρχαν έστω και δέκα δίκαιοι (Γεν. ιη´ 20-32).
Πιστεύουμε ότι, αν έτσι ενεργήσουμε, ο Φιλάνθρωπος Κύριος, όχι μόνο θα μας βοηθήση να υπερβούμε την παρούσα κρίσι, αλλά θα εξαγάγη από την πικρίαν της δοκιμασίας αυτής καρπούς γλυκείς και σωτηρίους, όπως χαρακτηριστικά λέγει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής: «Και τοις γενομένοις κακοίς αγαθοπρεπώς κέχρηται προς διόρθωσιν ημών ο Θεός» (PG 4 305 D).
Προσκυνούμε το Θείον Βρέφος με πίστι και ελπίδα, ότι θα επιβλέψη ευμενώς εις τον λαόν Του.
Ευλογημένα και Άγια Χριστούγεννα!
Ο Καθηγούμενος της Ι. Μονής Οσ. Γρηγορίου Αγίου Όρους
Αρχιμανδρίτης Γεώργιος
και οι συν εμοί εν Χριστώ αδελφοί
Από το περιοδικό «Ορθόδοξη Μαρτυρία», έκδοση του Παγκυπρίου Συλλόγου Ορθοδόξου Παραδόσεως «Οι φίλοι του Αγίου Όρους», τεύχος 98, χειμώνας 2012.