Ο ΕΡΝΤΟΓΑΝ ΠΡΟ ΤΩΝ ΠΥΛΩΝ!
Φόβους διὰ τὴν ἀσφάλειαν τοῦ Πατριαρχείου Κων/λεως ἐξέφρασεν ὁ νομικός του
σύμβουλος. Πρώην Ἀντιπρύτανις:
«Στὴ χειρότερη/καλύτερη περίπτωση ὁ
Πατριάρχης θά μαρτυρήση.
Τί πιό ἐπιθυμητό γιά ένα Πατριάρχη σέ
αἰχμαλωσία;»
Γράφει ὁ κ. Παναγιώτης Κατραμάδος, θεολόγος
Ποῖος θὰ ἐφαντάζετο ὅτι τὸ Πατριαρχεῖον Κωνσταντινουπόλεως ἐντὸς ὀλίγου θὰ
περιήρχετο εἰς δεινὴν θέσιν λόγῳ τῶν ἐξελίξεων; Δὲν εἶναι μεγάλη ἡ ἀπόστασις
ποὺ μᾶς χωρίζει χρονικὰ ἀπὸ γεγονότα ποὺ ἐδείκνυον ἀγαστὰς τὰς σχέσεις τοῦ
Πατριάρχου Βαρθολομαίου καὶ τοῦ Προέδρου τῆς Τουρκίας, ὅπως ἡ ἐπιστολὴ τοῦ
Πατριάρχου διὰ τὴν ἐπιτυχῆ ἔκβασιν τῶν στρατιωτικῶν ἐπιχειρήσεων εἰς τὰ σύνορα
μὲ τὴν Συρίαν ἀλλὰ καὶ ἡ πρόσκλησίς του εἰς τὸ γεῦμα εἰς τὴν Ἄγκυραν πρὸς
τιμὴν τοῦ κ. Τσίπρα. Ὅμως τώρα πολλοὶ ἀνησυχοῦν διὰ τὴν ἀσφάλειαν τοῦ
Πατριαρχείου καὶ τοῦ Πατριάρχου εἰς τὸ Φανάρι. Ἤδη ἐξεφράσθησαν φόβοι
ἀπὸ τὸν νομικὸν σύμβουλον τοῦ Πατριαρχείου κ. Ἰωάννην Κτιστάκην, ἀναπληρωτὴν
Καθηγητὴν εἰς τὴν Νομικὴν τοῦ Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης εἰς συνέντευξίν
του εἰς τὸ κεντρικὸν δελτίον εἰδήσεων τοῦ ΑΝΤ1 τῆς 15ης Ἰουλίου 2020:
«Κτιστάκης: Εἶναι δεδομένο
ὅτι ὁ Ἐρντογὰν εἶχε στόχο τὶς Ἁγίες Σοφίες, ὁ ἴδιος ἔκανε πρόπερσι προσευχή,
ξαναέγινε προσευχή, ὑπάρχει μουεζίνης, ὑπάρχουν πέντε φορὲς τὴν ἡμέρα οἱ
προσευχές, ὁπότε κάποιος τὸ ἀνέμενε καὶ βασικὰ τὸ ἀνέμενε ὁ νομικὸς κόσμος μετὰ
τὴν ἀπόφαση τοῦ Δεκεμβρίου τοῦ τουρκικοῦ ΣτΕ ὅσον ἀφορᾶ στὴν περίφημη Μονὴ τῆς
Χώρας μὲ τὰ ψηφιδωτά της. Εἶναι ἀκριβῶς ἡ ἴδια νομικὴ περίπτωση καὶ τὸν
Δεκέμβριο ἑτοιμάστηκε ἡ νομολογία, γιὰ νὰ ὑποδεχθεῖ τὴν ἀπόφαση…
Ν. Χατζηνικολάου:
Ἀνησυχεῖτε γιὰ τὴν ἀσφάλεια τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου;
Κτιστάκης: “Μὲ
ἀνησυχεῖ ἡ ἀπόφαση τοῦ Ἐρντογὰν πάρα πολὺ ὅσον ἀφορᾶ στὴν ἀσφάλεια ὅλων τῶν
Τούρκων πολιτῶν, γιατί εἶναι γείτονές μας. Εἶναι μία αὐταρχικὴ ἀπόφαση, ποὺ σ’
ἕνα κοσμικὸ κράτος ποὺ ἔχει ἀκόμη στὸ Σύνταγμά του τὴν ἀρχὴ τοῦ κοσμικοῦ
κράτους, ποὺ ἔχει πολλοὺς κεμαλιστές, ποὺ ἔχει πολλὲς μειονότητες,
ἀναγνωρισμένες ἢ ὄχι, ἀνησυχῶ πάρα πολὺ καὶ ἀνησυχῶ πολὺ ἀπὸ τὸ 2016, γιατί οἱ
περισσότεροι Τοῦρκοι δικαστὲς ἀπολύθηκαν μὲ συνοπτικὲς διαδικασίες»
Μεταφορὰ εἰς τὸν
Μυστράν;
Ἤδη ὀλίγον πρὶν τὴν
ἀπόφασιν τοῦ Δεκεμβρίου, εἰς τὴν ὁποίαν ἀναφέρεται ὁ κ. Κτιστάκης, εἰς
ἀνύποπτον τότε χρόνον, ὡς νὰ ἦτο «προφητικόν», ὁ Σεβ. Σπάρτης ἀπαντῶν εἰς
ἐρώτημα δημοσιογράφου σχετικῶς μὲ «σενάρια» μεταφορᾶς τοῦ Πατριαρχείου Κων/λεως
εἶχε μεταξὺ ἄλλων δηλώσει εἰς τὸ «Super TV» τῆς 25ης Ὀκτωβρίου 2019:
«Δὲν θὰ ἔχουν πρόσβαση
ὅλες οἱ ἄλλες χῶρες οἱ Ὀρθόδοξες, ἂν μετακινηθεῖ τὸ Πατριαρχεῖο σὲ κάποια χώρα,
μὲ τὴν ὁποία ἡ χώρα τους δὲν ἔχει πολὺ καλὲς σχέσεις. Καὶ ἔχουμε τέτοια
περιστατικά… ἐφόσον λένε ὅτι ἂν μετακινηθεῖ θὰ ΄ρθεῖ ἐδῶ στὴ Σπάρτη, χαρᾶς
εὐαγγέλια, τί ἄλλο θὰ θέλαμε ἐμεῖς νὰ δοῦμε Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο ἐδῶ στὴ
Σπάρτη…».
Ἡ συζήτησις περὶ
μεταφορᾶς τοῦ Πατριαρχείου ἐπανῆλθε προσφάτως, ὅταν εἰς τὴν εἰδησεογραφικὴν
ἱστοσελίδα «notospress.gr» τῆς 17ης Ἰουλίου, ἡ ὁποία ἔχει ἕδραν τὴν Σπάρτην,
ἐγράφη κείμενον μὲ τίτλον «Χωράει» τὸ Πατριαρχεῖο στὸν Μυστρά;», εἰς τὸ ὁποῖον
μεταξὺ ἄλλων ἀνεφέρετο ὅτι:
«Τὸ Πατριαρχεῖο τῆς
Κωνσταντινουπόλεως πρακτικὰ καὶ λειτουργικὰ «χωράει» στὸν Βυζαντινὸ Μυστρά. Τὰ
Παλάτια, οἱ Ἐκκλησίες καὶ τὰ Μοναστήρια εἶναι ἕτοιμα καὶ εὐρύχωρα… Ὅμως αὐτὴ
εἶναι ἡ ἀποστολὴ τοῦ Πατριαρχείου; Νὰ ἐγκαταλείψει τὴν Πόλη στὴν πιὸ κρίσιμη
καμπὴ τῆς νεότερης ἱστορίας της;… Ἡ θέση τοῦ Πατριάρχη εἶναι στὴ «Βασιλεύουσα»
καὶ ἐκεῖ πρέπει νὰ εἶναι καὶ ὁ τόπος τοῦ «μαρτυρίου» του, ἂν τὸ ἐπιτρέψουν Θεὸς
καὶ ἄνθρωποι».
Ἄμεσα ἐδημοσιεύθη καὶ
ἐπώνυμος ἀπάντησις μὲ τίτλον «Τὸ Πατριαρχεῖο δὲν μπορεῖ νὰ μεταφερθεῖ στὸν
Μυστρά…», ὅπου τὸ ζήτημα περιεπλέκετο ἔτι περαιτέρω καθὼς μεταξὺ ἄλλων ἐγράφη:
«Ἂν κάποια στιγμή, ποὺ
εὐχόμεθα νὰ μὴ γίνει, ἀναγκαστεῖ τὸ κέντρο τῆς Ὀρθοδοξίας νὰ φύγει ἀπὸ τὴν
Βασιλεύουσα, θὰ μεταφερθεῖ στὴ Συμβασιλεύουσα (Θεσσαλονίκη) καὶ συγκεκριμένα
στὴν Ἱερὰ Πατριαρχικὴ Μόνη Βλατάδων, ποὺ ἀνήκει ἀπ’ εὐθείας στὴν δικαιοδοσία
τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἢ στὴν Ἱερὰ Νῆσο τῆς Πάτμου ποὺ κι ἐκείνη ἐπίσης
ἀνήκει ἀπ’ εὐθείας στὴν δικαιοδοσία τοῦ Πατριαρχείου. Δὲν μπορεῖ τὸ Πατριαρχεῖο
νὰ μεταφερθεῖ στὸν Μυστρὰ γιὰ τὸν λόγο ὅτι ὁ Μυστρὰς ἀνήκει πλέον στὴν
δικαιοδοσία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μονεμβασίας καὶ Σπάρτης, ἡ ὁποία ἀνήκει
ὁλοκληρωτικὰ στὴν Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος. Μεταφορὰ τοῦ Πατριαρχείου
στὸν Μυστρὰ συνιστᾶ καὶ κατάλυση τοῦ Αὐτοκεφάλου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος…».
Ἂν ὅμως ὁ ἴδιος ὁ
Μητροπολίτης συμφωνεῖ, εἰς περίπτωσιν μεταφορᾶς εἶναι ἐνδεχομένη ἡ κατάλυσις
τοῦ Αὐτοκεφάλου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος; Ἀλλὰ καὶ ἡ μεταφορά του εἰς ἕτερον
μέρος τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπικρατείας δὲν θὰ συνέτεινεν εἰς τοιαύτας ἐξελίξεις;
Ἡ ἀπάντησις εἶναι
κατηγορηματικῶς ἀρνητική, καθὼς ἡ Αὐτοκεφαλία μιᾶς Ἐκκλησίας δὲν στηρίζεται εἰς
τὸν Τόμον ἢ εἰς τὸν τόπον τοῦ Πατριαρχείου Κων/λεως, ἀλλὰ ἀναδύεται
αὐτοδικαίως, ὅταν συντρέχουν οἱ ἱεροκανονικοὶ λόγοι, διὰ τοῦτο οὔτε ἐπιβάλλεται
(π.χ Οὐκρανία) οὔτε ἀφαιρεῖται, ὡς ἀπειλοῦν ἔνιοι. Ἄλλωστε οἱ ἴδιοι οἱ
Φαναριῶται ἀπορρίπτουν μίαν τοιαύτην μετακίνησιν (ἔστω καὶ ἂν ἐφαρμόζουν συνεχῶς
τὸ ἀντικανονικὸν «μεταθετόν»). Αὐτὸ ἐφάνη ὄχι μόνον ἀπὸ τὴν ἐπιλογὴν τῆς Κρήτης
διὰ τὴν διεξαγωγὴν τῆς «Συνόδου τοῦ Κολυμβαρίου», ἀλλὰ καὶ τὴν πρόσφατον
ἐπιλογὴν συνεδριάσεως τῆς περὶ τὸν Πατριάρχην Συνόδου εἰς τὸ Σάμπεζυ, ἀμφοτέρας
ὑπαγομένας (κακῶς) ἀπευθείας εἰς τὸ Φανάρι, καὶ ὄχι εἰς περιοχὴν τῆς
Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
Ὑπάρχει κίνδυνος ἀπὸ
τὴν Ρωσίαν;
Ὡστόσον, τὸ κύριον
πρόσκομμα ποὺ προβάλλουν δὲν ἔχει σχέσιν μὲ τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος, ἀλλὰ μὲ
τὴν ὑποτιθεμένην ἀπειλὴν ὅτι ἡ Ρωσία θὰ καταλάβη τὴν θέσιν τοῦ Πατριαρχείου
Κων/λεως. Τὸ ἐπιχείρημα ἐπανέρχεται παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας
ἔχει δηλώσει ὅτι σέβεται ἀπολύτως τὴν θέσιν καὶ τὴν ἱστορίαν τοῦ Πατριαρχείου
Κων/λεως. Ἄλλωστε ἂς μὴ αὐταπατώμεθα: ἂν ἡ ἰσχυροτέρα καὶ πολυπληθεστέρα
Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας ἐπιθυμῆ νὰ εἶναι «πρώτη» οὔτε ἔχει ἀνάγκην κάποιαν θεωρίαν
περὶ «Τρίτης Ρώμης» οὔτε τὴν ἐμποδίζει ἡ τοπικὴ θέσις τοῦ Πατριαρχείου
Κων/λεως. Ἡ πολιτικὴ ἰσχὺς καὶ μόνον εἶναι ἀρκετή, μήπως μὲ τὸν ἴδιον τρόπον
δὲν κατέστη καὶ τὸ Φανάρι «πρῶτον»;
Ἑπομένως, πιθανὴ
μεταφορὰ τοῦ Πατριαρχείου Κων/λεως δὲν «ἀνοίγει» τὸν δρόμον διὰ κανένα καὶ δὲν
εἶναι κάτι τὸ ὁποῖον δὲν ἔχει ἐπαναληφθῆ εἰς τὴν Ἱστορίαν. Ἂς ὑπενθυμίσωμεν ὅτι
ἡ Ἱ. Ἀ. Κύπρου ἔλαβε τὸν τίτλον «Νέα Ἰουστινιανή», ὅταν μετετέθη εἰς
ἀντίστοιχον περιοχὴν καὶ ἐκράτησε τὴν προσωνυμίαν αὐτὴν καὶ μετὰ τὴν ἐπιστροφὴν
της εἰς τὴν Μεγαλόνησον. Ἀλλὰ καὶ τὸ ἴδιον τὸ Πατριαρχεῖον Κων/λεως μετὰ τὴν
ἅλωσιν τῆς Πόλεως ἀπὸ τοὺς Λατίνους τὸ 1204 μ.Χ. μετετέθη εἰς τὸ Δεσποτᾶτον τῆς
Νικαίας ἕως τὴν ἐπανακατάληψιν αὐτῆς τὸ 1261 μ.Χ. καὶ παρὰ τὴν δημιουργίαν τοῦ
Δεσποτάτου τοῦ Μυστρᾶ. Βεβαίως, δὲν ἔλειψαν οἱ ἀνταγωνισμοὶ μὲ τὸ Δεσποτᾶτον
τῆς Τραπεζοῦντος καὶ τὸ Δεσποτᾶτον τῆς Ἠπείρου, τοῦ ὁποίου ὁ Θεόδωρος Α΄
ἐστέφθη αὐτοκράτωρ εἰς Θεσσαλονίκην. Ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος ὅμως σήμερα δὲν
κινδυνεύει οὔτε ἀπὸ τὸν Θεσσαλονίκης οὔτε ἀπὸ τὸν Σπάρτης, καίτοι φέρουν καὶ
αὐτοὶ τὸν τίτλον «Παναγιώτατος». Τὸ γεγονὸς ὅμως ὅτι ὁ κ. Ἐρντογὰν τὴν
προηγουμένην δεκαετίαν μετέτρεψεν εἰς τζαμὶ τὴν Ἁγίαν Σοφίαν Νικαίας καὶ τὴν
Ἁγίαν Σοφίαν Τραπεζοῦντος θὰ ἔπρεπε νὰ εἶχεν ἀποτελέσει προειδοποίησιν ὅτι
ἐγγίζει καὶ ὁ καιρὸς τῆς Ἁγίας Σοφίας Κων/λεως καὶ ὅ,τι ἄλλο σχεδιάζεται, καθὼς
μέσα ἐνημερώσεως εἰς τὴν Τουρκίαν ἀποκαλοῦν τὸν Πατριάρχην «πράκτορα τῆς CIA»…
Νὰ παραμείνη εἰς τὴν
Πόλιν
Ἐφ’ ὅσον ὅμως οἱ
ἰθύνοντες ἐπιλέξουν νὰ παραμείνουν ἐκεῖ, τότε ἴσως πρέπει νὰ ἀκούσουν
προσεκτικὰ ὄχι μόνον ὅσα ἀνωτέρω ἐγράφησαν ἀνωνύμως περὶ «μαρτυρίου», ἀλλὰ ὅσα
ἔγραψεν ὁ Ὁμότιμος Πανεπιστημιακὸς καὶ πρώην Ἀντιπρύτανης τοῦ ΕΚΠΑ κ. Στ.
Νεγρεπόντης, ὄχι εἰς τυχαίαν ἐφημερίδα, ἀλλά εἰς τὴν «Καθημερινὴ» τῆς 15ης
Ἰουλίου:
«Ὁ Πατριάρχης ἔχει τὴ
μοναδικὴ εὐκαιρία νὰ βγεῖ καὶ νὰ καταγγείλει μὲ τὰ μελανότερα χρώματα τὸν
δικτάτορα ἰσλαμιστὴ Ἐρντογάν. Θὰ κερδίσει τὶς καρδιὲς τῶν Ἑλλήνων, θὰ ἔχει τὴν
ὑποστήριξη ὅλου τοῦ κόσμου. Θὰ ἐξασφαλίσει μία λαμπρὴ θέση στὴν Ἱστορία. Τί
μπορεῖ νὰ πάθει;… Στὴ χειρότερη/καλύτερη περίπτωση ὁ Πατριάρχης θὰ μαρτυρήσει.
Τί πιὸ ἐπιθυμητὸ γιὰ ἕνα Πατριάρχη σὲ αἰχμαλωσία;»
Ἐμεῖς εὐχόμεθα νὰ γίνη
ὅ,τι εἶναι θέλημα Θεοῦ διὰ τὸ καλὸν τοῦ Πατριαρχείου καὶ τῆς Ἐκκλησίας καὶ δὲν
ἐπιθυμοῦμεν νὰ ἐκριζωθῆ ἀπὸ ἐκεῖ. Διακατεχόμεθα ὅμως ἀπὸ τὴν βαθεῖαν πεποίθησιν
ὅτι δὲν θὰ μαρτυρήσουν εἰς τὸ Πατριαρχεῖον καθὼς σίγουρα ἢ θὰ ἐπέμβη ὁ
Μεγαλοδύναμος ἢ θὰ ἐπέμβουν αἱ Μεγάλαι Δυνάμεις, αἱ ὁποῖαι θὰ εὕρουν ἀφορμὴν νὰ
ἐκτελέσουν τὸ σχέδιον ποὺ χρόνια εἶναι εἰς ἀναμονήν: νὰ μετατρέψουν τὸ
Πατριαρχεῖον εἰς ἀνεξάρτητον κρατίδιον ὡς τὸ Βατικανόν. Τὰ θεολογικὰ θεμέλια
ἄλλωστε ἔχουν ἤδη τεθῆ.
Αὐτὴν τὴν κρίσιμον
στιγμὴν προέχει ἡ ἑνότης τῆς Ὀρθοδοξίας, αὐτὴν ὀφείλομεν νὰ στηρίξωμεν μὲ κάθε
μέσον, διότι αὐτὴ εἶναι ἡ μόνη ποὺ δύναται διὰ τῆς προσευχῆς καὶ τῆς
ἀλληλοσυμπαραστάσεως νὰ δώση δραστικὴν λύσιν. Πατριαρχεῖον καθίσταται κάθε
τόπος ποὺ ἔχει ἁγιότητα καὶ ἑνότητα καὶ ὄχι ἕνας «θεσμός». Ἂν τὸ πρόβλημα τῆς
ἑνότητος δὲν ἐπιλυθῆ, τότε ἡ σωτηρία ἢ ἡ μεταφορὰ ἑνὸς Πατριαρχείου, ὅσο καὶ ἂν
βαρύνη εἰς τὴν συνείδησίν μας (καὶ πράγματι μᾶς «πονᾶ» ὅσον τίποτε ἄλλο), δὲν
διασφαλίζει τίποτε.
