Μέ μασημένια λόγια προσπαθοῦμε νά πουλήσουμε ἀμεροληψία;
Απευθυνόμενος σε "μαθητές", ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος Α', επισημαίνει τον κίνδυνο της καμουφλαρισμένης δειλίας με τη δικαιολογία της "αμεροληψίας" ή της πρόφασης.
…ἐξετάσουμε κάτι τί πιό πεζό: τή δειλία στή πιό ἄσχημή της μορφή, δηλαδή τή καμουφλαρισμένη δειλία.
Αὐτή εἶναι ἕνα μεγάλο ἐμπόδιο γιά τήν ἀπόκτηση τῆς ἀφοβίας. Θά ρωτήσετε: Τί εἶναι αὐτή ἡ καμουφλαρισμένη δειλία; Εἶναι, ἁπλούστατα, ἡ δειλία πού κατορθώνουμε νά τήν παρουσιάσουμε μέ χίλια δυό ἄλλα φορέματα, δῆθεν πιό ὡραῖα, πιό ἑλκυστικά.
Ἄς ὑποθέσουμε πώς κάποιος ἔχει ἀδικήσει ἕναν ἄλλον. Ἡ ἀδικία του εἶναι καταφάνερη, φωνάζει μέχρι τόν οὐρανό. Ἐμεῖς, ἄν ἤμαστε ἄνθρωποι ἄφοβοι, δέν θά ἔπρεπε νά πάρουμε τό μέρος τοῦ ἀδικουμένου; Θά σκεφθῆτε, ἴσως, μά ἀφοῦ κανείς δέν μᾶς κάλεσε, τί θέλουμε νά βγοῦμε μείς μέσα στήν μέση; Δέν ἔχει σημασία. Σέ ὑποθέσεις ὅπου καταπατάται ἡ δικαιοσύνη δέν πρέπει νά περιμένουμε νά μᾶς εἶχαν καλέσει. Θά πρέπει νά τρέξουμε νά βοηθήσουμε τόν ἀδικούμενο. Νά ἀποκαταστήσουμε τό δίκαιο. Αὐτό εἶναι, βέβαια, τί πρέπει. Ἐμεῖς, ὅμως, τί κάνουμε; Ἀπό δειλία δέν κάνουμε τίποτε.
Τώρα, ἄς ὑποθέσουμε πώς ἔρχεται ὁ ἀδικημένος καί ζητάει τή βοήθειά μας. Μᾶς παρακαλεῖ νά ποῦμε τήν γνώμη μας. Νομίζετε πώς τώρα πού μᾶς κάλεσαν θά κάνουμε τίποτε καλύτερο; Τό πιθανώτερο εἶναι, πώς, καί τώρα πού μᾶς κάλεσαν, θά τηρήσουμε τήν ἴδια δειλή στάση, κάνοντας τόν δῆθεν ἀμερόληπτο. Προσπαθοῦμε νά μή δυσαρεστήσουμε οὔτε τόν ἕναν οὔτε τόν ἄλλο. Ἐπειδή, δηλαδή, δέν ἔχουμε τό θάρρος νά ποῦμε σ’ ἐκεῖνον πού ἀδικεῖ, πώς ἔχει ἀδικήσει τόν ἄλλον, γι’ αὐτό λέμε ὅτι ναί μέν ἔχει δίκηο ὁ ἕνας, ἀλλά δέν ἔχει ἄδικο καί ὁ ἄλλος. Ἔτσι κάνουμε τόν ἀμερόληπτο εἰς βάρος του δίκηου τοῦ ἄλλου. Μέ μασημένια λόγια προσπαθοῦμε νά πουλήσουμε ἀμεροληψία;
Ἀλλά στόν Κύριο δέν ἀρέσουν αὐτά. Ἐκεῖνος μᾶς παράγγειλε στά λόγια μας τό «ναί» νά εἶναι «ναί» καί τό «ὄχι» νά εἶναι «ὄχι». Τά ἄλλα, τά μπερδεμένα λόγια, τά «ναί καί ὄχι» καί τά ὅμοια, δέν εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ. Εἶναι κατασκευάσματα τοῦ διαβόλου. Κάτι τέτοια πρέπει νά θεωροῦμε πώς εἶναι χειρότερα καί ἀπό τήν ἴδια τή δειλία. Γιατί ἡ δειλία τουλάχιστον εἶναι κάτι τό ἄσχημο, ἀλλά εἶναι πρᾶγμα φανερό. Ἐνῷ ἡ δῆθεν ἀμεροληψία εἶναι καί δειλία ἐνῷ εἶναι συγχρόνως καί φαρισαϊσμός. Ὁ δῆθεν ἀμερόληπτος προσπαθεῖ νά ξεγελάση ὄχι μόνο τόν ἑαυτό του καί τούς ἄλλους, ἀλλά καί τόν ἴδιο τόν Θεό. Γι’ αὐτό, λοιπόν, τέτοια ἀμεροληψία καλύτερα νά μᾶς λείπη. Εἶναι συμμαχία μέ τήν ἀδικία. Τήν βοηθεῖ. Τήν ἀποθρασύνει.
Ἄλλο καμουφλάρισμα τῆς δειλίας μας εἶναι νά κάνουμε ὅτι δῆθεν δέν καταλαβαίνουμε. Ἄς ὑποθέσουμε πώς εἴμαστε σέ μιά ὁμάδα καί κάποιο ἀπό τά μέλη της πρέπει νά ἀναλάβη κάποιο ἔργο, πού χρειάζεται ἀφοβία. Ἐμεῖς, γιά νά μή φανοῦμε ὅτι εἴμαστε δειλοί, κάνουμε πώς δῆθεν δέν καταλαβαίνουμε περί τίνος πρόκειται, ἤ ὅτι δέν τό πήραμε εἴδησι καί τά ὅμοια. Ἐνῷ θά ἦταν πολύ καλύτερο νά εἴχαμε τουλάχιστον τό θάρρος νά ὁμολογήσουμε τή δειλία μας.
Δειλία ἐπίσης καί ἔλλειψις ἀνδρισμοῦ εἶναι ἡ προφασιολογία. Ἡ φοβερή αὐτή καί ἐκνευριστική γιά τούς ἄλλους πληγή, ἡ προφασιολογία. Ἐκάμαμε κάποιο σφάλμα, τί ὡραῖο καί τί ἀνδρικό θά ἦταν νά ὁμολογήσουμε, ὅπως καί ἄλλοτε ἔχουμε πῇ, τό σφάλμα μας. Ἀντί ὅμως νά σπεύσουμε νά κάνουμε αὐτό, ἀρχίζουμε μέ ἕνα σωρό ἀνοησίες νά προσπαθοῦμε νά δικαιολογηθοῦμε: «Ἄν ἤξερα τοῦτο καί ἐκεῖνο, ἐγώ δέν θά εἶχα ἐνεργήσει κατ’ αὐτόν τόν τρόπο» ἤ «ξέρεις, ἐγώ εἶχα τήν ἐντύπωση, πώς δέν μοῦ εἶπαν νά κάμω τό καί τό» και οὕτω καθ’ ἑξῆς. «Προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις», ὅπως λέει ὁ λαός.
Ἐνῷ ὁ ἄφοβος ἄνθρωπος, ὁ ἀνώτερος ἄνθρωπος, ὅταν κάνει ἕνα λάθος, ἔχει καί τό θάρρος νά τό ὁμολογήση.
Αὐτό ἄλλωστε εἶναι τό καλύτερο καί αὐτό μᾶς συμβουλεύει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ: «Ἐάν ὁμολογῶμεν τάς ἁμαρτίας ἡμῶν, πιστός ἐστι καί δίκαιος, ἵνα ἁφή ἡμῖν τάς ἁμαρτίας καί καθαρίση ἡμᾶς ἀπό πάσης ἀδικίας». Ἐάν, δηλαδή, ὁμολογοῦμε τά σφάλματά μας, ὁ Θεός εἶναι ἀξιόπιστος καί δίκαιος καί θά τηρήση τήν ὑπόσχεσή Του, νά μᾶς τά συγχωρήση καί νά μᾶς καθαρίση ἀπό κάθε ἀδικία καί παράβαση τοῦ Νόμου Του.
Μέ τήν ἄφοβη ὁμολογία τοῦ σφάλματός μας ἔχουμε ἑπομένως καί ἄλλο κέρδος. Πέρνουμε τήν σγχώρηση ἀπό τόν Θεό, ἐφ’ ὅσον ἐκδηλώνουμε τήν μετάνοιά μας. Ἀλλά καί κάτι ἄλλο: Ἔχουμε καί τήν εὐκαιρία νά ἐπανορθώσουμε τό σφάλμα μας καί νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τό βάρος τῆς ἐνοχῆς. Ἐνῷ μέ τίς προφάσεις καί τίς δικαιολογίες ὄχι μόνο τίποτε ἀπ’ αὐτά δέν πετυχαίνουμε, ἀλλά προσθέτουμε καί ἄλλο ἁμάρτημα: ὅτι προσπαθοῦμε νά ξεγελάσουμε καί τούς ἄλλους καί τόν Θεό.
Ἄν πῇς πιά καί γιά τήν δυνατότητα νά μοιάσουμε μέ τόν Κύριό μας; Οὔτε λόγος νά γίνεται!
Ὁ Πατήρ Ἱερώνυμος
* * *
Για να διαβάσετε τις συμβουλές του μακαριστού αρχιεπισκόπου, πατήστε το παρακάτω εικονίδιο!
Mητροπολίτης Ἀττικῆς καί Μεγαρίδος Νικόδημος - Καμουφλαρισμένη δειλία
