Η σημερινή ερμηνεία της αποστολικής περικοπής από τον ιερό Χρυσόστομο τα λέει όλα, όσα σήμερα μας αφορούν και μας διδάσκει ποιά πρέπει να είναι η στάση μας απέναντι στον Οικουμενισμό, στους λογής λογής προφήτες και διδασκάλους, στον δεσποτισμό, στον κληρικαλισμό, στην εκκοσμίκευση, τα σχίσματα!
"Τι λες; «Η ίδια πίστη είναι, ορθόδοξοι είναι και εκείνοι [:οι αιρετικοί]». Γιατί λοιπόν δεν είναι μαζί με εμάς; «Ένας Κύριος, μία πίστη, ένα βάπτισμα». Εάν όμως αυτά που κάνουν αυτοί είναι ορθά, τότε τα δικά μας είναι λανθασμένα· εάν πάλι τα δικά μας είναι ορθά, τότε τα δικά τους είναι λανθασμένα. «Ώστε να μην είμαστε πλέον νήπιοι, κλονιζόμενοι και παρασυρόμενοι από κάθε άνεμο διδασκαλίας». Πες μου, νομίζεις ότι αρκεί αυτό, το να λέγεις δηλαδή ότι είναι ορθόδοξοι; Τα της χειροτονίας έφυγαν και χάθηκαν; Και ποιο το όφελος εάν αυτή δεν έγινε κατά τρόπο κανονικό; Όπως ακριβώς λοιπόν για την πίστη, έτσι πρέπει να αγωνιζόμαστε και γι’ αυτήν. Διότι αν στον καθένα είναι δυνατόν να χειροτονεί, όπως οι παλαιοί, και έτσι να γίνονται ιερείς, ας γνωρίζουν όλοι ότι εις μάτην το πλήρωμα της Εκκλησίας και το πλήθος των ιερέων· ας τα καταργήσουμε αυτά και ας τα καταστρέψουμε.
«Μη γένοιτο», λέγει. Εσείς τα κάνετε αυτά και λέτε «μη γένοιτο»; Πώς λέγεις, «μη γένοιτο», τη στιγμή που έχουν γίνει ήδη; Εγώ το λέω και το επιβεβαιώνω αποσκοπώντας όχι στο δικό μου συμφέρον, αλλά στη δική σας σωτηρία· εάν όμως κάποιος αδιαφορεί, αυτός θα κριθεί· εάν πάλι αυτά δεν ενδιαφέρουν κάποιον, εμάς όμως μας ενδιαφέρουν... Πώς θα υποφέρουμε την ειρωνεία και τον γέλωτα των ειδωλολατρών; Διότι εάν μας κατηγορούν για τις αιρέσεις, τι θα πουν γι' αυτά; Εάν η ίδια πίστη υπάρχει παντού, εάν τα ίδια μυστήρια, γιατί να επιπηδά σε άλλη Εκκλησία κάποιος άλλος επίσκοπος; «Βλέπετε», λέγει, «ότι όλες οι ενέργειες των Χριστιανών έχουν γεμίσει από κενοδοξία; Και ότι υπάρχει σε αυτούς φιλαρχία και απάτη; Απογύμνωσέ τους από το πλήθος», λέγει, «και δεν θα είναι τίποτε». Χτύπησε και εξολόθρευσε τη νόσο, η οποία διαφθείρει τον όχλο.
Θέλετε να πω αυτά τα οποία λένε για την πόλη μας; Με πόση ευκολία μπορούν να μας κατηγορούν; «Είναι δυνατόν», λέγει, «σε όποιον θέλει να βρει οπαδούς και δε θα λείψουν ποτέ αυτοί». Ω, πόσο αξιογέλαστο πράγμα! Πόσης ντροπής άξια είναι αυτά; Αλλά και το άλλο είναι αξιογέλαστο και το άλλο είναι ντροπή. «Αν μερικοί από εμάς κατακυριευμένοι από τα πιο φοβερά πράγματα, πρόκειται να υποστούν κάποιο επιτίμιο, είναι πολύς ο τρόμος και ο φόβος παντού μήπως κανείς αποσκιρτήσει», λέγει, «μήπως αποστατήσει σε εκείνους». Χιλιάδες φορές είναι προτιμότερο να αποσκιρτήσει αυτός ο οποίος είναι τέτοιος, και να είναι μαζί με εκείνους· δεν λέγω για όσους έχουν πλανηθεί, αλλά εάν κάποιος χωρίς να παρασυρθεί βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση και θέλει να προσχωρήσει στους αιρετικούς, ας το κάνει. Διότι πονώ βέβαια και θρηνώ και οδύρομαι και καίγονται τα σπλάχνα μου, σαν να στερούμαι δικό μου μέλος, όμως δεν πονώ τόσο, όσο φοβούμαι μήπως αναγκασθώ από αυτό να κάνω τίποτε που δεν πρέπει.
Δεν είμαστε κυρίαρχοι της πίστεώς μας, αγαπητοί, ούτε παραγγέλνουμε αυτά κατά τρόπο δεσποτικό· έχουμε οριστεί για τη διδασκαλία του λόγου και όχι για εξουσία ούτε για δεσποτισμό· έχουμε θέση συμβούλων, οι οποίοι συμβουλεύουν. Εκείνος ο οποίος συμβουλεύει λέγει τη γνώμη του, χωρίς να εξαναγκάζει τον ακροατή, αλλά αφήνει αυτόν ελεύθερο να προτιμήσει τα λεγόμενα· σε αυτό μόνο είναι υπεύθυνος, αν δεν πει αυτά τα οποία πρέπει να διδάξει. Για αυτόν τον λόγο τα λέμε αυτά και τα διδάσκουμε, για να μην είναι δυνατό σε κανένα από εσάς την ημέρα της Κρίσεως να πει: «Κανείς δε μας είπε τίποτε, κανείς δε μας συμβούλευσε, δεν τα γνωρίζαμε, νομίζαμε ότι είναι μηδαμινό το αμάρτημα».
Για τον λόγο αυτόν λέγω και σας παρακαλώ με επιμονή, ότι το να δημιουργήσει κανείς σχίσμα στην Εκκλησία δεν είναι μικρότερο κακό από το να πέσει σε αίρεση. Πες μου, εάν κάποιος υπηρετούσε υπό τις διαταγές κάποιου βασιλιά, και δεν πήγαινε μεν με το μέρος άλλου, ούτε προσχωρούσε σε άλλον βασιλέα, αλλά έπαιρνε το πορφυρό ένδυμά του και το ξάπλωνε καταγής, και ολόκληρο δια περόνης το ξέσχιζε σε πολλά τεμάχια, άραγε θα τιμωρούνταν λιγότερο από εκείνους οι οποίοι προσχώρησαν σε άλλον; Πόσο μάλιστα, εάν μαζί με αυτό, τον ίδιο τον βασιλέα, κρατώντας τον από τον λαιμό, τον έσφαζε και ξέσχιζε σε κάθε μέλος το σώμα του, ποια καταδίκη θα ήταν άξια των έργων του; Εάν όμως κάνοντας αυτά στον βασιλιά ο οποίος είναι συνδούλος, θα σου επιβαλλόταν η πιο μεγάλη τιμωρία, εκείνος ο οποίος σφάζει και διαμελίζει τον Χριστό, ποιας κολάσεως δεν θα είναι άξιος; Άραγε αυτής με την οποία απειλείται; Δεν νομίζω, αλλά άλλης πολύ πιο φοβερής".
