Πώς να
σηκώνουμε την συκοφαντία
ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ
ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Σας συκοφάντησαν. Δεν είστε ένοχος.
Οφείλετε, ωστόσο, να υπομείνετε τη συκοφαντία μεγαλόψυχα. Και η υπομονή σας
αυτή θα είναι ο κανόνας, το θεραπευτικό επιτίμιο, για παράπτωμα που διαπράξατε
και για το οποίο είστε ένοχος. Μέσα στη συκοφαντία, επομένως, είναι κρυμμένο το
έλεος του Θεού…
Μολονότι δεν είναι εύκολο, πρέπει
οπωσδήποτε να συμφιλιωθείτε με τους συκοφάντες σας. Με μίσος στην καρδιά, δεν
μπορεί να σωθεί κανείς. Γι΄αυτό οφείλουμε να αντιδρούμε με αυταπάρνηση στα
εμπαθή αισθήματά μας. Έτσι εξαφανίζονται και οι θλίψεις. Η εμπάθεια, βλέπετε,
είναι που γεννάει τη θλίψη.
Γνωρίζω πόσο δύσκολα υποφέρεται η
συκοφαντία. Είναι λάσπη -μα λάσπη ιαματική. Υπομονή! Αργά ή γρήγορα θα λήξει η
δοκιμασία. Ο Γιατρός των ψυχών θα αφαιρέσει το τσουχτερό κατάπλασμα…
Συκοφαντούσαν και τον Κύριο: «Ιδού
άνθρωπος φάγος και οινοπότης, τελωνών φίλος και αμαρτωλών» (Ματθ. 11:19).
«Δαιμόνιον έχει και μαίνεται» (Ιω. 10:20). Τι μεγάλη δόξα, να μετέχουμε στα
παθήματα του Χριστού!
Σηκώστε ταπεινά κι αγόγγυστα το
σταυρό σας. Μη λιποψυχείτε. Αν η συνείδησή σας δεν σας κατακρίνει, μπορείτε να
υψώνετε πάντα με θάρρος το βλέμμα σας στο Θεό και να στέκεστε με παρρησία
μπροστά Του. Τι πιο σπουδαίο απ’ αυτό;…
Να ζείτε και να φέρεστε φυσιολογικά.
Το πώς σας βλέπουν οι άλλοι να μην το λογαριάζετε. Μόνο του Θεού η κρίση έχει
βαρύτητα, ως αλάθητη. Εμείς οι άνθρωποι δεν γνωρίζουμε καλά-καλά ούτε τον ίδιο
μας τον εαυτό, πολύ περισσότερο τον πλησίον.
(Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, Χειραγωγία στην
Πνευματική Ζωή, Ι. Μ. Παρακλήτου, Εκδ. ε΄, 2005, σ. 18-19)
Περί συκοφαντίας και συκοφάντη.
Συκοφαντία
είναι η ψεύτικη κατηγορία. Συκοφάντης είναι ο ψεύτης. Και κάποιος σοφός λέει
«κανέναν άλλον να μη θεωρείς ψεύτη, παρά τον συκοφάντη. Γιατί μεταξύ ψεύδους
και συκοφαντίας δεν υπάρχει καμία διαφορά». Συκοφάντη οι παλιότεροι και οι
τωρινοί ονομάζουν τον διαβολέα και τον προσαγωγέα.
Είναι βέβαιο
ότι ο διάβολος έχει εφεύρει την συκοφαντία. Δηλητήριο σκορπιού η γλώσσα του
συκοφάντη. Δεν παρατάει το έργο του ο συκοφάντης, όταν επιπλέον αντιληφθεί ότι
και οι άρχοντες επιθυμούν τη συκοφαντία. Μηχανεύεται ψέματα και διαβάλλει με
κάθε τρόπο. Ο Κύριος θα εξολοθρεύσει όλα τα πονηρά χείλη. Η γλώσσα του
συκοφάντη μισεί την αλήθεια. Η συκοφαντία γκρέμισε νέους και γέροντες, άρχοντες
και δυνάστες. Ο συκοφάντης χαίρεται πολύ περισσότερο, όσο με τις πράξεις του
γίνεται δημοφιλής.
(ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ, ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ)
Η πλευρά του υβριστή και η
αντιμετώπισή του θέλει διάκριση και πολλές φορές σιωπή και παράδειγμα, και
άλλες, κουβέντα ορθή ώστε να ξεκλειδώσεις τον σκοτισμό ή την πλάνη του αδερφού.
Φυσικά για να μιλήσουμε πρέπει να έχουμε και την κατάλληλη πνευματική κατάσταση
ώστε να προσεγγίσουμε τον συνάνθρωπό μας.
Πολλοί άνθρωποι κυρίως με κοσμικό
φρόνημα ή ακόμα και κοσμικοί Χριστιανοί κατακρίνουν κάποιους που αγωνίζονται
οντολογικά στον θεραπευτικό ασκητικό δρόμο, υβρίζουν, περιγελούν και
προσβάλλουν. Αυτές είναι γνωστές μάχες για κάθε στρατιώτη του Χριστού. Το θέμα
είναι πώς πρέπει να αντιμετωπίζονται. Αυτός ο πόλεμος είναι χαροποιός και
φυσικά ωφελεί.
Γιατί όμως συκοφαντεί;
Πολύ απλά … σε υβρίζει ώστε να
απαξιώσει τον αγώνα σου και μάλιστα σε διαπομπεύει συχνά με απαράδεκτο τρόπο.
Θεωρεί ότι με την προσβολή θα σε ρίξει στα μάτια του κόσμου ώστε να φανεί ο
ίδιος καλύτερος αλλά δεν μπορεί να καταλάβει ότι όταν υβρίζεις κάποιον αγωνιστή
του Χριστού του πλέκεις μαρτυρικό στεφάνι. Το να αγνοείς κάτι είναι κατανοητό,
αλλά να απαξιώνεις τον αγώνα ενός ανθρώπου για τη σωτηρία της ψυχής του
χωρίς μάλιστα να ερευνήσεις περί αυτού τότε είναι απαράδεκτη ενέργεια και
ανώριμη.
Σε αυτούς που υβρίζουν, και συκοφαντούν:
Σε αυτούς που υβρίζουν, και συκοφαντούν:
Να ξέρετε αγαπητοί μου αδερφοί ότι
πρώτον τους δίνετε χαρά και δεύτερον αν δεν γνωρίζετε κάτι καλύτερα να μην αναφέρετε
τίποτα διότι θα βρεθείτε κάποια στιγμή εκτεθειμένοι στην κουβέντα και κάτι
τέτοιο θα σας ζημιώσει. Η συκοφαντία σας καθιστά ανθρώπους με έλλειμμα
αγάπης διότι η αγάπη δεν λογίζεται το κακό.
Ενώ ο Μέγας Βασίλειος τονίζει
χαρακτηριστικά: "Δεν πρέπει να σιωπούμε μπροστά στις διαβολές, όχι για να
υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας με την αντιλογία, αλλά για να μην επιτρέψουμε
να ευοδωθεί το ψέμα (να διαδοθεί και να γίνει πιστευτό) και να μη αφήσουμε
αυτούς, που εξαπατήθηκαν στην βλάβη (στην κακόπιστη διάδοση)".
Σαφής είναι η αναφορά και στην Αγία
Γραφή ότι η σιωπή και το παράδειγμα μας είναι συχνά ο καλύτερος λόγος. Όταν
ρώτησε ο Πιλάτος τον Ιησού "τι εστί Αλήθεια" ο Κύριος δεν απάντησε
διότι πολύ απλά η αλήθεια δε χωρά σε κτιστές λέξεις και λογικές αλλά είναι κάτι
ανώτερο από ανθρώπινες οριοθετήσεις και δεδομένα. Τί να πει η ενσάρκωση της
Παναλήθειας για τον εαυτό της; Η αλήθεια είναι πρόσωπο και όχι έννοια ή
ιδεολόγημα.
