Ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης: «Νὰ ζῆτε ταπεινά, ἁπλά, πνευματικά, ὥστε σὲ μιὰ δύσκολη στιγμὴ νὰ μὴν ἀναγκασθῆτε νὰ κάνετε συμβιβασμούς».
Ἀπό τό Βιβλίο Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου
ΛΟΓΟΙ Β’ «Πνευματικὴ Ἀφύπνιση» σελ.186
ἐκδόσεις ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ὁ ΘΕΟΛΟΓΟΣ» ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Προσευχή, ὀρθὴ ζωή, παράδειγμα
– Γέροντα, ποιά εἶναι ἡ σωστὴ θέση ποὺ πρέπει νὰ πάρη ὁ μοναχὸς στὴν σημερινὴ δύσκολη κατάσταση;
– Κατ ̓ ἀρχάς, προσευχή, ὀρθὴ ζωή, παράδειγμα, καὶ ὅταν χρειασθῆ καὶ ὅπου χρειασθῆ, νὰ μιλήση.
– Δηλαδή, πρέπει ὁ μοναχὸς νὰ μιλήση, ὅταν δοθῆ ἀφορμή;
– Μά, φυσικά! Ἂν δὲν μιλήση ὁ μοναχός, ποιός θὰ μιλήση; Ὁ μοναχὸς δὲν ἔχει τί νὰ φοβηθῆ. Οἱ ἄλλοι φοβοῦνται, μήπως τοὺς πετάξουν ἀπὸ τὶς θέσεις τους. Ἐμεῖς οἱ ἀφιερωμένοι στὸν Θεό, ἂν δὲν τραβήξουμε μπροστά, ποιός θὰ τραβήξη; Ὁ λογισμὸς μοῦ λέει πὼς δὲν θὰ ἀφήση ὁ Θεός· δὲν θὰ ἀφήση! Θὰ ξεκαθαρίση αὐτὴ ἡ κατάσταση. Τώρα εἶναι σὰν νὰ ὑπάρχη ἕνα μεγάλο δίχτυ ποὺ ἔχει κλείσει μέσα τὰ ψάρια καὶ εἶναι σάπιο. Πάει μιὰ ἀπὸ ἐδῶ-μιὰ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ θὰ σπάση στὸ τέλος. Καὶ δὲν θὰ σπάση, γιατὶ τὰ ψάρια εἶναι μεγάλα, ἀλλὰ γιατὶ ἔχει σαπίσει τὸ δίχτυ.
– Γέροντα, τὰ ψάρια εἶναι οἱ Χριστιανοί;
– Ναί, οἱ Χριστιανοί, καὶ οἱ ἄλλοι εἶναι τὰ χέλια, τὰ φίδια. Ἀλλὰ καὶ ἐμεῖς θὰ δώσουμε λόγο στὸν Θεὸ γι’ αὐτὴν τὴν κατάσταση. Ἐγὼ τώρα τὰ λέω ἔξω ἀπὸ τὰ δόντια· δὲν κρατιέμαι ἄλλο!
– Δηλαδή, Γέροντα, τί πρέπει νὰ κάνουμε;
– Πρῶτα νὰ κάνουμε δουλειὰ στὸν ἑαυτό μας. Γιατὶ ὡς μοναχὸς σκοπὸ ἔχω νὰ διαλύσω τὸ ἀνθρώπινο δικό μου πνεῦμα, νὰ φτιάξω πρῶτα τὸν ἑαυτό μου, γιὰ νὰ γίνω ἄνθρωπος πνευματικός, γιατὶ ἀλλιῶς δὲν ἔχει νόημα ἡ ζωή μου ὡς μοναχοῦ. Ὕστερα νὰ μιλήσουμε μὲ τρόπο, ὅταν χρειάζεται, καὶ ὁ Θεὸς θὰ βοηθήση νὰ φέρουμε θετικὰ ἀποτελέσματα.
– Γέροντα, μερικοὶ ὅμως λένε καλύτερα σιωπὴ καὶ προσευχή.
– Δὲν μπορεῖς νὰ ἀδιαφορήσης, ὅταν ὅλα καίγωνται γύρω σου. Πρέπει νὰ σβήσης τὴν φωτιά. Ὁ πόνος δὲν σ ̓ ἀφήνει νὰ σιωπήσης. Βέβαια, τὸ κυριώτερο εἶναι νὰ προσπαθῆ κανεὶς νὰ ζῆ πνευματικά, ὅσο μπορεῖ. Καὶ ἂν χρειασθῆ νὰ πάρη σὲ ἕνα σοβαρὸ ζήτημα κάποια θέση, θὰ πάρη τὴν θέση ποὺθὰ ἐπιτρέψη ὁ Θεός. Νὰ ζῆτε ταπεινά, ἁπλά, πνευματικά, ὥστε σὲ μιὰ δύσκολη στιγμὴ νὰ μὴν ἀναγκασθῆτε νὰ κάνετε συμβιβασμούς. Ὕστερα νὰ κοιτάξετε νὰ ἔρχωνται γιὰ μοναχὲς νέες ποὺνὰ ἔχουν προϋποθέσεις γιὰ τὸν Μοναχισμό, γιὰ νὰ μποροῦν νὰ γίνουν σωστὲς μοναχές.
Ὅταν γίνη κανεὶς καλὸς μοναχός, ξέρει μετὰ μέχρι ποῦ χρειάζεται νὰ ἀσχοληθῆ μὲ ἕνα θέμα· τί πρέπει νὰ κάνη καὶ τί δὲν πρέπει, πῶς νὰ ἐνεργήση. Ἂν δὲν γίνη σωστὸς μοναχός, ὅλα στραβὰ πᾶνε. Τὸ καταλάβατε; Ἂν γίνετε σωστὲς μοναχές, θὰ ἐνεργῆτε μὲ σύνεση. Ἂν δὲν γίνετε σωστὲς μοναχές, ἂν μιὰ τὴν στείλης κάπου, θὰ πρέπη νὰ τῆς πῆς «νὰ πῆς αὐτὸ μέχρι ἐκεῖ, ἐκεῖνο μέχρι ἐκεῖ», γιατὶ ἀλλιῶς μπορεῖ νὰ πῆ ἀνοησίες. Ἀλλὰ αὐτὸ εἶναι κατάσταση ὑπανάπτυκτη.Ποῦ νὰ τὰ βγάλης πέρα μετά; Γι ̓ αὐτὸ ὅσες ἔχουν προϋποθέσεις γιὰ τὸν Μοναχισμό, νὰ δουλευτοῦν, γιὰ νὰ γίνουν σωστὲς μοναχὲς καὶ νὰ ξέρουν μέχρι ποῦ πρέπει νὰ ποῦν, τί πρέπει νὰ ποῦν· νὰ ξέρουν τί πρέπει νὰ κάνουν σὲ μιὰ δύσκολη στιγμή. Καὶ θὰ κινοῦνται μέσα στὴν ὑπακοή, γιατὶ θὰ συμφωνῆ τὸ δικό τους πνεῦμα μὲ τὸ πνεῦμα τῆς Γερόντισσας. Σὲ μιὰ ἀνάγκη, ἕνα νεῦμα νὰ τὶς κάνη ἡ Γερόντισσα, θὰ καταλαβαίνουν, γιατὶ θὰ ἐργάζωνται στὴν ἴδια συχνότητα. Ἀλλιῶς δὲν γίνεται χωριό. Ἂν δὲν μάθετε νὰ κινῆσθε ἔτσι, μπορεῖνὰ μπῆ καὶ κάποιος ἄλλος στὴν ἴδια συχνότητα, νὰ λέη ἄλλα πράγματα, νὰ μὴν τὸ καταλάβετε καὶ νὰ κάνη μεγάλο κακό.