Από τις επιστολές τού Οσίου Θεοφάνη του Εγκλείστου (Μέρος Β΄)
Όταν
χτίζει μια οικογένεια, ο πιστός ζητά την βοήθεια και τις συμβουλές από
πνευματικά έμπειρους μέντορες. Οι επιστολές τού
Οσίου Θεοφάνη τού Εγκλείστου συνιστούν ανεκτίμητο θησαυρό πρακτικής πνευματικής
εμπειρίας.
Στιγμές
μοναξιάς μιας παντρεμένης γυναίκας
Καταλαβαίνω
ότι όταν διαβάζουμε, για παράδειγμα, το Ευαγγέλιο, προκύπτουν ερωτήματα, αλλά
όταν, μετά από μια σωστή εμβάθυνση, η ψυχή βρίσκει μια ικανοποιητική απάντηση,
τότε, μεγάλη είναι η πνευματική παρηγοριά που εκλαμβάνουμε. Και το πιο
ευχάριστο ακόμη είναι, όταν μια επιτυχία μάς εμπνέει να αναζητούμε ακόμη πιο
πολύ, και κάπως έτσι αποκτούμε συνήθεια για τέτοιες ενασχολήσεις. Σαν
αποτέλεσμα, η ψυχή πλαταίνει, παίρνει φτερά και γίνεται πολύπλευρη.
Αφήστε την πεθερά να είναι
θυμωμένη ... Πώς νιώθει ο σύζυγος; Αυτό είναι το σημαντικό για την σύζυγο. Και
για την πεθερά; H σύζυγος δεν πρέπει να σταματήσει να κάνει αυτό που
κάνει. Ας αφεθεί η πεθερά στον θυμό της. Είθε να ο Κύριος χαρίσει σύνεση... 1-2
Φεβρουαρίου 1882
Συμβουλές
στην απατημένη σύζυγο
Σκληρό!
Αλλά υπάρχει κάτι που να μην αποκτιέται με κόπο; Και τα πιο δύσκολα είναι για
την γυναίκα. Από την άλλη, η ανταμοιβή θα είναι μεγαλύτερη γι 'αυτήν, αν
υπομείνει αυτή τη θλίψη με γενναιότητα. Είθε ο Κύριος να παρηγορήσει την καρδιά
τους και να την γεμίσει με γαλήνη. 22
Απριλίου 1885.
Προσευχή
γονέων για παιδιά
Είναι
καθήκον των γονέων να συνετίζουν τα παιδιά τους, και ως εκ τούτου και δικό σας.
Και τι έχετε να φοβηθείτε; Τα λόγια αγάπης δεν ερεθίζουν κανέναν. Και τα
αυταρχικά λόγια δεν αποδίδουν κανέναν καρπό.
Φέρνοντας
στα συγκαλά τον απολωλόντα υιό
Αφήστε
τον Κύριο να φέρει στα συγκαλά του τον γιο σας. Προσευχηθείτε γι΄αυτόν με την
προσευχή τής μητέρας. Πού και πού, πείτε καμιά λέξη, απλά από αγάπη, με οίκτο
και οδυρμό, χωρίς προσβολές και θλίψεις.
Σταυρός
τής μητέρας
Αν και ο Αντριέι, σάς έχει προσβάλλει, και δεν αξίζει να μιλάμε γι΄αυτό, ο Κύριος, με το έλεός Του και για χάρη τής αγάπης και τής υπομονής της μητέρας, θα τον φροντίσει σαν να φροντίζει Εαυτόν. <…> Να είστε υπομονετικοί και με καλή καρδιά. Ο Σταυρός σας είναι και Σταυρός τού Κυρίου, πλήθος δε οι καρποί αυτού...
Σεβασμός
στη μητέρα
Δεν
υπάρχει μεγαλύτερη αμαρτία από την έλλειψη σεβασμού και από την προσβολή τής
μητέρας. Σε όσους τιμούν τούς γονείς τους η υπόσχεση είναι για πολλά αγαθά. Και
για εκείνους που δεν τούς τιμούν – η στέρηση αυτών των αγαθών. Γι΄αυτό και όλα
πάνε άσχημα σε σάς. Πηγαίνετε λοιπόν τώρα κιόλας στην Ν.Ι. (ΣτΜ: στην μητέρα
σας), πέστε στα πόδια της ζητώντας την συγχώρεση, και υποσχεθείτε της ότι
εφεξής θα την τιμείτε με κάθε δυνατό τρόπο ... και ότι θα διαφυλάξετε την
γαλήνη της.
Αδιαφορία
των παιδιών
Να
είστε πολύ ευαίσθητοι στην αδιαφορία των παιδιών. Υπομείνετε το και αυτό,
καλύπτοντας την αστοχία τους αυτή με αγάπη. Να δώσει ο Θεός, να έρθουν στα
συγκαλά τους και να μετανοήσουν. Και όλα θα πάνε μέλι-γάλα. Ο Θεός να σάς
ευλογεί!
Φροντίδα
των παιδιών
Σάς
κατατρώει η έγνοια για τα παιδιά ... και για τον οικογενειακό τους βίο, αλλά η
συνείδησή σας σάς εναντιώνεται. Κι εάν η συνείδησηεναντιώνεται, αυτό σημαίνει
ότι το έχετε παρακάνει. Και ότι πρέπει να είστε «εντός τών ορίων». Φροντίστε,
κατά πρώτον, να μην τα «τρέφετε» με αυτό που χρειάζονται αλλά, κι όταν τότε
δείτε τι είναι σημαντικό και δύσκολο, τότε μόνον βοηθήστε, διαφορετικά αφήστε
τα να χειριστούν την κατάσταση μόνα τους. <…> Περιμένετε βοήθεια από
ψηλά, και ο Κύριος θα στείλει βοήθεια και, την κατάλληλη στιγμή, θα θεραπεύσει.
Χωρίς τον Κύριο, κανένα καλό δεν ριζώνει στην καρδιά.
Η
προσευχή της μητέρας
Στεναχωριέστε
για τα παιδιά σας. Γι 'αυτό είστε μάνα, για να στεναχωριέστε για τα παιδιά.
Αλλά πάνω σε αυτήν την στεναχώρια, προσθέστε την προσευχή... Και ο Κύριος θα
βάλει τα παιδιά στον σωστό δρόμο. Θυμηθείτε την μητέρα τού Αγίου Αυγουστίνου.
Έκλαιγε κι έκλαιγε, προσευχόνταν όμως, προσεύχονταν! Στέρεβαν τα μάτια της από
το κλάμα, κι έλιωνε στην προσευχή, ζητώντας ο Αυγουστίνος να έρθει στα λογικά
του και να γίνει αυτός που έπρεπε να είναι.
Διδάσκοντας
μια μητέρα να καθοδηγήσει τον γιο της
Μην
σάς παρατρώει ο καημός για τον γιο σας. Ας έχει όση ηθική πάνω του όση έχει, η
ζωή θα τα διορθώσει όλα. Το ότι αγαπά την φιλοχρηματία κι όλα αυτά, δεν είναι
μεγάλο πρόβλημα. Θα ΄ρθεί στα συγκαλά του σε κάποια στιγμή. Είναι αδύνατο να
μην κάνει λεφτά, πρέπει να φάει, να πιεί, να έχει μέρος να μείνει, και ούτω
καθεξής. Ακόμη κι αν έχετε περιουσία, την ελπίδα σας να την εναποθέτετε στον
Θεό, κι ένα κομμάτι τής περιουσίας να το μοιραστείτε με τούς φτωχούς. Μάθετέ
τον να δίνει έστω και μια δεκάρα στους φτωχούς, ακόμα κι αν είναι μόνο τις
Κυριακές. Ας ξεκινήσει με αυτό και θα προχωρήσει περισσότερο. <…> Απλά
μην ξεχνάτε ότι στην γη είμαστε μόνο παροδικά, για μικρό χρονικό διάστημα.
Επομένως, ζούμε μεν σε αυτήν την γη, δεν είναι αυτός, όμως, ο λόγος τής ύπαρξής
μας.
Για
τον γιό που έχει μπλεξίματα
Προσευχηθείτε
για τον γιο σας, μόνο πιο φλογερά, και ο Κύριος θα τον ελεήσει, στέλνοντάς του
το Φως τής Χάρης, να τον φωτίσει και να τον φέρει στα λογικά του, και να
εξαλείψει όλα τα σκαμπανεβάσματα.
Μητρική προτροπή για την ευερέθιστη κόρη
Δεν
θα βγει κανένα καλό με το να μιλήσετε όταν βρίσκεστε σε τέτοια κατάσταση (ΣτΜ:
«ψυχικής φόρτισης»). Με το που θα ηρεμήσετε κι οι δύο όμως... την ίδια ημέρα, ή
μια άλλη, αρχίστε να τής μιλάτε σαν μάνα σε κόρη: «Θέλεις να είσαι σε όλα
τέλεια και συνετή; Λοιπόν, ποτέ μην επιτρέπεις στον εαυτό σου να φανεί κάποια
αδυναμία, ποτέ μην αφήνεις να σού ξεφύγουν λόγια που δεν εννοούσες, ποτέ να μην
κάνεις κάτι που να δείχνει προς τα έξω ότι έχεις κάποια ανακατωσούρα στην ψυχή
σου ... Αυτό είναι πάντα ταπεινωτικό και δείχνει ότι δεν ξέρεις να ελέγχεις τον
εαυτό σου. Με πονάει να βλέπω κάτι τέτοιο σε σένα. Σε αγαπώ, και γι΄αυτό σού
εύχομαι να είσαι τέλεια σε όλα ... Είναι αρκετά απλό να το κάνεις. Κάνε αυτό
που θα σού πώ: όταν η ψυχή αρχίσει να ταράζεται, βάλε φρένο σε αυτήν την
ταραχή, ακολούθως μίλησε και ενέργησε. Και όσο είσαι σε κατάσταση σύγχυσης,
σιώπησε».
Η
συμβουλή της μητέρας
Στην
Μπέλιτσκα υποκλίνομαι και δίνω την ευχή μου. Τής εύχομαι σοφία στην
καθημερινότητα. Αλλά όχι εις βάρος τής πνευματικής σοφίας. Χωρίς πίστη, δεν
υπάρχει ούτε γαλήνη ούτε τάξη στη ζωή. Σώσον, Κύριε!
Συμβουλές
στον χήρο
Εμείς,
που μένουμε πίσω, θρηνούμε για όσους έφυγαν, αλλά για αυτούς τούς ίδιους τα
πράματα είναι πιο τερπνά. Εκείνοι που πέθαναν και μετά επανήρθαν στην ζωή,
θεωρούσαν πλέον το σώμα ως μια πολύ άβολη κατοικία. Έτσι θα νιώσει και η αδελφή
εν Θεώ (ΣτΜ: η αποθανούσα). Νιώθει καλύτερα εκεί που είναι, κι εμείς εδώ
«χτυπιόμαστε», σαν να τής συνέβη κάτι κακό. Κι αυτή κοιτάζει από κεί που είναι,
και κατά πάσα πιθανότητα, απορεί με την αντίδρασή μας.
Για
αυτούς που έχουν φύγει απο αυτόν τον κόσμο, σύντομα ξεκινά ο άθλος τού να
περάσουν από δοκιμασίες. Εδώ χρειάζεται η βοήθειά σας! Σταματήστε λοιπόν όλες
αυτές τις σκέψεις και θα ακούσετε την κραυγή της να σάς φωνάζει «Βοήθησέ με!».
Σε αυτό πρέπει να εστιάσετε όλη την προσοχή σας και όλη την αγάπη σας γι
'αυτήν. Νομίζω ότι η πιο ουσιαστική μαρτυρία τής αγάπης σας γι΄αυτήν θα είναι
αν από τη στιγμή που αυτή πεθάνει, αφήσετε στους άλλους να ασχοληθούν με το
νεκρό σώμα, κρατηθείτε μακριά από όλα αυτά και, απομονωθείτε, όπου είναι
δυνατόν, βυθιζόμενος στην προσευχή για αυτήν, στη νέα της «κατάσταση» και για
τις καινούριες απρόβλεπτες ανάγκες. Με το που ξεκινήσετε να το κάνετε αυτό, ας
αρθρώνετε αδιαλείπτως την κραυγή σας προς τον Θεό, να προσεύχεστε για παροχή
βοήθειας σε αυτήν κατά τη διάρκεια έξι εβδομάδων, ακόμη και αργότερα. Η ιστορία
τής (ΣτΜ: γερόντισσας) Θεοδώρας αναφέρει ότι το σακούλι το οποίο έλαβαν οι
άγγελοι για να απωθήσουν τα πνευματικά πονηρά πνεύματα, ήταν οι προσευχές του
στάρετς της. Αυτές να είναι και οι προσευχές σας... Μην ξεχάσετε να το κάνετε
... Αυτό είναι αγάπη! <…> Αυτή είναι η τελευταία μου λέξη σε αυτή: αντίο,
αδερφή ψυχή! < …> Γι 'αυτό μην τρομοκρατείστε όταν βλέπετε
τον θάνατο που πλησιάζει. Είναι η πύλη για μια καλύτερη ζωή για εσάς. Ο φύλακας
άγγελος σας θα παραλάβει την ψυχή σας και θα την οδηγήσει μέσα από τα μονοπάτια
που ο Θεός θα υποδείξει ... Θα έρθουν πίσω στην μνήμη αμαρτίες. Μετανοήστε για
όλες αυτές. Και να είστε ισχυροί στην πίστη ότι ο Κύριος και Σωτήρας σβήνουν
όλες τις αμαρτίες τών μετανοούντων αμαρτωλών.
Η
θλίψη των γονέων για την απώλεια παιδιών
Εσείς
ο ίδιος υποδείξατε την πηγή από την οποία μπορείτε να αντλήσετε παρηγοριά - από
την πεποίθηση ότι τα παιδιά σας είναι ζωντανά και βρίσκονται σε καλύτερο τόπο,
όντας κοντά τον Θεό από ό,τι ήταν μαζί σας, στα πατρικά και μητρικά χέρια. Δεν
στερούνται τής επικοινωνίας μαζί σας, αλλά είναι μαζί σας. Πιστεύω ότι είναι
πολύ έκπληκτοι που σάς βλέπουν να κλαίτε και θα ρωτάτε, σίγουρα, το ένα το
άλλο: «γιατί κλαίνε ο μπαμπάς και η μαμά; Αισθανόμαστε τόσο καλά. Δεν θέλουμε
να γυρίσουμε πίσω, αλλά θέλουμε αυτοί να έρθουν σε εμάς το συντομότερο δυνατό».
<…> Ποιο μάθημα λάβαμε, δηλαδή; Πρέπει να δείξουμε στον Θεό και στους
ανθρώπους ότι οι θείες αλήθειες που μάς ειπώθηκαν, έγιναν κομμάτι τής ζωής μας.
Ο Θεός να σάς ευλογεί και να σάς παρηγορεί.
Θάνατος
παιδιών
Οι
γονείς δεν άξιζαν μια τέτοια τιμωρία όπως αυτήν τού να χάσουν όλα τους τα
παιδιά. Κι όμως, αυτό δεν είναι πάντα τιμωρία. Γίνεται για το καλό των παιδιών
και των ίδιων των γονέων. Είμαστε τυφλοί και δεν το βλέπουμε αυτό, κι επειδή
δεν το έχουμε «δεί» αυτό, μεμψιμοιρούμε. Και κακολογούμε τον Θεό πιστεύοντας
ότι έχει διαπράξει λάθος. Κι όμως, Αυτός τακτοποιεί τα πάντα με τον καλύτερο
τρόπο. 14 Δεκεμβρίου 1884
Η
θλίψη των γονέων
Ας
σταματήσει να σάς τυραννά η σκέψη πώς να κάνετε ό,τι καλύτερο για το μέλλον τών
παιδιών σας... Και σταματήστε να θλίβεστε. Έτσι κι αλλιώς, κι εσείς οι ίδιοι θα
πεθάνετε ... Θα είναι εκεί όμως κάποιος να σάς συναντήσει ... Ας σάς δίνει ο
Θεός κάθε παρηγοριά...
Θεοφάνης ο Έγκλειστος
Επιμέλεια Ντάρια Ακούλοβα
Μετάφραση για το gr.pravoslavie.ru: Γρηγόριος Μάμαλης
Πηγή:https://gr.pravoslavie.ru/
____________________________
Τὸ
πρῶτο μέρος ΕΔΩ
«Πᾶνος»