Για να μην ξεχνούμε, πως λειτουργούν και ποιοί είναι οι αληθινοί επίσκοποι, οι όντως οφθαλμοί της Εκκλησίας

Μέγας Βασίλειος πρός τον Αρειόφρονα Έπαρχο Μόδεστο. Ποτέ σου δεν συνάντησες αληθινό επίσκοπο..»

                           

Το 371 ο αρειανόφιλος αυτοκράτορας Ουάλης, έκανε τα πάντα για να εξαπλώσει και να στερεώσει την αίρεση του Αρείου σ’ όλο το βασίλειό του. Οι περισσότεροι των υπηκόων του, είτε με διωγμούς, είτε με δημεύσεις περιουσιών, είτε με βασανιστήρια και με Θανατώσεις, υποτάσσονται στη θέλησή του.

Μόνος ανυπότακτος ο επίσκοπος Καισαρείας. Ο Ουάλης έστειλε εναντίον του τον έπαρχο Μόδεστο για να τον συνετίσει.

– Πώς τολμάς Βασίλειε, του λέει άγρια ο Μόδεστος, να αντιτάσσεσαι στις βασιλικές διαταγές; Πώς τολμάς να περιφρονείς τον αυτοκράτορα; Μόνο εσύ αντιδράς! Ποιός νομίζεις ότι είσαι;

– Βασίλειος: Για ποιό πράγμα με κατηγορείς, Έπαρχε;

– Μόδεστος: Για το ότι δεν ακολουθείς την πίστη του Βασιλιά!

– Βασίλειος: Ο βασιλιάς δεν έχει τη σωστή πίστη! Πιστεύει πως ο Υιός του Θεού είναι ένα κτίσμα, ένα δημιούργημα, ένα κατασκεύασμα του Θεού και όχι Θεός αληθινός, όπως εγώ τον προσκυνώ.

– Μόδεστος: Και εμείς δηλαδή, που ακολουθούμε την πίστη του αυτοκράτορα, τι είμαστε;

– Βασίλειος: Αιρετικοί!

– Μόδεστος: Γιατί μιλάς έτσι Βασίλειε; Δεν Θα ήταν καλύτερα για σένα να ήσουν μαζί μας; Δεν Θα προτιμούσες να μας έχεις φίλους σου;

– Βασίλειος: Σαν χριστιανός προτιμώ να έχω φίλους που να είναι πρώτα και πάνω απ’ όλα χριστιανοί. Το αν έχουν ή όχι αξιώματα μ ΄αφήνει αδιάφορο.

– Μόδεστος : Μα δεν φοβάσαι λοιπόν τη δύναμη της εξουσίας μου;

– Τι να φοβηθώ; Δημεύσεις περιουσίας; Δεν έχω τίποτα που να μου ανήκει. Εξορία; «Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής». Βασανιστήρια; Το ασθενικό μου κορμί Θα υποκύψει αμέσως. Θάνατο; Αυτόν ποθώ κι εγώ, για να ενωθώ το συντομότερο με το Θεό μου!

– Μόδεστος: Ποτέ κανείς Βασίλειε, δεν μου μίλησε με τόσο Θάρρος.

– Βασίλειος : Ναι, γιατί ποτέ δε συνάντησες αληθινό επίσκοπο! του απαντάει θαρρετά ο Βασίλειος.

«Μεγαλειότατε, ηττηθήκαμε!» ομολόγησε αργότερα στον Ουάλη, ο έπαρχος Μόδεστος.

Στυλιανού Γ. Παπαδόπουλου, Η ζωή ενός Μεγάλου (Βασίλειος Καισαρείας)

Έκδοσις Αποστολικής Διακονίας 1979, σ. 309- 320, αποσπάσματα.