Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου
Ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς αναφέρει τα ακόλουθα για τη μοναδικότητα της Μίας Αγίας Εκκλησίας : «Η Εκκλησία δεν είναι μόνο μία, αλλά και μοναδική. Εν τω Κυρίω Ιησού δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν πολλά σώματα, κατά τον ίδιον τρόπον δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν εν αυτώ πολλές Εκκλησίες. Εν τω Θεανθρωπίνω αυτού σώματι η Εκκλησία είναι μία και μοναδική, όπως ο Θεάνθρωπος, ο Χριστός, είναι ένας και μοναδικός»*.
Δυστυχώς αντορθόδοξες διδασκαλίες περί της ‘’καθ’όλου Εκκλησίας’’, η οποία περιλαμβάνει και τον Παπισμό, στρεβλώνουν την Ορθόδοξη Εκκλησιολογία. Τα περί της ‘’καθ’ όλου Εκκλησίας’’, η οποία περιλαμβάνει και τον Παπισμό, αντιστρατεύονται τη μοναδικότητα της Εκκλησίας.
Ιδιαίτερα κατά την περίοδο της συνάντησης του Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα με τον Πάπα Παύλο τον Στ΄ το έτος 1967, αλλά και μετά, παρατηρείται ένταση της επιμονής στο θεώρημα τούτο, το οποίο στρεβλώνει την Ορθόδοξη Εκκλησιολογία.
Η έννοια της καθ’ όλου Εκκλησίας η οποία περιλαμβάνει και τον Παπισμό, καθώς και το θεώρημα των ‘’δύο πνευμόνων’’, ουδόλως παραπέμπουν στη μοναδικότητα της Μίας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, της Ορθόδοξης δηλαδή Εκκλησίας. Αυτά στρεβλώνουν την Ορθόδοξη Εκκλησιολογία.
Χαρακτηριστικό ήταν και το περί της ‘’καθ’ όλου Εκκλησίας’’, το οποίο ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ΄ απεύθυνε στον Οικουμενικό Πατριάρχη Αθηναγόρα, ομιλών περί ‘’της ενότητος μεταξύ των Εκκλησιών Ορθοδόξου και Ρωμαιοκαθολικής, επ’ αγαθώ της καθ’ όλου Εκκλησίας’’**.
Να υπενθυμίσουμε ότι ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος Γ΄, με τηλεγράφημά του προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη Αθηναγόρα, το οποίο είχε σταλεί καθ’ όν χρόνο ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας βρισκόταν στο Βατικανό (για τη συνάντηση με τον Πάπα Παύλο τον Στ΄), στις 27 Οκτωβρίου 1967, ανέφερε τα εξής : «Αυτού Παναγιότητα Πατριάρχην Αθηναγόραν, Βατικανόν. Άσμενοι εδεξάμεθα τηλεγράφημα Υμετέρας γερασμιωτάτης Παναγιότητας, δι’ ου αγγέλλει ημίν Αύτη μετάβασιν Αυτής εις Βατικανόν προς επίσκεψιν Αυτού Αγιότητος Πάπα Παύλου Έκτου. Πληρούμεθα χαράς πολλής επί ιστορική συναντήσει και ευχάς ικετηρίους εκ βάθους ψυχής τω Θεώ αναπέμπομεν, όπως ευλογή δαψιλώς τας βουλάς Αυτής και ενεργείας προς προαγωγήν του πνεύματος της αγάπης και της ενότητος μεταξύ των Εκκλησιών Ορθοδόξου και Ρωμαιοκαθολικής, επ’ αγαθώ της καθ’ όλου Εκκλησίας και προς δόξαν του Ουρανίου Δομήτορος. Λευκωσία 27.10.1967. Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος»**.
Η αναφορά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ περί «της ενότητος μεταξύ των Εκκλησιών Ορθοδόξου και Ρωμαιοκαθολικής, επ’ αγαθώ της καθ’ όλου Εκκλησίας»**, δεν είναι σύμφωνη με την Ορθόδοξη Εκκλησιολογία. Είναι ατόπημα μεγάλο να θεωρούμε την Ορθόδοξη Εκκλησία, δηλαδή την Μία Αγία Εκκλησία, ως μέρος της ‘’καθ’ όλου Εκκλησίας’’.
Ο Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ Δημήτριος Τσελεγγίδης, σε άρθρο του, το οποίο τιτλοφορείται ‘’Είναι οι Ετερόδοξοι μέλη της Εκκλησίας;’’ σημειώνει μεταξύ άλλων τα εξής : «Η θεωρία των δύο ‘’πνευμόνων’’ του Χριστού. Η θεωρία αυτή έχει την πατρότητά της στον Ρωμαιοκαθολικισμό. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή ο Χριστός έχει ως ‘’πνεύμονές’’ Του τον Ρωμαιοκαθολικισμό και την Ορθόδοξη Εκκλησία. Σήμερα, δυστυχώς, η θεωρία αυτή υιοθετήθηκε και από πολλούς Ορθόδοξους Ιεράρχες και λαϊκούς Ακαδημαϊκούς θεολόγους, μάλλον αβασάνιστα. Και τούτο, γιατί η θεωρία αυτή κρινόμενη από Ορθόδοξη άποψη όχι μόνο αθεολόγητη είναι, αλλά και κυριολεκτικά βλάσφημη»***.
Δυστυχώς δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι ομιλούν περί της ‘’καθ’ όλου Εκκλησίας’’. Αυτά αναφέρονται και στο θεώρημα των δύο πνευμόνων’’. Τα περί της ‘’καθ’ όλου Εκκλησίας’’, κατ’ ουσία αντιστρατεύονται τη μοναδικότητα της Εκκλησίας. ‘’Εν τω Θεανθρωπίνω αυτού σώματι η Εκκλησία είναι μία και μοναδική, όπως ο Θεάνθρωπος, ο Χριστός, είναι ένας και μοναδικός»*, τονίζει ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς. Τα περί της ‘’καθ’ όλου Εκκλησίας’’ είναι ξένα προς την Ορθόδοξη Εκκλησιολογία.
*Αγίου Ιουστίνου Πόποβιτς «Δογματική της Ορθοδόξου Εκκλησίας» (Αναδημοσίευση από τη γαλλική μετάφραση στον Ορθόδοξο Τύπο, 29/6/2007).
**Εκκλησιατικό Περιοδικό ‘’Απόστολος Βαρνάβας’’ – Όργανον της Εκκλησίας Κύπρου (Ιαννουάριος-Φεβρουάριος 1968).
***Έκδοση (έκτακτη) ‘’Εν συνειδήσει’’ Ιεράς Μονής Μεγάλου Μετεώρου – Ιούνιος 2009.
